M. Tullii Ciceronis de natura deorum ... libri tres

7쪽

M. TULLI CICERONIS

LIBER PRIΜUS. I. CUM multae res in philosophia nequaquam satis adhuc explicatae sint, tum perdissicilis, Brute, quod tu minime ignoras et perobscura quaestio est de natura deorum quae et ad agnitionem animi pulcherrima est, et ad moderandam religionem necessaria. De qua tam variae sunt doctissimorum hominum, tamquo discrepantes, sententiae, ut magno argumento esse debeat, causam, id est principium philosophias, esse scientiam prudenterque Academicos a rebus incertis assensionem cohibuisse. Quid est enim temeritate sortius t Aut quid tam temerarium, tamque indignum sapientis gravitate atque constantia, quam aut salsum sentire, aut, quod non satis explorate perceptum sit et cognitum, sine ulla dubitatione desondero ξVelut in hac quaestione, plerique quod maxime verisimile est, et quo omnes duce natura vehimur deos esse dixerunt: dubitare E PYdra xRER' TUI N

8쪽

iet, est, utrum nihil agant, nihil mi curatione et administratione rerum sui ab his et a principio omnia facta et ε ad infinitum tempus regantur atque In primisque magna dissensio est; eicetur, in summo errore necesse est in maximarum rerum ignoratione Ver

Sunt enim philosophi, et fuerunt, qui habere censerent humanarum rerum

deos. Quorum si vera sententia it esse pietas quae sanctitas quae enim omnia pure a caste tribuendi ni ita sunt, si animadvertuntur ab his id a diis immortalibus hominum generi .utem dii nec possunt nos juvare, nemnino curant; nec quid agamus, ar nec est quod ab his ad hominum v

9쪽

CAP. DR ΝΑΤURA DEORUM. mundum administrari et regi censeant neque vero id solum sed etiam ab iisdem vitas hominum consuli et provideri. Nam et fruges, et reliqua, quae terr pariat, et tempestates, ac temporum arietates, coelique mutationes, quibus omnia, quae terra gignat, maturata pubescant, a diis immortalibus tribui generi humano putant multaque, quae dicentur in his libris, colligunt, quae talia sunt, ut ea ipsa di immorteses ad usum hominum fabricati paene videantur. Contra quos Cameades ita multa disseruit, ut excitaret homines non socordes ad veri investigandi cupidit

tem. Res enim nulla est, de qua tantopere non solum

indocti, sed etiam docti dissentiant. Quorum opiniones cum tam varias sint, tamque inter se dissidentes alterum fieri profecto potest, ut earum nulla ;alterum certe non potest, ut plus una Vera sit.

III. Qua quidem in causa et benevolos objurg torea placare, et invidos vituperatores consulare o sumus, ut alteros reprehendisse poeniteat, alteri didicisse se gaudeant. Nam qui admonent amice, docendi sunt qui inimice insectantur, repellendi. ultum autem fluxisse gaudeo de libris nostris, quos complures brevi tempore edidimus, Variumque ferinonem, partim admirantium, vide hoc philosophandi nobis subito studium extitisset partim, quid quaque de re certi haberemus, scire cupientium. Multis etiam sensi mirabile videri, eam nobis potissimum probatum esse, philosophiam, quae lucem eriperet, et quasi noctem quandam rebus offunderet, desertaeque disciplinae et jam pridem relictae patrocinium nec-opinatum a nobis

esse susceptum. Nos autem nec subito coepimus philosophari nec mediocrem a primo tempore aetae in e studio operam curam ' eo Ad QSm 2, 2

10쪽

autem quis requirit, quae causa nos init haec tam sero literis mandaremus, nil expedire tam facile possimus Nam cuueremus, et is esset reipublicae status is consilio atque cura gubernare necesse ess

ipsius reipublica causa philosophiam nostris e licandum putavi magni existimaad decus et ad laudem civitatis, res ta,mque praeclaras Latinis etiam litoris cosoque me minus instituti mei poenitet, quitio, quam multorum non modo discendi, 4bondi studia commoverim. Complures en institutionibus eruditi, ea, quae didiceralbus suis communicare non poterant, quIe a Graecis Meepissent, Latino die poni. Quo in genere tantum profecisse Vis a Graecis ne verborum quidem copia vin