Io. Molinaei Belgae Flandri iure cons. Ad S.D.N. Gregorium papam 13. oratio

4쪽

BELGAE FLANDRI

AD S. D. N. GREGORIUM

RO M S, A puc tetaereces rinionis Ulaciis imp etiores s Camerales. M. D. LXXIII.

5쪽

Vae mihi oratiuncula, ad Sanctitatis tuae pedes, haberi permittitur, Gregogori Pont. Max. a iucundissimo illo versu, quem hoc paschae sestiuisl morepore, canit ecclesia, incipiet. Qui Ppe haec est illa dies qua secit doni inuri

exultemus &laetemur in ea et unde enim obsecrin Paties conscripti, omni Iam perfusus gaudio, ordiar hanc telarcesius e unde auspicer commodius 8 ecquod dedo ovoci meae proludium prooemiumque aptius e Optauit Abraham Hebraeorum parens primus&author, diem vidcre domini, vidit,&gauisus est. Optauit coantiquior Noa (quem pagani Ianum quasi vini reperiori in appellarunt alteium videre seculum, priore illo, peia quarum magnitudincm, diluuiumq;oibis terrarum, internecione deleto, &extincto, vidit, & gauisus cst. quae etiam causa est, cur eundem poetae doctissmi homines bicipitem bifrontemque finxerunt. Optauit magnus ille Iob, ab ea virtute qui in rebus ad uel sis sortiteraIacriterque perserendisclucet maxime, pristinam sanitatem, dignitatem, facultates, liberos, familiam, recipere , recepit Smma duplicia, & gauisus cst. Optauit Israelitici populi Dux ac imperator Moses, popularium ciuium que suorum manumissionem, liberi alcmque, post

grauisti nam seruitute, qua ab AEgyptiis idololatris, re Pliaraone imp ijstimo crudelissimoq; tyranno praena bantur, vidit &giuisus est. Optauit David Rex victori. vii contra tiostes suos, triumphauit de ijs persepe, &gauisus

6쪽

gauisugem Optauit huius filius Salomon regni paterni haeres & succellor, non quidem potentiam, no diuitias, non honores, non imperij amplitudincm, cuius gratia etiam illi qui sibi iusti boniq; videbatur, ius violandum arbitrati sunt, non senas deinde inanem gloriolam, qda Plato proximam animae vestem, & veluti interulam definiuit, quamque ne illos quidem Philosophos, qui de

ea contemnenda scribebant, re ipsa contempsisse, argumento erant, authorum nomina in librorum fronte pranotata. adeo semper pulchrum est digito monstrari, &dicier hic est, ut docet satyra. non ad extremum caetera omnia quae vulgo summa maximeque exoptanda putatur; Quid igitur ille nihil sane, quam sapientiam, quam prudentiam , quam ciuilis disciplinae cognitionem , id eli regendi populi ac in ossicio continedi laboriosissiniam rarissimamq; artem,& veluti promptitudincm dexteritatemque quadam, quam etiam Aristotiles ea propter non immerito reginam csterarum scientiarum omni v nucupavit. lna petrauit ea igitur Salomon, a summo Deo Opt. Max. non contentione & studio, non assidua exercitatione, non multis laboribus, vigilijs & lucubrationibus, quo precio Dij hominibus, si Hesiodo creditur, omnia vendere consueuerunt, sed unico temporis momento,Vniuersae politices rerumque omnium publicarum adeoq; hominu quoq; exactissima prudentia &facultate, thesauru plane incomparabile, diuinitus accepit,& gauisus est. Optauit idem Hierosolymis dedicare templum Iehouae, dedicauit, & gauisus est. Optauit A ii EEechias

7쪽

xχechias prorogari sibi Iapsa exhaustaque vitae sugientis curricula, obtinuit annos quindecim, & gauisus est. Optauit Symeon ille iustus,Christum Saluatorem incarne sua nostraq; videre, Deum videlicet corporatum, incarnatum,& hominem sectum, vidit. & dixit; Nunc dimittis seruum tuum domine, secundum verbum tuum in pace, quare obsecro in pace causam ipse subi jcit, quia inquiens viderunt oculi mei salutare tuum. Optarunt abj Priami pulchritudinem, Herculis robur, Achillis audacia, Vlijssis polytropiam, Nestoris senectutem, Sardanapali l ibi di ne,Croesi opes, Luculli praedia, villas,

supellectilem, instrumentum, luxum,Caesaris clementia, Augusti elicitatem, Traiani bonitatem, Ciceronis s cundiam, Aristotelis methodum, acumen, argutias, Denique alii alia, si quidem verissimum est illud: trahit sua quemque voluptas, & quod instituto nostro apparet paulo accommodatius, velle suum cuique est, nec voto vivitur uno. Optauit ergo & Ioannes Molinaeus Sanctitatis tuae seruus, innumerabiliumque seruorum tuorum minimus, abiectissimus& ut Paulino in simili sententia, utar verbo, quasi abortivus. Sed quidnam optauit videre Romam. At quam Romam an eam, cuius priami maduerunt sanguine muri an illam , inquam,cu ius pomeriti, fines, moenia, muros, Romulus Remi germani fratris sui caede, designans ac describens,loui, Marti,Veneri, Mercurio,aut si qui fuerunt Dij abj vaniores,

