Apologetica expostulatio pro S.P.Q. Mamertino. L. Porcio Calbeto I. C. Messanensi auctore

21쪽

tu illisse eesse proprium siciniis en sterim, sed eommi

quoque, qui cum in suo possint bassisH-hmiuium, cupiditates reprimere suo in exemplo, parte praedae com mimicat misimitiores in meriimreddim: Iam his ita rapinae, direptiones, iniuriae,quae ali Nui'ii clibet negoti torum, utpot quietorum hominum, conuentus sis sis per se ipsae pocine, non tanti sine ut non murmis hisce commercijs impense uvatura res, magnaeque quotidie acces Mnes fiant; miis non iure existimauerit, si mregis quoque

voluntas, autnoritasque ad ornatumaccederet, multo maxima incrementa suscepturam, ac breui in magnam urbem coalitura, cum vero hodieque Messanense portorium nimino a publieanis redimatur. amplissimosque regijs rationius stuctus pariat, quantas adaucta ciuitate, repressis imo proborum conatibus inuitatis per iudiciorum aequitatem externis nationibuS, accederet cumuliis, quanta inuehendis, euehendisque mereibus pacis belli subsidia venirent Quare sicuti prudentis agricolae munus est, terrarum ingemnium intime cognt m perspectumque habere cum aliis aliae feraciores esse soleant, diligentiorem cultum iis adhi heres, quas coloni manu destitutas licet , uberes tamen, natura ac sua Ummpinguissimas deprehenderit contra

in dementis at insani esset , generos agri parte neglecti , exiliori glebat excolenda se totum dare, eo pie studium omm.: conuertere In ouentum quςm faciat ita impiissime in Politicas leges peccasse eosexistimo, qui tot amorum

operam, tot sumptus Panhormitanae urbi ada rii lacini penderint, cum fructuosius 4 magno cum rugiscommodin

euehendarum facultatem . non idem Messanae tiiturum, siue , id siit, quod frequentissimus est in ea ciuitate mercatorum , conuentus , qui unam frumenti emendi, vendendique nego, tiationem exercent,sive quia principes rei rumentariae agri, Panhormo proximiores sunt, emporia quoque ipsa, una euectioneri fiunt, non multum ab ea ciuitate recedunt, seu, tandem, quia ex Hispanijs, ex Balearibus insulis, ex Gallia,

, L iri Novolitano regno in or ac diuturnior est Mς-

22쪽

sulam nauigatio sumi s recta inhormum lie reficiet ininuitaverun Panhormi avidius Regis in

mn ea curatio est , an me ubertatecognita, at arationiim

prouentu, iis exportandis frugibus preti statuere ponistat, ac taec temere imitiant, quicumque insicula politi smia lui habent, nisi pania, frumeno tarmi olide cognoscuatque republica ministrari pose se vera addunt , nec Miam ob causam Pomium magistrum, mem atrio vocabulo Portulimum appellant, cultra indu 'Siri potissimum tota haec frumenti exportandi negotiatio eransigitur,cum subiecta familia Panhormi perpetuo elisa sneque ei licere pedem ex ea ciuitate efferre, etiam si maxi .

agat. . . vide quam istos in transversum agat animi perturhasia, ut ne si vesint quidem , rectam disserendi rationem & caput videant nam , nisi me mercatorum disciplina fauit , iii eo post in est iusta negotiationis sunama , ut ne ita quis negligens sit,quin sciat, quae in externas prouinciis commeatuun caritas, quae vilitas sit, aut breui timeatur, Iam vero non

diffiteri a uideam, euiorem esse exis*ansis, xibus appulsum, si mari,' irmi alicismum siti at qui publicum cursum,nuo octis millexit, omnimia transiguntur,quohuc ibicaitterae Kommeant, nonnisi ruri instim tumvideo, auo ut sπε amquam marium n ud timiis pericvlapaulo grauioraunorus inunxias mi astas somni rei. sed nequς ipsi H urem vim mdemsanda aut permi

