Opera omnia medica in quatuor tomos divisa, studio et opera M. Jacobi Thevart, [...] cum praefatione Theodori Tronchin [...] Tomus tertius. Consiliorum medicinalium lib. secundus et tertius

발행: 1762년

분량: 557페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

451쪽

8 CONSILIORUM MEDICINALIUM,

virginibus suo tempore natura molitur metret pub' (h , quam si non consequitur, hinc oppressionei, humor enim motus & non promotus oppresssionem facit. Menstruales non fiunt tape quia partes sunt validae quae totum sanguinem sibi & retinent & acquirunt, & nisi partes infirmiores reddantur& sanguis imbecillior non fluat; idem fit quod in alienatione mentis araptu, de vi sanguinis, effeminandus enim est aeger de sanguis de comsilio Aetii & ad deliquium animi detrahendus. Quod an verum sit quaestione dignum videtur; quod autem ob robur ipsius sanguinis ipse alio transferatur, eoque aut menstrui materia pauca sit, aut nulla, patet ex Galeno: & ut e contrario morbi causa tollatur, videtur et roboris anguinis imminuendo incumbendum esse. Sed ad therapiam pertinet quoque illud, cur quum recumbit in lecto minus frequens de gravis dolor est , cum aut sedet , aut deambulat amplior sit; in lecto inflectitur facilius corpus, de per inflexionem duo sequuntur commoda et unum, quod per infleXionem recalescit venter, calefactas autem venter melius coquit; secundum est, quod dum flectibtur corpus, laxantur partes de sinuantur, id quod exitum flatibus dare solet: horum demonstratio eruenda est eg Aristotele , dum quaerit cursit melius cubare corpore inflexo quam distento , ubi physicas rationes exponit memoria non indignas. Itaque instituta convenienti victus lege, repurgato corpore, balneum instituatur; venae sectio celebrata e brachio ratione ipsius plethorae , licet non sit secuta manifesta allevatio, nil perinde est, iteranda tamen est: quasi si quis artem Medicus, is & artis eventum praestare semper debeat & possit. In arte medica licet sit perpetuum quod fieri debet, non est tamen perpetuum quod sequi convenit et postmodum , vena in malleolo tundenda est, quo inclinet sanguis deorsum , qui in hac virgine semper c contra naturae morem in mulieribus; partes superiores appetiVit.

CONSILIUM LX X.

Pro notario parabucon aliquid patiente, a ut potius laxationem

quamdam articulorum ipsarum omoplatarum. Notarius quidam colico dolore vexatus est eoque acerbissimo ; tanta

fuit immanitas , ut praeripuerit occasionem medendi cum methodo quadam metu majoris incommodi; pe ad levationem doloris immittendus fuit balneo, coelo frigidiusculo, immo, ut verbo dicam, cum temeritate remedia rapienda potius fuerunt ; humor, qui id genus dolores concitabat, erat aeruginosus qualis in aegri illius o corpore congeri ac cumulari solet. Quaret ob ipsorum viscerum intemperiem fervorem,

452쪽

LIB. III. CONSI L. LXXX. '

non tam sorte a natura quam a diaeta contractum : unum enim de eo

aegro notandum est quod & ad notitiam & istius colici doloris & familiaris, & morbi alterius qui inde secutus est & cujus gratia hic locus tractatur, maxime pertinebit: illud vero est; aeger iste, etiam dum prosperrima sanitate fruitur (si modo in eo sanitas est) solius vini & panis usu sustinetur ; a carnibus, jusculis, & omnibus aliis esculentis ablio rei ; ad solum vini, & ejus generosioris de meracioris usum confugit; hinc proventus bilis , hinc seri indomiti congeries , hinc inappetentia; augetur enim intemperies nescio quae in dies magis appetentiam dejb, ciem, calor enim acer ori ventriculi molestus est , edendi desiderium

Hinc si1tis assidua & rerum, quae alienam qualitatem excedentem habent , immoderata cupiditas et ita enim a Galeno dictum definitumque est, soli, ait, extraenaturalem statum constituti amaris, acerbis, acidioque cibis delectantur; naturaliter habentes dc excrementis vacui pinguibus Sc dulcibus, ta nulla vehementi qualitate praeditis cum voluptate

delectantur.

