장음표시 사용
61쪽
Pium , sanguis menstruus videlicet, hum4- dum natura est. Cum igitur magis terrestre efficitur animalis corpus state autem qu tidie essicitur, dum augetur in tunc licci valde vehementer calidum existat & igneum. substantiam tamen innati caloris paucissimam habet : alioqui febricitantes diceremus plurimum habere calorem innatum:
cui non modo plus, sed ne priori quidem
habent aequalem. Bene enim temperata est caloris innati substantia, ignea autem adouentit ij. Quinetiam , sumo si quidem , fu i-ginosi, aridi & acres per totum corpuS n strum effuXus , calorem acquisititium consequuntur: halituosi verb, suaves ad temperati, nativum. Et tu haec potes tactu discer nere. Nam sanorum calor vaporosus est atque suauis, & tactu conueniens , nihil triste, nihil asperum , nihil mordax prae se serens. Eorum vero qui febricitant, & praecipue limeticas febres , aut eas quae ex putredine humorum ortum habent, patiuntur, acris est& insuauis , ac mordax, & nostrum corro-dms tactum . Salubris vero eius, qualitas in pueris exquisita habetur : sicuti plurimos eorum , qui in aetatis vigore consistunt, inuenire contingit . ealorem habentes iam mordacem, & non amplius humidum ac va- POrosum,
62쪽
Pm Osum, neque acreum. Neque mirum hoc videri debet. Oportet enim similem esse destivum lubieetae stibstantiae : ut quando humida atque aerea substantia existit , tunc quod ab ea destiit, vaporosum est atque sua
ue : cum vero terrestri S atque arida , tunc,
etiam quod effluit, fit liginosum est & acredi quod & in exterioribus euenit.Nam quae e aqua dulci & calida evaporant, bona sunt vaporosa: quae vero ex aliquo corpore solido exusto , fumea sunt& acria. Cum igi- tui duae substantiae sint, & illa quidem suavem habeat caliditatem , haec vero tristem: alteram quidem plurimam habent pueri,.
alteram vero ' j, qui iri aetatis vigore consi-mini t ut ad totius videlicet corporis proportionem. Ut autem sermo sit naturalior, totum ad elementa transscrens , in hunc modum transigam : Cum quatuor sint elementa , ex quibus omnia c6ipora sunt temperata et puerile quidem corpus , multum ita seipso continet aereae atque aquosae iubstantiae, minimum terrestrib. Contra vero eorum,, qui in aetatis vigore consistunt,a terrestri siccitate obtinetur: defic it autem aqnosa atquo
aerea substantia, adeo ut si quartum in viris que elementum , ignem scilicet pari por ne Posuuimus , utque aequalitur calidai corpora
63쪽
corpora esse voluerimus : non tamen similem substantiam calidam in ipsis csse dixerimus , cum puerorum quidem substantia humida sit': eorum vero, qui in aetatis Vigore consistunt , sicca. Humida siquidem est maxime innati caloris affinis , quia ex humido nostra est generatio : sicca vero aduenti iij caloris est propria. Sic igitur infantes recenter quidem nati, substantiam calidam aquosiam & acream plurimam Participantes , plurimum dicerentur habere calorem innatum. Qui vero aetate vigent,&qui iam declinant, quantum istae quidem deficiunt, terrestris vero superabundat, tantum habere minorem substantiam natiui caloris N ipsi putarentur. Quod vero eX aquosa& aerea substantia plus defluere sit necessarium , quam terrestri, etiamsi ambae sint aequaliter calidae secundum qualitatem, ne minem arbitror dubitare. Hoc tibi etiam in exterioribus liquido licet intueri. Nam ericorporibus quae ad limitem Perueniunt caliditatem non aequa portio videtur defluere,sed ex siccis quidem minimum, ex humidis vero plurimum. Vtpote,aqua quidem MDico mediocriter calefactis , plurimum defluit atque dis luitur: ex serro verb,& aere,
atque lapidibus minimum: adeo ut si tibi
64쪽
Iibuerit exponere ad solem ardentissimum aquam si ita contigerit) & serrum pari
