장음표시 사용
11쪽
nis opus reuocandum, ac retractandum putaui, ut quae minus distincte , minus explicate exposita a me fuerunt antea , nune suis quaeque locis aptius , commodiusque dilposita atque digesta; additis etiam, quam plurimis doctissimorum hominum inuentis, S ornatiora, in manus hominum redirent, de locupletiora . Quamobrem hoc institutum tenui, ut nihil omnino mandarem litteris nisi, quod a sapientissimis viris, & in hoc Ap solico consessa magna semper cum doctrinae, ac prudentiae laude versatis, esset, aut di- Etiam grauiter, aut prudenter, animaduersum , aut sapienter constitutum. vi oc eorum memoria , qui nobis haec tam salutaria instituta, suis laboribus peperissent , in libris meis conseruaretur. Et aliquid a me,quod publice conferret, quantum quidem in me esset proficisceretur. Atque harum quidem rerum utilitas, quam late in iudici js pateat , vel ex ea authoritate, quam semper ubique sanctam,&inuiolabilem obtinuerunt, intelligi potest. Vt quamuis nullae aliae me caussae, ad huius operis consectionem impullissent tamen haee
utilitatis magnitudo satis apud me virium fuisset habitura. Quae quidem quanta futurast, ijs potistutium , qui se ad iuris prudentiae studium contulerunt, malo te Lector
ex ipuus perceptione , quam ex mea Oratione cognoscere. Quippe ad hoc Apostolicum Signaturae Concilium, grauissimae quotidie controuersiae, & de rebus maximis, quinsiones, ex omnibus terrarum partibus, tanquam ad certissimum Oraculum afferuntur, eaque maximorum virorum, &in hoc ordine principum, prudentia agitantur, definiuntur, explicantur. Quod quidem, ut more nostro loquar,ex caussarum commissionibus, quae ubique gentium percipiuntur, intelligi potest. Qu3rum ego formulas, quae magis in vium v niunt , ad Tironum praesertim compendium, certis locis inserendas putaui. Sed breuite Graesertim eum generales clausulae, ex alijs sormularum libris excerpi facile, atque erui possint. Quod si hoc meum studium multorum expectationi, minime sorte respondeat,&si quis in tama rerum, quae pertractandae fuissent multitudine, aliquid aut praetermitam,aut non satis
exornatum, aut minus diligenter explicatum, existimabit: recordetur oportet, in magno opere non labi,desiderandum potius esse, quam sperandum. Equidem in id unum elaboraui, ut non intellexisse potius multa , quam pauca neglexisse viderer. Omnium autem habere memoriam , & in nullo deficere, humanitatis vires excedit, cum nihil sit tam in re. hus humanis perfectum, tam omni ex parte cumulatum, cui non aliquid adjici, vel non detrahi possit. Pιaesertim in tanta rerum implicatissimarum difficultate, quae cum alijs ex re hus, tum vero maxime ex frequenti stili mutatione nascitur, qui quidem ita variatur ladies, ut nihil iam pristini, nihil prisci, & sui retinere videatur . Quae ergo in aliorum libris sparsa, & variis locis polita, non simo labore quaererentur, hic in unum quasi corpus dige-
ut a sapientissimis viris saepius usurpatum est, ager non semel cul tus, sed iteratus , & nouatus, fructus afferre laetiores , atque ubetiores solet: non sibi mirum videbitur Lectoroptime si hoc opus
meum, non ita multos ante annos editum excudendum iterum, a que emittendum curauerim . Quamuis enim magno omnino studio antea elaborauissem, ne quid a me, quod quidem dignum scientia, de animaduersione in hoc toto genere esset praetermitteretur.
