Grollae obsidio cvm annexis anni MDCXXVII.

21쪽

Mosamquciat ubi Vorenam msulam Mosa ambit,ac quae inserius sita cum copiis haud aeque magnis tueri missus Varix itidem rei ibutas, cum mandato jungerent vires si forte hostis Emmerici, Resae, Graviae, Ravestent aut Gennepa aut alserius cujus oppidi obsidium moliretur. Provisum quoque ne qualitati praesidiade- essent, ut e reipublicae primoribus alii vitianiae, alii Dave triae curarent ut quae exercitui necessaria vibveherentur. Postridie quam ad oppidum ventum erat coeptamuniri castra nepti iactis quidem ac tribunis laborem defugientibus quo alacrior miles imitaretur.Itaque intra eum ipsum diem eo perducta sunt op ra ut defendi quirent, post magis macisque aucta in eam so mam qua nulla unquam exactior fuit,ne sub Mauritio quidem qui cuncta ieeta usquam aut visa in usum retulerat Castella fieri e .pta conductis jam operis, ad arcendos hostis aditus, unum retro Prim

23쪽

tuerat tria,quadrata ferme,sed quatuor propugnaculispromine tia Praeter haec pluresminores receptus militi, sed quia ipsi toramenta haberent imposita suae castellis receptibus mssat&infossis pali. Haec omnia qui inter se connecteret agger perpetuus prope in orbem ducebatur. Quae dum adversus vim externam parantur, non cessabant interim gnari talium aperire selum, uti et ad latera itinere&per artem sinuato, quo magis oppidan rum tela per obliquum evitarentur,tutius arrepererur oppido,una

regione ex Ernesti eastris, e Principis castris duabus, dextrorsum Anglis, sinistrorsum Gallis laborantibus queis monstratores avierant Bosschius terceualius Nec piger Dulquius distribuere custodias, attollere loricas queispropugnaculi succinctumi stituri velabantur, tuguriis tegulas detrahere ne telis concussae t laa ipsae fierent, obis glandibusque vulnerain hostem spargere, cuncta boni ducis obire munia dum valetudo tulit i quippe haud multo post ex tubo militari glande humerum trajectus afficto corpore ita ut decumberet, convocatis centurionibus summam imperii verreiqui tradidit, qui vicissim ipsum precatus es c miter, corporis refovendi primam ut curam duceret, si per eam liceret, ple e cubiculo quae facienda imperaret, se cuncta cum fide atque intrepide exsecuturaim, halia vanus promisso li igitur modo multo die opera Anglorum, modo noctu Ernesti castra e cursibus lacessebat, haud gravi in obsessores damno nisi quod quamvis egregios milites casus absumit, ut tunc Dromontium Scotorum vigiliis praefectum sed in eam spem maxime ut obverssin pugnam oculis aliquis ex oppido nuntius ad Hispanicos duces perlaberetur. Quo minus cremo erumperet, avido talium militi

24쪽

Iua paucitas obstabat: jam ademptis in longinquum excisi seques peditum ossiciis accedebat. Audiebatur interim Henricus e Comes Herembergensis is Principis assavit amita natus belli fato in partibus aliis boni ducis famam obtinebat augere indies

copias quae ad Caesaris artam, ut diximus, coire coeperant: quo magis sollicitus Princeps lectos tribunorum ad nocturnas vigilias properandas munitiones mittit:duas turmas Tutianiam ablegat quarum praesidio exercitus alimenta Lochemum usque aut Bercti amni ad Borquetoum Dortarentur quo ipsis obvia major e castris manus procederet. Ipse amnis ad eum usum purgatus, rescissique

pontes per quos e Vestalii aliunde hostium globi praedae inhiam

tes cursabant. Ne famem hostis facereposset, primum quod imbellis aetatis aut sexus 'uod praeterea armis inutile jussum exire castris tribunis ac centurionibus imperatum providerentui miliatum cuique in octo dies victus emeretur dum facilis copia. Inter Principis accomitis Ernesti castra ac propius etiamqua parte stasorum opera ad oppidum procedebant erecta tribunda e quorum fastigio machinae mamium summa quaterent. Iam castrisi terjecta castella quinque injustam molem excreverant&contumo aggeri adjugabantur: ac nequa speculae deessent ultra qua dratos recept praeducta aggeriri alia munimenta partim cunei,

