장음표시 사용
1쪽
uteri ad suos repedati Thuringi Thuringu laudibus ad cassum tollunt, qui
nobili haude Saxonem deceperit, sortunatum tum inter omnes mortalcssiisse qui uili precio tam ingens auru possederit. Caetcrum certi de uictoria, de Saxonibus iam quasi triumphabant. Interea Saxo priuatus auro, Onera tus uero multa humo . appropiat nauibus. Sociis igitur ei occurrentibus, de quid ageret admirantibus,alij eum irridere coeperui, amicorum alii arguere. Digeniosa eat omnes pariter amentem eum crediderunt. At ille postulato silentio, Sequi ii ii mint,inquit,trae optimi Saxones,& meam uobis amentia probabitis utilem.
At illi licet dubii sequuntur tamen ducem. Ille autem sumpta humo, per ut/cinos agros quam potuit subtiliter sparsit, εἰ castroru loca occupauit. Vt atatem uidere Thuringi castra Saxona,intolerabilis res eis uisa est. Et misssis legatis conquesti sunt de rupto laedere,ac uiolato pacto ex parte Saxonu. Sa/xones respondent,se hactenus foedus inuiolabiliter seruasse: terram proprio auro coparatam cum pace uelle obtinere aut certe armis defendere. His a ditis incolae iam maledicebant aurum Saxonicum,& quem paulo ante Luccesse praedicabant,autorem perditionis sua: p rcgionis fatentur. Ira deinde aecensi caeco marte sine ordine de sine consilio irruut in castra. Saxones uero pitati hostes excipiunt sternuntcp:6c rebus prospere gestis proxima circum circa loca iure belli obtinent. Diu itaq; crebro* quum ab alterutris pugnatum Aret.& Thuringi Saxones sibi superiores Bre pensaret, per internuncios postulant utrosq; inermes conuenire,& de pace iterum tractare. condicto loco diei. Saxones postulatis se obedire respondent. Erat illis diebus Saxoni/bus magnoria cultelloru usus, quibus usque hodie Angli utuntur, more gen iis antiquae sectantes. Quibus armati Saxones sub sagis suis procedunt castris,occurrunti Thuringis condicto loco. ut uiderent hostes inermes de omnes principes Thuringorum adesse, tempus rati totius regionis ob iliendae,cultellis abstractis super inermesic improuisos irruunt,dc omnes sendunt,ita ut ne unus quide ex eis sapessuerit. Saxones clari existere, di nimia terrorem uicinis gentibus incutere coeperunt. Fuerunt autem dc qui hoc laci/Sabs nore nomen illis inditum tradant: cultelli enim nostra lingua salis dicuntur: ideoq; Saxones nuncupatos, quia cultellis tantam multitudinem fudissent. Dum ea geruntur apud Saxoniam .quae ita modo uocitatur,regionem, Bistannia a Vespasiano principe iam olim inter prouincias redacta,& sub clientela Romanorum multo tempore utiliter degeris, a uicinis nationibus impagnatur,eo q, auxilio Romanoru destituta uideretur.Populus nant Romae naritalis ivi, nus Martiali imperatore a militibus intersecto, externis bellis grauiter fatisperator gatus,non sufficiebat solita auxilia administrare amicis: extructo tamen imgenti opere ad munimen regionis inter confinia a mari usq3 ad mare ubi impetus hostium uidebatur fore, relinquebant regionem Romani. Sed hosti
acriori de ad bellandum prompto,ubi gens mollis N pigra belli resistit nullaia dissicultas
2쪽
dissicultas in desiniendo opere fuit. Igitur fama prodete de rebus a Sasoni
bus prospere gestis, supplicem mittunt legatione ad comm postulanda auxilia. Et procedentes legati. Optimi, inquiui Saxones,truseri Bracti crebris ho Britantiorum stium incursionibus fatigati, dc admodum contriti, auditis uictor is a uobis magnifice patratis.miserunt nos ad uos supplicantes,ut ab eis uestra au ilia ibi. Anon subtrahatis.Terram lata de spatiosam omniu rerum copia reserta,uostrae mandant ditioni parere: sub Romanoru hactenus clientela ac tutela li/beraliter uiximus: post Romanos uobis meliores ignoramus: ideo sub u strae uirtutis alas fugere qua rimus:uestra uirtute,uestris armis hostibus tam tum sustiores inueniamur, de quicquid imponitis semiti j libeter sustinemus. Patres ad haec pauca respondent,Certos