Tractatus primus tertius instrumentorum mechanicorum Leuini Hulsii. Ocularis demonstratio noui geometrici instrumenti, planimetrum dicti, vna cum suo inductorio, cuius beneficio circumferentia prouinciæ controuersæ, vrbis, arcis, castrorum, vel quæui

발행: 1609년

분량: 131페이지

출처: archive.org

분류: 수학

2쪽

l LLVS TR I SSIMO ET RE

perii per Italiam Archicancellario, Episcopo & Principi Leo diensi,Monasteriensi, Hilde si mensi, & Frningensi,Comiti

.Palatino Rheni,vtriusque Bauariae, dic. Duci,Domino suo dc Moecenati omnium

. artium unico.

VID animum meum ad imum variorum Instrumentorum Math maticoru Sc Mechanicoru, adi, uersis autoribus propositorum, d scribendum inuitaret , breuiter, iblust. ac Reuer. Dne, dicam. Ego me per aliquot annos ad aec tia accensum reperi, ut

nullis laboribus nullisque sumptibus pepercerim quo ab aliis inuenta & nondum diuulgata peruestigare,saepe illis meas additiones adderem, & usus

eorundem, inmemoriae prolvi sitibsidium ollamo diligenter exciperem. POilea anima duciti, no inutilem iure operam, iis potilliinu, qui hoc studio dcle-

3쪽

DEDICATIO.

Ehantur,si vilis ille descriptus in publicum ederetur,&quasi in unum fasciculum illa varia colligeretuli praesertim cum saepius ab amicis&fautorib. ad id incitatus & rogatus sim. Cum vero iam tres tractatus praeparassem, (quos, breui tempore, volente DE O, alii siquentur) clarorum virorum exempla, qui sua ingenii monum eta Principibus dedicare solent, n5

tantum ut gratiora essent omnibus,verum etiam ut

sub ipsorum patrocinio tutius publicentur, sequi

decorum iudicaui.Quapropter confidens Illustriss. Ceis. V.innatae beneuolentiae, eiusque erga studia Mathematica amori, ut experientia propria didici,non veritus semhqc,licet tenuia(si labores hac in re a me suscepti sp cientur illustr. Celsi V. inscribere,dedicare, subque eius patrocinio in lucem edere:Submisse rogans,Vt hilari vultu eadem acceptare dignetur. DEvM OPT MAX. precor ut illustr. Ceis. V. diu conseruet incol mem. Francosurti ad Moenu)M,Cat Iulii post Christum natum i6C . Ist nec Reuemcth. V. Obsequentissimus, 'Levinus Hi pius, , Gandensis. LEVI'

4쪽

BENE voLO LECTORI S.

EI AI re ipsa expertus fuerim,quam ali Tractatus mei exigui, quos anno isse . oe Isses. de Qadrato , quadrante Geometricoicis umento Planis tro ad odesian in lucem misi,fuerint, si queadeo, ut Horum exemplaria nulti ampliuspressent commotusWTe --.ti desiderio quodam accensus sum, ut usum omnium Instrumentora mechanicorum meorum describerem, tibiq3, candide aca- mire Lector, alitudi no loco communicarem. Si quamquamenon latet,quod udquosdam ceracipue apud Ios, quiscientiani huius artis se habere iudicant, discretam habendam esev l nudam gratiam initurus , ita hoc dicam, me eos,quia . rem optime norunt, ad communicandum participandum p

ratiores per reperisse, prae io, qui, suo iudicio, A multa reprasumunt. Et me plus prosciss alios instruendo,quam ipsi'm sitan, qui a admodum tenaciterra occultesibi reseruant. Scio etiam Zoilum mihi obtrectarepossime istas res non inueni sinu excogitasse, quod alieno plumis me exornem. Vos hsenter audire velim, quid resFonsurisint ad quaesitonem, quastenexquivda doctus alte, ita interrogauit: Quot putas inquit hab:

remus hodie in m udo doctos viros, si no uteremur As ali

5쪽

aliorum inueniti'AIemini equo is deben me hanc nem,

que ante aliquot centenos annos inuenta es, non tanquam mea,

in lucem emittere, prositeri lubenter, me issamex sequentib- . autoribus extraxissi di co egisse. Oeterum, Instrumentum hoc Nanimetrum ante annos Io. parum disserenter primo omnium is a Germanica publicam. Idipsum mero de nouo iam Z F

Dira' emendaui, varia alia egomet excogitaui, aliis vero irauera

tiones mea penumero addidi,easq; explicaui facitares res didi. Et si is inuidis sit animus, i melius quam ego faciendi, o gant, peruoluant, coletigant, faciantinemendent, ego libenteriletum honorem illis concedam. Haec ad inuidum Zoilum. uod si tibi fautor artium, hac coepta mea exigua, laboriosa tamen opustulaplacuerint, tanto maiori cum voluptate, promptu tudine'sudio opust udcomplebo, di tibi omnias Alo commanicabo.I. I ac vice in primo Tractatu habebis instructionem breuem . noui Geometrici Instrumenti, PLANIMETRIAS, cum IN DV oRIos RETI: nec non QUADRATI- uadrantis. In eo fundamental ter tibidescribetur, quo pacto ocularia demostrat oprouinciae alicuius,ciuitatis, arcis,aedificii,hor s.castrorum, me uiust bresuperficiei, obseruari, di mxta minore Regulam diuiseriam,cumsico Inductoris,in Charta delineari debeati Item quo pacto arithmetice , di cum apposito Retias que arithmetica, magnitudo vel area cuiuslibet superficiei explorari possit: Item , quomodo sinus flato ίeneficio domus,