tenda exportatione inquam de mint,nisi certis est quentiorinnatistis de externarum provinciarum statuas rationibus doceantiar quo consequitur certius haec atque etiam citius Messanae cognosci posse , cum ad nos primu in rerum toto orhe gestarum nuncii perserantur. Deinde illud quoque cognoscat nexesse est anni prouentus silericia prouincia , quis hornotini, quis veteris umenti modus, quod ii id quoque Panbormi expeditius haberi posse conmtenda it, quasi viciniores eiiciuitati sint Sicula arationes. praeclare milii quidem cum republica agi videtur , si sapie tissimi honunes unuissimum hunc quaesticulum magno inis lucro eo ni prorsi uuasimvirum intersit .ad eas ris se

23쪽

Moseetidas, 'mihi mine sit, an Mennae sinum, Mura quin prosecto pudere eos deberet, ea se ignauia inertimii esse eona eri, ve, nisi panhormi torpeant, Siculamini renim Mentiam assequi se posse desperent.

Nec quod id mercaturae genus insequens Messanae fit, loci vitiiun est, sed quia eum ex senatus Regis voluntates prorsus pendeat penes quem termittendae euectionis εο pretiistaritendi auctoritas est, eo sit , ve qui ei negotio ope

ram nauant, senatiim sequi neccssirio cogantur, quo pro re, nata pro vario annonae euentii aut spe pecuniam quam optimis nominibus collocent Ouod si ad exempla recurrendunt, sit, notissimum est, cum Umbriatici archi Siciliae Uaesiisdem Messanae ageret, id genus facultates exportandi seu . menti, quas vulgo Tractas dicimus,octo fere aureis,vix unqquam audito ante id tempus pretio venisse. ne veteribus immoremur, nunc quoque palam est, Serenissimum Princi- pem Philibertum frequentissimis mercatorum precibus pu satum, duodenos in singulas tractas reiecisse, quod verere

tur, ne laxata fibula , permissisque euectionibus, prouinciae . salutem in discrimen vocaret non igitur 'anhormi lumsedi Meminae quoque mamo cum aerarii Regu lucro conqQuuishmihiodi rerum ossionespossint. R deiidum illud ve- ahq opinantur,portuum Mari strum ita Panhormitanae urbi assixum, ut nisi cum coelo tuo moueri non possit habet scilicet eaxiuitas stella suas,quas si ad breue aliq*od temporis momentum aliorsum agem

tentes,coelum, terras,anaria omnia misceant, rerumque 'uniuersum ordinem turbent tius, q'am ut beatis illis seqdibus delicati homines carere aliquando pollini quasi vero non dispudere illos debeat, cum perpetua sui orbis circumactione Sol ipsistimus nempe boni rectoris tymisyte ras uniuersas lustret in genitali calore foueat cita delicijs suis indulgeres, cum publicam magistratus personam referant, ut negenti ad visendam prouinciain comit elli poti

aut debere .

Nec minus absurda illa, quae differunt, anhormitanamo urbem minimo distare a celebrioribus quibusque Siciliae portorijs ita factum, ut magistratus is, quem Magistrua

Iuratum anhellant, Panhormi bactea fuerit, nec salvam

24쪽

DElira anhorino abesse possit, eum ut Panhormitana ve ctigalia sedulo diligenterque curer tum ut aliarum urbiurri

portoria, quae P anhormitanis fere legibus locantiir, ex fide recteque administrentur . Recedere insuper magnam esse. 'habendan rationem eius vectigalis , quod decima Mia νrenum dicimus at qui id genus venditiones , unde vectigal petitur, non nisi Panhormi transigi possunt, tete reliqua se νre omnia negotiorum genera, lue ad Principis patrimonium pertinent. At vide hie quam multis modis isti peccent quam insulse disputent nam quae, obsecro sunt celebriora haec Sicilia; portoria, quae Panhormo proxime ni Thermitanum ne aria,