Caeterum praeter incommoda quae affert vini usus, praesertim ubi cibo non est temperatus, de quibus incommodis dictum est, aliud etiam longe deterius est; est autem nervosi generis imbecillitas, unde cerebri aflectio, , apopleXiae, epilapsiae , tremoris nervorum, paralyseos opportunitas ;etsi enim vini sua sunt commoda, praesertim si praesumtis cibis hauriatur, ita maximum sequitur detrimentum si jejuno vacuoque ventriculo tanullo projecto alimento bibatur. Obiter autem dictum hoc sit, tamen quoniam exstat ea de re praeclarum Galeni edictum illud non dehet praetermitti: cui ves inedia, ait Galenus, vel alvi profluvio, aut sum famguinis, aut alia evacuatione, famem habent, non capiunt ex usu vivi utiliutatem , immo offenduntur; quoniam es conυuFronibus es deliriis confestim eorripiuntur, s antequam cibum sumserint, vinum btibant. Item dum loquitur de iis qui sunt opportuni podagricis insultibus , tria maXime recenset, quae ejus affectionis occassionem afferunt , desidiam, crapulam , vini usum, maxime ventriculo inani. Nocent, ait, O potus multi es generos vini, praecipue cum aliquii jejunus potarit. Unde mirum non est si noster aeger inciderit in speciem aliquam paralyseos, aut potius relaxationis articu lorum ipsius humeri: vinum ad id est valde efficax, nisi forte quis dicat vinum, quia calefacit & siccat,

tantum abesse, ut obsit nerVis ut eos roboret , pares enim habet vires,ac olea arte chymica elicita, quae siccando de calefaciendo tantopere firmant, contendunt & roborant nervos: id quod Galeni patrocinio tueri facile possit: Quae enim incommoda vinum sanare videtur ea ante ipsum effecerat, sic vinum nervis erit alexipharmacUm, nedum Venenum, unde male epitheto Bacchi insignitur o oim h με - (i . Ita Galenus, Vinum Facile nervios replet ob calidam temperiem , intrat enim, ut quum nou --

Ballonii Oper. Isom. III. Lil levi

Bine habenter dulcibus aegre amaris,salsi aridis Oc.deis Iectantum ad par t. I .sere

nos hibere novitio invenis

inmisissimum O placitum

Objectio de

vino quam

quis in ac si vinum membra laxans.

453쪽

so CONSILIORUM MEDICINALIUM.

ionibus ner- boat erasam substantiam, sic fu untiae copia nervos convellit ; rursus aut em MVrum crem qualitato sanat eam quam fecit dispoisitionem nerUos calefaciendo atque ex se

'i ' i eundo, O s id non facit, mors sequitur, es ut vinum fanat convulseonem , si his. ad ira es febris. Quis autem apud Galenum locus est, qui vino magis pa

aphori .lib.f. trocinetur, cur tam caute podagricis, lunaticis, tremulis, . paralyticis, de Vinum Db- omnibus quibus nervosum genus afficitur, interdicetur de ut paullo ante nuss nec dictum , datur a Galeno hemicranicis; si siccat, si calefacit, etiam hoesium, ua. Paullo immoderatius sumtum non nocebit, immo medicatam vim habe Ilia, amiei,. bit, & tamen audito assem cerebri, aut nervorum, aut membranarum ,

Magis fundit cane & angue pejus exsulat. Nescio cur id fiat , nisi dixerimus calefa-O liquat Pi- ciendo & siccando juvare posse, sed vel maligno tetroque vapore nocibrii d . . torum esse Vel plus Vinum fundere , liquare & humores irritarer, tihah a . quam possit digerere; unde fluxionum proventus Sc nervosi generis re prooenius, O pilatio & humectatio, unde Galenus ait, repletis nervis convulseo sit, replet

nervos genem autem vinum.

