Petri Magni De consilio ad Octauium Farnesium Parmae ac Placentiae ducem eiusdem orationes tres Prima pro eodem ad Gregorium 13. Altera ad Sixtum 5. pont. max. Tertia in funere eiusdem Octauij ad sodales S. Crucifixi. Eiusdem carminum liber 1

2쪽

THOMAS, A VALVS

RANVTIO. FARNESI O

PA RMAE. AC. PLACENTIAE

PRINCIPI. S. D.

AGAM fuit usque ab ataui

tui Pauli III. teporibus meo rum omnium in vesiram Smiliam obseruantia . Iulia memorare possem illius optimi Pontificis in auum meum pD

gna egregiae voluntatis.quae quamuis a no a memoria remota , mihi tamen era

tasti Carae natas patrui mei, vestrae amplitud nis in gloriae stadiosissimi, quotidiano propesermone n liora sunt, quam quibus ipse spectator interfui. O a quid attinet referre, quo isse patruum tuum magnis Alexandrum Farnesium Caraenalem ampli simum, honore cultuue prosequaturi Hir accessit arct Smum vinculum , tuae amitae magnae filia fratri meo in matrimoniim data: tum inuicti mi duci. , a a Alexan-

3쪽

Alexandri patris tui plurima in eumdem di maxima beneficia: meaque cum iucundissimo atq. optimae Jei principe Duaraefratre tuo assidita consuetudo. Hae me antea res, nondum etiam deficie notum vite diligerem, impellebant. Verum anno sup riore ubi tuo in mrbem aduentusummam de te e pectationem omnium non exiguo aliquo interuasso,

sed ingentibus Patijs, immensisque superasset tanta

me cepit admiratio ivirtutis tuae , mi omnino P tuerim , meum tib udium occasione quapiam in

candum. Sa vero mihi mirifica sese obtulit . Nam cum accepissem a doctis quibusdam miris P etra a Iagni librum de consilio, quem illa olim ad sapienti Smumprincipem auum tuum siripsit , in caelum lam busferriCauctoremque quiduispotius, quam eluae

editionem, animo Vitare: nuper eius exemplar na

ctus, continuo tuu impresum ad te mittere , ac sub tuo nomine in muliud edere cogitaui. quod recte an secus fecerim, alij miderint: ego hanc tui mihi concilianae occasionem praetermittere nolui. atque huic ad unxi eiusdem orationes duas, quis habuit in S natu, alteram ad Gregorium XIII alteram te asiante ad Statum C. Pontifces maximos, cum ictis a tui nomine obedient am ealaberet.bad tertiam,aHAdi, qua eiusdem optimi principis suum merissimulaudibus ornavit. Atque hoc aequo iletum animo l . iurum confido. iEud vereor ne grauius ferat, quod eius carmina in iuueniles aliquot lusus colligi , m

4쪽

ad calcem huius voluminu attexui. queretur enim tifortasse, quae ipse olim adole cens luserit hodie se inscio exirem mulgus:praesertim cum animi tantum

causa eiusmodi di s indulserit, eaqueperpetuo dissimulauerit. Verum siue ice iure, siue iniuria querasti tur, actam hoc quidem est. Oh sane ita sciendum fuit: quando necfcile illo quemquam in scribendo distentiorem inuenias. nec scriptorum suorum flua que gloriae negligentiorem. Equod ad librum attinet,

eum nec mea , nec cui quam egere commendatione

arbitror, dis egeat , mea certe adiuuari non mulis posse. Iliud advolasse videor, hoc libro contineri, quaecumq. in consiles principum agitantur: qua lectione quid principe nignius y eaque tracZari via quadambratione mirabili,tanta rerum grauitate, ac merborum elegantia , mi nihil supra. Equidem ista legenssic afficior , mi Latin e .Aractotelem cogiatationes suas Caesaris aut Sallusiij verbis enuntiantem audire mihi videar . Atque haec domi tuae na- Auntur: ne me putes quidquam tibi de meo largiri. tantum ea per te volui ceteris harum rerum diosis

hominibus impartiri. ale , me tibi ac si simum tuo patrocinio dignare. Ema, Idibuae Februm rea, DLXXXVII.

6쪽

CAPITA LIBRI

DE. CONsILIO Onsilium quot modis dicatur , Consilij definitio. pag. 3Consilium ad quod ex decem lummis generibus refe

ratur. 3Quae res in consultationem non cadant.

Quae in consilijs publicis avitari soleant . sDe vectigalibus.

silijs utilior sit, ac potior. yDe beneuolentia consiliarij. 2Quae dicendi ratio consiliarium deceat.

7쪽

Consilio, cantu, eloquio, Tritonia, Phoebus , Mercurius caeli promeruere decus. sbum oti tibi os, oua damus,qui mintad carmine Thoemercurium eloquio, Pallada consili o.

FR ANCISCI BENCII

EX sO CIETATE IESvVictus es tandem precibus potetitum , Abdita ut longum memant in auras, Acua, sicribis nimium vetustiae Aemula laudia. u mimi dociles monendo In uis mentes, acuti me singuas ,

Seu ped , gressus ubi fixit altos

. Pindarus, in eri. O nouum saecli decu . o Latina

Gloria, aeternis celebranda caritae,

deum ferant olim volvisse doctae

Mittere Athenae. Perge iam tanto stadio retentas Res dare in mulius. ita carenti

Eu opum parcus. bona liberalis i Perficit usu.