Agrighntinum, an Mazariense, Saliense Lilibo niun/dispeream ni ne simul quidem haec conecta cum syracusa vaut Catanensi, Leontino, Milensi conferrii stat Dei id .d causae est, plod panhormoabscedere prohibeatur. Iin ratus Magister numac aliis in oppidis quicquam ei de sua veteri receptaque dignitate deperit num ea benignitam. coelum est Panhormitanum,, magistratibus auctoritate' fidem, industriam, diligentiam conciliet, quae identidem, usit alioniurandum, amissuri sint . Tandem vero scio terras omne non uno inmio esse. quae alendis segetibus id

neae sunt, vinearum cuIruram respuere alias irem esse, quae certi generis arbores nutriant, alias necent at numquanias

hactenus me inaudisse memini, extare aliquod spiana gen tium negotiationis genus mutui depositi venditi pignoris, quod nisi certo loco celebrari nequeat quid igitur prohibet, quo minus ita frequentes esse Messana possint,atqui Panhoimi sunt, rerum soli alienationes, aliaque huiusmodi. Conamercia, quae diuturna Proregum mora in ea ciuatat iam diu coaluere Iam circa illud alterum, quo Panhormitanae urbi consul tum olunt, ne commutata proregis sede, in solitudinem

abeat, nino in ea causa nos esse, ut id iure timeri possit. --- Panhormitanae ciuitati quic Quam de frequentiaciuium Ude splendore nobilitatis, de adinclarum magnificentii, dedi tractum iri nimirum sunt haec velamenti e praetcm quibus factiosi viri nec dimi natas Mamertinorum spes in ipse '

25쪽

aietae,inii ciam tot mimum spino quaerendis obtinen si in

imperiis honoritatis, emolumentis secure ac ue Oxxint , mi fieri iniitrium quemimur, si quid earum re' rimi ad aliosseriuari sentiant. Ita ne vero sibi isti blandiu

tiir, visum totQs sere quinquaginta, inuod excurrit, an . nos rerum pusillisint, pro libidine prouinciam on Inem sursim deorsum 'erseuerint, comitiorum fructum utiIitatemis

Aue ad se traxerint, iace idolia magistratus, dignitates suo arbutio distribuqrint, iniquo nunc ferant animo, in luctus in gemitu sint , quod integro vix anno ijs commodis carenis dumst, quod aliae ciuitates tantisper aspectu Principis re- creentur. iam quid facturos fuisse existimemus, Hae isti ad Regem, ad Senatum, ad Proceres iactarent, ni', quod nostra ciuitas patienter hactenus tulit, nossiores qtuisque fami lias in qua.quantumui .magnae Vrbi ornamentosse pote eant, evulsis sedibus alio commyantea vidissentas vacam

eium sacer/oti uni se ictu alterius cuiuspiam ciuitatis sacris aedilius ostili ndis ornandisque consumptos. Nimoplantissimi sen tores, qui se prouinς ni ii missi videriANUt cui nil nisi publix a Messiae misi spectare pis erum,n pon insulis

Panimam mana ni sivit in misi uin uere ambire .laxari, teres seni.rii serminos, ad nouas urbes urbi adiungendas. ais iniri liasi inHlitudi aem redigi, ut iam raros videas Agriget ii colon's, rariore S Catanae, MaZariae,Mihoci,c terisque olim celebrioribus prouinciae oppidis, di verissime ille dixerit,qui daptilem eremum Siciliam esse, scripto quoque praedica est quid verbian m hoc .est . nui illud est, non

vera solidaque virtute, sed 'ciorum iis pcillit te unius D. bis potentiam quaecere an non enim, si cum hoste iustam tu vetera confer tur, ludos facere Scriptores vi buntur, fabulis propiora denarrare , cum non multo magna in tu, sulam amplissimos exercitus, classes, delainandae Misae,

continendae in osscio, ciniori Ralia , ciWilibus odiis rexerxendis subminislaassere adivit .sumser ij Hi ne vino ci

