D. Laurentii Heisteri ... Compendium anatomicum totam rem anatomicam brevissime complectens ..

91쪽

De Pede extremo σ Tarso .connexionem per ligamenta fortit Iima; deni que statum in recens nat is ; ubi pleraque adhuc

1 unt cartilaginea.

I s. Nominatim in astragalo , qui & talus

vocatur, situs, figura, articulatio cum tibia, fibula, & calcaneo, atque capitulum pro articulo cum naviculari praec pue notanda. 174. In calcaneo, 1 eu olfe calcis, considerandus situs, figura, magnitudo, alticulatio cum astragalo &osse cuboide; apophysis retrorsum prominens, ad lapsum supinum prohibendum, in cujus iaciem posteriorem inseritur tendo Achillis omnium forti ssimus. In latere interiori excavatio, pro tuto vasorum transitu ad meta tarsum & digitos, conspicitur. I s. In naviculari seu scaρboide, situs, articulatio, cavitas gleno idea, pro capitis astragali articulatione ; & ties facies anteriores, ossa cunei formia excipientes, perpendenda leosterunt.

II 6. In cuboide lustramus situm, in tarsi latere externo, ubi sustinet os metat arsi extimum, quod minimo digito articulatur, & simul os metat arsi huic proximum; deinde articulationcm eum ossibus vicinis ; incisuram in inferiori parte, in qua os sesamoi deum frequenter, intendine musculi peronaei postici, reperitur. 177. In ossibus tribus cuneiformibus situm, magnitudinem diversam, articulationem cum naviculari & tribus ossibus metat ars, pollicem scilicet, secundum & tertium digitum sustenis tantibus.1 8. In METATARSO notamus situm ;os- meta. sa quinque, in quibus corpora fere te retia, suis raros. perius convexa, Inferius concava, interstitia pro collocandis musculis interolseis; capitula

92쪽

De Metat.trso D Uissi. posteriora, cum rario juncta, inaequalia anter lora, rotunda, pro articulo cum digitis, quae multum eminent, ut vim musculorum digitos flectentium augeant; magnitudinem diversam

horum Ossium ; apophysia in extimi sive quinti

ollis capitulo posteriori magnam, cui pes, adeo- litte tota moles corporis, rnultum insistit.

dieiii. 1 9. In DIGITIS PEDUM pleraque ita se

habent, ut in manuum 9 attamen tredecim plerumque tantum in adultis, saepe tamen etiam

quatuordecim hic inveniuntur os Ia, longe mi nora & tenta jora, quam in manibus, si poI- lex excipiatur . Motum habet strictiorem quam digiti in anuum ; atque digitorum maximus es pollex , quamvis solum duo habeat Ossa sive internodia; reliqui tensim minores, aliter quam in digitis manuum: digitusque minimus ut plurimum, &saepe etiam huic proximus, duo tantum distincta in senibus habent ossa , quia dum ultimae phalangae haud raro concrescunt: hinc

non nisi duodecim tunc numerare possumus.18o. Supersunt OSSA SE SAMO IDEA: quae

IM 'ioi- sunt parva osscula, in annosioribus S senibus maxime conspicua, ad figuram seminis sesami aliquando accedentia: quorum stus frequentissimus i. in pollicibus manum S: pedum, in quolibet saepe duo, non raro tantum unicum; 2. unum in junctura meta carpi R digiti auricularis, in abductore hujus digiti frequentissime haerens sa); 3. unum saepe in quovis condito externo se moris); 4. unum sub osse cuboidet ars , in tendine peronaei postici. Haec quatuor decim in virili aetate & senibus plerumque re-Pe Iiuntur, quandoque tamen etiam unum in condy-

93쪽

condylo se moris interno, sed rarissime. Alia quoties etiam unum in lacie externa ossis meta carpi, quod indicem sustentat, in tendine musculi adductoris indicis, reperi; saepius vero in pollicibus manuum alterum deest. Plura igitur sedecim rarissime, sed frequentius pauciora inveniuntur; hinc errant illi, qui ultra quadraginta generatim adesse scribunt & numerant, atque cuivis digitorum articulo duo& ad pingunt & adscribunt, ut tamen plurimi fecerunt. Omnia inhaerent tendinibus musculorum, exceptis iis, quae in condylis femoris reperiuntur: haec enim principiis musculorum innascuntur. Figura & magnitudo eorum diversa est & irregularis. In iunioribus cartilaginea sunt, idcirco facilius in senibus reperiuniatur. Musculis pro trochleis inserviunt , eorum que vim augent, Cons. Notae sub signo i').

