Quid physica aegrotorum thoracis organorum exploratio praxi attulerit : commentationem pro loco in Senatu Academico rite obtinendo

11쪽

adhibenda hac methodo exploratoria parari non potest. Auscultatio et percussio praeterea exercitationem perpetuam requirit; qua qui aliquamdiu caret, nonnunquam ab initio eam incipere oportet, ut denuo subtilibus strepituum discriminibus aures adsuescat. Dolendum sane est, quod hodie etiam medici sunt haud pauci, quos, licet paratiSSimo animo sint, propter parVum aegrotorum numerum, a quibus Vocantur, occasio idonea deficit, ut auditum satis exercitatum Servare possint. quid autem sequi necesse est, si conjecturae tam incerto fundamento nitentes rationem medendi regunt pis Ac tamen saepissime hoc fit - auscultator imperitus ex signisa male perceptis pneumoniam se reperire putat atqueet audacter sanguinem profundit, - aut respirationem bronchialem pro vesiculari habet et tum demum obstupescit et resipiscit, quum in necrotomia pulmonem, quem integrum opinabatur, hepatisatione diffusa correptum invenit. Nonne ejusmodi medici melius agant, si ab exploratione physicamprorSus QStinent aut saltem ea ad sanandi indicia eligenda et constituenda non moventur, in medio relinquo. Relictis his casibus injucundis, qui nonoexploratoriae methodo ipsi, Sed iis, qui illas utuntur, vitio vertendi sunt, magni momenti esse censeo quaerere , qssaten IS ea, quae SigniS acusticis in singulis morbis reperiuntur,iadhuc veram utilitatem practicam praebeant i. e. praecipue Iad medendi methodum eligendam valeant. Exempla nobis sint inflammationes pectoris organorum, quas in hanc partem accuratiore contemplatione dignabimur. Exploratione physica inStitutas haec destinare

i) in bronchitide membranae bronchialis intumes-

12쪽

dentiam eiu impletionem bronchiorum secreto adesse; e) in pneumonia infit frationem cruentam, hepatisa tionem, retrogreSsum hepatisationis in infiitra tionem et exinde in integrum pulmonis statum; a) in pleuritide exsudatum fluidum, incrementum

ejuS, resorptionem, eοagulationem pseudomembranosam, concretionem inter pleuram costalem

l) in pericarditide idem;

53 in endocarditi de depositionem coagulationum fibrinosarum in valvulis.ssi sunt status physici pectoris organorum, quoSplessimetrum eth stellioscopium indicere valent. At num hi: status physici semper in iisdem morbi prο- cessibus internis nituntura et num cognitio eorum sufficit, ut ullati sanandi indicatio ex ea petatur pPriusquam ad hanc quaestionem respondere possumuS, alia quaedam abSolvenda est: in quo consistat natura inflammationis et num id, quod inflammatio nominetur, Semper unum idemque sit. Localis inflammationis origo ad stasin sanguinis in Vasis capillaribus membri cujusdam reduci poteSt, ex quastasi plasticum vel aliud exsudatum in circumjacentia telae spatia insistratur. Estne tautem hisce pathogenia , cujusque inflammationis declarata et certum eurae sundamentum ponitur' Nihilne amplius opuS QSt, quam hanc stasin removere et qua ratione hoc effici potest pri An semper semperque Solummodo antiphlogosip Ηanc stasin sanguinis Sub diverSiS-Simis et Iocalibus et universalibus conditionibus oriri Videmus. Uic irritatione locali, ibi paralysi locali excitatur, - hicaobvenit una eum indole sanguinis magno nisu plastico excellentis,- illic sunt homines eblorosi, scorbuto, typho affecti cum dissoluta san-

13쪽

guinis natura, in quibus locum aliquem oecupat ete. Sic etiam percussione et auscultatione Sub diversis Simis , quas diximus, conditionibus Saepe hepasitationem, insilirationem cruentam Vel exSudatum cognoScimus. Nunc Vero aliquis quaerat, ad quid haec cognitio duxerit. Ecce, nonnullos dicenteS audimus, utilitatem explorationis physicae. In chlorotica, in typhoso, ubi propter naturam Sanguinis certo nemopneumoniam, pleuritidem, vel peri carditidem divinare