partim jugi jacentis in modumquaedam fronte in forficemi

cedente quorum multus nunc usus: cornutavocant. Et quaparte

aequissima planities inter Wilhelmi Ernesti castra fundebatur, ab aggere plusquam triginta pedum spatio nova praeducebatur fossa in octo pedes patens, in se declivis Elian ua facillima itia nerum, repagula objecta Mobjices versatiles alibi sudes praepil tae ipsisque castellorum fossis alius objectus agger quali oppida praecingi selent: quaecunque circum loca infensa essecastris p terant praesidiis machinisque insessa.Tanta erat cautio ne qua hostis gregatim perrumperet quem secundo Augusti die Rhemum trinume celeres nuntii afferebant. A fossa oppidi devexus agger artim subrui,partim aperiri ab obsidentibus coeperat: nec Obseci eum defendere, parumutilem ingruentibus tuborum hostilium

telis&parciore suorum numero quam ut externa tueri vacuum

foret. Satis visum sudibus praemunire portas&pontes abrumpere. Mirinceps cuncta impetendo oppido aut arcendis hostibus structa coram invisere, laudare gnavos, corrigere errantes, nihil

extra

25쪽

extrasuam curam pati, immota inter tantos aerus animi tranquiblitate quam&vultus praeferebat, mirantibus quotquot aspectrrent. Stingae aquis diximus impleri fossam oppidi olim rectas oppidum perfluebat, sed quia torrentior interdum arradebat muni tiones, Dulqui jam ante obsidium ad septentrionalia oppidi alia vimilli duxerat,quo praelapsusinoeniainfraque stagni in morem altero, quod ab oppido longius, siquando nimius esset, emeret. Hoc septum exterius Pud elsius Principis praetoriam ducensi pit,& novo meatu a fossa oppidi depresso, aquam ad quinque se me pedes subduxit novem rotantibus quae haud arduum implere. Intellecto Oppiam transgressum hostem, nec alio jam metu, Princeps Pinsium Aan varicemque cum copiis ad se vocat, Loia cheirio quod in itinere erat custodiendo mittit cum centuriis quinque Didericum Bianim,silium Georgii Biri eius qui summam aerarii foederatorum curam ab annis triginta&septem sanctitate&diligentia singulari administrabat,auctoritatem maxuriam non per artes facitiones sed solida virtute simulque rerum peritia consecutus: unde ejus liberis apud Principem plurimus nonos.

Eidem oppido aucta quae erant naeiunimenta, adjecta nova lunata specie.Parte altera itinerisvicus est Litate furtum,castrorum pro

pinquitate facilis praesidio atque opere teneri si huc iter hostis

vertiisset Repetita edicta de coemendo in octo dies commeatu &qiue suspectos atque inutiles castris arcerent. Dimissi in omnem partem qui cuncta nostium explorarent attentae excubiae stamitium,circumeuntium.Provisum fuerat utri castris essent testus iaginti coquendo pant,longi novem pedes,lati intus octo alti supra

pedem, qui universi unius diei noctisque spatio vicies, octies millex ringentas panislibras exhiberent praeterea in condito erant E

paullo minus quater centena millia librarimi omisrfarinae supra duast 'centas triginta&quinque vehes quod maximummensurae genusia Θbiso Ao- casei libra quadragies octies mille: ingens copia, quae in muti

tum temporis securiam contra amoenexercitumpraestare etiam-L,in A, - is inter urbes unde commeatus adventabant in castra medium G se hostis interjiceret Mutuae interim caedes ac vulnera cum o mia mpugnantes ex adverse fossae margines oppidani ex maenibus A qquod maxime noxium ex succinctu tormentis intonarent. Sed

B praecipuo

26쪽

priecipue infesti obsessis globi igniti Punica mala militibus apta

pellantur, eo quod simul cecidere rupti in multos quasi acinos 2 ta . . t pMgunturfacili ut quidque attigerint incendio.Horum majores - π α -- libras pendebant centum sexaginta minores sex&viginti Ex--- majoribus centum sexaginta: norum supra triginta in oppidum pervenere. Is metus Messis adegit nitratum pulverem ne tacta conflagraret ex horreo publico subter basticam transferre Mu bes cratas imponere quae fimo insuper atque humo integerentur. In homines pernities prostratis solo ut conspexerant corporibus vitata Princeps hoc omne tempus quo hostis adventans exspectatur non dies tantum sedis noctes intentus egit, cuncta obambulans, nec castella tantum, sed siquid intra aggeremeditum machinis instruens quae extrorsum verterentur, equestres