amicos Bractis Saxones sciatis, de eorum necessitatibus atq; commodis aeque semper astuturos. Legati laeti re dierunt in patriam, exoptato nuncio socios laetiores reddentes. Deinde pro/missus in Britanniam mittitur exercitus:& gratanter ab amicis susceptus, in breui liberat regionem a latronibus, restitues patriam incolis. Neq; enim in id agendo multum laboris fuit: quippe qui iam olim audita fama Saxonia perculii terrebatur, dummodo praesentia eoru procul pellunt :erant enim liqgentes Bractis aduersae, Scoti, Pelliti: aduersus quos militantes Saxones accipiebant a Bractis omnia ad usum necessaria. Manserunt ita* in illa regione aliquato tempore, uicaria Braetoru bene usi amicitia. Ut aut uiderut principes exercitus terra latam ac fertile,& incolam manus ad bellandu pigras seuero ac maxima partem Saxonum sine certis sedibus , mittunt ad reuocan dum maiore exercitu,& pace cum Scotis N Pehitis firmata, in comune cotra Bractos consurgunt, eosin regione propellunt, suae ditioni regionem diu ri/buunt. Et quia illa insula in angulo quodam maris sita est,Angli saxones us/ Asielisex que hodie uocitatur. De quibus omnibus si quis plenius scire uoluetit, histoeria gentis eiusdem legat, ec inueniet quomodo, aut sub quibus ducibus haee omnia acta sint, uel qualiter ad Christianitatis nomen per uirum suis temporibus sanctissimu papam uidelicet Gregoriu peruenerint. Nos uero coepta historiae uiam recurramus. Post haec moritur Huga rex Francom,nullum alium haeredem regni relinquens, praeter unica filiam nomine Amalberga, quae nupserat Erminfrido regi Thuringoru .Populus autem Francoru a seniore suo humane clementeri tractatus,pro gratiam actione rependenda fi/lium quem ex concubina genuit, nomine Thiadericu, ungent sibi in regem. Theoderitas Thiadericus autem designatus rex mittere curauit legatione ad Erminitidu pro pace ali concordia. Et ingressus legatus ad Erminfridum. Mortaliu, in quit,optimus maximus dominus meus Thiadericus misit me ad te exoptas
te bene ualere, de lato magnow diu imperio uigere, scin tibi non dominum sed amicum, non imperatore sed propinquum. propinquitatis iura inuio/labiliter tibi finetenus uelle seruare demandati tantu ut a populi Francoruma 1 concordia
3쪽
concordia non discordes, rogat: ipsum nant sibi regem sequvns constitutu. Ad haec Erminfridus iuxta quod regalem decuit dignitatem,clementer legato respondit: placita sibi placere populi Francorii, ab eorum concordia non discordare: pace omnimodis indigere: super nogocio uero regni responsione suam in amicoria praesentia uelle disterre : utrumq; honorifice tractans secit eum secum aliquandiu manere. Audiens autem regina legatum fratris super semina sutu uenisse,& locum cum rege super negocio regni,suasit Hiringo,ut pariter perari sese suaderent uiro,quia sibi regnum cessisset iure haereditario. utpote quae filia regis erat & filia reginae: Thiadcficu uero seruum tan ex concubina natum dc idco indecens sore, proprio seruo uncb manus dare. Erat autem Hiringus
Biringi laus uir audax sortis manu,acer ingenio,acutus cosilio, pertinax in agedis rcbus,
sacilis ad suadendum quae uellet: hiso rebus animum sibi E instidi con
Xuerat. Conuocatis principibus de necessari js amicis Erminfridus uerba legati in praesentia corum contulit. At illi unanimiter suadebant, quae pacis atq; concordiae sunt cum sentire quia impetus Francorum serre non posset,maxime qui acrioribus hostium armis ex alia parte premeres. Hiringus uero uo/tis lasciuae mulieris satisfaciens suasit Ermin seido Francis cedere non debere: super negocio regni iustiorem causam se habere: latum praeterea imperium, militum manus, dc arma. caeterascp belli copias sibi ac Thiadcrico paru pro/cedere. Secundum haec uerba Erminfridus tespondit legato: amicitia quidesui ac propinquitatem Thiaderico non negare: mirari tamen non posse, quos se modo usurpare uellet prius imperium quam libertatia seruum natum.