8쪽

PETRI MAGNIDE. CONSILIO

A D. OCTAVIUM. FARNESIVM PARMAE. AC. PLACENTIAE

i ta r hout i linitiis au et dCIO ego,inqu inopinor,Sallu stius, quam dissicile saetii sit. i consilium dare regi. atnego siquid scio,& illud scio: & conss.siu dissicile esse, &icosiliu dare,& regi dare. ita tribus ex parii-bus difficultas oritur: & a consilio ipso, & ab eo qui consilium dat,& ab eo cui dat.na & omnis sultatio veri quaedisnuestigatio est, idque in prosundo latere dicitura & ab e qui consiliu dat, praecipua quaedam prudentia exiginuliquae in paucissimis reperitu & plerumque ij.quo et ina opes in exceIso sunt plus aequo assentatoribus gaudent: nec tam vera, quam iucunda dicetibus aures praebenti ac sere fit , quod seruus ille apud Aristophanem

Sueritur.

-u: Si forte hero prae lar eruus d erit, im Secus autem heroid aisse mideatursuo, I S eruus necesse ech malorum particeps.Sed hoc prare laris rebus omnibus commune est, ut ad

n A duae

9쪽

duae sint:& Graecorum prouerbio dicitui,pulchra orirnia difficilia esse. Itaque Hesiodeus ille virtutis ianitor degeneres fortasse animosa proposito auertat, nobiles excitet . Satis enim a natura instructi ad verum inueniendum sumus,modo eam ducem sequi velimus: quae frustra nobis tantam scientiae cupiditatem ingenerasset, si ei ut adipistendae facultatem ademisset. Quamquam autem ad consilium,nisi vocemur,accedgre veteri prouerbio prohibemur: tamen ut in publici criminis reum cuiuis est actio, sic pro re publica laborati cuiusuis est opem serre: nec a se alienum existimare deis bent singuli, quod uniuersos attingit. Tibi igitur Octaui Princeps optime, ac sapientissime, quo tot popul rum salus nititur,venimus & nos, non de re una aut tera consilium daturi, sed de consilio non nulla, quoq. modo eo utendum sit, e paenu litteraria deprompturi. Tuum est, quod offerimus boni consulere: neque hominis tui studiosissimi quamuis tenue munusculum amet nari Consilij nomen est anceps, varieque in sermonibus usurpatur.nam &consultandi vim designat, quae ratio dicitur rationis rectum usum, qui ubi confirmatus

est, prudentia nominatu r- dc mestitemr,quam electione

dicere possumus, donec meliurum inueniamus:& praet Tea consuIentium consessum, quem Senatum appellamus et unde apud A thenienses 3-n , de quod senatus auctoritate fit, id de consilii sententia fieri dicitur. Atque haec tam varia nominis usurpatio eriearum rerum,quae significantur,assinitate oritur. Pr,mo enim quod sibi quisque bonum opinatur. id natura appetit:tum consultat atque inquirit, quid agere debeat, quo bonum it Iud assequi possit; pollea decernit, atque eliciti postremo agit. Ita opinionem appetitio sequitur,appetitionem consultatio, consultationem eis 3 ctio,

10쪽

oto, electionem actio . Namque ubi nobis aliqua boni

species obiicitur,ea continuo appetitu excitat, & quo, dam modo ad se rapit: appetitus deinde rationem conasutit,atque haec,quid agendum sit,ostendit; quae consultatio dicitur.mox appetitus a ratione edoctus, quasi Telemachus Minerua duee, sequitur id, quod utilissimum efferatio demonstrauita haec moerat enc appella.tur a Graecis,nos,ut dixi,electionem vocemus. ubi eleissimus , tum demum agere incipimus. Quoniam igitur in consiliis ratio principatum obtinet, eo fit, ut modoratio ipsa, modo recta ratio ac prudentia, plerumque rationis vjus,non raro id quod a ratione statuitur, consilium nominetur. de quibus singulis accurate agere non huius est instituti. od aute in inpraesentia quae ritur,id,opinor,ita commode,quoad res patitur, describemus, ut con filium esse dicamus, inquisitionem eius,

quod in rebus gerendis utile sit ad finem propositum

consequendum. Omnis enim consultatio, inquisitio quaedam est,ut initio diximus: at non omnis inquisitio est consultatio. nam in scientia verum quaerimus, vesciamus in consultationibus scire cupimus,ut agamusa

costillationis enim finis est actio. Ac verum quidem ita iure iustum dicitur,vt,Negant verum eme, allici bene. uolentiam cibo i salubre in ijs, quae ad medendi artem pertinent:itemq. in alijs aliud. in consilijs autem, quod utile est, id verum appellamusi nam consulenti propostia est utilitas. Vtilia vero ea dicimus, quibus ad aliud uti possumus, quasi utibilia , quem ad modum veteres loquebantur.id ostendit, non de fine consultari solere, sed de ijs quae con serunt, quaeq. utilia sunt ad finem aliquem consequendum . quod etiam apertius intellirigemus,si rem omnem ab initio repetemus. Ac primum omnium satis manifestum est, consitum esse de genere eorum,quae ad aliud referuntur,quae q. GH; b Ari