ausus esset, horum morborum sedem eruimus et sic

unicam sanandi viam-antiphlogosim- reperimus; quis audebit, post documenta tam eVidentia magnam practicam utilitatem auscultationis et percussionis negare pIsti sub his conditionibus statu universali et ceteris symptomatibus, quae singularis casus obtulit, deterriti non sunt, quominus Stasin SigniSi acustis repertam et recens productum in pulmones et pleura venaesectionibus tractarent. Attamen quaerere licebit, quid ad talem curandi rationem nos impulerit et quantum ea profuerint. Videmus autem crebro in externis partibus chIο-roticarum, Scoctuticorum et typhosorum insistratio

durationes telaeicellulosae, parotitides, decubitum gangraenosumus uoculis nostris oriri, quae longe alio modo metimur, ac illas StaSes organorum inte norum, et quae fortit antiphlogosi reprimere merito veremur, quia in illis processibus localibus nihil videmus, quod nοn ab uniVerSο morbi processu dependeat; potius connexus internussi inter universalem morbi processum et producta recens in Ioco quodam formata, quae illius legibus parent, negarianequit. Aut omnes ejusmodi proceSSuSimorbosi, sivesiniinternis sive in externis organi3 Sedem habent, parubusilegibus tractandi sunt, - aut apertissimae in-

14쪽

eon sequentiae nos reos reddimus. Si autem naturae illorum morbi prοeeSSuum Secundum experientiam meaihodus debilitans apta non eSt, - Si)Stasis exteranarum partium, quae ab his morbi processibus de pendent eorumque legibus obediunt, Sine antiphlorosi vel etiam methodo prorSus contraria Se solvere valet,' diversae rationes ad internorum organorum stases, quae illis morbi proceSSibus productae sunt,

sanandas Vesere non possunt. Auscultatione et percusSione Sola, non respecto universali aegroti statu et procesSu morboso toto,

qui stasin producit, in tali casu ad rationem medendi

eligendam moveri, periculosissimum cenSeo et lantem magnorum in therapia peccatorum. Naec reVeraeommitti, saepissime videre licet. quoties videmus, medicos, qui unum tantum inflammationis genus cognitum habent, et hoc ubique odorantur, constituta diagnosi phySica, non curantes Sanguinis inopiam et virium collapsum, sanguinem mittere et antipta-Stice operari, ut phantasma inflammationis depellanti Splendidis eventibus talem methodum coronari, quae ad indicationem tota aegri valetudine Jussam utique

contradictio in adjecto manet, mihi nunquam perSuadere potui, e cοntrario saepissime hunc inconsequentem curandit modum parum procedere vidi. Possuntne autem illae Stasesqnulla alia, ac antiphlogosi vel antiplasticis remediis solvi p Id ipsum

dubito.Locus non est , de discrimine inter stasin a cf i vam si vel hypersthenicam et passivam longius

diSSerere.ψTanquam, Iocalis processus in VasiS capillaribus aegroti organiastasis semper paSSiva est, Stagnatione sanguinis, dilatatione VaSorum capillarium et exsudatione materiet plasticae extra vasa effecta. In activam transit stasis, prout se habet

15쪽

ad reactionem reliqui organismi, - quam diffusa sit

illa reactio, num valde' vehemens sit et praesertim in vasis Sanguiferis sub forma labris synochalisse manifestet. Etiam in illa stasi, quae initioneum magnο gradu reactionis coniuncta est, ad ultimum exstat stadium, ubi reactio languescit, ubi fortasse relaxatio quaedam et remissio adauctis secretionibus(crisibus) obvenit, aut vis organorum secernentium alio modo excitatur, - ubi tamen localis status origani aegroti neutiquam plane ad normam rediit, ubi etiam Semper gradus quidam impletionis sanguinis, exsudati, intumescentiae etc. durat-id, quod praecipue descriptum est ut stadium passivum, chronicum inflammationis. Nusquam hanc Ionginquitatem, et has Sequelas imilammationis melius observare licet, quam in externis partibus, post phleg- monem,HerySipelas, in ophthalmiis etc., Paria autem etiam post phlogosiniorganorum internorum exsistunt, atque ita exempli causa in pneumonia, plex resia activum inssammationis stadium i. e. cum reremtione acriore conjunctum plurimamiin partems aut plane praeteriisse et tamen pulmo in statu insilirationis cruentae VeI oedematosae, hepatisationis et exsudati diu etiam plus minusves perstare poteSt. quum haec vicissitudo naturae inflammationis partium externarum incidit, in Iocula methodi fortiter antiphlogisticae contra priorem reactionem 33noctialem adhibitae potius exspectativam vel eam substituimus, qua resorptionem adjuvare nos posse credimus , aut si pars instammata remediis externis applicandis patet, utimur etiam localiter remediis, quibus contractilitas vasorum et telae partis excitatur, quo facto erebro, praecipue in ophthalmiis, cito decrementum

liueraemiae passivae EognoScimus. In eurandis internorum organorum statibus ab his

