Ioannis Seruilii De mirandis antiquorum operibus, opibus & veteris æui rebus, pace, belloque magnificè gestis. Lib. 3. Ad Ladislaum Vrsulum equitem auratu M.V.C.L. Cum indice

241쪽

dii in gloriam reseruassent. tiam lectoris tent ne umi Isis igitur fallacis erroris itineribus,mUcido iam edi veratustate situ collecto obductis notiores fi equentio pede tritas peragremUs semita S. Sic enim iocundior obira transgresti itineriris sutura cst recordation cgo saciliori aditu ad animo destinatam metam citiUSPerVenero, Maxima autem inexhaustae multitudinis haec dedit documenta secundi Punici belli tempore, utriusque parti SRomanorum 8c Carthaginensium exercitibus ei incubantibus, enixe ream armi S

242쪽

Hispania stragis fomitem atque alimen ta subministrauit, dum alternante sortitona cladibus exhaustos nouo suppleme'tis submirustrat in spem prouinciae retinetiade erigeret .QV anta rursus drj immori Ies) Hannibalem vix Hispaniae appulsum

belli tempestas excepit Carpentanorum, Olaadum, Vaccioriimque centum milia rauem rapinis Predaque exercitum turbarunt. uar ille serro incendi jsq; omnia Proterens victor funera edidit Quot Saguntina miserrima clades populos ab osorpsit ' Quantas sola huius ciuitatis deis uastatio copias hausit uanta vero Hio

panicae multitudinis documenta edidit, quae Hannibalis copias centum qUinqUae ginta hominum milia ad octauum usque mensem sustinuit,ut miname mirandum sit eam regionem per annos viginti tres arma exercuisse,priusquam seruitutis tuis gum in se acciperet. Hoc praeter omnia omnium gentium exempla miraculi haeshet,quod cum intestinis bellis quantumis Di s validarum gentium frangantur inres,

Iaaec cum periculosissimo bello in sua visce

iij. raper

243쪽

stinae virtutis persituit vestigio Ahiramo

u is momento florent stimum

itum L , in stino dissidentium lici edum quaterctur bello concidi Romanum qiuini regnum etiam semotis .im ἶς' ibyy tremendu, quantas scolera

ma,non in commune collatis totius restio lFrna consipiratione proin

Uiueris Hisipaniae simu l ad bcllum insur di animus fuit. φ inqua collatis Viribus libertatem pubIlac tutati sitimsed si

28s licet ram segniter bella gereret post ducen

244쪽

ENERCIT. LIB. III. in ducentos prope annos quibus insidiatum ipsorum libertati est Romano tandem paruit imperio .Quid de Numatia dica,quae totius orbis terraru vii ibus sustultu populum per totoS quatuordecim annos,sine murosine turribuS,modice tantu edito inici mulo sta, no tantu sustinuit, sed cotinuis cladibus ita attriuit,ut no nisi ab eo qui Carthagine delerat tanti hoim spiritus reuiundi posse Uideretur. Viriatus que* ille EX Uenatore latro, ex latrone belli auxia, eius, quanta Lusitaniae huius admiratiotinis gloria dedit qui armis rc sumptiS per artiordecim annos omnibus citra Ultraque H: bcru Tagsq; flumina igni serro ecpopulatis,uomanis laorsit imperator

Dus Claudio, Ustimano, dcinde Nigidio

oppressis,libertat in tutatus est. Riq; haec quide Omnia prout priuata aliqua iniuria aliqua eorum gentcm acflarat. Quid fa,cturi, Quas copias producturi fucrant, si iunctis auxilr, martis alea tcntassent aliquando,aut si priusqua in icrris suis alicnos incubare pcrmisissent imperatores, Potentia multitudinem di cognouisicnt.

245쪽

DE NUMER. VAT. AEVI'Quorum licet vires in aperta non proru Perint exempla,cgo tamen eas simili Oraistionis quo cetera elogio prosequar, ac quefieri ab his potuere,tanqua si piaestita sinisum habiturUS. De Africa.

CRispus Salustius ceIeberrimus Ro

mane historiae scriptor, de Carthagionis opulentia gloria i ta hirus, Vcoretur ne dicendo rem vero minorem efficiat, quanto magis mihi carum catariUm periculum, cui exigua orationis vena lari horantibus vix emanat guttis est perti εmescendum quanquam non suis coloribus lineamentisque rem depingere, sed tanquam notis quibusdam postis cuius modi ea natio claruerit exemplis indicaremitu sit propositum que non aliunde commodius quam cx sumptuosissimis quaecu mnitim terrarum victore populo Romano gesIeriit bellis,spcchabuntur. Non de nego interim tamen suam gloriam Coloni's in Hiberiam usq; ab eode populo emissis, Carthaginis Hispanicae struetiarae, in clorhs magnificentissimis quibus Sicilia,

