Claudii Galeni Pergameni De compositione pharmacorum localium libri decem, Iano Cornario medico interprete. Nunc ad fidem variorum exemplarium perspecti & eorum recentissima collatione ab innumeris mendis emendati

791쪽

quentia comonstrat,primum quidem quum ait, Dein drachmae podo Nauplion Euboicum. Deinde vero & consequenter quum aliis idem drachmae nomen apponit. Nauplion itaque Euboicum,pyrethrum vocat. Propterea quod Nauplius magnis pyris incensis,ut aiunt,circa Euboiae portum, mul tos Graecorum decepit, vi periret tanquam ad regionem portus bonos habente applicantes. Id ipsum vero ob Palamedis necem ipsum fecisse tradunt. At vero & Euphombium similiter his aenigmatice vocavit, quum ait Inde Menotiadae occisoris pontisto drachmam. Quandoquidem poeta Patroclum sic loquentem facit. Sed me parea ferox,Latonae, filius aufert,

Atque , tr Euphorbus. Pecoris autem hoc est ovium ventribus

excipi & adseruari Euphorbi sitit,propterea quod hos solos no corrumpit, & ob hoc in his reponi pharmacum potest. Est pori AEuphorbium olantae cuiusdam spinosae in

Maurusiorum terra nascentis succus,seculiatate calidissimus, R de ipso libellus paruus

scriptus est Iubae regi Maurusior v. Co sequenter vero Philo ait,Viginti & drachia mas candentis coniice flammae,piper album

per hoc significans. Est autem stomacho comodius & acrius quam nigrum. Viginti insu

792쪽

insuper drachmas seminis hyoscyami iniucere iubet, ' quod etia enigmaticae descri- sic ταbes ait,Totidc fabae se is Arcadicae, J Quan eod. doquidem aprum Erymanthium Hercules occidisse fertur, qui in Arcadum terra fuit connutritus. Quin & nardi ipsius drach. r. coniiciendam censer, quam radice falso di. tam appellat, quandoquidem spica nardi

Vere nominatur, Vult aute eam Creticam esse, quuait, ab ipsa Terra pictaeo quae Ioue clara manet. Quadoquidem fabularii scriptores Iouem in ductaeo Cretae monte educatum aiunt, occultatum ibidem a matre Rhea,ne & ipse a patre Saturno deuoraretur. Apposuit autem Ioui epitheton pissaei, quemadmodum multi etiam extra poeticam,in comuni sermone dicere solent, per Resculapiu Pergamaeum,per Diana Ephesiam, per Delphicu Apollinem, per V estam

Eleusinam. Quidam vero non Cretica ter ram,sed Indicam indicata esse aiunt,ex qua ebur affertur,ex hoc enim statuam Iouis in Pissa factam ac formatam esse. His omnibus & papaueris succum ammisceri iubet, qui recepto a medicis more priuatim optuappellatur, quum nullus aliorum succorum quantumuis multi sint in neutro genere: opium videlicet, nominetur, Quando igiatur ipsum nomen opion ex voce. o.&.pion

793쪽

componitur, ob id sane inquit. Qui mi, pion scribes , Ῥoci caput ampliis

addes, Nasculum Achivorum nominis articulum.

Indes post drachmis expense sumito lancis.

Quinque bisse. Hoc est iniice &opii drach. 12. Superest postremum quo omnia haec trita excipiuntatur, ipsum Met,itide coniecturaliter ab ipso appellatum, Natarum tauri textura, qua loquidem ex putrescelitibus tauris apes generari tradunt. Quod autem Atticia ipsum Melesse velit,ea gratia addidit, Cecropidarum,hoc est, Atheniensium. Caeterumper extremum versum ostendit etia Asel piadas hoc pharmacum sic praeparare, Ex Tricca enim generis sui origine ducunt,ex quoru ordine &poeta .est. Haec ferme priama antidotor u dolores sedatiu celebris facta est. Iuxta hac aute aliis partim ad ipsam 'appositis, partim detractis, aut appondera- tionibus permutatis,posteri magnum antia dolor u dolores sedantiu numera fecerui,

quas etiam colicas vocant, denominatione

ab affectione quae maximos dolores habet deducta .Ego vero primu quidem genera

les coponendi ipsas modos referam,deinde velut consueui,etia particularium materi

rum seriem quantum latissime se expandit

794쪽

subscribam. Opium itaq; fortissimu est ex his quae sensum stupefaciunt ac somnii soporiferum inducul. Operatur aute haec etia solum sapa dilutu,deinde tometo exceptu ac sedi inditu itemq; fronti ac naribus illitum. Si vero ca alio quopia vim ipsius moderante misceatur, moderatius haec facit. Verum quae ammiscentur ipsa,aut cocoquere,aut mitigare dolor osam assectione oportet,aut humores assectione efficientes dis.cutere,aut secare, aut attenuare, au t iuxta totam substantiam alterare. At vero neque

