장음표시 사용
361쪽
Fatalis crusti patulis nec parcere quadris: meus etiam mensas consumimus inquit Iulus. Nec plura alludens. Ea vox audita laborum Prima tulit finem, primamque loquentis ab Ore Eripuit pater, ae Stupefactus numine presSit. Contriuo Salve satis mihi debita Tellus, Vosque,' ait, fidi Trojae salvete Penates. Hi domus, hae patria est Genitor mihi talia, namque
Nunc repeto, Anchises fatorum arcana reliquit: Quum te, nate, fames ignota ad litora vectum Acelsis coget dapibus consumere menSIS: Tum sperare domos desessus, ibique memento Prima locare manu molirique agger feeta. Hae erat illa fames ; hae nos Suprema manebat, Exitiis positura modum. Quare agite, et primo laeti cum limini solis, Quae loca, quive habeant homines, ubi moenia gentis, Vestigemus, et a portu diverSa petamus. Nunc pateras libate Jovi, precibusque Oeate Anchisen genitorem, et vina reponite menSiS.
Si doinde offatus frondenti tempora ramo Implicat, et Geniumque loci, primamque deorum Tellurem, Nymphasque, et adhuc ignota precatur Flumina tum Noctem Noctisque Orientia Signa,
Idaei inaque Jovem, Phrygiamque ex Ordine Matrem, Invocat, et duplices Coeloque Ereboque parenteS. Hic Pater omnipotens ter coelo clarus ab alto Intonuit, radiisque ardentum lucis et auro Ipse manu quatiens ostendit ab aethere nubem. Diditur hic subito Trojana per agmina rumor, Advenisse diem, quo debita moenia condant. Certatim instaurant epulas, atque omine magno Craturas laeti statuunt, et vina Oronant.
Postera quum prima histrabat lampade terras orta dies, urbem et fines et litora gentis Diversi explorant; lae sontis stagna Numici, Himo Thybrim fluvium, hi sortes habitare Latinos. Tum satius Anchisa delectos ordine ab omni
Centum oratores augusta ad moenia regis Ire jubet, ramis alatos Palladis omnes, Donaque ferre Viro, pacemque XpoSeere Teueris.
Haud mora sestinans jussi rapidisque ser tu Passibus. Ipse humili designa moenia lassa, Moliturque locum primasque in litore SedeS,CaStrorum in morem, pinnis atque aggere cingit. Jamque iter emensi, turres ac tecta Latinorum
362쪽
Ardua cernebant juvenes, muroque subibant: te urbem pueri et primaevo flore juventus Exercentur equis, domitantque in pulvere currus; A ut acres tendunt arcus, aut lenta laesertis Spicula contorquent, vi suque ictuque lacessunt: Quum praevectus equo longaevi regis ad aures Nuncius ingentes ignota in veste reportat Advenisse viros Ille intra tecta vocari Imperat, et Solio medius consedit avito. Tectum augustum, ingens, centum Sublime Olumnis, Urbe fuit summa, Laurentis regia Pici, Horrendum silvis et religione parentum. Hi sceptra accipere, et primos attollere asees Regibus omen erat hoc illis curia templum, Hae aeris sedes epulis 'te ariete caeso Perpetuis soliti patres considere mensiS. Quin etiam veterum emies X Ordine morum Antiqua e cetio, ItaluSque, paterque Sabinus Vitisator curvam servans sub imagine falcem,
Saturnusque senex, Janique biseontis imago Vestibulo adstabant aliique ab origine reges.
Martiaque ob patriam pugnando Vulnera PaSSi. Multaque praeterea sacris in postibus arma, Captivi pendent urnis, urvaeque SecureS, Et cristae capitum, et portarum ingentia claustra, Spiculaque, elit eique ereptaque rostra carini S.
Ipse Quirinali lituo parvaque sedebat
Succinctus trabea l: Duaque ancile gerebas Picus, equum domitor quem capta cupidine conjux
Fodit avem Cireo, si arsitque coloribus las.