Ni reputio ' Relaxatio ista &-em ei sinων (h) secutum est dolores colicos. An. Oh Iahu. Q revera vidimu plerosque qui post longos morbos, praesertim post,. lib. s. colicos dolores, speciem quamdam paralyseos contraxerint. Quod qua . ratione eveniat pluribus, satis est locum indicasse; est philosophi in ipsius

d. M. parti causae investigationem incumbere. Primum notus est Hippocratis apho-3.sem s. risinus: Cui intesimum a dextra parte articulorum morbo labreabit, erat

, et es i. -- η , post uam vero id curatum fuit , erat dolentior; iil quoa tribus de

i, ' causis contingit, vel quia numquam duae partes sunt inter se similes, ut

aequaliter assiciantur; vel quia duobus doloribus omnino non eumdem - locUm occupanthias , eorum major obscurat & elevat minorem , vel ut ipsemet ait Galenus incom. quod humorum in articulos influentium motus ad colore intestinum est conversus , & revocatus: si id verum est cur non post dolores colicos humor in articulos referri non potest Z it qUe novum non est, aut dolorem articulorum , aut paralyses colici doloris esse consectarias. Quidam id intestinorum malum de descensu ire scrotum interpretantur, mavult Galenus de dolore colico intelligi. De ea quoque re d. Hollerius , arte medendi M. singulari judicio antiquis medendi magistris non postponendus, hoc litteris consignavit; quod autem a veteribus scriptum est colicum dolorem in paralysin transire, istrarum apua nos, familiare vero est Britonibus; cuidam sacerdoti eu dolore colico paralysis quae colicum dolorem solvit, sed ea superfuit; qui hoc fit ut ab intectinis in principia nervorum fiat humoris recursus et vide an sit vera paralysis. Non est mihi institutum amplius de paralysi disputare, ampla enim esset materies, & quae non esset hujus instituti, tria tantum praestabo; primum Per capitula proponam ea quae in Medicorum consilio eram propositurus de paralysi: at non tam paralysis quam relaxatio nervorum & articuli a nobis deprehensa est. Secundo , an quum sub finem morbi paralysiis con-

454쪽

LIB. III. CONSI L. LXXX.

tangit, num ea a siccitate potius sit repetenda. Tertio , si sub finem morbi contingit, cur non potius contrahuntur articuli quam laxantur In toto homine, totaque vita observatur ei mom G hi huc (I , confor- -- mmatio & apta membrorum colligatio , ut corpus unum & continuum . A. ., hi

esse Videatur. . corpui unum

Paralysiis ab obstructione nascitur, a compressione , divisione , seu so- O continuum lutione continui: sic laxatio ligamentorum paralyseos causa esse potest. D. Aliquando superiores partes resolvuntur, aliquando inferiores, ut cru- ehoqosse rum & tibiarum; est resolutio quae chahoetuppa (mb antiquis vocatur, malum hoc contigit ex pravarum aquarum usu, in exercitu Germanici Im- 'Peratoris; cum superiores partes occupantur, si cerebri non est suspicio, ad medullam spinalem, & cervicem malum refertur. Si primae vertebrae cervicis assiciuntur usque ad quintam, periculum est ne vox intercipiatur. Si quinta, ad manum affeeito extenditur, unde apud Hippocratem tremor erat in manibus Pythionis, erat enim collectio Para, Iseq.Nin primo intercostali, qua parte thorax est contiguus Vertebris cervicis. Hul , ..

Si ergo in quinta malum est, absoluta est paralysiis; Si in sexta, non is 1 F.

sensu , sed motu privatur manus. Si septima & octava, thoro assicitur, iieulares p sed re quidam digiti resolvuntur, quoniam nervi ab ipso cubito ole. rabses expliacrano ad digitos tendunt laborantes. cata

usa, obstructio, compressio, solutio continui. An siccitas paralyseos caeusa sit, dubitatur; nam sub finem morborum corpore emaciato videmus paralysim quamdam oriri partibus redditis imbecillis, corpore languidiusculo reddito, compagibus ipsis aliqua ex parte diffvis Sc vacillantibus. An non a siccitate potius & imbecillitate quadam haec laxatio, laxitas, ta resolutio sequitur. Tertium jam erat ut quaereremus etiamsi sub finem morborum paralysis sequitur corpore sicciore reddito, cur non potius coarctatio, , constri c...htio sequitur, non obstructio, non compressio 3 Ac quod sub finem mor- Paul. sos di ghorum , praesertim post dolores colicos , aliquid vi apstumo, (G oriatur & cetur de ea. contingat, illud paullo ante dictum est, re recentiorum observationibus De para si

