장음표시 사용
961쪽
'o 6 IO AN . Huc HERI sterilitatis libello: sed crassior magisque pituitosus
variolarum: tenuior & biliosus morbillorum. Causa essiciens seruor est sanguinis, vel simplex unde synochos, vel putris etiam unde febris ardens. Vt raque sane contagiosa est. Feruoris causae , alias externae sunt ut cotagio, aestus coeli, prauitas victus: alias internae vi plethora. fSigna
Comitantur utramque speciem prurigo totius corporis, maxime veris dorsi cephalalgia, vel grauis,vel erodens: artuum distensio, raucedoque, tussis,ariditas lingus, dyspnoea, somnolentia. Disse rentiae viriu' speciei sunt, alii leuiores vel grauiores:alit exquisitet vel spurii: aliet maiores vel minores et aliae plures. vel pauciores: aliae in paucis velhluribus partibus. Signa prognostica sunt, quod vere magis, sicuti ecelo & constitutione calida humidaque a pletho
ra: autumno vero a cacochymia emergant.
Quod insantibus pueris & adolescetibus frequetius, iuuenib' rarius, senibus rarissime comoueatur. Quod leuiores sin t quae rubent aut albicat,quam violaceae,flauae, liuidae,aut nigrae: ite superficiariae,' qua internet, ob multitudine viiij os,fauces, arteria, pulmones, oesophagum, ventriculum, & intestina obsidentis.
Quod grauiores sint quq ulceratur & sanie sudui: Ite qui intro recurrili, pret imbecillitate scitiset naturae reuocati aut seigore externo repulsae: tum illet qui cruditatis perseueratibus signis apparet,& sine leuatione febris eiusque symptomatum, & aegri facili tolerantia. Grauiores deniq; sunt quae pluribus symptomatis
962쪽
tis saeuiunt,ut vomitu, diarrhoea, epilepsia sub eru ptionis lepus febre aestuosa & Δώδι v rete siti,tipo thymia, prauis urinis,dyspnoea, aliisq; signis critici pro partium conditione ab eruptura materia appe litarum, scuti capitis cephalalgia impatibili, rub re faciei,fulgore oculorum,lachrymis, somno. Exitus deniq; pr uidetur salutaris vel funcstus,no tu ex illii disteretiis affectuu: sed etia virium qgri,
est aetate & temperie,tanquam ex causis proximis ex regione atque tempore anni colligendarum,atique ex propriis earum sunctionibus, ut constantia mentis, appetentia cibi, facilitate tolerantiae, eruptione veloci & integra variolarum, & contra.
d Hera peia in tria tempora diuidatur: Aut enim
imminent isti affectus: aut ia apparet:aut omnino facti sunt dc emcrserunt. Imminentes & suspecti precati eri possut restincto saguinissaruore, idq; si ab internis causis, per phlebotomia, nisi eius pusillattas sitim potetior,&purgationes si ab externis frigido &astringente victu, ut aeris refrigeratione: frigidis sicci'; cibis, acidis & astringentibus,aquae sincerae potu, cotagionis iuga,&visceru corroboratione,&refrigeratione per electaria cardiaca idi margaritu frigidu,trialandalum,diarrhod.abbat.&syr. acidos,ut de granatis, de limonibus, de agresta, acetosu simpl.oxysacch. imp.& de ribes,ex quibus cum refrigeratibus aquis fiat tu lepi mane & vesperi sumendi, vel cu aqua simplici tepore sitis hauriedi. Quo ad eos qui iam emicant, siue critici sint, sue symptomatici, pricaueri non debet neq; phleboto mia neq;purgatione,nisi aut stragulationispericulu
963쪽
sog IOAN. H v Cri E Rurgeat, aut viiij muItitudo expulte eem naturae sa- cultatem oppriniit. Nam ubi plei hora grauis est,
tum ad transpirationem corporis naniraeque leuationem, aliquid moliri licet per phlebotomia primo,secundo aut tertio dic,illis etiam iam apparentibus,cumque vehementior febris ardor est,& dyspnoea pri focans. Quamquam phlebotomiam tuto suppleat haemorrboidis fluxus,mensium,& hqmorrhagia e naribus, aut cucurbitulae dorso & scapulis cum scarificatione affixq.Eodem consilio purgatio. quoque leuior decernatur ex rhei & agarici infuso cum syru .viol.vel rosa.portione iusta:Sed si leuioraliaec symptomata snt, incitandi potius sunt habita aegri rclaxato modica calfactione maiorem