Pompilii Amasaei De Bononiensium scholarum exaedificatione oratio

2쪽

POMPILII AMASAEI

' ORATIO. RODI TVM ess graecorum momnentis Auditores, insignem illam belli paci que artibus Cariae Reginam Mne ιsiam,post Mausoli coniugis,cuius incredibili amore flagrauera obitum, m In centissimum ei sepulchrum extruxisse , quodHA ausilium de ipsius nomi ne appellatum fuit,in intersieptem illa Orbis terrae ad ratione digni sima opera numeratum. Ad uero eximio mulier ingenis ut longe nobilius redderet, fertur ex omni Cyraecia sitimisque Apae regionibus praes tantsimos quosique tum anim,tum comporis dotibus bomines, maximis propositis praemis conuocasse, qui de arte quam profiterentur, in certamen defendentes, Mausoli memoriam, V Alausi eum i um celebrarent. Huit Oseeis aptissimum id consitium ad mortui nomen immortalitati commendandum, simulque operis praesentibus tantum comspicui famam in omnes aetates ac nationes longe lateque dysum dendam. Decertas vero uaduntur in ea flemium ludorum c libritate , cum thletae, tum In inci ac Poetae,ium Subistae quidam Oratoresque clarifimi Ac tantus quidem fuit undiqWa 2 ad eos

3쪽

DE BONO N. SCHOLAR. ad eit rencissus: ut socratem annis iamrauem , tarpiis infimmum ad offentandum dicendi copiam 2 facultatem Hesicamna sum uenis Iutarchus ille accuratisimus antiquitatis obseruator scriptum reliquerit. Euod si mulieris iussu 2 cura, VP-bus ac cineri vanoque nomini conditum monimentum uetu ius illa tanto eji honore ac veneratione profecuta, multo certe iussus, honesesimus hic Bononiensis literatorum hominam conventus

infimis hanc Basilicam, felicet limis erus qui Omnipotentis Dor munere in terris fungitur, auspiciis,tantosumptu tantaque magnificentia exaedfatum, hoc humanarum diuinarumque legum cientiarumque omnium minarium, quouis LimΔmgeneresbi decorandum proposuerit. Ac non defuturos quidem arbitror, in magna eloquentisimorum hominum nunc Z nomiae vitam degentium copia, pr doctissmis ingenii sui mon mentis, hoc tam praeclarum ram admirabile opus ad omnem aeter Utatem sint consecrarari Ego vero Auditores me a paulo tot rabiboris,ne dum bovi Oratoris laude quam Angsime abesse imul o: ut pote qua non in eloquentiae bι laude comparanda,

sed in Graecis autoctus interpretandas,ita exigente rerum me rum statu V tanditione , H earn adhuc aetatem consum erim. Nunc equidem in communi omnium laetitia , ob pulchel rimi huius loci Upectum, non mediocri affror gaudio simul uero id e gor quilumnque posim uorbis declarare. Quod autem consum iu solennibus hisce jtudiorum initiis, quotannis prologi mortiadeo arundos auditorum ad cotidianas commentatrones animos

4쪽

rum tamen vestrorum, temporavi lociqueratrone minime alieno. .argumentigenere utar. Iraqwe vobiscumprii quam ad id quod cotidianio blite docend2 muneri adumesius yἶ,accedam,desi morum Xei . principum σν rasilisenimn sunt ordiem Mncus semia π έm iorum propcnsione, quam hoc ampli ob Senatu adiuuante plurib. quidem balienusdocumentis,hac aut potismum recenti scholarum exaedificatione testatam relinquere u luerunt,more me ermocinabor. c vobis apertisti me patebit, quanta cum alacritate atque optima in posterum, quibus vestra

inta Iberes imustudiaprouebifacilioraque reddi possint, commodorum omnium spe doctaanaram cursim repetere, ac multo etiam arctius quam antea complecti ormiusio retinere dcbe. th.Quod dum nihilo quam pro tanta consessus dignitat cistatuto nobis Iodie ad agendum temporis syacro par fit, An Pori orati

ne persequor,me ob scro praesitam im Andriores,ut Iuperiorib. annis confieretistis,attente ac benigne an hare. i hoc in more positum Auditores, se rerum omnium parente ac magis ira natura et optima quadamratione durum,ut quanto praeclarioressi erant hominum adi es, tamo ill irrora in quibus eis sopi posen loca eligantur,augustioraque reddantur. Hinc Tei Truorum: cultus ac reli foras cavsa,tantum semper in quavis orbis ter Tur parte, in erigendis Q condecoranius templis diligentiae studiique homines adbibacrunt. Hinc porticus et fora tum ad nux innarum,tum ad concrontim Oum. Hinc senatati et curiae