Tali intus templo divum patriaque Latinus
363쪽
Sede sedens Teucros ad sese in tecta vocavit; Atque haec ingressis placido prior edidit ore:
Dicite Dardanidae, neque enim nescimus et urbem Et genus, auditique advertitis aequore UrSUm,
Quid potiti. quae causa rates, aut erius egentes Litus ad Ausonium tot per vada operula vexit 3
Sive errore viae, seu tempeStatibus aeti,-Qualia multa mari nautae patiuntur in alto Fluminis intrastis ripas, portuque SedetiS: Ne fugit hospitium, neve ignorat Latinos Saturni gentem, haud vineio ne legibus aequam,
Sponte sua veterisque de Se more tenentem. Atque equidem memini-sama est obscurior annis Auruncos ita serre senes, his ortus ut agris Dardanus Idaeas Phrygiae penetrarit ad urbes, Threiciamque Samum, quae num Samothracia fertur. Hine illi in Corythi Tyrrhena ab sede prolaetum Ain ea nunc Soli stellantis regia coeli Accipit, et numerum divorum altaribus addit. Dixerat. Et diota Ilioneus sie Oee SeeutUM: ieX, genus egregium Fauni, neu suetibus actos Afra subegit hiems vestris succedere ferriS, Ne sidus regione viae litusve sesellis: Consilio hanc omnes animis tu volentibus urbem Asserimm , pulsi regnis, quae maxima quondam Extremo veniens Sol aspiciebat Olympo. Ab Jove principium generis; ove Dardana pubes Gaudet avo: Rex ipse, Jovis de gente Suprema, Troius Eneas tua nos ad limina misit. Quanta per Idaeos saevis effusa Mycenis Tempestas ierit campos quibus aetus uterque Europae atque Asiae satis concurrerit orbis: Audiit, o si quem tellus extrema resuSOSubmovet Oceano, et si quem extenta plagarum
Quatuor in medio dirimit plaga Solis iniqui. Diluvio ex illo tot vasta per aequora Veeti
364쪽
256 P. VIRGILII MARONIS Dis sedem exiguam patriis litusque rogamus
Innocuima, et euneti undamque am'amque patentem. Non erimus regno indecores nee vestra seretur
Fama levis, tantive abolescet gratia saeti; Neo Trojam Ausonios gremio excepisse pigebit. Fata per AEneae uro, dextramque potentem, Sivo fide, seu quis bello est expertus et armis; Multi nos populi, multae-ne temne, quod ultro Praeserimus manibus Vittas a verba precantia Et potior sibi et voluere adjungere gentes. Sed nos sata deum vestras exquirere terraSImperiis egere suis. mine Dardanus ortus :Huc repetit, jussisque ingentibus urget Apollo Tyrrhonum ad Thybrim et sontis vada sacra Numici. Dat tibi praeterea ortunae parva prioris Munera, reliquias Troja ex ardente reeeptas. Host pater Anchises auro libabat ad aras: Hoc Priami gestamen erat, quum vi a Vocatis More daret populis, sceptrumque acerque tiaraS, Iliadumque labor veSteS.
Talibus Ilion0 diotis defixa Latinus
obtutu tenet ora soloque immobilis haeret, Intentos volvens oeulos Nee purpura regem Pieta movet, ne sceptra movent Priameia tantum, Quantium in connubio natae thalamoque moratu ;Et veteris Fauni volvit sub peetore sortem. Himo illum satis externa ab sede prosectum Portendi generum, paribusque in regna Oeari Auspicus 'ut progeniem virtute suturam Egregiam, et totum quae viuibus occupet Orbem.
Tandem laetus ait: IJ nostra incepta secundent, Auguriumque suum Dabitur, Trojane, quod optas Munera nec perno Non vobis, rege Latino, Divitis uber agri Trojaeve opulentia deerit. Ipse modo neas, nostri si tanta cupido est, Si magi hospitio properat sociusque Oeari,
Adveniat vultus neve exhorrescat amiQOS. Pars mihi pacis erit dextram tetigisse tyranni. Vos contra regi mea nune mandata referte. Est mihi nata, viro gentis quam ungere DOStrae, Non patrio e adyto Sortes, non phia ima MOMonstra Sinunt generos externis asst,re ab oris, Hoc Latio restare canunt, qui sanguine OStrum Nomen in astra serant. Hunc illum posuero sata Et reor, et, si quid veri mens augurat, Opto. Hae estutus, equo numero pater eligit omni.
365쪽
Stabant ter centum nitidi in praesepibus altis :Omnibus extemplo Teucris jubet ordine duci
Instratos ostro alipedes pictisque tapetis :Αurea pectoribus demissa monilia pendent; Tecti auro fulvum mandunt sub dentibus aurum Absenti Eneae currum geminosque jugaleSSemine ab aetherio spirantes naribus ignem, Illorum de gente, patri quos daedala Circe Supposita de matre nothos furata creavit.
Talibus neadae donis dictisque Latini
Sublimes in equis redeunt, pacemque reportant. Ecce autem Inaehiis sese reserebat ab Argis Saeva Jovis conjux, aurasque invecta tenebat; Et laetum neam classemque ex aethere longo
Dardaniam Siculo prospexit ab usque Pachyno. Moliri jam feeta videt, jam fidere terrae Deseruisse rates Stetit acri fixa dolore. Tum quassans caput, haec offundit pectore dicta: meu stirpem invisam, et satis contraria nostriSFata Phrygum i num Sigeis oecumbere campis, Num capti potuere capit num incensa cremavit Troja virosi medias acies mediosque per ignes
Invenere viam. At, credo, mea numina tandem Fessa jacent, Odiis aut exsaturata quievi-Quin etiam patria excussos infesta per undas Ausa sequi, et profugis tot me opponere ponto: Absumis in Teucros vires Oelique mariSque.