ignorare nos puto optimii esse compositionis scopu,qui trium coiectationi sit intemtus: Nimirum ut & sensus stupefiat, & nullum in posterii inde circa particulam detri mentum permaneat,ampliusque ut asseditio ipsa maxime inde iuuetur. Ad haec igitur respiciens Philo mihi videtur hoc pharmacum de quo iam proposuimus dicere, composuisse, Ex opii quidem & hyoscyami mixtura somnum soporiferu, & sensitiuae facultatis stuporem inducere voles. Quo Vero citius distribuerentur, & totum affect rum partium profundum penetrarent , calfacientia ammi1cui pyrethrunt,&euphorbium, di piper, quae nocentes humores dis, cutere possunt,&extergere viscosos,ac se- care crassos,& ventosos fatus attenuare - Bb

795쪽

ctoria vis omniu frigidaru affectionum in nardo sita, Verum Cretica nardum iniicere non oportet,neque omnino eam quae apud nos nascitur,quam montana & herba Nar-

diten magi s quam nardsi appellant, Est igitur Celtica nardus optimum pharmacum, efiiciens quaecunq; etia Indica nardus solet, Vertim ab ipsa viribus deficit, velut etiam a Celtica,Montana, Quemadmodia aute ex aromaticis appellatis medicamentis Philosolam narduiniecit, Sic posteri alius aliud apposuit,aliqui aute plura. Quae ver d apponuntur sunt,flos iunci odorati, & cassia,cinamomum,amomu,& costus. Quemadmo . dum autem rursus crocu addidit,crudoruhumorum concoctoriit, itemq; affectionumedicatarum, Sic alii myrrham &castoriuam miscuerunt. Plurimi aute ex ipsis,neque male in hoe facientes,& haec familiaria se mina 'e quibus etiam antea in cofectionibus ex seminibus costatibus dictum est,addiderunt: quo videlicet amaroru medicamentorum iniucunditate mitigent, & totupharmacum ad distributione & urinae propulsionem instigent. Si vero & humorum crassitudo attenuari expetat, etiam hoc ipsum faciunt, Dico autem apii seme, cumini, tauci, petroselini, anisi,& quaecunque

796쪽

eiusmodi existunt. Apponam igitur iam&copiam ac seriem particularium materiem a prioribus medicis usu ac experientia cognitarum. De colicis pharmacis ab Andromacha confriptis.

P Rima itaq; ipsarum in haec verba scri

pta est. Colica Cassi. Anisi dracta. 5.se. minis apii drac. n.nar di drac. q.alii drac. 6. castorii drach. 3. petroselini drachna. . alii drach o piperis a ibi drac. s. & longi drae. smyrrhae drach. 6. iunci odorati drach.tres, succi papaueris drach. 6.croci drach.3. Encipe melle cocto. Quidam etiam cinamomi drach. i.aut cassiar drach. t. Datur ad summum nucis regi paruae magnitudo ex aquicalidae cyathis. 3. minimum nucis ponticae magnitudo. Colica secuda ab Androm cho scripta haec est. Colica Cassii,ut Crispus. Facit & foris imposita. Anisi drac. Ir. seminis apii drach. et . nardi Indicae tantundem, storii drachm.ε. seminis petroselini drac. μ.myrrhae drac. n.piperis albi drachmas. u.& longi drachm. Io. iunci odorati drach. s. opii,croci,cassiae singuloru drachmas. I 2.costi,acori,utriusque drach. 6. Excipe melle cocto. Praebe nucis ponticae magnitudine ex aquae calidae cyathis. 3. Haeisitur praescriptae duae confectiones ex me-

797쪽

dicamentis de quibus pauid ante dixi compositae sunt. Quae vero deinceps sequitur, qua se vim esse ipse ait, habet etiam alia quaedam praeter priora,eiusde generis cum opto &hyoscyami semine existentia,velut

malorum madragora succubaut qui ex rata

dice ipsius expressus est,& succum cicuta Habet item phia ponticu, quod partim nardo celticae,partim petroselmo & urina ciem tibiis seminibus simile existit. At vero syl- uestris brassicae semen ex maxime attenuatoriis est,& quae multum siccare ac discutere possiunt. Ex urina cientibus est & Meon,& asarum. Illyris vero quam neq; nomin uit iridem Illyrica,concoctori u est & ait nuatorium pharmacum. Stoechas autem a putrefactione vindicat & attenuat. Ipsum pharmacum aute sic describitur. Colica Tullii qua utor. Succi malorum mandra orae drachm. 8. aut succi radicis eiusdem rach. Io .phu pontici drac. 8. seminis bras sicae sylvestris drac. 8. cci cicutae dracas. costi, piperis albi,& longi, myrrhae, opii,singulorum drach. 8. opopanacis drach. s. stoe- cadis, seminis dauci, Mei, astri, singulorum drach. H. cinamomi, illyridis, acori, singulorum drach. 8. Sequitur post praescriptas Colica Abascanti, quam apud me cons nam reperi. Anisi drach. Io. seminis seselis, drach.