Tamen, quia & primi factus esse rudiores solent ι multaque sempera maximis ingemjs excogitantur in dies , dimissum superioribus an-
meum, non ita multos ante annos editum excudendum iterum, a stas
12쪽
na , &sulsi is eoilorata Lector Inueniet aliter nempElucidius, Deiliusque, teste Salle. In
l. filium quem, num. 3 3. ff. iam .hercisc. veritas haberi nequit, quam si materia connexa continuetur,cum ex sparsim positis,error potius inducatur , quam veritas. Prosequar ea tantum, quae ad institutum pertinebunt, nec susceptae tractationis fines egrediar , nec quicquam ex alienis materijs inculcabo., nisi si quid, ita te sorte obtulerit, ut praetermitti non possit: Quae ergo sic occurrerent, ut unusquisque, quid, quaque in re tenendum, aut sequendum sitiudicare valeat, ne aut vagetur animus, aut distrahatur,breuiter attingam. Dissicultates autem alienaS, quae passim incidunt, &inuolutos occurrentium quaestionum nexus dissoluere, non est instituti mei . Quare Lectorem ad iuris interpetres remitto, ex quibus plenius, ut e fontibus hauriat. Hoc igitur tua potissimum Lector caussa, a nobis susceptum opus, atque et, ratum, persectumque est. Si dignum existimaueris, quod in manus sumas, Opere precium fecero. Sin aliquam etiam utilitatem, quod spero collegeris, omnes meos labores bene, vel hoc uno nomine positos, & collocatos putabo P
dlida pragmatici vin' dogmata noscere iuris Huc ades, & latij Rex simul esto fori
Hanc Marchesiani tractat tua dextera praxim, Qua ve regit causas, haec regat arte tuas Crede Gygis digito versabitur anulus, eXtra
13쪽
E utriusque Signaturae S. D Papae Reserendariis. iDe Signatura graria: dsuersa. De Commissionibus in particulari. De ossicio,&auctoritate vicecancellatij,& Cancellariae Regentis. υ De Commissione appellationis in Romana Curia. ΑΣ De Commissione appellationis extra curiam. OIDe Commissione appellationis in causis beneficialibus. 8a
De Commissione aperitionis oris, decreto irritanti, dcc. 86De Commissione super Eugeniana. 93 De Commissione cum claulula appellatione remota. 99 De Commissione causarum, quae illustrissimus Cardinalibus, &α IOR De Apostolorum petitione, & concessione. Ios De Commissione appellationis ab executione breuium,&literarum apostolicarum. II. De Commissione appellationis in causis pensionum . 13a De Commissione appellationis in causis decimarum. I sDe Commissione appellationis a ramerali obligatione, & alijs. ' I6s De Commissione appellationis a laudis, & peritorum relatione. ' 196 De Commissione appellationis in causis alunentorum. 2.1De Commissione appellationis in causis mercedum. a I De Commissione appellationis a mandato de euacuando. 2IT De Commissione appellationis in possessorio, Salviano, Aegid.&mandato de manutenen
De Com missione appellationis ab interlocutoria. st De Commissione appellationis ab executore,& exeeutione. SI IDe Commissione appellationis ab eccessu,&cccessiva expensarum taxatione. sDe Commissione appellationis in causis criminalibus,& restitutionis ad delansiones. a7I De Commissione appellationis in materia cap. oblatae, de app. 23
In quolibet capitulo maiori possibili breuitate, commissionum magis
in RO. Cur. usu receptarum, formulas repeties.
14쪽
is Dilecto Filio Magistro Ioanni Baptistae Marchesino Iutis Utriusque
Doctori, Ac in utraque Signatura Nostra Referendario, Nec non Pra lato Nostro Domestico . CLEMENS PAPA VIII.
Ilecte fili salutem. Apostolicam denedictionem . Sanesicut accepimus dudum sel. reo cor Gregorius XIIII.pradecessor noster per eum accepto,quod praxim seu tractatu commissionum, siue rescriptorum utriusque Signaturae in duas distinctas partes composueras, ac in lucem edere intendebas, sed verebaris ne postqua impressum foret,ali1 te inscio, idem opus prato committerent, ut tua indemnitati hac in parte consuleret, motu suo proprio tibi concessu, indust,ne quis dictum opus nondum ab alio impressum ad decem annos a prima illius ς ditione numerandos,absq; tua licentia imprimi facere posset, prout in cedu.la dicti Motus propris super inde Iub datum Quartodecimo Kal. Mast Ponti catus dicti Gregori praedeces*ris
Anno primo expediti, cuius bolam Signaturam flusscere voluit,plenius contineri dicitur. Cum autem scut nubis, etiam nuper innotuit,tu ad publicam νrilitatem,ac νberiorem vita, s fori νsum idem opus,quod ad causas ordinandas decidendasve plurimum ιonducit satis laboriose multo tempore laboribus,atque vigiliss auxerit, oe sieauctum denuo excudi in meliorem, ac νberiorem formam facere decreueris. Nos considerantes quod si illud absque tua licentia imprimeretur, id ipsum in maximum tuum p iudiciam tenderet, propterea tua in dem .