testatius redditum : Et non alienum erit Fernelii observationem attexere. , Observavimus tertianam, diuturnam, O quartanam in atrocem relicissitum colico immaniorem destinere, qui nonnumquam es in artuum dolores , es ira Edrnol. ea pares in furescit: & eodem capite, paullo ante attulerat historiam cujus Io. lib. q. fidam qui cum bilios e vomitioni soret obnoxius, ea suppressa immanes Et qud colicos dolores sustinuit: hos secuta est paralysis partium quae sub capite Afunt, rigores erant frequentes. Idem Fernelius scripsit, aliut quivis hu- .hola idis,di

mor in spina medulla infixus paradi committit; ac sepe sava bilis hanc foctione, dia inclitit, quum sub suem istermittentium sobrium in spinam dors ac in nerυo- sensionem

Lil a rura ner rum Vide de Tabe

raxaria possisex morbi menses, in

455쪽

ruralium

passus est.

. id .cap. I. lib. s. patho,

Haec parabsispos colicum

dolorem Pi

ctaviensibus familiaris est.

Para. 2'. lib. I. de artic.

si CONSILIORUM MEDICINALIUM,

rum origines e uditur; his auctoritatibus exemplis res facta est muli, illustrior. Nunc autem postremam partem attingam, cur quum morbus longuc praecesserit, consumto multo humore re spiritu , pars non constricta po tius fuerit quam laxa ac dissbluta : hoc pluribus verbis explicare antinua non est, nunc tantum adducam Hippocratis auctoritatem, ex qua hujus rei demonstratio, aut saltem probabilis quaedam ratio duci poterit; locuuest commemoratione dignus, oc tanto Viro Hippocrate dignus, qui non ea quae fab sensum cadunt more vulgi Observat, sed quae reconditiorissent cognitionis. Sententia Hippocratis haec est et Carne expertibus citius excidit articulus es reponitur quam carne praeditis. Miuor i ammatio huamidis es macilentis quam siccis ct carne praeditis oboritur : quia ubi violanta est luxatio, repositio quoque dolorifica est : dolorem sequitur inflamamatio & inflammationem adstrictio et ubi mucus adest & carnis inopia, facilis est repositio; hinc dolor nullus, nulla inflammatio , nulla adstrictio, lubricus enim ob mucum redditur articulus, deinde subdit Hippocrates et Ominoe aritem mucosiores sumi articuli macilentis quam σ κομινοι , id est carnosis & carne praeditis ; nam carmi eorum qui non recte per inediam extenuati sunt, Graece λελιμαιγ Lusairoi, eae mucose sunt magis, si graciles sunt quam s carnos sunt, & tunc aera ac (o dicuntur , si cum inclammationamuco subfit per ipsam inclammationem isse articulus quodammodo vincitur, O ligatur O non multum propter mi cum Habitur. Haec autem Hippocratis verba paullum a ratione aliena videntur, nam quam quis fit macilemtus per febrem, fit consumtio spiritus & carnis febris enim, ait Plinius,

sanguinem consumit, inedia consumit & extenUat, unde aphorismus, cor poribus carnes humidas habentibus fames adhibenda, siccat enim corpo ra. Galenus edito eleganti commentario explicat carnes eorum qui vel fame, vel luctu & moerore , vel iracundia, Vel dolore extenuantur, min

fas etiamnum fieri, quia per ea pathemata ipsis in carnibus fiunt qua dam cor , colliquationes, & muto liquato opplentur carnes , qui per Eam corporis superficiem non diffatur, nec sensibili nec insensibili traim spiratu . At quum Medycus diaetam instituit & corpus attenuare vult, primum id inedia coercet, deinde frictione, & exercitatione et si aliqua cobliquatio contingit , vel : per manifestum sudorem, vel insensibilem transpi ratum reliquum digerit, sic si qua ex corpore reliqua est humiditas, ea aeducitur, ni educatur corpus liquatum tumet. Hic locus dignus est nota , ut disputemus contra eos qui deducto ali mento satis esse putant ad consilinendos humores superfluos famem praescri bere: nam si corpora sunt biliosa , bilis magis effervescit, & aeruginis naeturam induit: si pituitosa liquato adipe re carnibus , mucus. quidam Col,ligitur qui molestiam infert; at ubi vel exercitatio, vel frictio, vel decoctum conveniens adhibetur foras digeritur & egeritur quod dilapsum

ac colliquefactum erat, Antequams

456쪽

LIB. III. CONSI L. LXXX.

