Metropolis ecclesiae Trevericae Quae metropolitanae ecclesiae originem, iura, decus, officia, tum subjectorum illi episcoptatuum, regionum, urbium, ecclesiarum, abbatiarum et monasteriorum ortus progressusque per archidioecesin Trevirensem complectit

431쪽

istie prudentiae sanctitatisque opinione sustinuit. Verum aetate denique viribusque impar oneri succumbens, alterius validioris in humeros nus reclinavit, anno salutis l469.

Margarest igitur a Studentem ex equenti qui jam inluxerat, nobilium metu delecta virgo, in locum si regata est, qua hujus monasterii res et Dequentiam virginum lanis

sedulitate promovit, ut sexaginta et egregiae pleraeque nobilitatis censerentur personae, quae SaI1cta pietatis aenuitatione laudatissinium parthenonem inplerent. Haec ari ecclesiae instauratis nova eaSilena Iter epiScolium dedicatisne consecravit,

sui etiam ordinis patronis injunctis. Ab bo tempore Mori Dpuli et aeriurum procession istequentia mons Hebrari adirique motus, martyris etiam Sergi patrochilo maius, qui capite martyris ad venerationem proposito, in ante iuri aede honoratur multorumque afflictorem

hominulli praesertimilitiitSicoriim ope cognitus est. Nec pauci ex tereticis cum insantilius philiis ileficientibus affluere visi, et ex his post orationem ac benedictionem, reliquiis in crucem luctiis larinatam venerari non ulli suo se malo liberatos palam

latentur, tuus sanet laus eximia apud D. Gregorium Turmnensem est, additque satale esse ex donis eidem martyri oblatis quisquam miserre, idque experientia cognitum. Nec innoxii manent, quotquot e secutas laci hujus pro-eessiones, religionis causa ad martyrum Besulanorum vener tionem institutus Ilegligunt, cujus experimentum alterius P. Crumbaesii Scriptolis, nec tempore, nec loco renioli, Verbis ac fide exhibero malo. Cultum, inquit, martyrum istorum mannuae ex pagorum vicinomim supplicationes tum miraculis,m,stra aetate lactis luculenter demonstrant, nam die venens,.quae Ascensionem Domini excipit, sex pagi confluunt, Merei -bem, quae matrix ecclesia est, eique in Mens Vallis inha-Fauae rellastinianam munitionem, eudoris, Urber, et Sum

meren, Sextus pagus Arae dicitur, paroeci diverin, conveniunt pagorum inquilini ad ecclesiam ierenbergensem, et Sacr . sanctum eucharistia ferculum ordine et eximia religione

consuetis eremoniis comitantur. Nam ubi per Vallem ad

432쪽

. virum convellimit, omnes eo centis navibus, una eum .augustissimo sacramento pie e illint navigationem Salariani .et si unim, quando ob mi tatem coelestis sereuli majora

.tormenta arcis explodunti in Narrant majores, hau nuxigio peregrinorum stipplicatiollem adornandam Sse : nam si re verentiae cauSa tentarent iter terra peragare, nec gradum .posse promovere Vel eam sepente coelo concitari aeris im

temperiem, ut emantur regredi. Jam ubi sub ipsam muni--tionem ventum est, exscindunt pariter naves, donec prope --cem exangestum uerit decantatum, tunc enim repetitis navibus descendunt, et in pago Vallender applicant, ubi .adornata rite pompa supplicationis, monte conscenso, in templo

.sacres intersunt et concioni, postea votis et divinis peractis, .pedites tergunt in Nierenberg, ubi accepta benedictionemdivinissimi Sacramenti ad sua quisque remeati odeni die, tres alii pagi pedeStri itinere eodem peregrinantur, ut et burn,

, delibach et Arrabach nominantur, qui in paroeciali templo,,quod Beselislata vocant, cum eurione collecti pedites pergunt,in B lassi, et quia ob loci distantiam sacrum caunsum .eulum non deserunt, ubi peractis ad honorem martyrum votis,et divinis, redeunt iurei ergenses, reduces comitantur ad

.D. Pancratii sacellum usque, nam ibi percepta eum sacrosancto. Sacramento benedictione ad Suam redeunt paroeciam Constat experientia multo annorum usu conlprol ata, quod Si pagorum istorum inquilini peregrinationem vel intermittant, vel post

