장음표시 사용
141쪽
go ordine praeserentes. Sequebatur armati Populi pars non modica, inversis ut assolet armis, incomptis signis , ac reliquis mo filiae incitamentis. Post quos succedebat funereus lectus, candidolioloserico constratus, propendentibus utrinque u ire ad terram laciniis, in quo cadaver, amictu itidem albo, Deiparae Carmelitante symbolo munitum medium tenebant, hinc majoris formae
evaginatus ensis, inde scipio Imperatorius: lectumque cingebant decem elata vexilla, post quae excellJus aliud , in quo sub Regis , & Ducis Ascos inligni is gentilitiis , insignia etiam Ma- sanelli visebantur , quae tamen ut intelligerentur sorte tum primum edita ejusdem mei nomine fuerant inscribenda . Claudebant agmen mulieres sex millium numerum supergressae ,
quae omnes tam sne suco , quam extra necessitatem moerentes Iugentesque , placidam Masanello suo requiem beatas inter sedes precabantur, & ut obtinerem, Angelica salutationis ad Dei param Virginem verba solemni oratione comprehensa sedulo iterabant , pro numero precatoriorum globulorum , quos pio ritu in
orbem aptat , Corona celebre nomen adeptos, manibus praeser
bant. Excipiebatur haec, quacumque incedebat, pompa ab aliis, atque aliis armati Populi cohortibus, in eamdem tristitiam com- politis, deserebaturque ad funebre campani aeris sonitum per celebriores nobilioresque Civitatis vias, luminibus illustres, dona ruin senestris expostis ι certantibus inter se in hac luctus imagina Civitatis Primoribus , inter quae Cellemaris Princeps ad singulas magni sicarum suarum aedium senestras , binas cereas maioris Q mae saces splendere iussit . Prorex vero supra omnes appropinquanti cadaveri octo nobiles pueros cereis lacibus instructos o viam milit , per totam illud Arcis arcam prosequuturos; in qua . Praetoriani Hispani milites, structa acie tendentes, transeunti hastarum , fgnorumque Regiorum inclinationibus venerationis ollicia , summis tantummodo Ducibus debita, praestitere. Indeque capto per reliquam Civitatem ingenii circuitu, tandem eadem Pom-z ad Templum, e quo primo elatum suerat, tertia demum noctis ora relatum est, a Populo sere universo , in Mercatu militari ter initructo, exceptum quam lionorificentii siue , & nedum ha- sartim signorumque inclinatione cultum , sed ad majorem etiam fgnificandam more militari tristitiam , sulfureo illo nitrato pulvere incenso , foraminibus ignitorum tormentorum ad Concipiendum primo ignem apposito , praecluso tamen.aditu ad tubum, quod sumatam dicunt.
142쪽
Relato demum in Templum cadavere , superque timiu li molem , ex temporaneo opere extructam antea , funalibus undique collucentem . imposio , sacer Ordo parentalia magnificentissitne peragit , Masanellumque suum ingens illa mul titudo suprema lamentatione complorat. Sed nihil aeque celeri bravit lanus illud , quam de viri sanctitate opinio, tanta constam ita apud universam mulii tudinem essula receptaque , ut inter δε- lemnia precationum , i quibus vetusto ritu patrociniim beatarum mentium apud Deum alternis vocibus supplices emagitamus, L tantas vocabulo inter insigniores nominatim compellatos, saepius gemmari auditum fuerit a Plebe. Sancte Masanelle ora pro nobis . Quin & ipsi luminibus orbati , qui stipem emendicantes, ad facilius impetrandam repromittere solent certam precationem ad aliquem ex Sanctis in vulgus acceptiorem, audiebantur ad valvas ej isdein Templi inclamare : Orationem se de S. Masanello pie recitaturos. Nec stillita certatim stipein congerente multitudine , ut PrinPrius multo illis convenire possent ea, quae inter adulandum c cinit festivus Poeta Martialis. Qui singit sacros auro , Mel marmore vultus,
Non facit ille Deos; qui rogat, ille facis.