DE NUMERO OSSIUM.

181. Exhibitis se ossibus omnibus totius cotanumissporis, facile iam erit numerum eorum nosse, ossium. in quo determinando Auctores tantopere variant. In senibus plerumque ultra 26o. non re periuntur: in juvenibus Ar pueris major qui. dem est numerus, verum incertior; quia mulista in unum postea concrescunt. In ca ite exposuimus sexaginta novene ex quibus cranium, una cum sex ossicut is auditus, habet maxilla superior -- maxilla inferior dentes in utraque maxilla

94쪽

38 De Numero ossium.

In trunco adsunt Oisa I s: nimirum vertebrae 14

sternum licet saepe ex duobus frustis constet r

In extremitatibus adsunt ossa i38. ut scapulae E

rotulae sive patellae, - -- Eolla tarsi utriusque pedis , -- q

annos pubertatis sacile adhuc ta4. distinstae deis monstrari possunt; quae fi liis 26o. addantur, numerare possumus in universum olla corpo

ris humani 384.

DE JUNCTURIS SIVE ARTICULATIONIBUS OSSIUM.

95쪽

. De .ncturis ossum. vo go agere solent m principio osteOIogiae; Quod Ego in fine eἰus, cognitis prius ossibus, rectius fieri

existimo et quapropter iam ad eas pi Ogredior. id4. Graeci nomina iis imposuerunt Graeca, a signis ra articuli & medio conjungente desiimta : in quoiarum vero explIcatione, quia script cres anatomaci immensum variant &eoniushmulti scribunt, seu uenti modo eas, & cx mente Galeni & Binocratis, optime dispesse atque explicari pC me credidis alio tem rore prolixius forte de Iis actimis.

Latinis commissura , conrunmo g cnus est a oudficie Autores omnium juncturarum, tam cum, uoam si ne motus complet tens duas s ei ει, '

l t Enarrbrosis, quando caput profundae cavitati iunis gitur: ut caput femoris cum acetabulo Jl Aribrodias, quando caput cavitati leviori iunei-l xur ut Iunctura humeri cum seisiuia. δ''RLGiuum M. si os suscipit & suscipitur: Gallis

ec. dulbus a rillo pio Tνochoides additur. ubi motus instar rotae circa axin, sicut articulus primae colli vertebrae cum secunda. His a recenistioribus quibusdam adiecta est Amphiaribrosis qua comprendendere volunt omnes juncturas cum motu ma ni fesso, differentes a praecedentibus, Vel figura, vel motu . 'SSInaribrinis, motum habens vel

t. nussum

96쪽

6o De Iuncturis Ossum .i nullum, cuJus species sunt : futura, harmonia

fine medio, scit. alieno, aut ab osse in adultis dii verso ) ut in osse frontis , maxilla inferiori, i ossibus innominatis, vertebris &c.

cum medio, scit. alieno, ab osse adhuc diverso rcujus pro diversitate tres sunt species, ac quae- L libet cum & sine motu, ut sisncbondrinis, in ossibus pubis, vertebris inter se Z c. Sanne rosi, in omnibus juncturis artuum, sutu-

4 ris cranii Sc. lassareosis, in scapulis, osse linguati, gingivis&c.