. censionis dominicae seriam sextam disserant in aliud tem pus, Ues omnes tempestate penitus alteri, ne aluus repetere patrum memoriam pus est eum Franeis arx .rare restastiniana traderetur, mi 1631 sex pagi .licentia militaris peregrinationem distulerunt paucis diebus

vos coelum tonare, sulgurare et grandinare coepit, ea vehe- mentia, ut segetes omnes solo afflictae et attritae penitu4 perierint, qui Vero aratores arcis ElirenbreitSteinianae quasi

.suriis agitati, ruptis catenis et funibus ab aratro diffugerint, .s nimis tunc simul proscindente terram vomere, qui semi-

-animis donium relatus, paucis post diebus decessit meti

433쪽

.tantis malis agricolae eodem amo postridie Corporis Christi,peregrinationem indixerunt, quam quia nunquam ex eo ad ,hoc amium tempore omiseriint, nihil etiam agris de Gelo, citum hactenus lari orum similia detrimenta grandiores natu memorant, semper inflicta melltus, quoties eam religionem,omiserunt vel prorogarenti Haec Crumbactius, quae nimbsesto nobis at gumento sunt, Deunt'. martyrum Stur um memoria atque honore delectari contemnendoSque omnes quotquot ejusmodi processiones a majoribus nostiis pie institutas contemnunt.

CAPUT XXXIV.

Monasterium cardonense. cardona in Supremo oppidi per acclivium montem sese porrigentis vertice juxta ecclesiam parochialem reclusorium foeminariun Deo servientium olim eximictum est, ad cujus jam interlabentis sanctitatem tuendam ex monasterio Bessellabiano

anno salutis 1476 tertii ordinis S. Francisci sorores traducti sunt, ac spirituali patrum de observantia directioni commissae, indulgente ac literis datis hane possessionem confirmante

Joanne de instingen, S. Castoris in Cardona archidiacono. Ecclesia subinde excitari coepta, quamvis minime amIilla non tamen inelegans, quam anxie de illius structurae figura haerentibus, . Nicolaus episcopus habitu episcopali are rem suo reumscripsiue edo fertur, at de templi magis religione, quam domo solicitis, evenit, ut quam olim inmierunt veterem incolere, haec nunc tota in ruinam hiclinata liberalem lamesentis domini manum exspecteti Diversis hactenus bellorum tempestatibus hostiumque imjuriis jactatae virgines, onmem fortunam expertae sunt, aliorum petitae vi et contumeliis, aliorum miseratione sustentatae. mllandorum huc arma transferentium metu anno Ibs Coim

434쪽

fluentiani, et usum in Italis selictium Hectae sunt Sumeo Gallicoque superiorum temporum est ter eliminata' denique anno I640 ceu desperatis rebus in diversos inventus

disclivitae, stationem desertiere, quam sub moderat archiepi copi pacifica gubernatione patrocinioque illustris D Joannis abali haereditari Trevirensis aulae inareschalli, Spe melioris sortunae sepelierunt. Quiescit ante arat illius templi summam I D. Joannes

Marmage laci benefactor insignis, tertiamque D. Francisci regulam pro sus. Ad latus vero deposita est D. Maria Mego Coberem quae annis is mensae vitaeque religiosarum socia, moriens haereditatem sororibus addixit IIae anno salutis 1524, ille vero 1640 vita lanctus memoria tamen benesa

torum uterque superstes tanti refert etiam lorientes nosse, ubi suos recte thesauros defodiant, ut horum benefici vivanti

Monasterium op pardiense Ante oppardiensis urbis, qua Rheni superioris eursum spectat, moenia, monasterium sororum tertiariarum surgit, quod emesiam 8. Martino Turonentium episcopo meram compleotitur, raris antiquorum manyrum monumentis ornatam, quae ab origine explorata habere rerirentium historiariim cupido interes Nee Browerus in multibus ad avitum 1200 eorum

notitiam praetervectus est, ad quem remitto, moniturus tanten, aberrasse eum, quando S. lisabetha Ili Schonaugiensent, haec primum Sanctorum martyrum corpora soppardiensibus ianifestasse refert, cum id S. Gertrudem filiam S. Elisabeth

Hassiae principis, Altenburgensem abbatissam lacisse, variis seriptorum testimoniis consis Unum nobis recens ab ipsa