26쪽

-m patera iam quo speciosa mixto si iis diu quaepetaminina esse piantur: -- is pansorinita regnum flatita dicatius; pruihormitatius y rore ans mit l,quot- moesiculi censemurat sumus H, intime illi in Oumene dieitati consiliunt, eum histe conativus, veluti per curticu

M, id unum contendunt , ut sigientem toto mediterraneo mari Siciliam quaerere aliquando creamur ut ne ipsi quidem Siculi Heroes, qui vel armoraim gloria, vel litterarum studiis inclaruere, axilis, Dionisij, Hierones, Gelones, Stesichorti, Empedocles, Dieaearchi, Archimedes , de quot

Quot unquam ruere illustria nomiha, genitale solum agnoscere ac reperire possint. nec minus Regiae dignitatis existimationi student, cum quasi pudeat, Siciliat Regem dici, splendidiori titulo Regem Panhormi appellari volunt scilicet ventosa ista animalia &4lhriarum plena tam impotenter superbiunt indissecantibus se inuicem duabus viis, i

perornato illo salientibus additis spectando qui neget suadrivio, in obiecta maris iniurijs insana saxorum mole . . an aedium templorum aliquo splendore; ut quasi Siciliam a

Gothis asseruerint, a Sarracenis vindicauerint , Panhormitanum nomen siculorum imperium illatis in externas prouincias amnis biise linque pr'tulerint,ciuitatum omnium iura praerogativasque sibi arrisentis equentiam usurpent eomnioda utilitatemque praeripiant, ipsum proin tu ilia inum insuli nomen invidean. At quiveros, vibus id curae esse aeset , veterem spletis dbrem Siciliae restituere cogitarent, si antiquos colivios ii oppidis retinere,si nouos in prouinciam accishrei non de suenda Panhormi Praesidis sede consilia iniri opus esset,

quam ut insulam omnem circumeat, ciuitatum statum res que publicas componat, populorum causas, miserorua

aerumnas in re praetenti coram cognoscat. Animaduertereis etiam deberent , nihil minus publicae omnium saluti conducere, quam nam Panhormitanam urbem depressit alijs ita amplincari,ut omnium instar sit perinde enim iiim illi peccarent, atque is, qui, contra veteris sententiae praescriptum. suas omnes fortunas, suum peculium omne naui uni committeret quid si enim vel mutata fides, quod plus semel draca ciuitate in histor sissimus, in alterius Principis cliente-

27쪽

Iam transeat quid si vel adhibitaHexpumetur, velis ea ditionem cogatum quo tandem loco tum Siculae reserunt νquis vel retinenda in fide reliquae prouinciae modus, vel quae tam magnae urbis remiperandae spes Nec est, quod vereantur, hoc uno consilio Panhormit nas res depressum iri ut enim minores plantae , mune primum terra natae sedulam cultoris manum assi hὰχ sid

rant, quiri noxias circum herbas evenat. de anili iniurias prohibear, klassise humore alimenta suppeditet , post vero rubi adultiori aetate firmiores radices ad terram egerint, oeliberiore ramorum propagine se coelo eximierint; non ian ii plius imbecilluee aetatula siclentamenta ita flagitant, is non iis carere possint; itidem ciuitates , cum longa rei cipum cura atque diligentia ad iustam marasitudinem ad lauere, sus mei nixae praesidiis, ac iam diu receptis opifici,