6쪽

Frontiss seium,am vel Urbs perticaliterseciosi uam Mampi oportionemperse*- depingendas'. . H. Insecundo Tractatu Uus,infructio Quadrantis Bomb irdici exhibetur, quo Tormenta bethca die atquest octe erigendasiunt. Cum noua Regula siue Virga visoria, ad piserandu Tormenta bellica,'explorandu pondera ipsem cor porthEt BaculoBobardico abria 'haera ampodus ac pu

ueris Bois ira quantitate deputato, hoIII. In tertio Tractatu communicaui tibi usum artificios m, si mi Circini proportionalis Iustim e certe omnia

lastrumenta mechanica, quot quidem ego vidi, longe excedit. V. In quarto Tractatu agetur de Matorio,quos curruma cyire, etiam di cm equoadhibere licetquo scire oriqua- ranissarium in itinere avo tu i ,-distantiam vaelongi, ' emam, liue Urbi Mile obseruare est V. In quinto Tractatuscribituriumplici Baculo Metallorum, quomodo in pondere suo aequentur. Ium de congruitate Amoe Bactili Bombard A. Vl.In to, Instrumenta par sese ex .entur, c diuersa media induantur,chartam Geographicam si mam planam plquam ae figuram etiam tum n in proportionesua imitan- dilatandi viaminuendi

V II. I primo Tractatu agerer de Instrumento Quadrato, quo forma figura Areu, agri, Osirorum similiam obseruatorum, quam primum in campo depicta habetur.

7쪽

VIII. In auo reperies 'sum duorum diuersorem Instrumentorum, quibus aquae minerales ponderari pos

siunt,visitatu roportio aqua pura iamineralia ingredientia. IX. In nono Tractatu Uus Globi Terrasim di cotisu expli- eatur, unde Geo ubi cursui coeli, vanaque utilissmadia

cundi afacile a stapossunt. X. In decimo tractabimus de usu noui Circini Bomha dilicheum egometaeis ut, quo Tormenta dextra, ad teque reis Longitudo, latitudo re prosunditas rerum deprehendi s es circumferentia planitiei obseruari possunt. Item instruetio. nem Borribardiutoria ini,deipsorum arte 'o cis propon muss mrusus alterius Virgae visoriae ad exploran

dum pamus omnium Tormentorum bessicorum.

XI. In undecimo de usu Astrolabit agetur.ehullabio, quo exiguo Instrumento horae nocturna, expolira . Assara' posterioribusplaustri ueris maioria facile obseruari possunt. XII. In duodecimo eompassumsolare describitur,cuius benesio nocte dieque, a que magna aberratione, ab uno lora in alium perueninefacile eae XIII. In Acmotertio multi diuersi sutores, qui in iuuersishnguisscripserunt,enumerantur,eorumque Instru menta varia, ad mensurationem, adumbrata ante oculos ponemus. XIV. In decimo quarto plurimos autores proponemus,qui de Perspectiva tractarunt, in instrumenta eorum depicta rebu

8쪽

ADLECTOREM. X v. In decimo quinto Tractatu Machi nae multa-Instrumenta bellica tibi depinguntur, veluti pontes, scalae , molendira , aqua ducis, o c. Et plura alias tempurum fata nobis permittant, Abimus. Quod si aliquis harum artium fautor haec Instrumenta, extri etallo aut aliqua ex ligno desideret, illa apud me hic Franco furti reperire, cui placeat , instructionem & demonstrationem ampliorem accipere potest. Et iam varia alia occulta , quae in publicum dari non conuenit, ea tamen libenter,pro debito, quibus licet, communicare soleo. Vale ruere.

9쪽

ELENCNUS ACTORUM, QUIBUS

IN HISCE INSTRUMENTIS MECHAZ chor machinis usi sumus , quo ordine quaque linguascripserint qua de re egerintvli impressifuerint. O N prolixe hic narrabimus, quid Iosephus, Tertullianus, Origenes&alii scribat, quod Sella filius Adam, Enoch, Abraham, Ioseph, Moyses&c.artem Mathematicam coluerint, sed ad illos veniemus, de quibus securiores sumus,& quorum libri inue

niuntur.

Archimedes Geometra Syracusanus in Sici Iia , omnes Anta n. propemodum alios in hac arte superauit,& dolendu est, quod tam pauci eius libri, nostro tempore, reperiamur; vixit ante Christum natum circiter III. annis Marcus Vitruvius( hic Pater omnium Architectorum appellari potest vixit tempore Caesiaris Augusti&TIberii, circa . annum Christia o. Eiusio. libri de architectura in multis lin-

--nto. S reperiuntur.

Ptolomaeus & Euclides qui de Mathematica S: Geometria Graeca lingua splendide scripserunt, quorum libri etiamnum, extant: vixerunt tempore Caes. Antonini Pii, circa Annum I o. Chr.l o. Allia Eenus Philosophus Arabs prolixam opticam scripsitIIo o. corporum elementarium,vixit ut multi exis amant,anno IIo Fratris. Disitipod by Cooste

10쪽

postea recusius Franco furti.

Sebastiani Munsteri Rudimenta Mathematica , in a. libros , quorum prior principia tradit Geometriae. Basileae Ioh. Schoneri opera Mathematica in qu bus praeter caete issi.ra:Globi Atelliferi usus,& Globus descriptionis terrae. Norin-bergae ISII. Discurso det Artilleria det Imp. Carolo V. Scritto a mano. Issa.

SEARCH

MENU NAVIGATION