nitat i in praemissis prouidere volentes. te a quibus νis excommunicationis suspensionis, ct intra dicti alijsque Eeelsiasticis sententθι. censuris, panis,a iure, vel ab homine quavis occasione, vel causa latis, si quibus quomodolibet innodatus exitiis, ad ιssectum ρraesentium dumtaxat consequendi harum serie absoluentes. σ absolutum fore censentes MOTU simili, non ad tua,aut alterius pro te nobis super hoc oblata peritionis in Rantiam et ex certa scientia nostra tibi nequis in toto Hatu Eccusiastico nobis, ct Apostolicae sedi mediate, velim mediate subiecto , opus praefatum sic adauctum,nec dum impressum,postquam tamen a dilecto Filio magistro sacri vu- latis recognitum , ct approbatum fuerit per I s. annos post primam illius diuulgationem, seu editionem, aut a fine dictι decennis incboandos,a quocunque vel quibuscunque quocunque quasito colore,causa, vel occasione, si . ne tua expressa licentia imprimere seu imprimi facere, aut illud ab alio, vel alijs ubilibet impressum vel impii . mendum vendere, seu etiam νenale habere,vel exponendum tenere possint, tam in eorum oscinis, quam alibi.,bilibet, praeterquam de voluntate, seu licentia tua, Apostolica authoritate tenore praesentium concedimus, o indulgemus. Qua propter v niuersiis, s singulis utriusque sexus personis proraim librorum impressoribus. o bibliopolis quibuscunque in terris Sancta Romana ecclesia mediate, vel immediate subiectis con Nituris, sub quingentorum ducatorum auri de Camera,ac amissionis librorum, fisco nostro ipso Iacto applicandorum .paenis. sequoties contrafactum fuerit, per quemlibet contrauenientem, etiam ipso iure, ct facto absque alia de . claratione incurrenda, inhibemus,ne spatio dictorum I s. annorum durantesne supradicta licentia opus prasa. tum vendere,seu venale impressum habere,nec imprimi facere, aut aliter quomodolibet, ut supra habere, audeant. Mandantes uniuersis, et singulis venerabilibus fratribus Arcilest copis, episcopis, eorumque Dicariis
seu officialibus in stiritualibus generalibus, o in statu temporali Sancts Rom. Eccum etiam Legatis,o Uice-ugatis Apostolica sedis,o ipsius status Gubernatoribus caterisque iustitia ministris, ut quoties pro parte tua fuerint requisiti,vel eorum aliquis fuerit requisitus, tibi efficacis defensionis praesidio assistentes, praemisia ad omnem
tuam simplicem requisitionem contra inobedie nies, oe rebelles,per censuras Ecclesiasticas, etiam saepius gratiando,oe per alia iuris remedia, Authoritate Aponobca,exequantur, invocato etiam ad hoc,si opus fuerit au -xilio brachis secularisdicque in praemiss ab omnibus ceniendum, o ira per quoscunque iudices, ct commissarios,tam ordinarios, quam delegatos,sublata eis, θ' ωνum cuilibet quavis aliter iudicandi, ct interpetrandi facultate, iudicari,s diffiniri debere, Ac irritum decernimus, inane,quicquid secus super his a quoquam quai uis auctoritate scienter, vel ignoranter contigerit attentari. Non obstantibus pra miss, ac apostolicis, prouineialibus, o snodalibus confititutionibus,s ordinationibus liciatibus, generalibus, nec non etiam iuramen. to,confirmatione apostolica, vel quauxi fir mirare alia roboratis, statutis, cor consuetudinibus, priuileghs quoque indultis, o literis Apostolicis etiam supradictis,aut quibusvis aliIs personis sub quibuscunque tenoribus, ct r. mis,accum quibu uis clausulis, o decretis criam tauotu proprio, scientia paribus ac alter quomodolabet in contrarium concessiti, confirmatis, in nouatis. Quibus omnibus,etiam si de illis eorumque totis renoribus Ue cialis 'ecifica,eχρι essa, s indiuidua, ac de verbo ad uerbum, non autem per clausulas generales,idem importantes mentio, seu quavis alia expressio habenda, aut aliqua alia exquisita forma in hoc seruanda fore illis allier in tuo rebore permansuris, hac vice duntaxat 'pecialiterio expresis derogamus. C erisque contrar8s quibus. eunque, Et quia discite foret admodum prasentes ad omnia,ex singula loca deferri. Volumus,ac authoritate praefata deeernimus, quod praesentium earundem transumptis, vel exemplis etiam in ipsis operibus impressis, plena ct indubuata fides adhibeatur,tam in iudicio, quam extra, us praesentibus adhiberetur. Datum Roma Apud Sanctum Marcum sub anulo Piscatoris die a7. Aprilis Is 99. Pontificatus nostri anno octavo.
15쪽
Subdis populos sub me. A 'icise Regina tuis Hetruria felix
Prinidis augum leges , placidasque secures Diligit , ' Pacis gremio secura quiescit
stat prisci reparent secti minutilus aurugo, fultorem tu Diua tuum populumque, Ducemque Respicies, penus sumanum quae Prole beasti.