& quomodo sui quaereret dominium proprio seruo non posse manus dare. Lega tus contra haec satis comotus, Mallem,inquit. hoc caput meum tibi tradere, quam huiuscemodi uerba a te audire: sciens ea multo sanguine Francorum atq; Thuringora diluenda. Et haec dicens reuersus est ad Thiadeticundi quae audiuit no caelat. Thia dericus aute nimiam iram uultu caelans sereno, Opori ronia tet nos,inquit ad seruitiu tam infridi festinare quatenus qui libertate priuae mur, inani saltem uita fruamur. Et cum graui exercitu appropians terminis Thuringorum inuenit cum ualida quoq; manu generum suum se expectantem in loco qui dicitur Rumbergum. Et comisso certamine puῖnatum est ancipiti bello una die 5c secunda: tertia uero die uictiis Erm infridus cessit Thia derico.& fugiens tandem se recepit cum reliquo comitatu in urbem quae diciali chi ta turi Scithinge sita super suuiu qui dicit Vnstruod.Thiadericus aute cogregatis ducibus ac militum principibus exercitus sui,rogat sententia utrumna censerent Erminfridum psequendum,an patria remeandu. Inter quos V lconsultatio dericus consultus Censeo, inquit,causa caesos sepeliendi, uulneratos curandi. -- maiorem exercitum cogregandi, patria remeandum:neq; enim arbitror multis milibus tuorum amissis sufficcre nos posse ad peragendum praesens bel/lum. Si enim barbarae nationes innumerae in nos consurgant,multis nostro/
4쪽
LIBER PRIMVs stum debilitatis per quos uinces Erat autem Thiadesco seruus satis ingeniosus,cuius consilium expertus est saepius probu, et Q Ppterea quadam familiaritate colunctus: hic rogatus sententia dare, In rebus inquit,honestis pulcherrimam semper esse arbitror perseuerantia,quam ita coluerut maiores nostri, ut acceptis negoci js raro uel nunep deficerent: nec tamen labores nostros eorum aequandos putauerim, qui paruis copi js ingentes gentiu copias supera/uere. Nunc terra in nostra est potestate, & discessione nostra uictis occasio/ Nise peri/nem uincedi praestabimus Amplecterer& ipse patria redire,familiare necessitudine uidere, si hostem nostru eo spatio scirem ocio uacare. Sed uulnerati nostri forsitan hae re indiget. Castroru esto labor, impigris animis reor pro
maxima uoluptate est. Ergo caesa multitudine exercitus est uehementer attenuatus. Hostes ne omnes evasere certe ratissimus: ipse nant dux ut quaedabestiola suo munitur latibulo .urbis circundatur claustroa re ipsum coelum secure audet inspicere,nostro cogente timore. Sed non desunt ei pecuniae qui/bus conducantur nationes barbarae non deest militu manus, licet lassa, quae tamen omnia nostra absentia redintegrant. Indecorum est uictoribus uictis
uincendi locum dare. Num singulis urbibus administranda sufficimus praeli dia di eas omnes adimus,dum imus de redimus. Haec eo prosequere placuit Thiadetico omnibus in gloriae uictoriae auidis manere in castris, de mittere Saxonam maad Saxones, qui ia olim erant Thuringis acerrimi hostes, quatenus ei essent g auxilio: si quidem uinceret E initidum, urbem is caperent, terra eis in possessione pernam traderet.Saxones nihil cunctati nouem duces cum singulis
milibus militu destinare no dubitant. Et ingressi duces in castra singuli cum centenis militibus,reliqua multitudine extra castra dimissa. salutant Thiadericum uerbis pacificis. Quod quum Thiadericus hilarior suscepisset, dextris datis dil acceptis, copiam uiris fandi concessit. At illi, Populus, aiunt, Saxo
num tibi deuotus, dc tuis parens impe ijs,misit nos ad te:& ecce assumus pa/rati, ad omne quodcunque uoluntas tibi suggesserit, parati ut aut hostes tu/os uincamus, aut si sortuna aliud iusserit, pro te moriamur: aliam enim causam nullam Saxonibus esse scias nisi uincere uelle, aut certe uiuere nolle: ne/ Fortiterque enim gratiam maiore amicis exhibere possumus, quam ut pro eis mortem contemnamus: de ut hoc experimento discas, omnino desideramus. Il.