dedicauit An dcniq; illam, qui de deuictis debellati . saepe hostibus triumphans, sedes & domicilium imperii

totius

8쪽

totius orbis terrarum extitit minime gentium , quam igitur scilicet, optauit videre Urbem Sanctam, Religionis arcem, pietatis antiquissimum templum, veritatis tutissimum prisidium, orthodoxi fidei munitissimu& nunquam expugnandum propugnaculum, Hyreticorum, schismaticorum, Apostatarum, paganorum, aliorumque religionis inimicorum,certissimam pestem,exitium, pernicie, occidionem. Castra perpetuis victorijs, ac victri cibus signis inclyta, aduersariorum audaciae,vaesaniae, improbitati, impressioni, molimini, machinationi, cocedere nescia, quin semper immota, imperterrita, di vere inuicta, quin spe tuo omnibus hostilibus copijs, auxiliis, coitionibus, couenticulis, cociliabulis, coniurationibus, fraudibus, dolis, cuniculis,arietibus, velitationibus, praeliis, ita volente ac disci iis verbis iubente Deo Opt. Max. prsualitura . Postremo, optauit videre ea Vrbem , quae paternarii traditionu, & totius ecclesiasticae disciplinae, sacrarumq; cerimoniaru, purissimus &nunquam exariturus est fons, amplissimum emporium, fidelissima custos, tu trix, conservatrix: & ut Irenaeus loquitur, repositorium diues, quam Petrus & Paulus apostolorum principes, melicioribus omnino auspicijs, quam ante secerat Romulus, suo sanguine,Christo domino ac Deo nostro,cosecrarunt. Iam vero interrogaueritqui

piam. Ecquae tanta fuit Romam tibi causa videndi nutheatra, stadia, circi, ludi, signa, imagines, statuae, thermae, fora, compita, porticus, obelisci, piramides,mausolea, a quiductus, moles, aedes marmoreae,cedrinarita- queata

9쪽

queata tecta, horti, arcus,trophea, manubiae Nihil horum, quid igitur e Volui videre Gregorium, orbis non urbis Episcopum , Christi Saluatoris vicarium pastore. Petri, cui Christus hominibus valedicturus, & in coelos

unde venerat rediturus, suas oues pascendas commis

rat, iustum in Pontificatu successorem,Ecclesii uniuersqcaput, verticem,&corij phsum, vere deni que Cecum enicum, qua late patet Christianus orbis, Patriarcham, cuius apud me maiestas tanta est, ut quoties te video, video autem saepissime, videre mihi videor quasi mortalem quendam Deum,&sane, nescio quid homine maius ac praestantius. Vnde quanto perfundar gaudio, nofacile dixerim, non mihi si linguae sint centum, oraque centum, serrea vox. Adauget porro hanc voluptatem laetitiamque animi mei,quam ex conspectu tacuissimi, prope mihi exciderat, diuini vultus tui, haurio, etsi per sese summa sit,nihil ut accedere posse videatur, non mianimum, quod quae superiori an no, hoc serme temporis momento & articulo, de tuae Sanctitatis singulari prudentia, vigilantia, cura, peritia, experientia, alijsq. vi tutibus, creationis vestrae initio, apud nos in Belgio ac inferiori germania,ore omnium ac fama spargebantur, quod in quam ea omnia, huc velut in rem praesentem veniens, comperi re ipsa non dicam verissima, sed ma- .iora longe, & ampliora, quam communi scrinone multorum tum serebantur. Vt enim omittam caeteras rarissimas priclaristimasque laudes dotesque tuas, tum animi, tum fiorporis, quas partim natura ad te eXornandum

10쪽

dum Iaborans insedit&insevit, partim diuturna industria tua, assiduoque labore, tute tibi comparasti, de quibus sicut de Carthagine alium, praestat me tacere, quampi uca dicere. Certe unum illud silentio praeterire, nec possum, nec debeo, quod cum omnibus notissimu sit, ab omni assentationis suspicione procul remotum csse debebilin imirum, te pater sancte, no saltim aut curtim, non praema ture aut praepollere , no ambi tu aut fauore, non emendicatis aut turpiter conquisitis conrogatisq; suffragiis, quodque magis abominandum foret, malis artibus, munerumue corruptelis, ad hoc rerum humanarum fastigium consecudisse: sed postquam omnibus aulae Romanae muneribus, ossiciis, prouincias, etiam legationibus de rebus maximis ac grauissimis, quae omnia recensere logum esset, cum tua summa laude ac gloria eleganter perfunctus fuisses, tum dc mum macte tua virtute, dignissimo capiti tuo, unanimi se stragatorum Cardinalium consensu,uniuerso populo Romano plaudente & acclamante, triplex tiara imponitur. Quo fit ut a Paulo Iovio, etsi rerum Romanarum is me iuerit loge peritior, vehementer dissentiam, neque enim veritus si scribere, celebris alioqui author, pontificatum maximum fato dari,quem tamen exemplum tuum, muli rumque aliorum decessorum tuorum, etiam proximorum, manifestissimc erroris conuincunt ac redarguunt.

Absit enim ut Pius quartus & quintus, Paulus tertius &quartus; Marcellus secundus, Adrianus sextus quique alij nostra tempestate Pontifices claruerunt, sortunae, sortis