16쪽
SEU RESCRIPTORVTRIVS QVE SIGNATURAE,
R. Ρ. D. Io. Baptistae Marchesiani in eisdem
Reserend. Praxis, siue Tractatus, Partis primae Cap. I. .
DE sANCTISSIMI D. N. PAPAE UTRIUS Q.VE
22 Referendatrii. quibus in proponensi remmisο-
Eferendaris, ante iuris ciuilis adi 23 Supplicare verbum latissimi fiumitur. nem instituti. ε Signatura iustiιia, qualiteν diuisa ab illa Gratia .RUerenda, ij ita vocas semper D it . . t . fuerunt. as Referenda ii , ut eommisones elaris verbis k-RUerendari, maximis laudibus a quantur curent. iure ciuia decorati. 26 Referendarius ignoranteri aut malitiose Ommi Onus; quare absque λ ct ληον cum b, scriba- tendo, peccat. . tur. α7 Pontifices multi qui prius fuerunt Referendari . 3 Referendari, quare ita pariter bossie nuncupeis et 8 cardinales hodie viventes , prius Referem t
6 Referendari unde dicti . . as commissionum,asia curiales sunt lis extra Referendarii quare Patres, ct magistri, ricatur. νiam diriguntur . . . 1 Referendaris quale sit munus. 3o Signatura, quo ad consistentia ri rure rescribit. γs Referendari, Papa domemci, familiares, se 3 et Supersessoria forma, σ quando,sis quomodo sis dis Apostolica sunt miniBri . concedenda. Io Referendarii antiant,alios pracedunt. 3a Supersessoria extra euriam, quomodo det II Referendaris illustressunt. 33 Supres oria de iure non potest denegari. Ia Referendari abessea Ro. Curi absque Papa ει 34 Supersessorias concedere, cuius sit munus. centia non deberent. 3s Supersedere verbum,quomodo accipiatur. 13 Referendari s musta concessa fuerunt priuilegia. . 36 Supersessoris nonparens,pumtur irritatis om-1ε Referendaris,quare rochatum, o a quanto tem baspin eam gestis. pore citra deferant. supersessoria continere diem data debet. Is 'Princeps de quastisne iuris, non facti est eis . 38 supersessoria quare non detur in Rota. tendus. 3 Personarum acceptio in indιcm non est ,- 16 Papa omnia iura in pectoris scrinio habet, σ benda. . quomodo. 3s S rasa libere danda, ct com. fideliter Προμ1 Referendarii quales se debeant. i , nenda. 18 Referendariorum,quiae in expediendis commise 36 Referenda in receptione ad officium quaretusionibussite munus. i rent.19 Referendaris,e qua in Signaturis tractantur,si, 37 Distingaens bene, proximus est Veritati. ιere deberent. . 3 8 Referendari', dum de illorum inter e agitur,s ao commissio,ctiupplicatisinterse disserunt. - gnaturam Nndiuntuν. zI commis semelias Signatura repla,no iterum 39 Referendini in concursum proponente=,quom propora . DA
17쪽
o Reserem i non edocti,a νοιο se abstinere debe
t Reserendaris iura partium integre recenseant. . a commisiones, vel supplicationes gratiam conti. nentes,a solo Papa signantur. 3 commissiones non signate, litis pendentiam non
commissiones quales sint signaturae iustitia. 4 s Referendarijsuffragia habentes qui sint. 6 Suffragi sparibus, non dicitur commist. expe
7 Signatura gratia, sic illa iunitia, quibus coadu.nentur diebus.
43 Signature gratia Papa,ac tu stitiae Illustr. p e. ytis cardinalis assistit. 49 Oratio ante Signaturam legitur. so Signaturs, qualis ordo sit in proponendo.
UAM ante iuris Ciuilisaeditionem Referenda. rii fuerint, nemo est in
paru versatus, qui ignoret. Hic enim in vita
Aelii Adriani Impera toris inter alia de eius laudibus illud memorabile tradidit, solitum fuisse Adria.
num assidue prudentum iure peritorum uti consilio,ita ut, non modo du m in consilijs preesset, cum eis de rebus propositis communicaret, ac illas de voto iplorum distiniret, sed dum in itinere Prouincias visivando oppida restitueret,augeret ordiis nes, eosdem, S consultores, ic qui Populorum preces audirent, auditasque referrent, perpetuo adhibuit, quod adeo in ex. emptum sequutibus imperatoribus abiit, ut Septimius Seuerus, qui plurimi, Scevolam consultorem fecerat, Papinianum, Scevolae discipulum, Prstorio Psςfectum,& in fisci aduocatione eidem successorem constituerit ac tadem mories. Bassianum, dc Getam filios suos haeredes Patiniano commendauerit: Huic atatares fuere, Iulius, Domitius, Vulpianus, dc Paulus ipse, qui de Papiniano praetoris prefecto men tionem fecit, in l. Lecta .fissi cert.pela.Crescente etenim ciuitate, ac totius Orbis ad eam concurrentibus negoti js, Omnia per se ipsos explicare Imperatores haud pote- Iant,propterea sui tradit Pomponius j in l. a. n. dc OrjS, Iur, qui Praecranti agendι Scacra composuerunt. Unde non tantum iureconsultis, quorum colatere munus est, Ec distinire, sed oratoribus etiam factus est locus, ut innuit Cicero lib. I. de Orato.
