Sol seu Panegyrica allusio divo Benedicto dicta a D. Hieronymo Bendando ...

2쪽

Et Reuerendi sis. Principi

FRANCISCO

CARDINALI BARBERINO

Protectori. HIERONYMUS BENDANDVS MON. CAS. F. DVERTEBAM nuper sel

ctae Iuuentutis numerum

( maiorem fortasse , quam

praesentis aeui ferat calami

tas in studii gratia ab omni

plaga terrarum aduentasse Bononiam. Cumq; experirer

(Princeps Eminentissime aut deligentium sibi

doctores industriam, aut multijugae eruditionis copiam sibi comparantium solertiam,saepius gratulabundus haec mecum dixi. O inuidendam siculis aliis aetatis nostrae fortunam : Viu ut etiamnum Democriti, habemus nunc quoq; Pytagoras,quibus in scientiarum lucrum peragrantibus, vitae sit perexigua ratio,laborum vero tolerandc-

3쪽

ium penitus nulli. His i astutae voluptatum si fit quaestus, sunt gratissima quies labores , modo sit pro virtute laborandum; Nihilq; Bononiae, ubi

multa sunt bona, concupiunt, praeter laboris opportunitatem. Haec, inquam , me attentius ad

uertente, staspicio, eram semper habui, inlab re glistari musthm solatij a firmissimam hae opi- 'ionem euasit; vel, scilicet, nihil felicitatis esse mortalibus, vel illam in solo labore quaerendam Declamaui propterea in . huius anni studiorum initio pro laboris felicitate, eoque libet ius, quod

cotira othsos contentionem haberem, qui, quam inire conflictum, maluat iacere conuicti. Quis .n. paueret hostes, quos videret manibus sedere pori recti se Animabat ultra me isthaec molientem. perosae Iuuentutis virtus assistens, meis etiam,siduisset opus, suffectura desicctibus. Haec, ut pro labore contenderem fuit ratio. At, cur tuo nuncuparem nomini hanc causam, aliud fuit consilium. Praevidebam meae parti argumentum deesse unum, quo virilius aduersantes conuincerem, nisi Heroem inducerem, qui laboris partes fauorabili attestatione sulciret. Tu ideo (Cardinalis Amplissimo hic appellaris, qui sicut viroru quorum uis es operosissimus, ita pis quouis alio dcfensioni laboris aut horitatem adiunges, otium xsferre, aut i in pro

bate

4쪽

hate laborem,si ad te eoauertat animum,qui caeteris quibusvis bonis videris prafferre negotium e Cum omnibus sis cumulatis fortunis,quet possunt

mortali concedi, nulli inhaeres intentius, quam inquieti labori; reliquis nec quidem uteriS, negCtio vero incessater instas, perinde ac illo perfruaris, illo solo felici teris. Et sane totius orbis regimento praefectus, succumberes oneri tanto non surrecturus, nisi laboris pondus eleuaret oppressum; nisi defessum, laetitia, ac voluptate reficeret medicus labor. Hactenus te dixissem Ope felicem, nisi me putassem vulgaribus excitaturum

inuidiam. Dixi te optrosissimum, ut stenerosi Spiritus noscerent, quid debeant coneu piscere. Mihi tuae nucsuccurriunt APES. Quam bella illis es similis, nisi illae sint tibi similes: Sive te illae imitentur, siue tu illas, nihil est indulitiae, dexteritati S, laborisq;aptim exemplar: Nihil probabit melius laborum dulcedinem, quam labores Apum. Neget, qui potest, labores Apum esse dulcissimos. Neget, si potest, laboris felicitatem, qui te sciat pro toto laborantem orbe, laborem habere pro delicijs. Quam tuto meis hisce laboribus consului, quos tuarum Apum condiui laboribus i Sensum illae praebebut legenti suavitatis: Tu LABORUM FELICITATEM authoritate firmabis.

Viue diu sub hoc onere, vale diu sub hoc labore.

5쪽

AD EUNDEM i

Eminentissimum Principem

FRANCISCUS CARDINALIS BARBERINvs VICECANCELLARIV,

An gramma

CARDINIS ANNALES.