commercus aliisque ducendae vitae rationibus cohnrmatae consissere per se poterunt, suumque veterem splendore 3tque amplitudinem retiner . Sed esto alteriitrius ciuitatis status non nihil sit immutandus, statuamus tandem, quae nam aequius iustiusque Pro regis imperium desideiret nec dubium est, quin ista in controuersia, si publica commoda attendimus, Mamertini obtinere debeant. Cum enim hi natura quadam propension ferocius ingenium nacti sint, quo forte Phitarchus respexit, cum quasi a Marte Martiales eu Mamertinos dictos scribit, hanc quoque ingenit m a natura vim illiud maxime au-set, quod proximioris Italia vicinitas, breuissimo steti tra,

ae , inorosis hominilnis cuiusuis sceleris impunitate ρroinittit sed neque id ita proprium uiti coeli est, ut non alijs itidem regionibus sis cooiniundi nani suoscumque iuisitaneos populos obseruare libeat,haud dique reperiem is

asperiori natura esse,ac vehementiori, quam qui interiorem prouinciam colunt ut proinde duriori imperio sint coercε- di, comprimendusque viuidus oriun impetus. Et si autem suburbana ista Calabriae prouincia uni viiij animi

pareat, qilia diuiuae inter se dioeceses sunt, muri reorum remissiones inter utritasque tractus Rectores non facilesas mittuntur cuni passim ac temere cum viri proceres, cum,

28쪽

perfiigia praebere soleant nam cum si gi auctoritas certis finibus circumscripta sit, etiam si maxime velit, non nigprecibus ossiciisque cum orem iuris ictionis homine arae necesse est quae sane ino inmoda nihil impedimento pror gi esse possunt, cuius cum amplissima sit potestas. pro eo, qui inter utriusque Regni roreges est, in rempublican

eonsensu, mutuas operaspraebesint nequeetiam in aliena prouincia facinoronatque improbi homines de se salute, simul ac sine metu consisterent. Porro vero cum Panhormiis emi mitiori ingenio sint it enim locorum asperitas hominiim quoque nuntes durat, sic emollit leuitas , 5 ciuium,m res aequae ac plantariim semina regionibus assim Ilantur si qui alia mente reperiuntur, nullum in tota Sicilia praesidium ij pateat , quis non victvisum mitiori quoque impe,

xio opus habere Quid si illud quoque addideris , quod cum veteri ac recepto more Prorex, cum Messana abest , nullam omnino iurisdictionis partem obeat, non leges condere, non iudices davire , non poenas statuere potest, quippe haec omnia Strategi muneris sunt, suoque iure Is singula exercet ac ne quidem Mellanae solum imperio uti prohibetur, sed etiam insibi

cta ibi ditione , quaein oppidorum copii, latitudine regionis , cum sexaginta panum millibus in longum protentatur, frequentissima citiae pars existimatur proinde a cepimus Marcum Antonitini Colamnan sapientissimum, vitum non mimis acute quam vere dicere binum , tum de

iniim se meminisse siciliae torius Horegem es λ, cum Mina

mesorum ageret.

sed iam ad alia transeamus Laudant isti in Panhormita. 4,is eximiam morum ficilitatem, versatilem ad obsequiae . omnia industriam, contem officiosamque in externos animi. inclinationem, miram in appellandis salutandis,deducem, disque altioris absellii hominibus dexteritatem contra damnant effera Mamertinorum ingepia, subrusticos moreri. humanitatis pene omnis expertes,p cipitesque in ea ema omnia consilia animorum affectus scilicet, inquiunt, iura ibitrii, stat potestatis esse plus nimio ambiunt , ac vax iam

optinu Mos mitissimum impciuumquopa Ratur animo

29쪽

uini receptas aue etiam usurpatas patriae imminitates acinit almas non modom seri rem usque protentia tueatur, sed de hsellan proferendis, ac quoquo modo ampl:ficandis cogitet ita fieri, ut in re eges restaetario prae . ruptoque ingenio sint, mon semel Siculae respublicaeca