Antequam ad umbilicum res deducatur, quoniam de relaxatione artibeuli humeri ipsius dictum est, duo breviter attingentur; prius de muco, quid sit, ubi sit, & quarum partium sit, & an facile consumatur: posterius relaXato articulo an pars tabescat, an crassior fiat, an non, ut otio, sis contingit. Mucus & partium carnosarum & nervosarum esse videtur ex textu superiore, Sc tamen Galenus videtur detrahere partibus ipsis carnosis: Caro,

ait , non propria sui ratione sit mucofa , aut alia pars sanguinea , sed pro

prium excrementum es quale in asseditionibus rheumaticis (endi lam pasiuere vocat ) es in jecorariis excretionibus , Graece vet die lapsμmetae dimetri frequenter in ossibus es cartilaginibus es membranis apparet, raro in crevibus, hic mucosus humor, aut ex communicatione quam cum illis partibus habet, aut ex copia succi qui in illud confluit; quum pituitosus mucosus humor ibi collectus est, hic aegre exinanitur, quum nec perfusionibus, nec cataplasmatis, nec medicamentis attrahi, aut discuti queat. Posterior pars est, an si pars luxatur & excidit, extenUatur; Um contra aliis appareat obesior, crassior, & tumentior Aphorismus sic habet : Oueis coxendico dolore assectis coxa excidit O incidit, muci stipem niunt, in Graeco .mγινονται. At quum mucus praecedat laxationis , lux tionis causa, melius legitur loeyborraei rei lineret, id est in acetabulo ingenerantur muci, nisi pro eodem utrumque verbum sumatur, , quamquam quum laxatio contingit , facta est, mucus etiam denuo ingeneratur , t men ante genitus erat; sic in primo erat vo lae morei (q) , in posteriore molare Erexi per causae morbificae productionem : item apud Hippocra tem est alius locus de tabe coxaria quae post morbum semestrem coramgit : uibus saepe recidim facta es si sextum mensem excesserunt facile is coxariam tabem incident: id fit quum humor contumax vix de aegre exclusus venis in articulum magnum , latum decubuit, ubi qui calidiore loco coqui nequiVit, aegre concoquetUr, cetera ad demonstrationem ejus rei in Coacarum comm. apud Hollerium: nam dubitare quis Posset num necesse sit a venista reliquo corpore ad articulum humores confluere , an non diutUrnitate morbi carnes circum articulos liquentur, hinc mucorum proventus, hinc laxitas, hinc exitus ossis e suo loco consequitur. Caro autem crurum , aut tibiarum in luxatis tabescit, licet, e turim,r- (t mole quodammodo tumidior esse videatur. Et Galenus tria considerat in elapso articulo, ut non fiat nutritio, inde tabes sequatur ; Articuli e sua sede emotionem: ineptitudinem ad usum et otium; otii nomine omnia concludi possent, nam pars otiatur, & quia suo loco dimota est, & quia ail usum inutilis visa est, inde iners pars manet. Quare Ergo non nutritur Notandus est Aristotelis locus, quo docet corpus no-sTum continuum, aut aliquando contiguum esse et & ratione ipsius contumitatis vasorum fit in omnes partes divisio , partitio, nulla vena seor,

sioneI. Nomen hoc

explicari ex c. q. I. I. de locis asse G.

Ex hoc Ioco apparet , cur morbi membranarum dieartilaganum

di partium

nervosarum vix elidantur ; mucus enim nee se, se coquitur

xum, aut carmnium vicina rum aethrae

p Dispositionis rheumaticae - eq) Illud quod est generari. 1 r j Illud. quod est supergenerariit, Colliquationem.