Insto ab orbe condito mortalibus inores, immortalitate eos, ct quadam divinitate donare , quos de Republica optime meritos mors subtraxisset invidiae , sacili de alieno liberalitate , qua ipsi-met augentur largitores; nec enim ignaviam sibi homines exprobrari ab ea virtute sentiunt, quam dum colunt , supra humanas viares posuere . In Neapolitano vero Populo haec de Masanello suo ex levissima , & sortuita occasione ut sere semper talia, ortum habuit persuasio. Inter ornandum ad funus cadaver in Iecto stratum , animadvertit ex astantibus quidam , destitutum esse precatori is illis in coronam globulis , quibus in pietatis professi nem instrui apud eos in moribus erat ; propere igitur is suam
levi iactura ex cadaveris digitis de more suspendit. Quod
conspicati viciniores , opinatique ad attrahendam tactu sanctimoniam, ut fit, non praebitam, sed admotam coronam fuisse : certatim &ipsi jam tacti religione admovent suas , cumque ex eis, aliquae, rigentibus digitis implicitae , non eadem facilitate explicari retrahive possent, fuit quae diceret, Masanellum retinere, Masanellum vitae redditum , fidissimo carissimoque Populo non defuturum . Certe non defuere plerique splendido assirmantes mendacio, ore iucundissimo Masanellum sibi arrisisse . Fortasse etiam credulos,
143쪽
& desiderio avidos ea species ceperat , in incerta ilIa intendenti hus jam se tenebrisis alium luce. Utcumque tamen Contigerit, haud dubium est , commotam animis plebeculam , & gellarum rerum admiratione suspensam, perempti desiderium, δc grat ficandi studium , sancti talis persualione dementasse. Et hunc exitum habuit vir nullius pretii in opulentissuna ,& nobilissima Civitate . calamitate temporum , quanta voluit P tentia abusuI per ossiduum . Magnae haud dubie apud posteros laturus famae , ad quos bonam etiam facile transmisiiset firmitudine animi, libertatis amore, opum honorumve abstinentiri, & ut erga re lares siros caritate S fide praximus, iri adversus consceleratos odio impulsu tamen quodam Natum verius quam vera virtute); nisi postremo biduo intemperie corporis, animique cuncta corrupisset. Omnibus certe documento suturus, nihil elletam humile, nec adeo contemnendum , quod temporum Iatio , vel rerum exigentia vicere nequeat fructuosum.
144쪽
RE CRUDESCIT SEDITIOLT IN DETECTIONEM DEGENERAT.
S Iato Masanello, & cum eo sublatis , quae Masane Ium ex citaverant, vectigalibus, res ad pristinam tranquillitatem relliis tutar videri poterant. Quinimo Regiis Adininistris redditae longe meliores ; ut enim Vesuvii incendia paucis retro annis per eas dem terras vagata , ingentem quidem attulerant stragesi cultori bus , ipsas autem terras cineribus suis pinguiores Eecundioresque reddidere : non secus jactura eorum , ad quos iura vectigalium tributorumque pertinebant, Dominantes non attingebat, sed uberiorem reddebat allevatum Populum ad uovarum indictionum serendas fruges, quas ex impotentia antea respuebat. Sed Medicinae pars illa, quae sectionibus constat, morbos non expellit sine vulnere , quo aegritudo semper, non raro mors in ipsa curatione accersitur . Hine onus haud dubie ademptum , cui Neapolitana Respublica impar erat; violentia tamen , & contumacia multitudinis successere, habenas obsequii disrumpentium , quibus D minantis imperium continebatur: quo vulnere nullum altius vii lia penetrat adianistrationis eius, in qua sui delinit Sapiens non aliter ratio conliat, quam si uni reddatur. Cui ut medelam ex praesenti rerum copia adluberet Prorra, id , quod remanserat v talis
145쪽