lis haec loquentibus mirati sunt Franci praestantes corpore de animo uiros,& Saxon sis nouum habitu.arma quoq;, de diffusos scapulas caesarie. 6c supra omnia in/' r gentem animi constantiam mam uestiti erant sagis, ec armati longis lanceis, oc subnixi stabant paruis scutis . habentes ad renes cultellos magnos. Erant etia qui dicerent tantis ac talibus amicis Francos non indigere Iindomitu ge/nus hominu sere:& si praesentem terra inhabitaret. eos proculdubio esse qui Francoru imperium quandoq; destruerent.Thiadeticus uero 11prris utilitatibus cosulens. suscepit in fide uiros, demandans ut ad oppugnanda urbe praepararent . Illi a rege regressi castra metati sint ad meridiana urbis, in pratis
5쪽
suuio coliguis: de postara die prima luce surgentes sumptis armis oppugnat oppidii incenduntq3. Capto oppido oc incenso acie ordinant ex aduerso portae orietatis. Clausi mutis dum acies uident ordinatas ac se in ultimis necessi/tatibus costitutos,audaster erupunt portis caecocp furore irruunt in aduersa. rios,& telis emissis, adins pinde res agit. Quumw graue bellu oriret .plures hinc, plures inde sternuntur istis pro patria pro uxoribus ac natis,postremo pro ipsa uita pugnatibus: Saxonibus uero pro gloria,& pro terra acquiredacertantibus. Attollitur uiroru inuicem exhortantiu fragor. armoria,& gemibtus morientiu: talio spectaculo tota dies illa trahit. Quum p ubiq; fierent des, ubi l ululatus,oc neutrum agmen loco cesinet, iam tardior hora praeliudiremit. Eo die ex Thuringis multi intersecti, multi sauciatii de Saxonibus Pam tra uero numerata sunt sex milia caesa. Mittis igitur Hiringus ab Erminfrido cum μ' supplici legati 5e, de Oibus suis thesauris ad Thiadericu pro pace ac spotanea deditione. Et accedens Hiringus haec ait. Misit tibi quonda tuus Ppinquus
modo seruus, at si non sui miserearis, miserae saltem tuae sororis miserearis,ne potu quoq; tuom in ultima necessitate constitutom. Dum haec lacrymans dixi flet .interpellatio principum auro corruptoru adiecit, quia decens foret cle/mentiae regali,quo talem supplicatione non sperneret,comunium quo na/ turae rem no obliuisceret utiliusq; esse eum in fide suscipe, quem iam superatum haberet, tam contritu tat nuncp se cotra eum pollit leuare, quam illud
genus hominu indomabile,& ad omne laborem pdurabile a quo nihil expectaret Francoru imperium, nisi solum periculum. In peracto quoq; bello co/siderare posset quamdiu S insuperabiles existerent saxones, ideoq; melius esse,ut susceptis Thuringis aliter eos ehcerent de finibus suis. His dictis li. cet inuitus .flectitur tameni hi dericus.rmisit Q postera die generii suum se susceptum, Saxones in abiectum. His auditis Hiringus uestigiis Plternit regis .laudauito sententia clementiae impialis,dc mill o ad dominu optato nuncio .LLtum eum,omnem Φ urbem secutiore reddidit:mansit* in castiis ipse, ne quid aduersi nox ipsa molires. Interea urbe ex pace pmissa securiore rededita, egressus est quidam cu accipitre uictu quaeritans supra litus fluu a supra AMipis p m dicti. Emissa ueto uolucre,quidam ex Saxonibus in ulteriore ripa ilico ea su/ U P R ' scepit Quo rogante ut remittere Saxo dare negauit. Ille autem, Da, inquit, de secretii tibi soci js p utile prodam.Saxo econtra dic ut accipias quod quin ris. Reges,inquit,inter se pace facta decretu tenent, si cras inueniamini in ca/stris capiamini, aut certe occidamini. Ad