iam Regiae tignitatis existimationem in extrema pericula adegerint. Porro addunt, imprudentissimi consilii esse amplificata per fori conuentusque accessionem ciuitate, ad auctoque ciuium numero, eiusmodi hominum audaciam alere. timendum quoque esse, ne in eo oppido rore diu sit , ir quo pro turbidorum hominum multitudine pro bonorum paucitate quota enim pars Regius magistratus est, si eum frequentissimae ciuitatis populo conferatur,alieno arbitrio seruire compellatur,quos neque Imperi aut ritate retinere in officio, neque, etiam si mulatu vetie, adhibita vi redigere in ordinem possit, contra vero lacillimum Praesii di erit, extra perici, i aleam posito, in sedatiori urbe iura reddenta Messanensium, seu uniuersorium seu, quod magis in procliui est, singillorum impetum frangere, vel datis ad populuIN

ediis, vel ad dicendam causam Regij,ut aiunt, sexviiij pintextusa oram renire iussis. .

Que, inveterim ac recent metrii, ignoratione,HIaminata amertinae immutataris, haec se Mesanensibus amo omnes illorum medimnone increbet ut opini, Nec ver, ego negauerim, nos, sim nati ingeni .e, seu ista acini rara mi lim -- adiis nemu ritatem aulicamquepompari, unice facto atquia amniem, obsecro, hoc adrempluuicini id est quam ma garum est hanc eo lautim serreis si tamen dicenda lanx est. IV: imn assentatores esse,is adulatores industrios, cuium

30쪽

plane Illos patiar, aulae diutitis assuetos, stemmmmm im perijs delinitos officiose agere, grandibusque, quaesitis Eecelo appellatioaibus verborum aucupijs contendere apotius decentiusque posse , nitidiori facie, capillo unguentis

delibuto, calamistrata coma, barbula tenuissimo glutinea composita delicatius in publicum prodire , longo seruorum e clarumque ordine bene munitos, omnia foeminae quan viro proDiora memo tamen non mihi concesserit antiquos

mores, noc est bonos, sicubi minimum in Sicilia immut ι pud nosti os retineri . Messanenses veterum institutoriii

et ciceto, serius omnino quam alios corrupti tacui viri sordesipue recipere Amicitiae, hospitis, aliariunque ne sint iniim iura sancte inuiolateque coiise suam ciuitates optime regererisne fuco, sitie aiiaciis , sine a sentatione

M'. ea semanimo sentire ac loquuntur. Quaren olim stratonicum iacere dixisse narrant ,Atheniensibus quidem permittemium esse, ut misteria pompasque celebrarent, Viensibus vero ludos edere, quod utrique h*c pulcherrime sic ent, Spartanomini vero esse , si pud illi secas admitterent, si quid peccarent, eos corripere non dissimili exemplo dicere auserim, Panhormitanos hidicra illa recte di ex artis disciplina obire posse, Mamertinos vero non nisi adseria natos esse . Enimuero si seuerioris politiae nexuos tenero volumus, multum reser adoptimam reipublica admini, strationem, ita compositos esse mores ciuitatis, ita ciues in principem animatos, ut non aulicis istis ementitisque ossi , cd xassentationibus, sed vera solidaque virtute di vitae in. tegritate inius gratiam demereri se posse, certo stiant. Ι Ium vicissim ea aequabilitate esse, ut neque Aulicorum gratia tantillum a recto deflectar,neque urbanitate ista se mulis tum delectari praes eserat, ne alioqui tam nihili pretio arbitrii sui libertatem, contra ius fasque, contra honestatem ut vendere inuitus cogatur, aut vendidisse falso existimetur apropter, ut memet colligans, sit amertini quicquam in vome istius distipliive lases peccant, si ab externorum hominiim sonsuetudine minuabhorrent hil e , men ex rusticitate rixa detrimentirit,iblica cupere potest, .m quid in duox praestat Mnimi ciuem esse, quam vina . αμια acutiun. fiumin Gisi a ,sπο ι isti prae