talis spiritus, intra trium Arcium spatia , militari praesidio firmatarum , Contrahit. Caetera vero , in speciem saltem, summa usus industria nititur retinere. Hinc si quae aspera , licet grata tamen vulgo, decernenda erant , ipse ad imperium usurpanduin edicebat; eorum insuper se praebebat auctorem , quorum desiderio tangi Plebem intellexisset. Prioris generis Hii, post confirmatas concordiae conditiones , in quas cum Masanello convenerat , edicere poena capitis indicta, ne quisquam mentionem saceret de ulciscendis incendiis, quae merito contigissent; posteriorum vero,
dum fratrem , & sororium Masanelli , quos Populus post hujus
caedem flagita sse ad necem poenitentia tangebat , edicto proposto inter venia donatos recensuit ; per omnia tentans, quam compescere non poterat plebem , mulcendo, palpandoque in o ficio continere : per Genuinum praecipue aerarii Praesectum , &Arpatam Populi Delegatum , quos plebi grati Tinc , beneficiis A promitas oneratos ad Regias partes pellexerat . Qui annuente Prorege quamplura in vulgum acceptissima pariter promulgavere. Sirper omnia : de pane unciarum quadraginta in pondere conficiendo , ineundaque quolibet mense ex halegro ratione , an commode augeri ulterius pollet. Nec minus grata , quae Genuinus diligentius cavit, ne in tenuiorum fraudem , & dietim vi Ventium, panis, vinum , caseus, & suillae carnis obsonia , nec graviori, quam erat statutum . pretio . nec in majori quantitate. quam quotidianus posceret Usus , venderentur ; neve e Civitate exportari. liceret; & denique dum facultatem vini vendendi, locis, modis, personisque circumscriptam , promiscuam fecit cunctis, ominnibusque locis, & ad libitum cujuscunque . Quae ultro concensa satis aperiebant, qua et Iet usurus facilitate Prorex ad ea, quae
Inter cariem tum implevisset Cosmus , quae iustiis su rat de insculpendis marmore concordiae legibus , atque in publicum soro medio exponendis , figendisque ; agitare eas sermonibus vulgus coepit, ct cum in quamplurimis illarum capitibus non pauca desideraret, multa secus interpretaretur. Omnia in suspicionem traheret, exarsi in Cosmum, & proditum sucIamans deposcit ad supplicium . Saluti fuit exemplar autographum stati in exhibitum eorum, quae shi mandata fuerant, cognitum respondere ad literam iis , quae marmori insculpta visebantur . Quibus tamen non acquievit semel commota Pleri , sed a facili Prorege obtinuit, ut per speciem declarandi , Plura aP -
146쪽
enim, adderenturque. Quae tamen omnia, vel ad angendam in Civitate commeatus copiam, & vilitatem , vel ad ius exaequan dum exactius inter Populum , & Nobilitatem tendebant. Sed la Cilitas Proregis pronior ex eo apparuit , quod ex aliena injuria
Plebi permisit. Mercenarii quidam nautae plura si hi deberi sti- Pendia a Medinio olim Prorege causeti , Genesii Sanguineu J
nuensis, qui ei fuerat a rationibus , domum adeunt , & alf eo Pecuniam poscunt. Renuentem, seque pecuniam a Meuinio hab Te Pernegantem , circumsistunt, clamoribus terrent, minis urgent; S licet magna assiliente, S lavente multitudine sacile.possent , a vi tamen abstinent , Proregemque confidentissime adeunt : In
Regiis Cymbis meruisse se remo addictos per plures menses , ju sis
cujuscumque ex Proreos familia , Genesi praesertim , promptos et durum , nec profecto ferendum , sipendia . poscentes tanto staore quae sita , ad Proregem delegari, quem nisi veneratione cognoscant, juvsius ab eodem pecuniam repraeseruari , a quo jus a accepissent . Et ita hono Proregi visum, perinissiumque , ex suppellectili Genesana
id fibi nautas sumere & hahere , quod ad persolvenda stipendia
His artibus conciliatis sibi utcunque PIebis animis, Prorex
ad eam magis cicurandam confidentiae opinione, in Palatium regreditur ; dimitIaque ad suas quemque domos Nobilitate, omnes ad consueta munia o unda, tamquam reddita pristina Civitatis forma, hortatur. Nihilque magis cavens, quam ne novus aliquis Masanellus insurgeret, admonitus audacia cujusdam , qui improbo tantae rei conatu ab indignante Populo oppressus fuerat; pertentatis prius Procerum popularium animis , ut quos abhorrentes ab universa