haec ille. Se iobe haec an ludo ais Secunaa hora, ait. sequentis dici Pbabit, quia uos oporteat sine ludis agere. Quapropter cosulite uobis ipsis,& fuga salute quaerite. Saxo statim emittes accipitrc. cijs retulit que audivit. Illi latis comoti in promptu no inueniebat quid sup hoc agere debuissent. Erat aut tunc in castris quida de ueteranis miliaibas i litibus iam senior sed uiridi senectute adhuc uigens,qui merito bonam uirtui M tu pater patru dicebat,nomine Hathagat.Hic arripies signu quod apud eos, habebatur
6쪽
habebat factu, Iconis ait draconis, dc desuper aquilae uolantis inlanitu em
te,quo ostentaret fortitudinis at prudentiae,5ceatu rerum effcacia.& motu corporis animi constantia declarans ait, Hucust inter optimos Saxones como dati uixi.& ad hanc sere ultimam senectute aetas me perduxit.&nunq3 Saxones meos fugere vidi: id quomodo nunc cogor agere quod nunci' didicircenare 1 'scio. fugere ignoro.nec ualeo: si sata non sinunt ultra uiuere,liceat Lalte quod orti; mihi dulcissimu est,cum amicis occubere.Exeplo mihi paternae uirtutes sunt. amicoru corpora circa nos prostrata,qui maluere mori uinci,impigras animas amittere,quam cora inimicis loco cedere.Sed quid necesse habeo exhortatione protrahere tantisper de conleptu mortisc Ecce ad securos ibimus, aci dem tantu,no ad pugna:nam de promissa pace ac nostro graui uulnere nihil suspicans aduerti hodierno quot praelio fatigati, quemadmodu sunt si ne metu sine uigili js,de solita custodia mancnt. Irruere igie super improuisos de somno sepultos, patu laboris est: sequimini me duce, Fc hoc canum caput meu uobis trado. si no euenerit quod dico. Illius igitur optimis uerbis erecti. quod supererat diei in reficiendis suis corporibus expendebat:deinde prima uigilia noctis dato signo qua solci sopor grauior occupate mortales, sumptis armis praecedente duce imunt super muros inuenientescp sine uigilijs ac cu stodisss.ingressi sunt urbe cum clamore ualido. Quo excitati aduersarii,ain fuga salute quaesiere,alii per plateas N muros urbis ut ebrii erravere,alii in ba/xones .ciues suos putantcs,incidere.Illi uero omnes persectae aetatis morti tradidere, impuberes praedae seruauere: etatw nox illa picna clamoribus, caedeatq; rapina, nullusip locus in omni urbe quietus, donec aurora rutilas surgitta incruenta declarat uictoria. Quuin penes rege uidelicet Erminstidii lum ma uictoris esset, reqsitus,cu uxore ac fit is ac raro comitatu evasisse repertus est. Mane aut facto,ad orientalem porta ponunt aquilam,arai uictoriae cO Aquila res struetes secundu errore paternu, sacra sua proptia ueneratione uenerati sunt: impram nomine Marte effigie columnaria imitantes, Herculem loco solis.que Graeci appellant Apolline. Ex hoc aestimatione illoru apparet utcul probabilem, qui Saxones origine duxisse putat de Graxis,qa Hirmin uel Chermis Grae/ce Mars dicis,quo uocabulo ad laudem aret ad uituperatione usq; hodie ctia ignorares utimur. Per triduum igis dies uictoriae agetes.& spolia hostiu diuidentes,exesas caesoru celebrantes laudibus duce in coetu attollunt, diurnuci animu inesse,coeleste uirtute acclamates, qui sua costantia tanta eoS egerit perficere uictoria. Acta sunt aut haec omnia,ut maioru memoria prodit, Cal. Octob. qui dies erroris religiosoru sanctione uiroru mutati sunt in ictu Dia 5c orationes, oblationes quoq; omniu nos praecedentium Christianom.