Quid Syrtes, aut Scylla mihi, quid vasta Charybdis Profuit 3 optato conduntur Thybridis alveo,
366쪽
Securi pelagi atque mei. Mars perdere gentem Immanem Lapillium valuit concessit in iras Ipse deum antiquam genitor Calydona Dianae; Quod seelus aut Lapithas tantum, aut Calydona merentem ΘΑst ego, magna Jovis conjux, nil linquere inausum Quae potui insolix, quae memet in Omnia Verti Vindor ab Enea. Quod si mea numina non sunt Magna satis: dubitem haud equidem implorare quod Α- Flectere Si nequeo ulteros, Acheronta movebo. quam St. Non dabitur regnis, esto, prohibere Latinis, Atque immota manet satis Lavinia conjux: At trahere, atque mora tantis licet addere rebus;
Ahicos amborum populos XSeindere regum.
Hae getier atque Oeer Oeant mereede Suorum.
Sanguino Trojano et Rutulo dotabere, virgo: Et Eolliona manet te pronuba Noe ae tantum Cisseis praegnans ignes enixa jugales :Quin idem Veneri partus suus, et Pari alter, Funestaeque iterum recidiva in Pergama taedae. Hae ubi dicta dedit, terras horrenda petivit. Luetifidam Ad0et Dirarum ab sede sororum Insernisque ei et sensebris cui tristia bellii
Iraeque insidiae tuo, et crimina noxia cordi. Ossit os ipso pater Pluton, Odere SororeSTartareae monstrum tot sese vertit in ora, Tam saevae saeies, tot pullulat atra colubris. Quam Juno his acuit verbis ac talia satur: Minio mihi da proprium, virgo sata Nocte laborem, Hane peram, ne noster honos infractave cedat Fama loeon E connubiis ambire Latinum Eneadae possint Italosve obsidere fines. Tu potes unanimos armare in proelia fratres,
Atque odiis versare domoso tu verbera tectis I maereasque inferre saces tibi nomina mille, Millo nodendi artes Fecundum Oneute pectUS, Di te compositam Pacem, sere crimina belli Arma Velit poseatque simul rapiatque juventus. Exin toruoneis Allecto insueta venenis Principio Latium et Laurentis tecta tyranni Celsa tetit faeitum quo obsedit limen Amatae. Quam super adventu Teuerum Turnique hymenaeis
Femineae ardentem curaeque iraeque coquebant. Hui do eiuruleis unum de crinibus anguem
Conjicit inqui, sinum araeeordia ad intima subdit,
Quo i uribui ubi dotinui monstro Permisceat omnem.
Ille inter vestes et levia Poetora laPSur;
367쪽
Volvitur attactu nullo fallitque larentem, Vipeream inspirans animam is tortile collo Aurum ingens coluber, fit longae taenia vittae,
Innectitque eomas, et membris lubricus errat. A dum prima lues udo sublΛpsa Veneno fertenta sensus, atque ossibus implicat ignem, Noedum animus toto pereepit pectore flammam : Hollius, et solito matrum de more loeuta St,
Multa super nata lacrimans Phrygiisque hymenaeis : Exsulibusne datur ducenda Lavinia Teucris, O genitor 8 nee te miseret nataeque tuiqu0 3Nee matris miseret, quam primo aquilone relinquet Perfidus, alta petens abducta virgine praedo 3 At non sic Phrygius ponetrat Laoedaemona pastor, Ledaeamque Helenam Trojanas vexit ad urbes. Quid tua saneta fidos 3 quid cura antiqua tuorum, Et consanguineo toties data dextera Turno 3 Si gener externa petitur de gente Latinis, Idque Sedet Faunique premunt te jussa parentis :Omnem equidem sceptris ferram quae libera nostris Dissidet, externam reor, et si dicere divos. Et in no si prima domus repetatvi origo, Inachus Acrisiusque patres, mediaeque Mycenae.