457쪽

CONSILIORUM MEDICINALIUM,

sim per se est, sed omnes pars sunt unius; si os separatum esset, ossicio

non fungeretur; Vena etiam si qua separata foret, nec suae origini conti. nua tenderet, suum sanguinem servare non posset: calor profluens ab orbgine facit ne gelet &c. Ergo in relaXatione summa, non mirum si par tes emacientur. Et si quaedam superficies carnosa tumentiorque apparet, coinvi ad Vera caro non est, Quum quis exercetur & fricatur, is fibrarum sub earn 8 i. i. stantiam pleniorem habet, carnis tenuiorem, sed Validiorem: contra non de ara. exercitati fibras graciles habent Sc carnem multam , sed mollem prae humiditate; est enim ista caro caseis qui coagulantur similis , exercitatorum vero integre coagulatis et plura Vide eo loci ad hanc tractationem valde

conferentia.

Atque ut tandem scribendi finis fiat, consideret Medicus an sit extenuatio omnino facta in iis, qui aut paralytici fiunt, aut quibus relaxati deo, se fui .h. exsoluti sunt articuli (longe enim interest an proluantur nescio quo digna in ei, a muco liquatis carnibus, oc non excusso digestoque eo quod liquatum est:

parabseos. tunc enim falsa opinione eXtenuationis de maciei, Sc marasmi non induce- Historia GaI. ris ut omnino a sudorifico abstineas. Huc enim pertinet historia memor

notand bilis apud Galenum de quodam qui cum tophos de Cri (ui in renibus haberet, usus est medicamentis attenuantibus eo usque, ut digitos aegre mobiles haberet de quiddam cavum sonantes prae siccitate; Medici id observantes, non habita ratione Victus qui praecesserat, ad remedia par lytica impendio magis calefacientia siccantiaque confugerunt, nil profectum est, immo magis malum ingraVescebat. Melior habitus liberaliore victa restitutus est, restitutaque & sanitas est de motus digitis est restitutus, it, deque- xu medendi elicietur ut motus de sensus deperditio, aut depravatio aliqua aliquid inop portendens non tam corporis e tenuatione opus esse quam refectione edoceat; alioqui multi hic errores

committerentUr.

Curalibui, Quoniam pravo utitur Victu aeger jussus, de (aut maturandae sanitatis capita. spes tenuis foret) monitus ad alium sese convertere. Purgatio ex sole, ni syrupo est instituta; usus decocti chinae cum guajaci medulla interiori, additis passulis & glycyrrhiga et masticatoria , errhina, pyrotica ad sinturam coronalem; frictiones, litus ex balsamo parato ex herbis nervaliabus concisis Ac in oleo hypericonis per dies aliquot ad solem objectis, deinde igne lento coetis, addito Vino , mastiche de terebenthina, totoque expresso in oleum eliciatur ; fotus ante cum spongia in similium herbarum decocto macerata ; his peractis admotum est emplastrum, ex emplastro ad fracturam ossium , contra rupturam, desiccativo rubro admisto pulvere salviae; denique cantharidum pulvis admotus fuit humeris, dehrachio: sero multo evacuato restitutus est, magna ex parte, id quod observatione dignum est, declaravitque curatio quodammodo temeraria , quam vere de causis tanti mali cogitaverimus.

u Quidpiam callosum (3 Paralyticum.(x Cognitio per signa syllogistiea.

458쪽

LIB. III. CONSI L. LXXX

ANNOTATIONES.

I. ua ratione in dolore capitis, immo in hemicrania vinum conferat (id quod praeter vulgarem opinionem es ) somnum conciliando , ideoque humorem eoquendo Galenus com. in part. s. sectio 6. lib. 6. Epid. item eo loco experimentum facit quomodo jejuno ventriculo vinum datum noceat. I. Ita Mesmeus capite de paralysi vinum in parabs vitetur, nam facit

penetrare materias ad ner os cydae nou penetrarent, est inimicum nervis es

oculis , ipsius abusus est causa morbi ipseram. 3. Conjectura haec nostra es, ut plus subeundo vinum fundat, O liquet quam foras digerat: at medicamenta bisotica sundunt O digerunt. q. De paradis post colicum dolorem Paulus A laeta eaput ser fit ad mnem I S. cap. lib. 3. es Ballonius in lib. Epist. medicinalium.