16쪽

rationibus sat frequenter receditur. Et hic quoque satis crebrο Vidi, ex. gr. in pneumoniis, quam diu stethoscopium et plessimetrum insilirationem vel he patisationem pulmonum indicebant, neutiquam respecta

universa reactione, in VenaesectionibuS aliisque remediis debilitantibus tam diu perseveratum esse, donec sanguis defuit aut tamen nimia virium prostratio aegroti medicum credere cogebat, jam sat esse adsum. quid tibi videretur de medico, qui ex. c. apud erysipelas tam diu hirudines appIicaret, quamdiu durities et intumescentia telae cellulosae adesset pExempla similia sexcenta proferri poSsunt. Non ignoro , responderi mihi posse, pulmonem Vel pleuram

nec in Statu Sano, nec aegroto eum organis illis externis comparabilem esse, et quo major dignitas vitalis organi alicujus, eo magis necessariaS ESSE Sanguinis missiones in instammationibus. De hoc plane consentio. Bic autem sermo non est de activo inflammationis stadio, sed de sequelis ejuS- atque productis. Aegrotantis vitae periculum impendet , non tantum ex Iocali materiei mutatione , sed etiam ex

ratione reactionis cuncti organismi. Si materiei mutatio organum ad vivendum necessarium tam diffuse oecupavit, ut iunctionibus suis impar reddatur, conditio aliqua continuationis vitae exstincta est. Sed Organum etiam minus extense asseclum esse potest et tamen periculo vitae obstante et hoc Saepe

reactione tantum totius organismi judicari potest. quam late hic pateat campus, quam multae variationes sint, observatio quotidiana docet. Vide quaeSο, quoties apud pneumonias, quae ex physicis Signis exiguam tantum parenchymatis partem tenent, graVis et animi et virium depressio ab illis discrepet et timorem eventus pessimi excitet. In altera parte saepe organismus multo torpidius se habet ad affectionem,

17쪽

quae, physicis signis aestimata, jam dimensione sua

multo grandiorem reactionem exspectare fecit. quam rationem nunc medicus practicus in eligenda cura sequi debet p An exempli gratia ad missiones sanguinis iis, quae exploratio aeuStica eum de physico

organi statu docet, - an Sensibus aegroti ipsius, an natura reactionis universalis i. e. libris, - an

habitu et constitutione aegri duci debet p Baec in

terrogatio longe abest a solutione; responsum diae cile et summi in praxim momenti est. In aegroto aliquo homine, excellente robuSta Sive sanguinea constitutione, omnia physica pneumoniae Signa invenimus , una cum exquiSitis STmptomatibus summae dyspnoeae, doloribus laterum, coenaesthesia depress - una cum vehemente reactioni labrili, quis in talieasu dubitabit, venam incidere' quis dubitabit, venaesectionem repetere , Si praeterea cruor e vena

susus grandem suam Ibrinae copiam formatione erustae phlogisticae et persecta coagulatione ostendit ptii autem , casus, in quibus medicus practicus vix haesitare potest, minime crebriores sunt. Dubiis casibus praeceptum dari solet, Iocalia pneumoniae symptomata plus valere debere ad curam et his praesertim repetitio Venaesectionum significatur quam signa febrilia. Antequam auscultatio et percussio in praxit, transiit, inprimis dyspnoea, dolor pectoris,atuSSis, Sputa respiciebantur et quamdiu haec symptomata vehementius perstabant, continuatio

venaesectionum prorsus necessaria habebatur. Ex tempore, quo Stethoscopium et plessimetrum in usum venerunt, multis medicis physica Signa normam curae praeScripserunt. concedo , his signis crebro

effici, ut mutationes status physici organi aegroti pedetentim sequi queamus. Saepe certo satis in pneumoniiS dicere possumus, quam diu pulmo insil-