His ital omnibus peractis reue si sunt ad Thiadeticu in castra de ab eo tu scepti, satisq; laudati. dc in terra praesenti in aetetna post essione donati sunt. Socin quoin Francorci dc amici appellati urbe cui ab igne ut propriiSmoeniJs pepercere primu incolueriit. Qui aut finis reges sequutus sit, quia memorabi
7쪽
lis lima est,prodere non negligo. Missus denti Hi ingus ad Thiadericum
eo die quo capta est ciuitas, proxima noete susceptus ab eo permansit in ca/stiis. Audito autem quia elapsus esset Erminfridus,egit ut dolo reuocare e Hiringus eum interficeret.t in claris muneribus ab ipso donandus, ac ma gna potestate in regno honorandus: ipse ueroThiadericus caedis illius quasi
alienus existeret. Quod quu Hiringus aegre suscepisset salsis promissionibus
corruptus cessit,se parere uoluntati illius consessus est. Reuocatus itaq; Er/minfridus prosternit uestigi js Thiaderici. Hiringus uero tangs armiger re galis stans secus evaginato gladio prostratu dominii trucidauit: statimcp ad eum ait rex, Tali facinore omnibus mortalibus odios is factus dominu tua interficiendo uiam habeto aperta a nobis discedendi, sortem uel partem tugnequitiae nolumus habere. Merito,inquit Hiringus odiosus omnibus mortalibus factus sum,quia tuis parui dolis:antecp ta me exea,purgabo hoc scelus meum, uindicabo dominu meum: dc ut evaginato gladio stetit,ipsum quo Thiadericu obtruncavit: sumens in corpus domini, super cadauer Thiaderi ci, ut uinceret salte mortuus,qui uincebatur uiuus: uiam in ferro faciens discessit. Si qua fides his dictis adhibeas, penes lectorem est. Mirari tame no possumus,in tantu fama praeualuisse,ut Hi tingi nomine que ita uocitat,lacteus coeli circulus usep in praesens sit notatus. Saxones igis possessa terra summa pace quieuerunt,societate Francoru atq; amicitia uia. Parte quom agroru cumicis auxiliari uel manumissis distributa, reliquias pulsae getis tributis convivi tri demnauere:unde usq; hodie gens Saxonia triformi genere ac lege praeter co ditione seruilem diuidit. A tribus etiam principibus totius geris ducatus assiministrabat, certis terminis exercitus cogregandi potestate cotenti,quos suis locis ac uocabulis nouimus signatos. in orientales scilicet populos, Angarios atq; Vuestuatos.Si aut uniuersale bellum ingrueret.sorte eligitur cui omnes obedire oportuit,ad administrandum immines bellum.Quo peracto,aequo iure ac lege,propria cotentus potestate unusquisi uiuebat. De legu uero ua/rietate nostru non est in hoc libello disserere,quu apud plures inueniatur lex Saxonica diligenter descripta Sueui uero transalbini. illam qua incolunt rogionem eo tepore inuaserunt.quo Saxones m Longobardis Italia adiere ut eoru narrat historia, S ideo alus legibus quam Saxones utun Igitur Saxo/nes uaria fidem Francorii experti, de quibus nobis non est dicendum, quum in eoru gestis inueniatur scriptum, patemo errore obligati usq; ad tempora carisi lavi Caroli magni perdurabant. Magnus uero Carolus quum esset regu sertissi/mus no minori sapietia uigilabat.Enimuero cosiderabat.qa suismibus omeni mortali prudentior erat, finitima gente nobilem uano errore retineti no oportere,modis omnibus satagebat, quatenus ad ueram uiam duceretur de nunc blanda suasione, nunc bellorum impetu ad id cogebat, tandem in rei gesimo imperiss sui anno obtinuit: imperator quippe ex rege creatus est,quod
multis teporibus elaborando non desecit. Qb id qui olim socij dc amici erae
8쪽
Franco Gaana fratres.& quasi una gens ex Christiana fide,ueluti modo uidemus, facta est. Ultimus uero Carolom apud orientales Francos imperantiu Lothouuicusex Arnulpho statruele Caroli, huius Lothariss regis proaui,natus erat. Qui quum accepisset uxore nomine Liud garda, sororcm Brunonis ac magni ducis Ottonis,non multis post haec uixerat annis. Horia pater erat idolphus qui Roma prosectus transtulit reliquias beati Innocentii papς. Ex quibus Bruno quum ducatu administraret totius Saxoniae duxit exercise tu contra Danos, S inundatione repentina circum susus,non habens locu pugnandi, persti cum omni exercitu fratri natu quidem minori sed omni uirtu/te multo potiori relinquens ducatu. Regi autem Lothouuico non erat filius, omnisi populus Francoru atq; Saxonu quaerebat Ottoni diadema imponere regni. ipse uero quasi iam grauior recusabat impli onuS: eius tamen co/sultu Cunradus quonda dux Francorii ungit in rege: penes Otionc tamen summu semper & ubiq; uigebat imperiit. Natus est aut ei filius toti mundo necessarius, regu maximus optimus Henricus,qui primus libera potestate regnauit in Saxonia:qui quum primaeva aetate omni genere uirtutu uitam sua