Ac si iam sinquies) sit causa aliqua ad nos delata obscurior, difficile credo sit cum
hoc Scevola communicare,quam qua ipsi omnia, quorum negotium consulta ad nos,& expedita deserunt. Ommitto alios, de quibus non rarus apud nos fit sermo, sequentibus Imperatoribus carissimos, qui sua prudentia, dc legum disciplina in iustitiae administratione eisdem assistebant, de sapientissimo eorum consilio de Imperatorum mandato, controuersias dici mea bant. Quod vero proprio nomine Referendarij diceretur, eorumve munere fungerentur, ex Titulo de Referendarijs Sacri Palati j in Rutenticis colligitur, ubi eorum numerum quatuordecim, ad octo latum restringit, reformatque imperator,quemadmodum enim priuatio praesupponit habitum .l.decem,ubi Bar.&. Doc. n. de verbis . obliga.c. ad dissoluendum, de dispens. impub. ita reformatio institutionem, existen Namque rei,quae reformatur, neque enim Ieformari, oc ad numerum octo reduci poterat, quod non extitisset, argum. l.V deamus, i in fauorem, is deum tr. c. f. S.IC- . di stitutio. et q. 3 . Quanta autem in Venerat lo- ne haberentur: ex nominibus, quibus ab , ipsis met Imperatoribus vocantur I dec Ianlurve, cognosci potest. Vocantur inquam Consiliari j,Spectabiles V tiliores Patres,ali jsque honoris vocabulis, & si onus audiendi quotquot ex uniuertas Imperii Romani Prouinciis ad imperatores recurrebant ad eos spectabat,necessario concludendum, ut dc honore amplissimo allici, dc iuxta regulam, quem tequuntur com moda sequi debent incommoda,qui por tat onus, honorem quoque serre debeat. 1
Hinc vulgare illud circulertur, quod ver- π bum onus absque H. alphratione scribὶ-tur, ut sicut absque aspiratione facilius pro tfertur, dc leuius sonat, ac etiam laucibus exili ita omnes illud fugiunt, honorem v IO, quem Omnes quaerunt, Sc quaesitum non facile, nec libenter dimittunt,cum Haspiratione scribunt Gramatici. itaq; ii Referendarij sultinent id, quod ab Omnibus
euitatur, aequum est,ut etiam,quod ab omnibus communiter optatur, habeat, IO. Λnd. dc Imol.m c.ad aures, de rebus eccle. non alienand. Rebus iup.con Id. Franc. in Iub. de collat. s. I. in verbo onus, vers.n ta tamen
18쪽
ta tamen. De quibus, ut ex instituti nostri ratione aliqua dicamus, ideo Reserendarii dicuntur,quia Papae,omnium Principi, porrectas preces, vel causas reserunt, siue deserunt, a deferendo, siue reserendo di-ε cti, teste Innoc in cap. ex literis numero tertio vers.& quidem libellus de restit. in integ. Utque subdit Speeul. in Tit.de sup-Plie. g. primo, numero primo,eorum est munus porrectos libellos supplicatorios Papae accipere, causasque coram ipso in-7 troducere; Unde bene Patres ab Imperatore in praelata Aut. dicti fuere, & Magistri hodie ulterius dicuntur, maximo h
nore, authoritate, dc veneratione muniti, quia iustitiae iugo subdendo, c teros virtutibus ,& operibus erudire, ac vi Patres gubernare, doctrina, exemplisque ςdifieare debent cap.in Decima I 8.que 8 α. Electi nanque & adinventi, prscipue duodecim ex eis antiquiores, fuere, sic
Gome dictante in compen. vlta sign. nu.