435쪽

Orporum inventione a fid dignissimis exaratum suffecerit, quo origo inventionis ejusque series panditur. Si habet:. IIonoratii lilius viris et in Christo dilectis dominis, abba- tibus, prioribus, praepositis, decanis cc. Harimantur prae positus conventus ecclesiae montis . Mariae oppardiae,

ea me emesias R. Severi ibi dein, scultetus, milites, se .bim, et universa civitas ibidem salutem in eo, mu est onmimi salus cum nos iam dum a minus et viris et mulieribus .fide dignis nobis relarentibus in emimus, quod, cum ipsi

fuissent apud egla et Maritur pro visitandis S reliquiis .et venissent Allonburgum ad visitandam venerabilem et Deo dicatam virginem filiam B. lisabethae audierunt ab ore, ipsius, quod juxta Boppardiam extra muros sita esset capella,in Mus B. Martini dieata, ubi multae sanctorum reliquiae requiemaerent, et non esset multum necesse ad loea remota,pro visualidis sanctorum reliquiis se transferro ratae medio,tempore et jam ad praesens illa capessa sit nimia vetustate .consumpta, et in ruinani deducta, et boni homines ipsam

necclesiam On StP. si e Iiter ac per Sunis tuos ad honorem,Dei, ' suae ἰenetricis et S. Martini rellarare inceperint,

mecce in ipsius peris initio secundum quod praedicta virgo .filia . lisabeth praedixerat, cum oderunt in altum, im,venerunt eliciter inulta orpora recondita, et in Christo requiescentia nec non et quendam gladium in signum mari i mrporum praedictorum in quodam sarcophago, quo videsiect gladio, capitibus amputatis ad dominum sella manyrio, dubitabiliter transmigrarunt ab amio dominicae Incarnationis, 142, sicut ibidem inventum est ili 1pidum sculptura sub terra. Datum anno 1280 Laurentii martyris. αNon sum nescius quosdam veterum scriptorum Aristarctos

quaesituros hoc in schedio quo illius fidem integritatemque visaerent, negentque seri potuitae, ut lapis hic maruribus appositus annos christi complexus sit, cum primis ebristi norum seculis illa signandorem temporum consuetudo non obtinuerit, sed primum temporibus Caroli Magni sit introducta,

receptumque solum fuerit, Per annos regum aut imperatorum

436쪽

consignare literas. At ego hanc alibi valdo imbeeillem esse arguendi vim in meis ad hos amates notis docui, quo lectorem abligo. Deinde eum usum, ubi valuit, maxime in publicis

unustum scriptis constat, quod multi sub gentilibus princi, pilius fidem suam profiteri his scriptis nollent, ne ob hanc Ommissionis ixpudiarentur, at ver in privatis et sub terra recondendis nomen Christi tanto amplius las erat prosteri,

quod posteritati haec essent de se suisque sincere transmittenda. Accedit, quod ei di bile Sit horum locorum christianis, id teniporis annos Chiisti quam Antonii imperatoris remi antis suisse exploratioreS. Jam vero, qui leviculis illis censuram

itum cohjecturis tot virorum procerum, integraeque urbis fidem, nisi temere, postponat Quocirca bose Argos, tanquam in nebulis antiquitatis eaeeutientes, hoc loco parum verebor, et fidem seris annisque non derogabo. ceterum licet numerus Sanctorum martyrum, una cum

nominibus interciderit, sedecim tamen eorum reperta sunt eorpora quae in obServatione apud OSter0 mansere, gloriOSis Sanctitatis indiciis colhistrata. Line titue etiamnum SenSuquorundam in parte septentiisnali, sub gradibus hipideis, quibbus ad deum sanctimoniallium adscenditur, suaviter fragrans

odor, ut Pii Bodenhelmi loci et conscientiarum praesidis, testibinonis ea inerientiaque testatum est, eui accedit Dannis Flamminini ejusdem loci sacerdotis, o sinis his, explorata iam tegritas autoritasque, qui sepulchralem terram inter divina

commoveri B quatere insidelites se litibus contuitus. Iis remotis arani censuit imponendam, quo facto quies restituta est. In cujus viri memoriam dum incidimus praetereundum

non videtur quod ultimus ille hujus sacelli tector virginibus laeum ultro cesserit suasque iisdem saevitates addixerit, imo et servitium, quando ad mortem usque eum Mella earum moderatus conscientias, ut erat ri apprime doctus, nihil quo virginum sanctitatem pietatemque ecclesiae promoveret, otiose neglexerit Gam Rotemdam ob literarum qua Latiae qua