DE ERI OSTIO, MEDULLA, LIGA. PMENTIS ET CARTILAGINIBUS,

tanquam partibus ad ossa adhuc pertinentibus. .rio. I 86 PERIOSTIUM est membrana nervostium . sa, vasculosa ab , sensus acutissimi; omnia ossa externe & interne proxime investiens , dentibus, quantum super gingivas eminent, locisque, ubi muscuIi inseruntur , exceptis: hinc in externum & internum dividitur, vocaturque perieranium , ubi ossa cranii extus, dura mater vero, ubi intus ea investit. 187. Constituit rudimenta ossium in utero; organum est secretionis materiae osseae , sicut membrana adiposa pinguedinis , &ossa ab hoc. accretionem, augmentum & nutritionem capiunt: nam hujus vasa sanguifera ossa innumeris in locis penetrant, sicut in juniorum ossibus maxime observatur. Sensum ossibus laris gi- ω Vaseo Ia huius eopiosissima variis in tiguris exhibuit Rushius .

97쪽

De Periossio er ille dulla. 6 igitur: nam hoc orbata, uri & lecari possunt sine dolore . Terminum & figuram praescribit ossibus: nam ubi laesum est, exostos es, io, phi, caries &c. oriuntur. Diversam in variis partibus habet crassitiem; internum tamen exteriori longe est tenujus, & ossa intus nutrit; vasaque sanguifera & nervos recipit per singulares canales, ossibus hinc inde insculptos, quae cum medulla communicat. oriri vulgo dicitur a dura matre cerebri: quod vero recte loquendo dici non potest; quia simul & eodem tempore cum dura matre in statu gene

ratur .

188. MEDULLA, massa olim informis habita, constat ex iubstantia oleo sa, pingui, subtili, & minutissimis vesiculis membranaceis, in quibus e languine arterioso, fere ut pinguedo, pinguis haecce substantia secernitur;

contineturque in plerisque ossium cylindricorum cavitatibus : nam in cavernosis ossibus succus tantum rubicundus, pinguis, quasi medullosus, deprehenditur. Vasa medullae, per praedictos canales; hinc inde in ossibus occurrentes, ad cava ossium penetrant et arteriae materiam medullo iam adierunt & secernunt, venae sanguinem redundantem revehunt; nervi vero sensum ejus vesiculis largiuntur . a Neque crescit neque decrescit secundum lunae augmentum mel decrementum , ut nonnulli existimarunt; sed prout animalia motu exercentur, vel quiete gaudent, idoneo & suis cienti, vel inepto pabulo, fruuntur. Haec subtilis pinguedo'. si- Vc Ol m, interstitiis fibrarum ossearum te insinuans, ossa ab ariditate & fragilitate prae

sal Experimenta Dufernti hae de re vid. in Hi .

98쪽

62 De Ddalla U' Istamentis. servat; sed ea, ut olim putarunt, non nu

trit

189. LIGAMENTA sunt vincula robusta,

ut plurimum membranacea, juncturas mobiales specie annuli cingentia, connectentia, ossiis umque collis firmissime innatas nunc cartilaaginea, nunc nervea quoque aut tendinea, sive te retia, colligandis Ossibus destinata. Dantur quidem adhuc alia ligamenta, quam quae ossa ligant; sub quibus vero semper partes me misbranaceae intelliguntur, certas partes colligantes: ut ligamenta musculorum, linguae, uteri, penis &c. de quibus suo loco.

Ca=ma. iso. CARTILAGINES deinde ad ossa peristines. tinent, quae , ut g. 31 dictum est, sunt partes ossium aemulae, elasticae; nihil vero plerumque, vel parum meditullii aut medullosi

continentes,

lul. Cinguntur suo perichondris ' Ω l. ad olla conjungenda, ut in vertebris, &c. 2. ad cavitates articulorum formandas; 3. ad extrema ossium obducenda, eaque polita, & laevia reddenda , ubicunque eorum m olus requiis ritur, inserviunt. Ceterum etiam ad asperam arteriam, laryngem , bronchla , nares, aure Saoras palpebrarum, aliasque partes, de quibus infra, constituendas, utilissimae sunt.