246쪽

Sardinia & quoeunta mari illi adhaerent insulae oc patae lunt, Nonclassiqua totius Africae apparatus copiς vehebantur a Dasilio Rom.Imperatore pugatae meriai,cii tamen eodem tempore ea belli moles in terra haeserit, quae Attilin Consulis oppri mendi spem auderet concipere, cui etiam euentus responsurus fuerat ni singulari M.Calphurnrj tribuni militum virtute tata trepidatio esset profligata.At hec quidem in Sicilia. In Africa interim ris copiis

emicuere Vt caede non profligari,sed irritari vires viderentur.Terris omnibus mari/. excussi cum nihil praeter Carthaginem sibi reliquissent,trecenta castella in littore cum iusto praesidio erexere,que Attilii Reguli virtute omnia sunt prodita. Prospere enim hactenus cum hostibus pugnarat Regulus.Magnam iuuentutis vim duces ipsos prelio captos,classem preterea Preoatriumphisin grauem in Urbem miserat ipsum belli seminarium obsidione Urgere,ipsis p Carthaginis portis inhaerere cae perat. At nesic quidem horum potentia

conuelli dissipatii potuit antantum enim subi

247쪽

DE NUMER. VETE. AEVI

lubito terrorem duce Xanthippo Lacedemonio terrorem insurrexere, ut Romanulam non de bello sed bclli reliquiis confi/ciendi S cogitantem exercitu foedissima clade caesa vivum praelio ceperint atrocissimo exemplo trucidarint, qua re ctae tam est ut qui de ipsiusCarthaginis moerubus trepidaram, iam in spem de Sicilia recitens da veniret .His conatibus occurrit Melcis Ius . Eius pretii cladem speciosissimus ex hoste reportatus triumphus Metelli, in qquatuordecim Africe duces,ccntum viginii Elcohanti populo ostendcbantur,docuere. Nec satis. lam classis per Italiae maria hellum portans Volitabat,quae tempestati hus oppressa, A fricam,Syrtes,ommu imiperia gentium, insularum littora nata fra/gio oppleuit .Hic quis tantis cladibus obsrutos in noua arma insurrecturos credat Mirabile visusexcentarum nauium classe exercitu,armis propugnaculis. grauida Himilcone imperatore Prosiliunt , quae a Luctatio Catulo apud Aegates insulas deprcssae, totum inter Siciliam Sardiniam Pelagus naufragio operuerunt. De

248쪽

ria EXER cIT. LIB. III. De Fecundo Purieo bello.

I continuiseladibusquid essectum

est aliud a Romani s, quam quod adouersis calamitatibuS . in malorem audaciam mectos Carllaaginienses in perniciem streineuitabilem armarut,et quot iam fractos O proprio regno laborare credas, in totius orbis spem me rint. Res plane est omni aetati admiranda postpriami belli tempestatem,qui Viginti duos annos,non dico caedibus led stragibus innamoris editis tonucrat,vix quadriennii coaxessa requie,multo terribilius cladium ais Irocitare secundum exortum esse,qd' trea centa atq3 eo amplius hominum miliacs dibus, quadringentas urbes in Italia per sex ec decem annos Hannibale duce incendηs hauserat. tempore maximcCarthaginis vires in apertum prorupere . Eiusde

enim propemodum belli tempore H in hal nonaginta peditu duodeci eatu milia hemtraauxit.Sagut Romanisco ederat octo mestuobsididecapta,inuia Italis cIaustra alpes nubibo luctos tra edit. Scipione apst Ticinu, apud Trebia Seproniulongum

249쪽

Paulum N Varronem apud ignobilcm vicum Cannas superauit, Oc Hispania qua a Romanorum legatis sollicitari audiue rat Hasdrubales atre,praesidiocppeditum

Afrorum. H. mil. Osingentorum quin, quaginta Liguru, trecentorum Baleartu, non contemnendi Uow equitum numeri Elephantis quatuordecim,classe quinquapinta quinqueremiu srmauit .Erant di o actodecim peditum milia, funditores octingenti eqViteS mille ducenti patriae praesi is

dio relicti: si fortasse quid noui se absente mc 1lset. Ncw segnius interim illos Siciis Iiae recipiendae spes sollicitabat. Sub idem

Crim tempus naUitim longarum quinq;& inquaginta classi S in magnum diyrac sanum portum in alto decurrere .Himilco

quotviginti quinq; pedisum milibus,triis hiis equitum, duodecim Elephantis Heracleam caeterast eiUS orae ciuitates sollici, tabat. Asdrubal Gistonis delectu habito, breui cladem a Scipionibus adceptam noMo supplemento restituit, atq; de integro Ili fortunam de Hispania recipienda ten

ta a

250쪽

ENER c. LIB. III.

rauit .Hannibali quoq; Italiae incubanti in supplementum eorum quos intolerabile alpium frigus, pugnarumicum alpinis hominibus alternans sortuna absumpse/rat,sexaginta Numidarum milia exaginata Elephanti auri argcntita multa talentorum milia a Carthaginientibus sunt missa Quanta deinde Scipionem in Africam transgressum belli mole Asdrubal Gisco, ius & Syphax excepere Ille triginta peditum,tribus equitum milibus,hic quinquaginta peditum milibus omnia latc vallanti Scipi ni occurrunt,quibus his vicis larata tamen belli instaurandi sedit Carthagiisnensibus fiducia, ut diuersis in senatu relatis sententiis , eam quae arma resumenda suadebat amplecti maluerint .Centum naues quae ad intcrcludedos commeatu Romanos mare tenebant, militibus armis instructae Romanam classem quae in Uticcns portu steterat, subito inuasere,etiam fugae abitusq; spem fis quos decedere morito optare debuerant, tentantes cripere.

O admirabilem fiduciam. O orbis imperario dignos Carthagiruenses quos ita spes