Nobilitate. cognovit, Dominicum Millonium quemdam , ex Ple- he hominem , Ionga militia in Regiis exercitibus clarum , Magi-srum militum Populo imposuit. Quem Populus nec recusavit , nec accepit; sed medius inter contumaciam, & obsequium, salubri temperamento, Civitate universa in sex partes dii tributa, sex pariter Praesectis militaribus, quos summos Instructores vocavit, attribuit; S inter caeteros Millonio , cui regiones attributae, quae sero Pro xima: a plebeis potissimum incolebantur, ut eius in armis peritia uti tuto possent, cujus fidem suspectam habebant, quam tot copiis, in quibus suam erat robur partium, cinxissent. Quamvis igitur, in tot Praesectos distributo armorum regimine, non obtinuisset Pror , quod instituerat, ut a gnaro, cujus sponte Praefectus esset, arma Penderent; ultra tamen vota sua omnia est consequutus , ut ad
147쪽
illorum muItiplicitatem muItiplicarentur custodes, propugnatur eam super omnes stationem , ad quam non minus ipsortina',
quam Proregis intererat , oppolitis licet ex causis ) ne quisquam Masanello similis attolleretur . Hac Proregis lenitate e quias ferocissimus non quidem domitus adeo , ut irenum admit teret , sessoremque pateretur ;prosectum tamen, ut iras deponeret,
ct palpari permitteret, non levia praebens identidem docilitatis argumenta , quandoquidem & Antonium de Angelis , ex telo nii Praesectis praecipuum , tentantem quaedam ex abolitis exigere Vectigalia , cimis propterea domus cum suppellectili flammis de more erat addicta , apud multitudinem excusavit , poenaque precibus exemit; Hieronimumque de Letitia neci destinatum . sibi tamquam puniendum tradi impetravit. Cumque in Pistores consueto crimine saepius; in militem quemdam ex Hispanorum legione , alienis odiis , & pecuniis homicidii manifestum , &surii aliorumque scelerum reos civiendum foret , nonnisi Pr regis auδoritate saevitum.
Illud nihilominus suit in exivi funestissimi illius menss Iulii , ex assumpta plebis audacia , patratum iacinus, nulla ha bita ratione Proregis , vel Imperii respectu , quo Civitas universa clamoribus, incendiis , caedibusque repleta est . Invaluerat incerto auctore apud otiosam multitudinem rumor : purgandam esse Civitatem asylis, S rapinarum omnium incitamentis , tollendasque stationes illas, in quibus ludi specie serio adeo res agitur , ut fortunae Civium, Nobilium piadsertim , penitus disperdam tur: inde alieni appetitio, assequendique per aequa , vel iniqua flagitiosi conatus ; sustragiorum denique in interitum fidissimi Populi venditiones , S pretia. Nec mora , vel ullum respiscentiae spatium. Per urbem discurritur, & loca illa omnia , in quibus forum aleato rium servere solabat, proturbant, incenduntque , exordio sumpto sub atrio Nobilium Sersaliorum ad Nidi Curiam, ubi etiam Andream quemdam Mangonium obsistere ausum obtruncant ; vagatique per Civitatem , caetera omnia , nec Palatio parcentes , iisdeinflammis involvunt tanta licentia , ut ei lain pleri sque ipsorum nimia visa suerit , reputantibus praesertim , palamque exprobrantibus : eorum locorum priccipua , auctoritate publica niti , qua ad avertendas fraudes , in locis abditis strui sortitas incautis , ea permittuntur', si palanaisant , quae facta in occulto puniuntur ; persoluto etiam publico non levi improbitatis pretio, in usus plerumque honellissimos attributo. Ouap
148쪽