quoque excubias ad omnes aditus locans Ad Ernesto sita perus stus, solo humili atque uliginose, videt imminentem castris celsiorem locum quem nosti utilem praevidens forficato opere mniri jubet, attolli quoque ablidari castrorum aggerem, Ecquia procopiis laxius sumtum spatium fuerat alia introrsum ducim nimenta, subsidios prima cessissent. Ita cautum ne aut isthac peris rumperet hostis ad obsessos aut prae globis desuper ingruentibus teneri locus nequiret. ins inae Narici qui jam advenerant seorsimiliae datae sedes qua interjectus Wilhelmiri Ernesti castris agger planissima camporum prospectabat, facilem hosti viam &olim ipsi prosperam Nec alia Herembergensis advenit transito.

2 querico ibi conquievit,spatium inter se atque hostis opsia A, P 'la ramquens quantum sesquihora confici posset, auctus inter ' πὶ eundum Germinicarum cohortium supplementis ad mille octin-

o. ,-ἰω- ri entos, haud equite minus quam pedite Principis copias sine si rans quanquam ex Palatinamo Rheno adstis adventare cohori tec turmis falsi ipsi spes fuit Turmas habebat septuaginta' sexage &sim milirum: centurias peditum centum luimquaginta octo nonagenarias ferme Castella duo praecipuae magnitudinis in eadem erant aggeris parte, alterum ad septentrio nem, alterum qua magis in ortum flectitur illuc se Princeps curo quadraginta quinque peditum centuriis, parte equitatus, machinis sex, huc Ernestus verte e praeterea intra ambitum locatae Meequitum iis intervallis ut facile inter ipsas auxilium esset aliis locis

di ossitapeditum quater millenorum agmina itura quo traxisset

necessitas.

27쪽

IF necemias.Geminatae noctuin castellis pro aggere' maxime hostis timebatur excubiae, dispecto ne ille moseostentans alibi viam quaereret , pons apud inters cum quo amnis transiturrum jussiis. Ducis alacrisatem milessecutus nunquam volentior duplicatos labores ac pericula pertulit nec questus ulli auditi nisi si cui minora quamcaeteris delegabantur. Tribuni quantum imp rio tantum labore ante alios, Vigilanda noctes, sive urgenda fodientium diligentia erat, quos inter eminebat Brederoditriinco ruptam nobilitatem ad auctores sanguinis Hollandiae Principes reserens. At Herembergens primum quidem adversus noctu nos impetus in limite illic reperto qui agros terminaret aggerem leviter excitans frontem sibi munit. Postridie clara luce propius in tumidum quendam cum turmis aliquot procedit, displosisque machinis adesse auxilium obsessis significat. Eo peracto recipit se Videbat Princeps omnem spem obtinendi propositi in duobus essepositam,ne quid externo hosti pervium foret it contra oppidum opera quantum poterat celerarentur. Quare aggerem priamum, adhevumlatus castrorum ilhelmi, necnon ad dextrum qua maximum discrimen , deinde quae se inter Ernestum jacebant

28쪽

jacebant attollit:addit plures receptus ripsis receptibus obducit alia munimenta. Adversus oppidum ex Ernesti regione machinae crebris ictibus loricam succinctus lacerabant quae viginti quatuor in pedes patens siquid afronte perdiderat indefesso obsem militis labore retro reparabat. Procedebant linea ita ut Gallis A glisque pars tantum tertia sessae implenda restaret, cum Verres-quius succinctum duabus arma machinis ruptisque operibus missili igne urit tigna fasces queis validis ac densis latus utrum

que obseptum oppugnantes resectis quae ruerant adversus certiora ex luccinctii telam tandem horum tormentorum n

mero superiores fuere Non tamen sine damno id abiit desideratis Anglorum eximiis Ramo Iroudo, quorum hic Morgani tribu ni absentis locum implebat, ille excubiis praeerat. Interim Η rembergensis consilia partim res ipsa, partim interceptae literae,

partim captivi,qui plurimi quotidie ob laxatam penuria stipenta disciplinam, aperuere. Videbat nec eum sibi hostem qui prassii

metu loco cederet, firmiora opera quam ut vi mera oppugnarentur Agitaverat ex Marchionis spinobe consito medium sed care inter Tuttaniam chostem avertendis commeatibus : sed ipsi quantum cibi satis ad alendum exercitum datum non erat,