5쪽

quamque lysindulsima esset,sapientissim rerum publicam

moderatores contendendum sibi elaborandum exasin runt. Eadem ratione ubi Giblitae Dipublicaeque in bellis usui sutumri iuuenes,u corporis uirim ac roboris , agillatuve ac celeritaetri, κἀ equitandi aut a gandi peritiae in multitudinas conuentu Ufrequentia specimen da: nt, Madia, Hippodromi, Circi,

biteare magna materiae mole, immensa cura Us tu, admjrabilique in primis Arabice torum artificio erecta. Tum uero ubi ad recreandos populorum animos ebori 2 Choreae ducerentur in bι ad mores in mendos Tragoediae Comoediaeque bimmanae uitae magistrae ageremur, beatra exaedfata 2 n

cessario apparatu ornamentisque omnibus inserina fuisse legiamus. Sed nimis langum est , singula quaeque persequi public

rum operum aedororumque genera, quae urbabus amphtud nem ac celebritatem, conditoribus decus gloriam,populis commoditatem honesiissimamque simul uoluptatem asserre confiu uerunt. Illa certe sue inarum urbium splendorem, sue m

dum ac rationem autorum nomen ad omnem aetemitarem p r

pagandi, siue publicum bonum utilitatemque speetis, omni

laudum praeconio, quouis tempore, ubi vis gentrum extollenda homines eradimarunt, quae ad iuuenum animos doctrinis in Iliarisendos, optima quaeque ingenia excolenda, condita ere laque

fuere. Multa Iane baburi florentissima Ohm inter Graecos themensium Ciuitas, quae spinamentur dignissima, quaeque scriptores liternum moramentis, omni posteritati quamuis tuitam antea saeculis euersa ου diruta, tantum non bubiecta Oculis

6쪽

bis patronaei Palladis.in arce Neu mae Cereris he simbaeum operis curatore Pende tanMychnis nos me, ut is in. reddenda rationsummopere las urit, extruessum lis 1hus ille Piraeei portus incres bilis nain unumm capax, Uf. demdiu peropportunus urbe ad portum utrinque perductu Themistocti astu recissi o mumifima murorum brac Aia, eademque aliquot pN anmGrlicis e a Conone it λα- a Publica magiLiratuum domus' nomine A taneum: QAb iidimus sexcenta. Non tamen ea tam illa iri tamque perenni fama urbis illius nomen immortale reddere potuerunt, quam Facile poΠαπό,qua Academiae, Cynosargis , Lycaei gymnasa Fbil opiarum disputatiombus tantopere mbrtitat InMacem irim urbibus par est praeclarisit 'regia plane opera quom plurima buste,nutas tamen iam viet memoria, praeter ea quae Phoebo Musi que dicata criptoribus ut ea celebrarent,occasonem dedere uvae certe numma Magnus ille Alexander tat ta religione coluit esertur,ut ij sum qua omni ad Esum isdicum inque Oceariumsimm elicitate us es, traiectu

Iudas celebrarit. Ptolomaeus quidem Merapti rex cognomcnto

Philadelphus, nsio an alis unquam rei tim domi bi sive gesti rumgenere, tantopere semae gloriaeque sivae costumi, qliam, nobi ima illa Alexandriae condita PMabeca lesti mincredibi ludio ex omnibus orbis terrarum partibus conquis ria libris resertissima. Publicorum vero aedis curum operum lilmagnifi

7쪽

m n cre o celebritate quae unquam Urbs potuit maec pararisi nulla tamis fisci Z --uid Ariseis Uussi Tum dedicam inplis utor uio de s attuli rit , quam Nemplum ex pecunia Censoria in oreo maximo Horiculi Moisum praesidi ue imis Musi quesimul a Maro fixitum Nobiliore deleatum: Quod praeclarisi s ille Imperarminis1liis etiam ex mbraciensi oppido earum signis,neficio an a m abitu erate illa Ennii Foe usu,an proprio illarumcidat, augere atqOMneliare uolid Ciceronem uero ne ni murum ivitiatur, cum eloquentia doctrinaeque fortunas omnessiuasMamrumquegradus acceptos refiemsitantopere contendisse,ut villa

DFuae trun fmma simorum quorumque librorum copia tum Cyinisses quae Grebitectura, nomine dimarum Ino. Irumque ornamentis Attica illa referrent, maxime. insignes eis,ffit . auid uero ad unius iam potesiatem redastis rebus, qllam facilis V expeditus Muru lo 'Palatina botheca, Uburtino uero Cymnasio exaediscato, riam ad uberrimum gloriae' tem aditus patuit ' Multae quidem fuerunt Alexandri Seu inlaudabiles actiones. tamen potistimum in eius uita celebra tan quod literatos plurimi secrent, s cum ini tructisi a Pi- Motheca Larartu illassuum habuerit, timorum Nocti Iimorumque hominum imaginjbus exornatum. Theodosio certe rasum praeclarisi egesiarum gloria ρmillia rhad nominis aeter Ulatein plurimum contula, F omensi hoc Gymnasium ab eo