His ubi nequidquam dictis experta, Latinum
Contra Stare videt, penitusque in viseera lapsum Serpentis vi talo malum, totamque pererrat: Tuni vero insolix ingentibus excita monstris, Immensam sine more in it lymphata per urbem:
368쪽
Ceu quondam torto volitans sub verbere turbo, Quem pueri magno in gyro vacua atria circum Intenti ludo exercent ille actus habena Curvatis sertur spatiisu stupet inscia supra Ιmpubesque manus, mirata volubile buxum Dant animos plagae: Non cursu segnior illo fur medias urbes agitur populosque sero eS. Quin etiam in silvas, simulato numine Bacchi, Majus adoria nefas, majoremque orsa furorem Evolat, et natam frondosis montibus abdit; Quo thalamum eripiat Teucris, taedasque moretur
Evc Baeche, fremens, solum te virgine dignum, Vociferans' etenim molles tibi sumere thyrsos,
Te lustrare choro, sacrum tibi praeere crinem. Fama volat Fui iisque accensas pectore matres Idem omnes simul ardor agit, nova quaerere tecta. Deseruere domos ventis dant colla comasque.
Ast aliae tremulis hilatibus aethera complent, Pampineas lue gerunt incinctae pellibus haestas. Ipsa inter medias flagrantem servida Pinum Sustinet, a nata Turnique cauit iij menaeos,
369쪽
Sanguineam torquens aciem torvumque repente Clamat: do matres, audite, ubi quaeque, Latinae: Si qua piis animis manet infelicis Amatae Gratia, si juris materni vi a remordet; Solvite crinales vittas, capite Orgia meeum. Talem inter silvas, inter deserta serarum, Reginam Allecto stimulis agit undique Bacchi. Postquam visa satis primos aeuisse furores, Consili inique omnemque domum vertisse Latini: Protenus hinc suseis tristis dua tollitur alis Audaeis Rutuli ad muros quam dicitur urbem Acrisioneis Danae fundasse colonis, Praecipiti delata noto. iocus Ardea quondam Dictus avis et nunc magnum manet Ardea nomen Sed fortuna fuit Toetis hio Turnus in altis Jam mediam nigra carpebat noete quietem. Alleoto torvam saetem et surialia membra Exuit in vultus sese transsormat aniles, Et frontem obseenam rugis arat induit albos Ciun vitta crines tum ramum innectit oliv10 Fit Calybe Junonis anus templique SaeerdOS Et juveni ante oeulos his se cum vocibus offert: aurne, tot incassum usos patiere laboreS, Et tua Dardaniis transcribi seseptra colonis Rex tibi conjugium et quaesitas sanguine dotes negat, externusque in regnum quaeritur heres. I nune ingratis offer te, Nise, periclis; ΤΠrhenas, i, sterne acies ; tege paeo Latinos. Haec adeo tibi me plaeida quum nocte astereS, Ipsa palam sari omnipotens Saturnia jussit. Quare age, et armari pubem portisque moveri Laetus in arma para, et Phrygios, qui flumine pulchro
Consedere, duces pietasque Xure Cari RS.
Coelestum vis magna jubet. Rex ipse Latinus, Ni dare conjugium et dicto parere satetur, Sentiat et tandem Turnum experiatur in armis. Hic juvenis, vatem irridens, sic orsa vicisSimore refert Classes invectas Thybridis alveo,
Non, ut rere, meas effugit nuneius aures. Ne tantos mihi finge metus nee regia Juno Immemor est nostri. Sed te victa situ verique esset Sene fuS, O mater, curis nequidquam exercet, et arma
Regum inter salsa vatem sormidin ludit. Cura tibi, divum effigies et templa tueri; uella viri pacemque gerent, queis bella gerenda. V
370쪽
Talibus Addet dictis Oxarsit in iras.
At juvoni oranti subitus fremor occupat artus Deriguere oculi tot Erinys sibilat hvdris, Tanta lue se salies aperit. Tum flammea toris uens Lumina cunctantem et quaerentem dicere plura It epulit, set geminos ereXit Crinibu angues, Verberaque insonuit, rabidoque lime addidit ore En ego victa situ, quam veri esset senoetus Arma inter rogum salsa sormidino ludit; Respie ad haeo adsum dirarum ab Sede sororum Bella manu letumque gero. Si e Tata salem juveni conjecit et atro Lumino fumantes fixit sub peetore taedas.
Olli somnum ingens rumpit pavor ossaque et artus Pursundit toto proruptus orpore Udor. Arma amens retia it arma foro detisque requirit. Saevit amor serri, ut sedlerata insania belli. Ira Superi magno vehit i quum flamma sonore Virgea suggeritur costis undantis alieni, Exsultantque aestu lati eos furit intus aquai Fumidus at suo alte spumis exuberat amnis: Nec una se apit unda : ohit vapor ater ad auras.
Ergo iter ad regem polluta pae Latinum In diei primis uvenum et jubet arma parari. Tutari Italiam dotrudere inibus host0m :S satis ambolius Teucrisque venire Latinisque. Ilae ubi dicta dedit, divosque in vota volavit: l