ornaret,de die in diem proficiebat prpellenti prudentia, omnisi bonorum actuum gloria: nam maximu ei as adolescentia studium erat in glorificado
gentem sua, Se pacem confirmando in omni potestate sua. Pater aut uidens prudentiam adolescentis,& consili j magnitudine. reliquit ei exercitu de milietiam aduersus Dalmatia cotra quos diu ipse militauit. Dalmatae uero impetum illius serre no ualentes,conduxerunt aduersus eum Avares, quos modo Ungaros vocamus, gentem belli asperrima. Auares aut,ut quidam putant,
reliquiae erant Hunoru: Huni egressi sunt de Gothis: Gothi aut de insula ut Iordanus narrat,nomine Sulra,egressi sunt. A .pprio aut duce, nomine Gotho Gothi appellati sunt. Coram quo quum quaedam mulieres in exercitu
suo rerum ueneficam arguerens,requisitae sunt,& inuentae culpabiles. Quam quum esset multitudo, a merita quidem poena abstinuit, ab exercitu tamen omnes eiecit. Eiectae autem sylvam proxima petierunt: quae quum mari cingerent,dc Maeoticis paludibus inde exeundi aditus non patebat. Praegnates aut iam quaedam ex illis.ibidem partum ediderunt: a quibus quum alii atq; alii nascerentur,saeta est gens ualida: serarumq; more timentes inculti N in domiti,facti sunt uenatores acerrimi. Post multa uero siccula,quu alia mundi parte illic comorantes penitus ignorarent, tigit cerua vcnatu inveniri, ea persequi, donec ipsa praecedente omnibus retro mortalibus intransmeabile hactenus uia 2 Meoticas paludes transmearent ibi* urbes N oppida,& in uisum antea genus holm uidentes,cade uia reuersi sunt, sociis talia rcferctos. Illi aut cutiqsitatis causa cu multitudine prexerui audita .pbare. Finitimae aut
urbes εἰ oppida quu ignota multitudine, de corpora cultu habitu Q horren da uidissent,daemonia esse cledentes fugiebant. Illi uero ad nouas rerum fax 4 cies forte Ludo vici Henrici I.
9쪽
cies stupentes, admirati, primu quidem a caede ato rapina abstinuerunt,sed nemine resistente humana tacti cupidine, multa caede hominum facta nullati rei proinde parcebant:& capta praeda magna ad sedes suas reuersi sunt. Videntes autem quia res eis secus cederent,cum uxoribus ac fili is,& omni agresti supellectili item uenientes de finitimas gentes circuqualuastantes, Pan nonia postremo inhabitare coeperunt. Victi aute a magno Carolo, de trans Danubium pulsi ac ingenti uallo circumsuli prohibiti sunt a consueta gentia depopulatione. Imperante aute Arnu ho destructu est opus, ct uia eis nocendi patinista, eo P iratus esset imperator Centupulchro Morauoru .deinde quanta stragem quantamcp iniuria imperio Francorum secerint,urbes aeregiones adhuc desolatae testant . Haec ideo de hae gente dicere arbitrati la/mus, ut possit tua claritas agnoscere cum qualibus avo tuo patrii certandia suerit,uel a quibus hostibus per eoru prouidentiae uirtute,& armoria insignia tota iam fere Europa liberata sit. Praedictus igit exercitus Ungaroru a Scia uis coductus multa strage in Saxonia facta, dc infinita capta praeda. in Dalmatia reuersi, obuium inuenerunt alium exercitu Ungarorum, qui commati sunt bellum inserre amicis eoru , eo q, auxilia eoru spreuissent, dum illos ad tantam praedam duxissent. Unde factum est ut secundo uastares Saxonia ab Vngaris.& priori exercitu in Dalmatia secundu expectante,ipsa quoque in tanta penuriae miseria ducta sitivi aliis nationibus eo anno retusto, .Ppri solo pro annona seruirent. lnmr patre patriae&magno duce Ottone defuncto. illustri 8c magnifico filio Hentico totius Saxoniae ipse reliquit ducatum. Quum aut ei essent de ath fil0,Thancmarus oc Luttollas. ante patre seu obie
inradi erga runt. Rex aute Cunradus quum saepe expertus esset uirtute noui ducis,ucri