8쪽

. EX IgmFICATIONEbris in quibus alioqui perpetuo delituissent, obliuimeque ured eare, quam infinito librorum numero,aptissimis ad id locis exaediscatis,auctae dilutaeque bibbothecae. Nihil hoc loco dicam de imgenti gloria quam Galliarum Hispaniaramque nonnulli Reges, Germaniae natisque 'Principes, praecipue uero in Italia sum Fontifices, in Vermania Caesares aliquot ex eo fibi compari runt, quod ut liberalium disii maru tum dotiioribus, tum ludiosi adoleficentibus omnia commodorum genera perpetuu pia

tarent, prouiderunt. Non patiuntur me quibus in praesentia excludor,temporis anguserae commemorare,quantam emper inclita, maris terraeque imperio praepollens,eademque optimis legibus instituta Henetorum Respub. um vero Florentinorum nobivnma opulentissimaque ciuitas, eleganti Ima uidem o tisimas Senensium, quarum utrique nunc tanta cum laude ac Hetruriae

populorum omnium plausi et approbatione, Potentisimus Frinceps Comus Medicem praeest, quantam ut ditionis siuae populi huc etiam in parte quae ad Irteram ludia pertinet, quamsrhoisimi essent,quouis tempore bi cura usipiendum, quam

DA U enixe in eam cogitationem incumbendum censuerunt. Eandem banc rem literariam undique iuuans,non minus quam

ius ti moderatique Aperii laudem, siummopere si appetere ac eius id imos esse profitentur, maiorum forum uirtutesi erata, semeti os iam uincere contendentes, Emanuel Hibbertus, v jbonsus, Allobrogum ille,s errariensium hic Princeps, tum mus uterque Tu uterque rem Penu eliciterquegesiarum gloria j lorens,literque Imperatoria virtute potenti hosti per

9쪽

Da BONO N. Sc HOLAR timefiendus, lenitate ac mansuetudineficiis acceptissumu, maxί meque amabilis. Sed iam adnosirorum Frincipum, tot iam nobis documentis cognitam 9 perspectam erga nos prope sit mam uoluntatem, quo nosi iam pridefestinat oratio, traseamus. Cum primum PIVS . I I I I . Font. Η .idemque optimus Usapientisimus ad celsissimam illam bonoris majestatisssdem euectus vi, ummam gerip. ocu ac tranquillitatis inpo

ssierum spem fecit, Et id in primis antiquisem sibi sere polli

citus ese, ut in omnibus impenn sua Gymnasias liberalium artium studia quam maxime florerent.O' incomparabilem ac plane diuinamsapientiam: G uere optimo finiissmoque Principe diagnas cogitationes. tiua quidem in re in cholarum insaurati nem non mediocris esse momenti duceret, Romae quidem praeter alia praedarisima opera, quae fa byrim Fontifexus ut initio,

cum muniende dum exornande, tum amplifande voluerat M. inchoaui aulas etiam in quas cotidie scientiarum do tires, tum eas discendi cupidi adolescentes conveniunt,numero nec non amphtud ne adaugeri iusit. Existimauit enim prosiumma prudentia seu erum: Omnium admirabeth cognitisne um artium quisis hujusi di locis traeiantur,unde maximas petunt civitatibus pacis ornamenIanonmmqllam erem belli praefidia, quo splendior orent earum uelati domiciua,nomo vulgo ipsimi ri admiratrona venerabili quefore. num vera ad earum sudia capessenda Iuuenum animos uehementius in dies excitatum iri si perpetua meditatione defitigati,hcorum in quibus illi magnam dei partem traducituri essent, pulcbritudine allicerentur,ac e

10쪽

. Ex RDIFICATIONE rem ob ornatum elegantia , pelta refici quodammodo recrearique pollent. Cumque summi Pontifices hunc florentiss-mnam urbem, eademsemper qua Romam imam animorum propensione ac pari beneuoletia prosicuti fuerint, in hac etiam idem quod Romae,prouidentioliae patemque assectus monimentum perpetuo extare uoluit. I illo igitur prius ad inspectonem Boi propinquo suo, non militari tantum dsciplina imperatoriisque artibus infruestifimo uiro,sed omnibus etiam in rebus iacerrimi iudicii, bulas aut praecipue architectandi artis periti*mo,decrevit ut scholae omnino tanto quam antea magniscentiores illusnoresque in kDurarentur. Tum vero CAROLUΜ BORRAOMEUM

sorori uoltu omniae legatum, Heroicae plane virtutis iuuenema quo in Imperii totius ad mliratione selicisione ae ingenti omnium cum plausi, non secuset Iantis onus mTculem subiisse Poeta narrant, magna cotidie curarum mole reseriatur, ut curam iam susciperet, sedulo hortatus e fit. Euantum uero ψὶ illud quod boe nomine tibi debeamus ΠΕΤ RE DONATE CRs I Urbis praefieti, quem ob admirabilem iustitiam ac uigilantia summamgrauitatem cum exima humanitate colundiam, omneq uirtutumgenus, ciuitas haec praestente uspicit Q uen ratur' diligentia us animi alacritate,qua tua erga nobilisimum hunc Irteratorum hominu oriunem amoris testscatione,Alatum tibi a LEGATO , quem summae amphtudrnis caus nomino per 'fitus literas tam praeclari tamq gloriosi operis munussus pisti i a solertia V assiduitate, ut id tantae amplitudinis, raraque multiplici conflans artificio, restituto praeterea quod ei P a alunt