Graecae eruditionis peritiam gratus, atque etiam ex virtute commendatus, sic enim deis in epistola ad Beatum Rhenanum

437쪽

scribit: Ubi Mnardiam inpulimus, ossicii gratia comitatus .est nos Confluentiam D. Joannes virginibus sacris illic prae .sectus, vir angelicae puritatis, iudieii sobrii sanique, doctrinae,non vulgaris. ωmerus, qui hunc lani iugum, ut ait, bibliothoeae inserit piumque illi ad Christum opigi amma attribuiti oeseos non suisse rudent, tabula ad laevam cliori, quae hinc S. Hieronymi inde I . Catharinae praesert imagines, breve hoc illius inaratum distichon Ostenditi

xαιρε - summi regis doctissime scriba et tu praedulcis κοσκ amica inuistTum aliud quod sibi moritur epitaphium his versibus Ondidit:

Si licet in cineres orpus moriale solutum Et eam principio consociato suo,

Ipse tamen marsus scio, sivi victuria r et Mino Percipiam vita tiruentia digna ni ast. Interea pla id Somno Pret tir, i Ssa cubate, Spiritus aeteriit pace fruatur Amen.

Tu ilatus post 30 annorum hac in aede praefecturam prope gradus sub lapide coerseo, cui visitur incisus ealix sacerdotii argumentum, defunctus himsio S. christinae anno salutis 15M. Porro spiritualis haec praefectura denique ad

sors iurginum haud multum a Caesonensium jactatione disside, ad patres de observantia tra lata est, quod Rheni ora militari ut plurimum insolentiae obnoxia sit, cum ad Mic tanquam sedem lautiorem plerumque Se inundant horum locorum copiae,

muscis similes, quae pinguiora sere obsidenti iraculi instarsiit, quod eum animosa Sueci, ductore otione Ludovico Rheni comite, R Dardiam vi armata occuparent, humanissinium illum erga se ducem tutoremque monasticae virgines expertae sint, nulliquo militum fas fuerit, quicquam offensionis huic

monasterio dare uua felicitate cum iterato inter Gallos quoque caesareanoSque Sae SSent, hoc audaciores SucceSS praestiterunt quoque I 635 anno, cum permisti Gallis Sueci e tremam loco vastitatem intulere, citharinam quoque Meriensem Meeterii vicariam, postquam ad monasterii thesaurum, qui

438쪽

nullus erat, marii sestandura frustra impullissent nudatam verberi hus flagriSque conScindunt, ac denique xlilosa in caput bombarda gravissime vulnerant, ut liaucas intra hebdomades

sublata, martyrii Speciem mors ipsius prae se serat, cum iis odium fidei haec illi potissimum clades sit ii mota. Nec minrepene in unim ealamitas mus subseqtientibus, nempe 1639 sub Suem elluariensibur, tum vero et anno si fuit, quando possessionibus axitis sunt dejectae, exulibusque piorum' minum liberalitate vivendum suit dum anno salutis 1650

reductae, pacis una linuit prat Sidi frui potuere. Interea non raro munifica sereni SSimae principis andgraviae ex Rhe in eis manu sustentatae, quam hospitem domi suae cum voluptate

suscipiunt, humanitate nin minus quam liberalitate ejusdem delectatae.

CAPUT XXXVI.

Munasterium S. Joannis Trevirense. Hospitale olim hoc loco militum Hierosolimaeorum S a annis fuit, qui ad pontem Trevertem hodie juxta Mosellari

versantur, sed cum bellomun temporumque injuria interversi reditus, vix ad Sarta tecta conservanda sufficerent, Gutta de Badorcordi domina in Berbericli, vidua generosi domini Erhardie Gymnich, fratribus Hierosolymitanae militiae quotannis florenos aureos veteris monetae obtulit, ut sibi ac virginibus

Deo servituris laeum indulgerent, quod anno salutis 1454 pridio B. M. Magdalenae 22. ulli ab ordinis coniniendatore stati libusque est impetratum, Guttaeque possessio harum aedium in platea palatiana transscripta est, cum apostolim si II

poni anno 146 approbatione 29 maji data, ut in tertiariarum quoque Sororum urium tranSiret habitatio.