798쪽

drach. 2o. petroselini,nardi Indicae, piperis 'albi & longi, singuloru drac. 3.& obol. 4. κ Alias. c. Opii drach. Io. myrrhae drachm. Io. cumini Aethiopici,castorii utriusq; drach. quinto, iunci odorati,croci, utriusque drach. s. Excipe ac praepara cum melle cocto. Colica admirabilis qua utor,& ad voluulosos di qui stercus sursum euomunt in magnis doloribus,datur magnitudine fabae in aquς frigidae cyath.3.aut. . Piperis albi, seminis hyoscyami,utriusque drac. 4o. opii drach

bii,pyrethri, singuloru drachmas duas,e cipe melle cocto. Alia non inefficax ad iaptotos ob id dicta,ad omnem etiam infla-aionem. si nis,seminis hyoscyami, piperis albi singulorum drach. o. succi papa-

ueris drach. 2 o. croci drach. s. opobalsami drach. tres,excipe melle. Colica Teren- .lii Valentis. Sisonis, piperis albi, seminis , hyoscyami,singulorum drach. O.succi papaueris drach. 2 o. croci. drach. 8. alii drac. s. .

corticis radicis mandragorae drach G. me lis quod satis est. Quidam etiam opobalsami drach.3. Colica Apollonii. Nardi. drach. 1.castorii, eniculi, succi mandragorae,costi, singulorum drachm. I. asari, spica utriusq; dracb.3. opopanacis drach. I. lauci Cretici drach.a.cii amomi drac. .piperis

799쪽

- albi & longi, iridis, myrrhae, singulorum

drach. r. lemniae sphragidis. drae. Io. absintlati drach. r.excipe melle. Datur drach. I. ex aqua. Colica ut Nicostratus,Isotheos appellata,empta talentis duobus. Facit ad stomachicos, oculorum dolore si, & vexationes, vulvae labores,ex aqua mulsa incocta ruta. Croci sesquid rachma,nardi dracb mas duas myrrhaedrach. S. costi piperis albi& longi, galbani, singuloru drach. I. OpΟ-

balsami drach. .cinamomi, succi mandra, gorae,castorii, singulorum drach. χ. seminis dauci drach. .& dimidia sagapeni drach.3. cassiae drach. .excipe melle Attico. C lica ut Scribonius. Cineris cornu ceruiteneri usti heminam, piperis albi, myrrhae, utriusq; drach. r.ex tritis cochlearium unuexhibeto. Et cochleam una cruda trita cuuini cyathis duobus & aqua calida. C lica qua assidue utebatur,perfecte liberans v Alias & malum extirpans. Tingiberis drach.3.

rrhae. corticis salicis drach. rutae ramulos tres aut quatuor, ph nicobalanorum drachs.aquae cyathos. 6. coniicito in vasculum nouum,&coquito donec tertia pars supersit,& bibendum dato ad triduum post irritationem,&facto interstitio idem facito,ad plures dies pharmacum in potu exhibendo. Colica

Tullii bona, qua & ipsa utor. Seminis

bras

800쪽

brassicae sylvestris,phia pontici, utriusq; sena i sse m. piperis albi & longi, mei J seminis dic Ldauci, singulorum drachm. s.castorii, costi, Sic vet. Opii, corticis mandragorae, nardi Indicar, eo l. Di asaris,illyridis, singulorum drac. s. stoecha-gulorum dis drach. s.cinamomi drachm. I. cassiae da- dracb. 6.phnitidis drach. i8.excipe melle cocto. Da liquoris fabae Aegyptiae magnitudine. Colica qua nacu tra-a miratus est Ariston, ut Diophantus LV- chmas. 4.eius. Succi centaureae,castorii,scilla assa-s iii citae piperis albi&longi, myrrhae, rutae hor- cura irae. tensis,hyssbpi,abrotoni,iridis Illyricae, sin- Jubdesim gulorum drac. 2.croci, ammoniaci thymia- myrrhae , malis,radicis acori, phu pontici Tingi be- nardi Iuris,ueratri albi, singulorum drach. I. excipe dita, asa

aceto mulso. Datur etiam drach. l. ex aceto ri, a ori

mulso, Colica ut Publius in Putiolio & illi idis

Apollonio. Polli drac. s. scordii drac. i 2. gentianae drachm. ς .seminis rutae sylvestris drach. 4. succi cyrenaici drach. 3. rubricaelemniar drac. s. myrrhae drach. I. opobalsa mi drach. 8. piperis albi drach. r.& dimidia, cachryos, drac. q. Verbenacae herbae drac. r. pentaphylli drach. s. excipe melle Attico. Da magnitudinem nucis ponticae. t. d.

Quae Asclepiades ad coli asseclus ossi lit. Antonini P Harmacum inspersille ad coli inflatio- pharmacunes, Antonii pharmacopolar, huius valde pravsus smus erat. Chryso balani drach. r. se- clarum. selis,