18쪽

iratione fluida teneatur, Sequimur tramitum in condensationem parenelimatis, HuSque expansionem, regnoscimuS liqueScentiam exsudati plastici in am bitu hepatisationis, audimus, quomodo paulatim haec liquescentia simulque reditus ad Statum integrumerescat et c. IIaec omnia perpuIchra sunt. Sed nos ne divinamus quidem, quomodo in singulari casu hae mutationes regressivae in Statu physico organi alicujus ad universam organismi Vitam sanationem parantem, ad peculiarem internum morbi processum atque ita etiam ad nostras therapeusicas actiones se habeant. Dico, regressivam morbi metamorphosin non tam quoad formam suam localem, quam tu comditionibus suis ad totum organismum, a quo separata nunquam cogitari potest et debet - aliquantum temporis optime procedere posse, exploratione acustica nullam mutationem status physici organi manifestante, quin imo signis exploratoriis iis , quae expansionem localis mutationis morbosae indicere videntur. Saepissime praeterito semestri tempore in vilinico Erlangensi occasios mihi data erat, eos casus pneumoniae producendi, in quibus signa acustica hepatisationi propria Iongum per tempus permanserunt, po quam omnia vel pIurima symptomata, quae aegroto pneu-mopathiam prodebant, evanuerant vel minuta erant, postquam erises bene procedebant, febris desierat, denique apud aegrotos, qui se ipsi fiam recreat Sentiebant, ut etiam dimitti cuperent. Saepe Suhitο,

poStquam hae ratione secundum euphoriam aegroti, defectum febris, reditum virium Ineumonia EolutaeSSe videbatur, tum etiam signa pli Eica adhuc immutata regrediebantur. Nonne is, qui in talibus ca- Sibus haec signa acustica normam agendi faceret atque ideo continuationem potentis curae necem iam haberet, damnum afferret aut saltem morbum protraheret p

19쪽

In theoria quidem vitium agnoscitur, in Singu Iis tantum signis sanandi indieationeS ponere; in theoria medicus quisque fatebitur, veram eSSe regu Iam , totam tantum intuitionem omnium morbi sympatomatum et constitutionis singularis aegroti medicum in eligendis remediis ducere debere. In praxi Ioiardaliter est, - et itero, Saepissime in eaSibus, quales Supra retuli, me vidisse, medicos phySicis tantum Signis in pneumoniis, minime reSpicientes statum univerSalem, querelas aegroti et sebrim, ad nimias

sanguinis missiones motoS ESSE, - SaepiSSime eos

vidi triumphantes, quod auscultatio et percussio sibi hic continuationem pneumoniae indiceret, quum tamen omnia Simplomata aegrum moleStantia omnisque febris deeSSent. Nolim hic tam perperam intelligi, tanquam ho minem, cujuS pulmo ex signis physicis mutationem materiei prodit, si etiam alia symptomata localia vel labrilia desunt, sanum existimem. Equidem e contrario summis virtutibus explorationis physicae adnumero, quod certissime nobis perSuadet, organum nondum in statu integro esse. Non impugno continuationem morbosi pulmonum status - impugno tantum interpretationem hujus quoad morbi proceSSum illum statum producentem, interpretationem conditionis Suae ad organismum universum atque ea, quae exinde a multis medicis therapiae derivata sunt. Boc unum exemplum nunc, ubi otium mihi deest, copiosius hanc gravem materiam pertractandi, sufficiat, quod demonstret, etiam ah hac parte ex Plorationem physicam quoad practicam dignitatem et utilitatem nondum satis aestimatam esse eam et

ab altera parte justo pluris fieri, et ab altera justo

minoris duci.

quin haec exempla ubere multiplicari possint,

20쪽

nemo fere dubitabit, eui poteStas est, ad cubitos aegrorum de hac re experientiam colligendi. Moneo tantum, quae infauSta, ut mihi quidem persuasum est, multis aegrotiS ex opiniοne prodierint, omnem strepitum in corde auditum indicere endocarditidem aut organicum cordis vitium, et reServo mihi, alio loco hanc materiam uberiuS, quam hic fieri potest,

perscrutari.

Mea omnino tantum interfuit, hic monstrare: l) eum, qui non perfectisSimam peritiam atque facilitatem, methodum exploratoriam adhibendi, sibi com parat et in hac exercitatione Se tenet, melius agere, in aegrotis inquirendis plane illa abStinere, quum

semper cοnclusiones, quae falsiS praemissis nituntur, ad errores perducant - hic autem conjecturae practicae vitae humanae damnum asserant; 23 explorationem acusticam nihil amplius nos docere, quam pii SicoS organοrum aegrotorum status atque ex iis solis, ceteris conditionibus aegroti organismi non respectis, salutares indicationes hauriri non poSSe, Solam perceptionem illarum mutationum aure cognitarum non magis internam morbi naturam nos docere (et haec tantum cognitio viam therapiae verae patefacere poteStib, quam Solam perceptionem mutationum pathologico - anatomicarum;

ab utique jam experientiam docere, tempus eSSe, de his aberrationibus dehortari.