Saeti laborati o quotieI ventura recurrent

Eiusdem

6쪽

ctorum frequenter tetrata fiducia,dum in nocturno silentio cum csteris rebus reticeret quoque praedicationis elinquium . Nox quae vigilantibus solet esse mole sta, molestior reddebatur ob metum , terrificae namque Tyrannorum laruae, horrendiq; lictorum assultus, ii epictantes vel detrudebant ad specus, vel Idolorum cultui curuabant uti triumphata mancipia.Omnino suo deflorata nitore squallebat Ecclesia. perinde ac Catholicorum sol extremuit suae lucis die ob ij sset aut inter erroru haeresumq; caligines

delituisset illumis, Sed ecce subii ati SOLIS IN S VETUS ORTUS (Dixi deo sicut post diuturnam Coeli procellam,

productamque plus nimio nociendOL quam alias opportunior exoritur ta deplorato saeculo. N VNQvAM OPPORTUNIVS iat conccdi luminare praesidium. Fuit Nursia nostri SOLIS felix Ortion; cuius natalitius lendor extitit adeo clarus, ut illi laudem non secus, ac soli lumen erogare superfluat. Narrasse sussciat ex illita familia traduxtile cunabula, a qua similiter se prognatos Imperatores multi , suae domus primarias inter glorias enumerant. Itaque imperium ipsum nihil illi esset ultra splendoris allaturum. Vbi vero primum huius SOLIS crepuscula ridere caeperunt mane pueritiae , quale taen auspi- ' catum specimen ineuntis diei e Sequebatur aurora virtutum omnium illuminata spledoribus; & quidcin fides purissimo rutilabat albore, pellucidis ardebat facibus charitas,& immaturae innocentiae infantes adhuc radij fulgu.rabant. Qio excrescet haec pueritia e qualisque illius tria

virilitate meridianus feruor, si tale EN ASCENTIS S LIS MATUTIN VM illuxit spectabiliores in aetate tantilla, quae voluptatibus propensior indulget, quam in s nectute virtutes: sic etiam Sol est in oriente pulchrior, quam dum vergit accubiturium vesperia.

7쪽

Vix autem in ephebum euaserat, cum Romam, ut tuu nilis artas liberalibus stud ijs informatetur , adluit. Reor ad Vrbem properasse, ut illo laetissimum diem sui ipsita Lucifer ipse deportaret, ac Orbi tuti futurae serenitatis contestaretur auipicium. Ibidem immorans, quantum per illam licuit aetatem, inter caetera hoc etiam d: dicit, multos per studiorum callem obliquato progressu viti rum ductos inlapsum, & in scientiarum quaestu probitatis pauperiem contraxisse. Ille tamen inter scurrile iuvenum sedaritium, nullo internarum tardium dehonestamento maculabatur. Me miremini (Auditoreo similiter SOL su per calcato ct no nulla conspurcatis alluvie,sed impolluti radijs expatiatur. In grammatico studio per declinationes vitiorum eruditus est, quo tramIte ad hee, sari ritiae

fastigium deueniretur. Post habitis propterea scientijs, vel illis, quae errorum obscuritati miscentur, vel quas fuscata morum turpat obscaenitas, vel quae tumidi fastus inumbrantur fuligine, ad illam suspirauit doctrina, quam omnibus depuratam nubeculis docemur solum a Patre luis minum inspiratam. Romanam ergo frequentiam subi censi solitudine commutavit. S a Gymnasio properus foestinauit ad antrum. Vesper tum Romuleam plagam inopacauit, a cuius emisphaerio tam fulgidum iubar abscesserat

Sed quo te vertes Benedicte 3 ad Esemum Praerupta. igitur sine clivo saxa petes, humano forsan nondum iniis pressa vestigio' Cauearum ergo spelaea,solitarios cautes, in hospitas specus ciuilis hospes habitabis e Nec frequemtiori commercio asiuetum animum absterrebunt cryptarum illa sepulchra, vel ipsis perhorrenda feris e In hoc etiam SOLIS aemulator apparesint enim enascereris illidistrior voluisti quasi occidendo peragrare sub terram. Almitte

8쪽

mitte saltem me ad usque desertum tibi comitem, relaturum inde sacri specus concessos honores. Ad Subiaci tandem latebrosa montis deuenit, quae, ut tanti syderis fuerunt accestu dignata, cum aethereis campis de claritate iure contenderunt. Quae pietatis exercitia cogitatis ibidem triennali bacio peractap conti nuata ducebatur oratio, sola ad severiores cruciatus diuersion discreta. Habeat licet coronam gloriae martyrium, & inter cruentas manus in fata cedere sit ad monumentum laudis; breuiusculo tamen unius horae tempusculo agon absoluitur , quia tarditatis impatiens Tyrannorum immanitas intempestum extorquet debitum mortalitatis.