pondere:deinde , transmito die ambo perpendere et aquam quidem inuenies multoi ipsa minorem effectam,serrum vero aequale. Sic etiam si velis oleum aeri, & ferro, Alapidi comparare, illud quidem absumptum inuenies r haec vero aequalem substantiae molem ,etinere. Hinc vero ad ceram , MPicem , bitumEnque & resiliam transcendens , & quaecunque alia plurimam substantiam humidam obtinent, videbis haec quoque sub sole calente multo magis ab semiatque defluere, quam lapidem, aes , & ferrum , & alia admodum sicca. Quare si ne- cellarium est alimentum , ut quod effluxit eX corpore, suppleatur : ex humidioribus vero, & plus aeris participantibus , multo plus effluit : fit necessario ut huiusmodi
corpora pluri egeant alimento. Puerorum Vero corpus tale existit, plus humidae Maureae substantiae obtinens: non sicuti iuue-1ium & declinantium ac senum , siccae atque terrestris. Hippocrates igitur cum hoc in libro propositi et compendiosam atque aphoristicam doctrinam facere: non ita sermonem ampliauit, quemadmodu ego nunc, sed loco illorum vechorum et Quae augentur corporas
65쪽
corpora , etsi aequalem habeant substan, tiam calidam atque igneam citin iis , qui in
aetatis vigore consistunt,aquosae tamen atque aereae substantiae,plus habent: augentur, dixit, plurimum habent innatum calorem,
simul memoriae nobis' subiiciens ipsorum substantiam,&simul etiam propositum suum demonstrans. Qma enim humidam dc cali- dam habent substantiam quae augentur, idcirco plurimum ab ipsis defluere est necessarium, plurimoque egere alimento : alioquieorpus inquit absuini: & recte. Vbi enim id quod defluit, plurimum est ; quod vero influit, paucum : hic iacesse est subiectam
eorrumpi substantiam. Senibus vero paucum inest calidum , secundum utrumque appetilationis significatum , siue qui , ad qualit tem sermonem referat, siue ad substantiam. Narn & qualitas debilis, & substantia minima est , si quidem eorum meminimuS , quae supra diximus. Ob hoc igitur, inquit, pau- eis fomentis indigent. Nam ' f m nta, alimenta nominauit, suo & aliorum nobilissimorum Philosophorum dogmati consentanee, qui eorum,quae animalia constituunt, elemendorum'. calidum maxime vitae esse causam existimarunt. Sicuti enim lucernavum 5ammae, quarum tamen Oleum est alia
66쪽
Comment. Liber I. mentum , si quis id totum simul superinstin-
dat, extinguuntur potius quam nutriantur: eodem modo & iii lenibus calidum , sui fo- mentum quidem habet alimenta : si vero multis & confertis cumuletur, ac quodam- modo stranguletur, periculu est, ne eXtingua ,
tur:sicuti etiamsi paruae scintillς ignis,lignorum multitudii te superacerues. Sod autem subinfertur, Et propurea fbres sinibin non si- mi'; re acuta semi: signum est ' & hoe ipsum t Alibi quod corpora senum frigida sunt,& quod ob pro ου-
innati caloris maxime conuersionem ad tuisur igneam naturam, accenditur febris. Verum tantam euenire senibus conuersionem , ut dicamus aequa sit ei quae iunioribus accidit, vix fieri , Potest. Multum enIm calidum prompte in reuera immensum attollitur, paucum vero non fa- esse cile,sed maximam exigit causam quae cogat gueum. ad hoc . Ob hanc igitur causam neque senes magna ex parte se bricitant acutas febres,sicuti iuniores, Ic si quando rarenter i lis his accidit febris qualis iuuenibus,Smnino haec ad interitum aegrotantis terminatur. Indicio enim est, immensam quandam esse α. b. causae sebrem facientis magnitudinem. Haec sufficere possunt iis, qui secundum naturam
se habent , ad 1ntellectionem , re fidem
forum quae scripsit Hippoc. Ad eos xerc, qui
67쪽
Per calumniam Hippoc. reprehenderunt , equorum numero unus fuit Lycus,nos unum integrum volumen scripsimus , aduersus ea j quae contra aphorismum perperam obii-lciuntur .Huic autem talem titulum fecimus: Ad Lycum , quod ni ii erratum si in Aphorismo cui principium,aeua augintur plurimum habent innatum ea lorem. Datus autem est mihi Lyci liber post script s a me hosce commentarios : unde ego postmodum his haec verba subiunxi: quae non sunt in iis qua prius edideram. Seorsum autem in alio vo
lumine desendi Hippoc .in iis in quibus fue