ubi aecepit Prorex, illa animi inclinatione usus, aliquot ex incen. diariis illis abripi jussit; duobusque ex eis in Arce strangulatis , expositisque in publicum , reliquis ad vincula nautica damnatis, Palamque transmissis, in noxios animadvertit pro potestate . Id. quod tulit patienti Time Pleia, non obsequii amore , sed pinni tentia tacta, in tot innoxios sui corporis inconsulto impetu ta-visto , eadem lenitare, qua facinus patravit, ultorem palla ; licet nunquam licentius obsequium erga dominantes exuerit , non in iis modo, quae commoda universorum respiciebant, sed penedixerim ) uniuscuiusque ex eis. Nullum enim genus mortalium despectum adeo, & contemnendum in Civitate suit, quod per
secessiones , ac tumultus res suo nomine novari non sit ausum . In quorum numerum Sacrum clericalem ordinem nequaquam reis censeo , minusque iuventutem illam , quae dabat operam literia et utrumque ex vitae instituto numquam absque verborum honore nominandum . Non reticebo tamen; quandoquidem ad demonstrandam animorum omnium consternationem non minus valent, ni sat
lor , tentamenta illorum, a quibus nihil iure timeri. debebat , quam eorum, a quibus nihil poterat. Insurrexit clericalis Orda in Archiepiscopum suum ' & tuinultuosus, quam decuisset pie. talem & sanctimoniam professos, emagitavit, ne ad sacerdotia alii praeterquam Cives Neapolitani assiumerentur , neve in Civium omnium immunitate . ipsi ad annuam illam quinum caro- lenortim pensionem cogerentur, quae Pallor Bonus appellatur. Sed ut prioribus postulatis, non dubia aequitate subnixis, lacile cessii Archiepiscopus , ita posterioribus intrepide obstitit, tandem victor, cum peratio illa oleum essundat lucernae, qua micat splendor tantae dignitatis. Literariam vero cultores, jurisprudentiae praesertim, spretis ullis rogationibus, quali non ad animum instruendum, insormandumque , sed ad alienos improbos conatus coercendos jura didicissent, coitione facta, Sacelli Palatini Praesedo pecuniam dare renuebant', quam qui antecesserant omnes, dum de publico auctoritatem accipiunt profitendi Iurisprudentiam , sueverant ei rgiri. Nec frustra; cum nihil virium in Praesecto illo esset ad ius situm
Conservandum , nec Prorex, caeterive Magistratus contra ire auderent, veriti numerum, S robur tumultuantium: leviorem ducentes unius hominis pecuniariam iacturam, quam quae periculo pinhlico esset redimenda. Longe adhuc potiores erant iis , quos innuebam , serici textores , & qui circa idem sericum texturae aptandum, mul-
149쪽
tiplici opificio locabant operas . Quorum sordidum ministerium contemni non sinebat , eorumdem ingens in Civitate numerus, ab serici copia ; quinimo quo obscuriores, eo audaciores, quas in tenchris tumultuarentur , clientque sormidolosiores. Hi namque non aliter iuris aequitatem de more vulgi metiri soliti, nisi quatenus ea privatim ipsis prolid, os liciatve , aequum putabant, nillil exportari serici insecti e Civitate ; in ipsorum fraudem imterpretantes libertatem in mercibus ad libitum importandis exportandisque, qua maxime commemia omnia laetantur , & vigent. Haec pollulantes; aliaque haud absimilia, quibus operae ipsorumessicerentur preciosiores , magna, & incondita turba , magnisque clamoribus Magistratum circumsistunt. A quo Genuino praesertim Praesecto , tractare animos plebis assueto, & apud eam magnae auctoritatis verbis quam mollissimis excipiuntur, probatis nimirum postulatis, sed ad quae assequenda , firmandaque opus esset auctoritate Proregis,& Collateralis Senatus; sedatius igitur agerent,& sullinerent tantisper, dum adimpletis muneribus , .quae conve Iaissent, optata consequerentur , usuri Genuino ipso interprete, S tim ercessore. Speraverat Genuinus fore, ut impetus illi initio acres, brevi mora languescerent , & eorumdem plures, quos idem iuror conglobasset', prolationis taedia non serentes , ad sua quemques re insecta ) facile dilapsuros. Sed contra accidit; nam ut Pro