& quidem primo

DE TEGUMENTIS COMMUNIBUS CORPORIS HUMANI.

asi. Consideratis hactenus ossibus, tanquam fulcris

99쪽

. De cartilaginibus. Iuleris machinae humanae, partibusque ad ea perti nentibus, progredimur nunc ad partes molles examinandas: quarum doctrinam S. 3s. SARCULOGIAM

193 Dividi haec potest l. in doctrinam de Tegu

mentis live velamentis communibus corporis humani, r. in Splanebnologiam , 3. in Anchiologiam , q. Neurologiam , . MIologiam , S 6. Adenologiam .i9 l. In Splanchnologia considerantur I. viscera ab dominis eblopaea, sive digestioni alimentorum destinata .' quae sunt, ventriculus, intestina, hepar, Ilen & pancreas; a. uropaea, sive urinae secretioni inservientia: ut renes, ureteres, vesica urinaria, urethra I 3 partes generationi dicata, q. organa refνι- rationis & circulationis sanguinis, in thorace & collo ita et ut puImones, cor, diaphragma, partesque ad has pertinentes; & denique ultimo cerebrum, organaque sensuum in capite collocata. tys. Antequam vero ad interiora perpamus. TEGUMENTA COMMUNIA, totum corpus cingentia, prius consideranda sunt; quorum in bestiis quidem plura. in homine vero non nisi tria reperiun

turr ut C UTICULA , CUTIS & PINGUEDO,

membrana adjosa : quas partes jam, cum sequen tibus reliquis, In forma tabularum, ut vocant, ex. Libebimus; ut tyrones in sectionibus omnia, quae in parte quavis corporis notanda &' discenda occurrunt, uno quasi intuitu perspicere intuerique possint. i 96. CUI ICULA est membrana tenuis, totam cuωtem, cuius quasi pars est arcte ambiens, unde&Graeco vocabulo uidermis vocatur. In hac notanda, .Adbasio , firma cum cute , interveniente corpore reticula ri Malpibii ; sic , ut in sectione cadaverum non sca i pello, s ed aqua fervente i eparari possit . Alias tamen etiam in viventibus eam putrefactione, ignere vesicatoriis a cute recedere Observamu S. olor s

100쪽

64 De cuticula. color, in Europaeis albus; m LEthiopibus , niger.

Struetura vel substantia ex minutis Iimis lamellis, &quasi squamulis, arcte tamen cohaerentibus, micro1copio observandis, constat: in quibus copiosissima Foraminuta , pilis, transpirationi & sudori exitum, mercurio aliisque rebus ingressum praebentias ρ rivulgo dicta . His quidam valvulas tribuunt, pro sudore moderando; quod tamen vi clastica horum vasorum potius fieri, existimo. crassities diversa , eaque maxima in plantis pedum S volis manuum: reliquis in partibus valde tenuis . Sulci, sive lineae, incisurae Plinio, varii, profundiores& leviores ubique, praesertim vero in votis manuum , conspiciuntur: ex quibus multi vaticinari conantur. In apicibus digitorum, spirales sunt, ductusque cutis excretorios, certo ordine hic dispositos,

defendere videntur. Regeneratio, in viventibus facilis est; attamen ejus Ortus, non a condensatis ab aere exhalationibus corporis , ut veteres voluerunt; sed potius secundum Leeummenbse tum, ab expansione ductuum cutis exiscretoriorum ; vel secundum Rosibium ab expansione papillarum cutis nervearum , multas minimas squamulas sive lamellas, inter se cohaerentes, coninficientium, ut mihi videtur , ab utrisque simul.

Vid. Notae sub num. et . Visa , neque a I Usbio subtilissimis sui; injectionibus

detegi, neque ab aliis adhuc certe demonstrari pol

iunt; hinc laesa sanguinem non fundit, & sensu iere destituitur; a subtili tamen liquido eam nutriri ®enerati necesse est.

us, i. detendere cutem ab attritu, dolore , & scicitate atque sic et . sensum tactus juvare & moderari

3. moderari humorum nimiam exhalationem.

1; . CORPUS RETICULARE MALPIGHII, s V e RETICULUM CUTANEUM , est tenui is fra