6. vers superest, ad hoc;quia Papa Cath licae Apostoliceque sedis Princeps, continua negotiorum multitudine prspeditus, tot, tantasq; supplicationes, vel causarum
commissiones legere,fiue, ut par est, ex, minare non valens, coram eis,partibus in
terdum citatis, diligenti studio, 5 insormatione discutiantur, priusquam in at qua ex signaturis, si ea dignae iudicatae fuerint in reserantur, proponanturve , vis latius infra subnectam. Sunt nanque Papς domestici familiares , & continui commensales, Sanctaeque Sedis Λpostolics ministri, ac caeteris Romanae Curiς Oilicialibus pr edebant, uti consultores, pers nae Papae immediate assistentes, alijsque Collegiis antiquiores,ut ibi Gome Quam
Io uis hodie inter ipsos tantum ratione an requitatis seruetur verat. decis 33. nu. .R3. utque Dost Martha in trac. de trib. Vrb.
cap. 7. num. 2I .asserit, omnes ex sel. reci
Sixti Quinti Pont. Max.priuilegio Illustres xi sunt. Quare dictis de causis a Rom.Curiata abesse minime deberet, Papa inconsulto arg.ψ tenm l. si quis decutio ubi Banta deI3 Decur. lib.decimo. Iamiam per tot summos Pontifices maximis Privilegijs, praerogativis,& gratijs expectativis, in quibus caeretis prsserebantur muniti, quia de proprijs eorum pecunijs, & patrimonio erogando, die noctuque oculis apertis, ad leonis instar inuigilando, Sanctissimς huic Sedi maximis laboribus, dc vigilijs inseruiere, ac inseruiunt, ut ex diuersis
summorum Pontifieum Bullis, ac seribentium testimonio secernutur, Gomes. de Doct. Martha loco citato, numero vi-
I gesimoprimo.Quibus signaturae Sanctitatis suae assistendo, ac quando Nuntiorum munere funguntur, vel guberniis, aliisve actibus publicis praesunt. Felicis recordatio. Paulus Papa Quartus, in tutisdictionis decidendi, declarandi,interpretandi, ac maioris honoris signum, rocchetium deferre mandauit,sanxitque. Et
Is licet ea,quae Principi placent, legis viginrem habeant s. sed quod Principi, institide iunnal. gent.&ciussi&ob id de lactiqvsstione, nisi pro gratia, minime Pri ceps consulendus sit, sed bene de in iure dissicillimis,& quia factissimi, ac Prudentissimi Pontifices , caeterique Principes, nemine prster Deum in superiorem cognoscentes,eo ipso,quod summum Ap stolatus apicem, vel respective Principa . tum sunt assecivi, omnia iura in scrinio pectoris presumptiue tamen habere dicuntur, ob id quamuis consilia requirant, tamen de quadam honestate id faciunt. ac praecipue, ex consuetudine inueteratio sima summi Pontifices Referendari rum studijs, laboribus,Mfidelitate vian tur; ut per Felynum in rubr. de constitution. numero primo,& undecimo: cum si libet, de per se omnia facere sine procerum consilio, & assensu, quibus mediis recte omnia gubernantur,valeant, sed ne gotia explicare non soleant, Dec. in l. lin. num. Primo, & melius Ias numero quadragesimotertio. C de pactis. & elegantius idem Iasin l.placet prima lect. numero nono,& secunda lect. numero undeci mo,ta de Sacrosanct. eccles. Omnis nanisque icientia,&Omnis ratio, in uno capite
residere nequit, integrumque iudicium est, quod plurimorum sententiis gubernatur cap. prudentiam in fi. de ossicio de-I leg. Quare Reserendarij ripae assisten
tes, ac alii Principum , iustitiaeque ministri, ut dixit lac. de Beluis in sua prax. in rubrica quot sunt cauc numero cent simo septuagesimo,debent esse arbo ructifera, robusta, valida , di firma, nec adventi cuiuslibet flatum agitari, Non venti orientalis, affectioms , & parentelae ratione, Non occidentalis, premiorum munerum, vel pecuniarum amore ; quae η- pe sapientum exescant oculos, unde habetur Esaiae capitulo trigesimoquinto,
qui incutit manus suas ab omni munere,
19쪽
iste in excelsis habitat, capitulo qui recte
iudicat undecima questione tertia. Non meridionalis, timoris, obsequii, vel potentiae caula, ob id sapiens exclamat, diuitis nec pauperis in iudicio ne miserearis. Non septentrionalis, livoris, Odij, vel inimicitiae respectu, Immo omni semota passione; Deum solum prς oculis habendo sint firmi, fortes, veridici, ac liberi, non ad dexteram vel ad sinistram declinantes, leu claudicantes, sed aequa lance,