enim respuit febris comes per vestes & stragulas praesertim rubras harum enim intuitu imaginatricem facultatem moueri, indeque sanguinis excretionem putant & per vaporem aquae seruentis lecto proximae, denique per quemlibet conclauis teporem Victus sit temperatus, ni si naturae motus sit segnior, qui aperiente cibo potius incitandus quam eodem astringente retardandus sit, & somnus breuior seictioque mollis. Quae iam eruperunt, curantur materiae per habitum euacuatione vel insensiti & discussoria: si materia pauca est tenuisque, ut in morbillis & exiguis variolis: vel manifesta, per effusionem puris in variolis maioribus acu aurea apertis, postquam maturatae sunt,quod sere 7.die accidit, quo & maximae εe mollissimae sentiuntur. Quod si eodem tempore
etiamnum durae crudaeque persistant, maturitas earum accelerada est vapore aut sotu lenientium in C-
dicamentorum in iacie sola, quae subinde Iinteolis tepidi
964쪽
DE DIAE T. PUER. sostepidis admoueantur, donec ruat uratae aut spante sua dissoluantur, aut acu aperiantur, ut dictum est, ne diutius morata sanies ioveas deformes in vultu
effodiat , quae praecauendae sunt non sudum opportuna saniel vacuatione & detersione : sed pulueris etiam sarcoties aspersione detergentis & madice
Qui tamen maculi relictet sunt, deleantur lotione ex lacte virginali, liquore ex ouo,dum coquitur exudante aquis destillatis fiorum fabar. rad .serpen tar. & ari,mellis, terebin h. myrrhae pedum vituli, porcellorum & vervecum vnguine.' Dum sc materia in habitum deducitur ante maturationem grauiora symptomata a partibus quibusdam arcenda sunt, ut ab oculis quibus ulcus &υανωπιον accidere interdii solet. Instillabitur liquorasti ingens, ut album en oui agitatum cum aqua TO-sacea aut decocto soliorum sumach,corticis granatorum, rosarum, sandalorum, addito pauco siroco. Iisdem etiam iam astectis & ulceratis imponetida sunt siccantia & tergentia, leuiter sarcotica, ne cauea&cicatrix relinquatur, ut
farinae hordei tosti & sarcocollae lacte mulie- iaris nutritae an. 3 j si ceruis lotae 3 ij tragacanthis si opij grana ij fiat pululi albumine ovi excipiendus,
ut euadat unguentum mollisimum. In ore & gutture variolae maiores & densiores transglutitionem& respirationem impediunt:aut aperte pus in pulmonem affatim refundunt suffocando aegruin, aut ultera maligna inurunt, ut etiam in intestinis. Ab ore igitur eruptio earum prohibenda est gargarismo crebro,vel ex oxycrato,vel ex rob dismorum,
aut diamicum aquis ros. N plantag. solutis, vel' ex
965쪽
pio Io AN. HVCH. DE DIAE T. PUER. succo granatorum, vel ex decocto solior. plantagi, nis,acetos solan. Α pulmone vero, ex strupo myrtino,de granatis acidis sensim lambendor vel ex suia situ rosa r. sandalor. cor t. thuris,maiticiritragacanth.
Sed & partibus iam ulceratis haec ipsa conueniunt curam do viceri, detersione leui praemissa per deco eludi: hordei, addito pauco melle aut saccharo rubro. Ab intestinis arcebuntur clystere astringente, xandemque leuiter detergente, cum iam suppurant, postremo astringente & sarcotico . A naribus de nique errhino ex oxycrati aut similis liquoris haustu & aqv.stillati t. pedunculi rosa r. plantag. capri folij, mixto etiam syrupo de rosis siccis, vel myrtino, vel denique vapore & suffitu ante descripto. Ita tandem & diaetam quae pueritiae conuenit, Semorborum ac symptomatum quae hanc aetatem in sellat, historiam medicam, p)rtim Hippocratis doctrina & authoritate, partim multiplici nostra experientia per triginta annos confirmatam, breuitiae complexi videmur. Hunc sane laborem nostrux,
ut eruditioribus displicuisse doleam , ita rudi ori bus in quorum gratiam susceptus sint, non in frugi- fcrum fore, ut sperem facit singulare ipsorum desidet tum, quod etiam me impulit, ut opus hoc una cum altero illo de sterilitatis causis & remediis, propter argumenti similitudi-