Pius admotae spes , eo ardentius exarserant Cupiditates, moraque valuit ad reliquos, iisdem genetis contrahendos expectatione tantae rei , cujus rumor per universam Civitatem statim invaluit, quos non exciverat primus iuror. Dum,vcm-ille, dimisso iandem Magi liratia , moram morae nectens, excusata horae importunitate , largeque pollicitus , a prandio se ad Proregem eorum aequissima pollulata delaturum Consectumnaque, domum curru revebitur: multitudo illa tum verborum lenocinio , tum majestate viri capia ,
prius haesit attonita , nec obstitit abeunti; sed satis cito ludificari se sentiens, surore concita eum consequitur, cogitque Vel invitum, ae iamplissimis v erbis salso promi serat, largius reipsa praestare . In hac igitur quiescemis seditionis imagine, quos haheret spiritus Neapolitanus Populus, dum per Partes , S non in communi tumultuatur, satis aperii, non tamen exacte adhuc expostum. Ante oculos erit, postquam imbecillioris sexus, aetatis, S generis s cessiones , minas, acies, hostilia , victorias exposuero, mulieres su-rcre , nec illae quidem ex honestioribus Populi, sed sortis despectissimae , ct cum eis longe insta muliebrem sexum debiliores,
150쪽
pannolἰ illi vetuli, artubus capti. , mares seminaeque, ni Id vicali einendicata victitantes , uno ver generis hutnani quisquiliae. Ab nullo genere non aeque summum periclitum esse , si coetus,& concilia, & secretas consultationes esse sinas, dicebat Livianis verbis Cato Major , dum mulierum preces , & concursationes
in publicum , pro abroganda lege Oppia coercente earum Ornatus, insectaretur; mentitque reprehendi a Valerio, tanquam verba magna rei augendae causa conquisivisset. Hic vero limplex ac nuda gestorum expositio omnem exaequat rerum, ac verborum augmentum . Mulieres hujus generis non serentes, pecuniam, quam nul lis sub usuris ex Christiana pietate mutuam accipere Consueverant,
quandoque sibi deficere, ex eo fortasse , quod pio operi Praepotati ditiorum etiam indigentiae copiosus lubvenisTent. Mendica-huli vero illi , quibus a sacra Cliartulianorum familia ad Sancti Martini sub ipsa S. Ermetis Arce , dilhibui solebat cerius vini Panis ite modus, ex legato Ioannae olim Reginae, maligne , S incommode tibi conserri conquerentes . Utrique non intra inanes questus ut ipsis ingenitum ) continere dolores suos , sed coitione facta, stillibus , . facibusque instructi vi in palare. Illae adversus piam Adminittrationem, quae ab insituto Pietatis Mons appe
latur , ne scilicet ultra modicam summam cuiquam mutuo dare ius esset: Hi Contra Carthusianorum sacram familiam, ut Iargius commodiusque ad Collis radices panem vinumque acciperent.
Quorum pollulatorum in lentia , qiuina in absurdior ellet , haud facile judicatu sit, cum utraque pariter statueret ad sui commo. dum alienae liberalium modum ; nisi sorte impudentius sit, la se sibi , quampina ligne aliis, praeier libita largitoris, provisum
velle. Utcumque sit, animos cis adsuisse, vires etiam super suisse, ab invitis ea bona ex parte consequendi, quae Pollulaverant, ex ius docuit ; adeoque enervatam fuisse Rempublicam , ut nullus Magistratus ausus suerit tantam petulantiam vilissimorum capitum cohibere. Etenim Prorexcad instar naucleri, qui ut retineat vela, temonemque usque dum tempessas detaviat, cis uti non recusat ventorum arbitrio, non suo, citi libet insanientis vulgi rumori vela dominationis permittebat : haud dubia spe fretus, brevi adsuturas ab Hispania vires, quibus si Arces, & imperium, quantumvis obnoxium alienae,libidini, retinuisset, facile dirigere ex integro cursum ad optata littora pollet. Spes auxerat laetissinius ex iisdem partibus nuntius, asseverans Condaeum Principem , qui
cum praecipua Gallica Nobilitate magnais mole belli , majorique spe Digitigod by Corale