ut truncus sortitudinis, cortex veritati S,
ac medulla squitatis, tam pauperi , quam diuiti benignas praebendo aures, ut dixit
text. in l. rem non nouam prope finem, C. de Iudi c. scituri, quod non magi S alios sicut caeteri omnes alij ludices λudicabunt, quam ipsi iudicabuntur, malu Nque , Sc terribilius nidiclum ipfiS erit, quam partibus, si quidem litigatores lubhominibus, ipsi autem Deo inspectante adhibito, caulas trucidandas proierunt l. quod si Ephesi, st. de eo. quod Cert. loc. Quare rursus habetur sapient. capitulo sexto, Praebete aures vos, qui continetis multitudines, & placetis vobis in tur- his nationum, quoniam data est vobis potestas a Domino, S virtus ab Altissimo, qui interrogabit opera vestra , dc cogi Iationes scrutabitur, quoniam cum essetis ministri regni illius, non recte iudicastis, neque custodistis legem iustitiae, neque secundum voluntatem Dei ambulasti S. Hortende, & cito apparebat vobis, qu niam iudicium duri 1limum In ijs , qui
Prael unt, fiet, exiguo enim coceditur milericCrdia, potentes autem polenter tormenta patientur. Non enim lubtrahet perlona cui ut quam Deus, qui est omnium dominator , nec verebitur magnitudinem
cuiusquam, quoniam pusillum, vi magnum i pie fecit, & aequalis cura est ipsi de
OmnibuS. Fortioribus autem fortior instatis cruciatio .Fideli Ier quoque in proponendis,ac signandis commistionibus, partium in teresse circumspecto, ac considerato, ut 19 latius in commillione avocationis caularum dicam, gerere se debent, tanto magis in illis reticend;s, cultodiendisve, quae in ambabus signaturis tractantur, geruntur , dc loquuntur, id nanque Patres illos hi lce in primarijS mundi tribunalibus, libere pro iustitia loquetes, inimicitiae,odli, aliove naae tu retrahere, istitque de causis eorum lustragia, quae secundum conscientiam Vitum hominu non aspiciendo dare tenentur reticere sorsan possent, nec alia patefacere, multa pr ternutiendo, quς iustitiam,& partem isderent. Optime Itaque Gregorius Decimus tertiuS fel . recor. in minoribus in Romana Curia versatissimus, qui ex nostris Referendarijs interdum fuit, praefatorum non ignarus, excommunicationis latae sententiar, alijlque Sanctitatis suae arbitrio infligendis pcnis, praemissa reuelantes reos futuros itatuit, Quod sano modo intelligas velim, manifestando talis & talis id dixit, vel in eam deuenit lententiam, sed in generali, id signatura centuit, vel in ipsa resolutum extitit, non prohibetur dicere, quia ex huiusmodi obscura generalitate, cum innumerias. sistant, loquentis persona, dummodo expresse non nominetur, minime dignosci iur,quae Omnia S. D N. Clemens VIII noso tu quo ad iustragi verum etia ad c tera alta, quae caularum occasione loqui contingit , sub penis lanctitatis suae arbitri Q repolitis ampliauit,in nouauitque: no enim decet, ea quae coram Papa, ac primo Orbis tu ilitiae Tribunali geruntur, & pro Ve-
Iitate, quae saepe odium parit, libere loquuntur , manifestare, ne malum ex eo, quod bonum conlequi nequeunt, reportent, neve detegenda detegere, siue re-Plicare ommittant, quia sub silentio multa praeterire poterunt, aut Signaturas frequentare cessabunt; Vnde innocent. in capit. nouit ille numero quarto de iudic. dixit, nimis est de nunciantibus graue, si aluis negoti js propter hoc desistere deberent, v ct inimicitias, vel pericula incurrerere, dc licet bonum de nunciare sit opus, non tamen tenemur in hoc ad preci se . Itaque iureiurandi ab initio prae iliti memores sint : S haec susticiant, circaao hoc. Referendario tu omium est, lem perque fuit, aut lupplicationibus in caulis beneficialibus, quae a Papa signandς
non veniunt, in capite manus dexterς, eorum nomen, & cognomen inscribere,
praefatae lupplicationes per concessum ordinarie expediuntur: aut in rescriptis, quae commissiones nuncupantur, Vci su Pplicationibus propositis, pariter id face- Ie ad hoc, ut qui negocium retulit, ac dimisit, dignolcatur. At si disputatione opus esse, aut citatione partis putauerit, illa tempore opportuno , ac in decreti Sassignato vocata, in ea Signatura, cui adaptari negocium dijudicauerint, de ipso tractare tuum erit, secundum Specul.