At in aerumnali vita diutinum sibi supplicium vivere, est

longes metitae dignitate martyrij. O quoties imaginor Phnigyristae nostri intra convallium sinus Dei decalatas laudes in Coelorum concauis Echo formasse: atque ad illos telluris hiatus Angelorum traxisse choros: ibique caelestes catus modulis immistos humanis oti cs turmatim aduenisse Seraphim, ut nouum forsan genus amoris ediscerent Ut diuini amoris incendio conssagi antis hominia mirarentur ardores Qualis vero tum Principis tenebra

rum inuidus furor, qui persentiscebat, suum Regnum de solatum iri ad mox Laurum nostri S ,LIS ORIENTEMὴ Arte fallendi peritissimus hostis technas omnes, insidias

omnes moliebatur, omnia ad dolos, ad fraudes cuncta construebat, ut lucidioris aetatis prodromum hunc quo modocunque obnubilat ei. l mindi illorum criminum la-hes excogitabat, quae prae caeteris sol ni in. bscurare peccantes: ad impurae, inquam, carnis scelera stygius leno confingebat allicia. Non tam enim nubila Coelum, nec

tam caligo Solem, quam libido mentem obumbrat Adfuit demum per illa solitudinis amica silinua peragrantin in-

9쪽

incolae vaferrimus hostis, & Demineae supra stuporea

efformato venustatis idolo, intemeratum animum pestiacator exagitauit. Indixit crudelius bellum obiecta m

Iieris forma quondam ab illo quidem inspecta. de sp

tamen . quae ac si suum esset vindicatura contemptum poscebat propriae speciei idololatram, quem antea eiusdem aegre viderat contemptorem. Athlcta noster de limsibus triumphare selitus. ab vehementi cogitationis itinpulsu concussus est. Oculi illius ferarum solum gnari comspectuum recreabantur insolentis formositatis mentali praesentia, & incipiebat appeti consors peregrina, quasi ad solitar ij profutura solatium. Quantum heu I heu quam tum robur sexus infirmioris i valet, quem mitiorim a te h stes non potuerunt, amica puella dobiliori Mone. re cxpugnare. Collidebat Benedicti mentem infandae voluptatis cum castitate confiictus , hinc timor Diuino. rum charitas, inde vesana eluctatura cupiditas adstabanutrinque feruide pugnata dimicatio.Inter ancipitem monomachiam mens agitata, modo illecebrosas exaudiebat in stati as,interdum inuicto moderata consilio pendentena corrigebat assensum. Procax tamen spectaculu impc, itunius se se in prospectum insinuauit,& petulanti lenocinio fere dementatum seduxerat. Mundus tunc profugum, ac desertorem suum reuocabat instanter, seque mox rece plurum fidebat, ut ciuem, quem nuper conclamauit emtorrem. Et qui dudu ab vibanis otiis ad siluestres aerum,nas promptus accesserat. e postliminio ad inollutos Udi bis redux meditabatur aducnm m. Nostis ut fumidae libi. dinis flammae possint puritatis caligare candorem Etlestem amorem fornicanae tedae impudicis halitibus iam temerare it Ea nimirum sorte. q ia SOL postqua in adole uerit excitatu suo calore vaporibus solet offundi, At il

10쪽

mistractibus clari Emus visebatur. Erat iam iam agoni cessurus, & blandientis illusionis venturus in deditionem. dum qui pro agonotheta resederat Deus luctatori suo auxilio succurrrit; Illo auxilio, quod frequenter militem inlucia deserit, ut innatae debilitatis admonitus, fateatur spiritales nequitias superno solum superari iuvamine. Postquam cipit suffultus animus carnis praeualere conatibus, arbitror illum tum sibi nuperrime a se ipso deg

neri haec sugillando exprobrasse. Itane velo Parum o iaraui charitatem, ut ab illa desciscerem in molles affectus Non pudebat ergo iuratae castitatis non stare decretis miserum me prope fuit, ut adulationi concederem io-Iuptuariae Sirenis, quae auditorem suum primo compi cxata congressu dedit naufragio. Neque vigiliae, oratio, in dia , ct id genus torsiones potuerunt aemulae meae saepire correcta fraena moderari e Et hos insultus feram inultus Depereat caro magis . si semper rebellatrix spiritus detrectat imperium. vix haec obiecerat, dum ad vicinos vepres se conuertens, carnalis iniuriae testes illos, ac vindices inclamauit. Nudus inde se in spinarum sagittas ini cit praecipitem, credo, ut pudicitiae rosa non defrond are. tur tam peruia luxuriosae cantaridi, sed inter praesidiarios dumos incorruptior asseruaretur. Excruciabiliter admodum laesus a sentibus illisus restitit cupidinis iaculis, amo.reque in dolorem degenerato, confessus c st, plura spicin Ia, eademque acriora dumetum evagina me . quam cupidinis pharetram. Voluit totum dilaniare nuclum corpus, ut totum p. idici cruoris decor circui ouestiretineuh aliqua illius particula se iactaret inuiciam. Martyrii corona solum caput redimire consueuit, toti corpori Benedictus 'ticarum teria contexuit, ut intclligeres, nescio quid gloriosius esse martyrio tot vulnera, quae morti multiplicatae