439쪽

Nec mora eodem amio Λudomari ex Gallo-Belgica accersitae virgines, a Gutta empta in domo acceptae atque insequenti anno in plenam missae possessionem, Gutta locum, cum onere pensionis, edente. Quae haud multo post a sua absolutae provincia, legibus tuus archidioecesi addictae sunt, et -- lationi coloniensium de observantia S. Francisci subjectae Amtolle illum 50 virgines 30 numero laicae hactenus, solennici vestitura clausuraque recelitae, diurna nocturna Silue horas Sub tertia loci matre Margaretii a LeKenstenta auspicatae sunti Successit ordine mater quinta anno 1528 praenobilis virgo

Agnes a Felg, quae Romano mi in ecclesiam introducis, hoe ad laudabilem domesticarum rerum moderationem singularealeest, quod divini cultus promovendi eximiam in vita curam gesserit, donee anno 1568 ad alterius vitae praemia est amota. Post hane Maria meide ininia rarae modestiae domina,

et anno 1588 Anna Rome a Thor, singularius defunctorum patrona, deinde Vero anno JUI,

Sibilla Rosenbaum promptae exemplar obedientiae, omnisque peculii domestici, qua religiosa paupertas deteritur sedula aversatrix, magna laude clavum usque ad annum 1637 tenuit, septennio post 6 novembris defuncta est, sub qua memorabilis xii m Metheidis Starie Aquisnano ex augustinianorum, nasterio majoris desiderio persectionis huc delata, receptaque

in ordinem est, quae in consideratione dominicae passioniso S. eucharistiae usu lacrynii ubertim Xundare conSueverat, in extremo denique vitae morbo, poStquam Deum de purgatoriis poenis hic instigendis potius quam in vita altera proeata esset, tantis ardoribus aestuare visa est, ut nuserationem vectantibus incuteret, anno 160 die octobris ii immortalisbus asserta. Matrem vero Annam Mariam ab Hoppenheta dicta Saal

exemplar absolutum religiosae virginis, quae Sibillae est surr gain, praeterire telas sit haec ex Sterili parentum thalamo, ut divinitus tantum ad illorum preces impetrata fuit, ita Deo quoque a amn ingratis oblata, Is aetatis anno, nobilium vi

440쪽

ininum in Horreo deinitibus alibi monasterium subiit. Verum objecto coelitus spectaculo, ad hunc ordinem ubi et cognatam Amani ex dimisissim eximiis humilitatis obedientiae, potientiaeque virtutibus, etiamtum superstitem habebat, Meata paruit, seque rigidior huic disciplinae inaugurandam trans. scripsi Noe multo hi versata tempore cum illa prudentia

virtute siue luxit ut in Vica Ita munu asSunipua, si annis hoc in officio laudatiSSime consuli iptis, iatris denique authoritate

omniunt suffragiis virginum praefecta fueri Quo in magisterio a pristina demissime et inritate erga onmes, qua actiones

imperiumque me mirifice condiebat, nunquam deflexit ita reliquis praesidens, ut subesse minibus videretur, et rogare cum mandaret, servire cum obsequium accipere Christi et Deiparae matris vita et Josephi ostii imi sponsi perpetuo animi oculis objecta, ad venerationem imitationemque amantis deis

deria inflectebat. Iunc tanquam familiae Sanctae Delicissimum rectorem implorabat Saeli iuS, et quandoque ipSius etiam praesentis monitis, in aedificii opere directa est, pluribus vero

coelitus gratiis privilegiisque fruita, quae singulari demissionis studio Meuit a Vocata ad illas, quos impense honoraverat superos, anno Isos die septemb. 8 ad Hus sepulchrum relictae ab illa virgines singulari in necessitate solatio, pra

.sidioque non raro haesisse compertae fusi Sub hae plures virginum matris suae pietatem sanctitatemque aemulatae raris vitae religiosae exemplis, quae longum ESSet pr0Sequi eminuere, paucarum tamen operae pretium erit tetigisse, ut appareat, quanta vis insit virtutibus regentium ad par decus subditos impellendi.

Soror Maria Mere latea, singulari ardore defunctoruni sese praesidio impendebat, ut praeter dimas interemtiones, noctes pene integras in hoc obsequio consumeret, multasque aut mortem annis ter centies sexisse etiam brumali tempore

nuda in humo genua memoretur, iugulisque ardentem de passione Domini precatiunculam vicibus pro animabus defunctorum recit se. Animosum praeterea hujus in prima adhuc

aetate sacrius laudat servati monasterii posteritas, siquidem 28.