H tus ei tradere omne potestate patris. Quo sectu est ut indignatione incur reret totius exercitus Saxonicii ficte tamen pro laude dc gloria opumi ducis plura locutus, a misit se maiora sibi datum, de honore magno glorificatum. Saxones uero huiuscemodi simulationibus non attendebant.sed suadebant duci suo,ut si honore paterno eu nollet sponte honorare rege inuito quae uellet obtinere posset. Rex autem uidens uultu Saxonu erga se solito austerici rem, nec pol se publico bello eoru ducem conterere, suppetete illi sortium militu manu, exercitus quot innumera multi mdine, egit ut quoquo modo in/terssceret: dolo. Ad hoccin negociu habens ut sertur, maxime idoneu Mogo ciacae sedis episeopu,nomine Hatione. Hic obscuro genere natus, ingenio*acutus εἰ qui dissicile discemere melior cosilio foret an peior. Quod ex uno eius actu colligi potest. Nam quit bellu esset Cunrado,regis Cunradi patri de Adelberto Herici ex sorore nepoti, primu intersectus est stater Adelbertirpostea in ultione fratris Cumadus quot occisus est ab Adelberto,nec ullus regu tam inges bellum inter eminentes uiros potuit sedare.Summus postre/mo ponti sex mittitur ad sedandam tam ingente discordiam: dc ingressus ciuitatem
10쪽
tatem Adelberti sub iureiurando spopondit,aut es pacem cum rege factum,
aut incolumem loco suo constitutum. His pactis consentiens Adelbertus, fidei gratia S amicitiae. quod dignaretur aliquid gustare rogauit. Quo negante, ilico egressus est urbem. Quum cppertransistet oppidum cum omni comitatu, fertur proclamasse, Proli, inquit,saepius petit, qui oblata spernit: taedet me longioris uiae,tardiorisq; horae: nam ieiuni tota die no polsumus ambulare. Laetus Adelbertus inclinauit se ad genua pontificis.& ut gustandi graetia in urbem reuerteretur deposcit. Pontifex in urbem reuersus cum Adelbet to,liberatur a lege iuramenti,ut sibi uidebatur, eo quod incolume eum loco
suo costituisset. Post haec regi a pontifice praesentatus Lothouico, re damnatus capitalem accepit sententia. Hac igitur perfidia quid nequius Attamen uno capite caeso,multorum capita populoru saluant. Et quid melius eo con silio, quo discordia dissolueretur, & pax reddereturr Ea itaq; uarietate uirunobis proprie a summa clementia cocessum aggressus est,fecit* ei torquem
aurea fabricari,& inuitauit ad conuiuiu, quo magnis ab eo muneribus hono iraretur. Interea pontifex opus cosiderandi gratia ingreditur ad aurifice: de in . bla torque ingemuisse sertur. Gemitus causam aurifex intcrrogat. Cui respo/dit: qa optimi uiti. N sibi charissimi, scilicet Henrici sanguine illa torques de/beret intingui.Aurifex audita silentio texit, di opere persecto tradito p. misesionem petit & accipit: dc obvians duci eunti ad ea negocia, indicauit ei quae audivit. Ipse autem uehementer iratus uocat legatum pontificis.qui iam pridem aderat inuitandi eum gratia: Vade inquit,dic Hattoni quia durius collum non gerit Henricus quam Adelbertus: lc quia melius rati sumus domi sedere, di de eius seruitio tractare, quam comitatus nostri multitudine mos do cum grauare: N statim omnia quae iuris ipsius erat in omni Saxonia uel Thuringorum terra occupauit. Burghardum quoq; N Bardonem, quorum alter gener regis erat,in tantum afflixit,& bellis frequentibus contriuit, it terra cederent eorum i omnem possessione suis militibus diuideret. Hatto au/ Ηattois mors
rem uidens suis calliditatibus finem impostium . nimia uistitia ac morbo pa Psic sic ii iter non post multos dies confectus interihi. Fuere etiam qui dicerent quia sulmine coeli tactus, eoque ictu dissolutus post tertiu diem desecisset. Rex au/tem misit seatre cii exercitu in Saxonia, eam deuastanda. Qui appropians urbi quae dicis Heresburg superbe loquutu tradunt: qa nihil ei maiori curaeesset,quam st, Saxones pro mutis se ostendere no auderet quo cu eis dimicare potuisset. Adhuc sermo in ore eius erat,& ecce Saxoncs ei occurrerut mili/ario uno ab urbe,N inito certamine lata caede Francos mulctati sunt,ut a mi c ramis declamare ubi tantus ille insemus esset qui tanta multitudine caesoru ca R 'pere posset.Frater aut regis Euerhardus liberatus a timore absentiae Saxo nu. na eos pranentes uidit.& ab ipsis turpiter fugatus discessit. Audiens auteaex male pugnam a fratre, congregata omni uirtute Francorum, perrexit ad requiren/