Ventres Deme is vere natura calidismisiιnt, is siomni longismi et quare per ea re ora alimenta eo sora βunt exhibenda Etenim runc calor innatus, plurimm est: Unde'plia riba egent alimentia : indicio sunt atates . o
68쪽
eunt ad victus rationem inueniendam.Nam h3berno tempore plus appetunt homines,&cibum facilius concocuunt: contra in aest De : cuius rei causam ipse Hippocr. reddidit, inquiens,ventres hyeme & vere calidissimos
esse. Quid autem sit quod natura dixerit, quod non Austra id verbum adiecerit in hoc aphorismo, ipse paulo post explanavit in
hyeme & vere calidissimi sunt, non simpliciter, sed calido naturali calidissimi: cuius substantiam antea ostedi.Causam vero ob quam hic idem calor hyeme augeatur, etia Aristoteles dixit. Restigit enim propter circumst,tem extrinsecus frigiditate: sicuti rursus aestate ad sibi cognatu pio tenditur.Atq, ita con
tingit digeri quidem ac dissipari eius substatiam tempore aestiuo: contineri ac cohiberi,
S in profundum secedere hyemali. Ob hoc igitur & coistiones,& saguificationes,& nu tritiones, hisce teporibus sunt meliores. Addidit autem & aliud ipsis contingens, quod videlicet somni longissimi fiunt: ob noctium videlicet longitudinc: quod & ipsum non parum confert ad naturae opera. Ouod vero in fine adiicitur , In dieio sunt atales is athletae Pro augmento sufficiente ponitur Fbd plu-E L ximum
69쪽
rimum alimentum sit necessarium , ubi candum supet abundat. Pueri siquidem quia calidum plurimum habent , idcirco & pluribus indigent,& plura concoquunt.Αthletae Veroquia exercitiis augent calorem nytiuum, ob id multis frui possunt alimentis Quae igitur per aphorismum dicuntur, sufficienter expo-2uimus. Si quis vero de ipsis veritatem dHi- sentius examinet: non ad omnia animalia sermone extendat, sed ea excipiat quae n latibulis degunt .Hitc enim cum se recondiant, non egent plurimo alimento: utpote qLaar vel sine cibo potant perdurare. Et si supposuerimus ea ranio uti cibo, quanto antequam reconderentur: male psium cocoquerent .Quod enim hominibus conting t a laa frigida lotis, id etiam animalibus accidit hve me.Con litigit aute hominibus qui aqua frigida perluuntur, si debile corpus habuerint, refriger xi atq; offendi Si vero robastu primum quidem innatum calore ad interiora refugere, R seipsum colligere,postea vero ad eXteriora remeantem,multo quam prius erat,fieri fortiorem. Sic & animalium quaecunque sunt natura frigidiora, iis calor innatus a frigore Lyberno ruperatur, ad eb ut fere extinguatur: quare plurima i psoru, simi lia mortuis appa-
ym , Me t suae motu in latibulis ia-
70쪽
cent: quaedam vero omnino in hoc ipso af - . . 'moriuntur. Quae autem plurimo sangui ne abundant atque calore , tale quid hyeme Patiuntur, quale accidiit corporibus sortibus aqua frigida lotis.Nani calor eorum ad interiora se colligit,non per Iouem carnibus ad haec prima sede derelicta, refugientibus , sed spiritu una cum sanguinς.Tria aute haec erat Corpora,quae primae nostrae naturq substantia compleuerunt,spiritus,sanguis,&t aerea humiditas,ex qua in primo quidem ortu,veluti quib- in litru de simina diximus, fiunt partes ani-lees urmalis solidiores,mox vero augmentu & nutritio in istis perficitur. QPod igitur melius thyeme cibum concoquimus,sanguine ac spis ii est,se- . ritu ad prosunda corporis retrocedentibus, minalis unicuique est manifestum.Non modo igitur humidi- hoc ipsum dicit Hippocr. sed quod plura ac- tm fortῖ cipere confert .Hisce enim teporibus,inquit, rectiks , hoc est hyeme & vere plures cibi dandi sunt. n aliuAtqui siquidem parum defuit ae difflatur hy-berno tempore ad exteriora , plurimum ali- id est,
mentum non est corporibus necessarium,si- aerea γquidem nutritio est eius,quod euacuatur,re- nonpletio. oportet igitur alimeti quantitate esse eius quod difflatur quatitati proportionale. τι in Verum igitur esse, quod quidam hyeme non impress modo melius concoquunt cibum, sed etiam