20쪽
in titulo de supplic s. supplicare, numeroa D duodecimo, & trigesimo. Quare inter supplicationem, & commissionem me, rito datur di flarentia, quia semel tantum supplicatis, & ordinarie post sententiamur bis appellatur. Vnde in reformatione Dibu nalium Urbis, Pius Quartus rec. memoriς, ne iterum repulsae commissiones Proponerentur, tam in Signatura gratiae,
quam iustitiae , sine Sanctissimi expres licentia, vel respective Illustrissimi Car.
dinalis Praefecti, ad infinitas partium vexationes, Sc indebitas expensas tollendas, 23 sanctissime sanxit. Proponente Referendario coram Sanctiin D. Nostro utitur verbo, supplicat Sanctitati vestrae magis commodo, propter assistentiam Papae in
mundo primarii, & in Signatura iustitiς, in qua Papa non assistit, arbitrio propcinentis, dici poterit petitur, instatur , dctimi Ita , ut aliqua inter praefatas Signat ras differentia secernatur, de quia maior humilitas coram Papa in precando est ad-24 hibenda, dc eo magis, quia verbum lupplicare latissime pro qualibet precum porrectione accipitur, M pro quadam
Principis largitate, qua medianteomnia male gesta retractantur, late Λh, in cap.
dis ex Etterisde restit. spoliat. Diuiis fuerunt praefatae Signaturae sub Alexandro Papa Sexto, nam prius usque ad Pontificatum Sixti IIII. diuersimodes procedebatur, ut per Gomes in Proh. utriusque Signat.
dis si commissio sub verborum inuolucro, tacitis circumstantiis, rebus substantiali-hus, siue Obscure labricata, Referendario expedienda porrigi eontingat , ut ex ordine omnia elaris verbis, M rite exprimantur,puta status causae,n Ocij,de quo agitur, iudici j,qualitas personarum, loci,& alia secundum facti occurrentiam opinportuna ; enixe satagere debet, maxima. que cura, N. diligentia utatur, dc quia ob negotiorum diuersitatem certa regula da-xi nequit, omnia ejus arbitrio erunt reposita, Δί ideo praemissa custodire pro uiribus debetur, quia si aut ignoranter, aut
malitiose aliquid ponat,vel os mittat, vltra quod eius existimatio laeditur, conscie. tiaque oneratur, in foro tali, si aliquid praeiudicij parti inferatur, ad resarcien dum, seu restituendum de proprio ten bitur. Quam innumeri tum priscis, tum nostris temporibus ex sacro Referendario
tum consenu, patres Purpurati, M im
de Pontifices optimi Maximi selecti suste e Vidi ego Iulium Tertium, Ioannem Maria de Monte Politiano, Pium illu Iul. Mediceum Mediolanensem, Gregorium XIII. Ugonem Boncompagnum Bononiennsem,Vrbanum VIII. Io. Baptistam
Castaneum Romanum Ad Innoeenintium IX. ex Fachenetorum genere M. noniae ortum, tandem S. D. N. Clemen
in Vul. ex antiquissima,nobilissimaq; familia Aldobrandina Florentina , ex qua semper litteratissimi viri floruerut que ad sui nominis gloria nobis diutissime Dns
seruet S. Ro. Ecel. Card.multi sunt: D minicus Pinelius Genuensis,clarissimo genere ortus, clarior factis, post Cam. Ap stoli eς clericatum solertiuime functu, Archiepiscopatu Firmanum sanctissime gubernatum , Prouinciarum Flaminiae, P ru siae, Umbriaeque legationes summa prudentia absolutas, nunc Sanctae Mariae M. ioris Archibresbyter,sanctissimae Inquisitionis tractandis deliberanaisque negotiis antiquior presidet. ite Antonius Sauli Genuens,antiquis nobilibus natus, sub Po ificato, fel.rec.Greg. XIII. primum Natius ad Serenissimum Sebastianum Portu galliae Regem , deinde eodem munere
Neapoli functus, Genue Archiepiscopus virtute, religione, doctrina, & probita te spectatissi mus, in maximis sanisς Sedis
Apostolicae rebus laborans, se tanto munere dignissimum ostendit. Evangelista Pallottus,e Caldarola Camerinensistam cetis,olim Sixti Quinti Datarius, Basilicae Sancti Petri Archipresbyter , . Archiepti scopus Consentinus, uir summa chari . te, & religione praeditus, in Ecclesia, MMonasterio a fundamentis erigendo, ac dotando intentus, ad Dei Omn:potentis gloriam , Patris utilitatem. 5 ornamen tum , Omnes penh suas facultates m gnificentissime impendit : Benedictus Iustinianus Genuensis, amplissimo, lin lentissimoque genere natus, Vincentii Iustiniani , in eternς memoris Pio
Quinto, in Cardinalium Collegium rotati,nepos, vir in omni aetate eximius, Min omni munere prsciatissimus, is florente adhue state patruo tanIO Orbatus, a Greg.XIIL in P latotu numeru,ac in utriusque Signaturς Referendariorum Collegium ascriptus, adeo se grauite prudenterque gerui, ut postea Sixtus. Quin