s. Hie dirimus paradisu sequi post colicos dolores es sub finem morborum ,

quod Fernelius explicaυit ample locis citatis. 6. Ad hune locum faciet probi. s. lib. I. Ari totelis, cur utentibus praeto cibo es inediam patientibus pedes intumes aut S tabesunt es intumesunt, ut stis cachecticis : primum intumesunt, deinde exaresunt. ., meus dicitur, es autem substantia quadam lenta , glutinos, quae proprie in ossibus , cartilagine es membranis congeritur: improprie autem in carnibus: vide com. ad part. 66. lib. 8. de art. huc pertinet id Hippocris iis lib. de loc sin homine et mucus omnibus a natura est, quum purus fuerit, articuli sani sunt ta bene moVentur et labor & dolor fit quum a carne humiditas fluxerit vitiosa.8. Vulgo dicitur per inedias ventrem biliosos se acres humores ad se attra here et unde apud Hippocratem q. de morbis Teutriculus vacuus fluitur eo pore colliquestente et idem paene com. ad aph. SO. lib. 6. S. Cassor appulsu novi alimenti recreatur; sed quum desectu novi cogitur mendisare aliunde ac veluti resumere dimissum alimentum ac remandere re vocatum , tunc satis it O corpus magis ac magis collabisur, Mnde in febribus prout sunt gradus purgationis , ita es renutritionis. Io. Horum demonstratio petenda ex comta ad apho. 8'. lib. s. ubi Aeetexerementum (sequitur maxime de naturali) habere humorem smilem naturae partis , ut sanguis in hepate Ct, O in articulorum compaginibus humor glu

11. suod hic humor mucosus fit proprius membranarum es nemo generis , apparet ex principiis iras generarionis; nam Hippocrares lib. de carnibus d cet alias partes ex pingui esse, ut ossa; alias ex glutinoso, ut membranas ct

nemos, alias a sanguine ut carves.

II. Ari toteles probi. s. lib. I. docet per famem se inediam es ob pratium victum pedes insumsere ; quia corpus tabescit, qui loco huc pertinet

459쪽

s 6 CONSILIORUM MEDICINALIUM,

CONSILIUM LXXXI. Pro Domina de Rot D ischiadicos dolores patiente.

A Ppetente vere de humoribus quasi vernantibus dolor ad ischium muri. nistrum acerbus , non vera tamen ischias , sed incipiens , ni malo occursum fuisset, his capitibus breviter res tractata est. Morbi nemo- Morbi nervosii generis de apicibus artis sunt ob curandi dissicultatem ex si gesserit, ex parte humoris & objecti , seu subjecti corporis. Igr β humoris In humore consifferatur modus quo dolor movetur & naturae ipsius..ti ista di Modas aut per modum fluXionis a superioribus in inferiores partes , a se,. nobilibus in minus nobiles, aut per congestionem in parte jam imbecilla :. uela is tertium modum addo ex Galeno per colliquationem quamdam in carnibus genere, - ipsis, quam colliquationem non sequitur digestio foras ut fit in senibus , xio, congestio qui colliquantur de dolent. O colliquam Duae forte huc concurrunt, fluxio & fusio humorum in ipsis carnibus/ '' Sc musculis, unde rarefactio, & diminuitur caro musculorum: unde apud Hippocratem xa araehrum 6 a ac (e vocatur, demusculatum interpres

vertiti

Cavetur ne humor a parte robusta, aut ignobili in imbecillam & rm- 1. de nat. nus nobilem repellatur , pra sertim hapc methodus servatur; contra Hiphum, hic io- pocrates ta Galenus sentit, humorem enim tuto riunt regeri posse in se crates no grum tiores & nobiliores, utpote quae quum viribus polleant , his usta humorem coquunt & mitificant.

Ratio posterior de liquatione humorum , & carnium casu in senibus(ut dictum est, cernitur; diffvunt enim carnes circa ossa & tabent; hinc

dolores.

Humor qui aut arthritim , aut ischiadem facit, ambiguus est; de ischiade raro a sanguine, Galeno a bile pituita mixtis siepe, hinc illudi, Diniso. Platonis : pituita acida & salsa fons est affectionum , aer i uis- (O; si fri-

Ad pari. 33. gidus , aut calidus humor foret, per simplices qualitates oppositas vin-L 3. de arii- ceretur: at istae secundae qualitates non habent ita contrarium, unde quodeniis docet remedium nunc juvat, mog idem hedit & Medicorum opprobrium modi Gai. qVss sit buu edicitur, & caeca origo ejus paullo Videtur, haroorum,osse Medicamenta per os sumta initio non ita conserunt, praffertim si sint

frum, cartila- -χλικα, hoc enim therapeuticum ' praeceptum , quae per interiorem ven-ginum, O trem fiunt evacuationes, flagiones fere in partes vicinas commovent.

qu*m rem SaccuIi ex furfure, fotus, enemata, adstringentia lumbis, detractio san- . o guinis e brachio, non ligare tibias, non impingere materiam in articu-

evacuetur. Ios . et Non carnosam, excarne, inane.

460쪽

LIB. III. CONSI L. LXXXII. Sy

los: usa est clysmatis, axungia porci lauta in aqua vitae , cataplasmatis,ceroneis non Valde calefacientibus, vesicis suillis lacte plenis, brevi Dei beneficio convaluit. Sed plurimum adjuta fuit ceroneo sequenti. M. Diachyli albi ire ati, uno. iiij: gummi pini, picis naυalis, benetolai, anal, unc. j: cerae nodae uno. jfi: dissolae lento igni, adde emplastri de meliloto se de mucaginibus, ana, uno. 6: cum oleo chamaemeli , O terebenthina sat cerotum.

CONSILIUM LXXXII. De franguria , iuria di ischuria.

I Dellure circa mensem Majum modo stranguria laboravit, modos hsuria, ischuria aliquando, purulentum minxit, limpidUm, vo, tunc dixisses vere-πυωJEc, aut vo νυον *Mαμισαι (b b, sanguinis concreti grumi eXcernuntur ; denique abominanda erant omnia qUge per Urinam, & cum Urina eXcernebantur; hypochondrium sinistrum

efforebat de intumebat splenem laborare & induruisse suspicabantur, larista intus Medici utebantur remediis respicientibus lienem 3 interea rens inister coassiciebatur, & jam calefactus fotibus splenicis & decoctis vicinia ipsa laedebatur; de eo aegroto haec tria notanda: Primum temper mentum biliosum valde, hepate intemperato et secundo ante annos 2S . de lumborum dolore querebatur: tertio , gonorrhoea aliquando laborarat tadum gravia symptomata & dolores pateretur ad partes urinarias, renes, vesicam, etiamnum Medici splenem curabant, rati forte eas urinas vitiosas indices esse exonerationis ipsius lienis; non raro enim id contingit et Ideo formulae remediorum similiter pariterque dicabant operam & reni, re spleni. Sic forte paullum temeraria fuit medicatio, (pace Medicorum dicam, a more enim meo alienum est quemquam sugillare, ne dum artis nostrae magistros & ossicii societate consortes ta collegas) quia quod spleni consulere poterat, renem laborantem laedere poterat. In excretione observatur materia, & modus eXcretionis. Si hoc, vel illud totum renale est, & successu temporis urinariae partes mittentes, ducentes, excipientes laborarunt. Excretio multiplex qualis affectis renibus esse solet, ideo fallaces sunt in renatibus; urinae materia, pus, sanies, tabum, Urina tenuis, crassa, mucosa, ulcus renis antiquum notant: mucosa bifariam , aut ob pituitam purulentam, vel pus pituitosum; hinc excretio mucosa, & ob quoddam ulcus fit siepe talis, vel quod partes membranosae spermaticae jam dissolvuntur, aut tale proprium MXcrementum colligunt & excernunt, id quod Galenus docet libris de articulis.

Ballonii Oper. Tom. III. M m m Tertia(I Pituita purulenta, aut pus pituitosum. GaI. s. sec

locos loquent

de priapismo. Materia O

tionis obseret

vatur.

Materia. Ea urina mα- cosa , aut caraculum in vesica signi

cat, amoris vesicae ulcus , aut veterem

assectionem

SEARCH

MENU NAVIGATION