nec propiusquam a Vesallaidque magnis praesidiis haberi pote

rat currus quoque ipsi deerant, cum validam manum e castris Nassavianis Tutianiam ivisse intellexisset alimenta reducturam, spe capi posse eam in reditu concidi, ac sic animum ipsis minui, addississessis, quominus tentare fortunam posset impeditus fuit pravo certamine Italorum atque Hispanorum, quorum illi, quod ad se more militari ordo ducendi agminis rediinet,Hispani domi natus jure primas sibi quisque partes poscebant, nec aut rationiabus aut precibus perduci potuerant ut omitterent intempestivum dissidium,eo provectis animis ut Campolatorius Italicae tribunus missionem flagitaret. Quod postremum erat ut alibi vi ostentata alia interim per minus custodita subsidium oppido penetraret tentatum, sed successus abfuit. Nam riui novum illud munimentum quod Ernesti castris obtentum diximus per noctem iri dextrum cornu impetierant, palisque evulsis aut absciss jam h stis rem agere caeperant non minus sortiterquam insilierant repulsi, Scotorum maxime virtute, quos inter Morrari insgnis ea die opera fuit nec Principi inhonorata: qui interim nudam partem

29쪽

OB S. I i Ο. 1'. panem aliquam inter duo maximacastella reperturos sed eis rant , cuncta operibus, excubiis , machinis obsepta invenere. Princeps audito periculo Ernesti castrorum ipse eo cum millisad

omnem motum parato lex machinis oecurrit,sua interim Nisi commendans qui excubiis praefectus munus difficile strenuo non minusquam pervigili animo implebat. Egressus iisdem e stris Horatius Verius spectatissima virtute, piarimustipe his Anglorum ductor ignium indicio monitus imminere periculum qua parte Pinsitus Aa curabat, eo se verterat. Vtrumque discrimen dies ortus discussit. Decimo sePrimo Augustidie ab Angi rum Gallorumque parte, quibus insita inter se aemulatio ossicili citamentum erat,quicquid fossae restabat impleto,cuniculitu ersuccinctum sodi coepere i columba inter volandum ab cupo milite dejecta, quae Herembergensis iteras ad obsessos se bat, rogans aliquem mitterentisignincaturum uae ipsis opus essent, qua regione transmitti auxilium possed, δε id minus succederet, saltem ne nocturno, fiam per diem tmermisi mrepetito inia

dicarent quot in dies durare vim obsidentium possent sea hue aliquid virium exspectare quo Mupto osmaia te Murum ne ipse deserat. Columbam hanc&cum hae rixeram miles et oppido per tenebras sine vigilumdaligentiam elapsus in Herem M a 'sem tulerat, eodem uniti venerat haud a re aturam'

do pullitiem illic habebat. Et haee quidem ars ruerat e et . at miles quidam ab Herembergensi tui im in oppidum perffenit, spem auxilii adferens, qua usus Verrenuius in it suos nequid

intentatum relinquerenti Ne cuniculo nostium contrariis es isonibus corrumperet,deeranteitalium artifices Lignitis qua In

nu iacerentur missilibus nonparum nocuit at qui noem degressi succinctu ut sotares hostium caperent aut opera disturbarent, tam qua Angli quam qua Galli curabant,visi repulsaque.Bis quo

que per tenebrae ponte qui interdiu rumpebatur trecentisc

mitantibaas exiit ire'aeui obvia aurilio si so adventaret. quo frustra exspectato in latebrosa itinera quibus au oppidum ENnesti miles accedebat impetum secit ut non unprosperumttaad summam rei inutilem. Erat inter tribunos Α-rius Cadistin vani filius ejus qui rarum aulis, ad aetatemultimam ima si honoribus perductis hoc ipso in consilio regis Gallias emine bat istum Gallis dux erat, quia Castellionaea , cui inejus genti milia

30쪽

-- 1 linpetit:k iustalli dignitate Gallia attinebat Perlilitis Me ildie uisii ad vim veniretur tentari obse rum B M 'ibes: stinos retram ab Herembergensi spem qui castrarie - - Umminet at ipsis impleta quae fides ac virtus stillet aeui ium atam pernitiem ni pacta mallent. Du nius ad seselase, M incti Drtii ex tanquam longe periculum. Qua ρε-dio a vi uetat decimus octavus Augusti)incensus -- nidi φ-- neci mis Molid. bobsessores tenuere: partim missilibus, partim milli do ter eismi accedente incommodo quod supra vineasti - 6MhmLhk-rcomplanaim in eo certamine glande inviu--MEM4 mplerit πilhelmus Lovelacius magnus ani vi Ihδ-Mitiatiniter Anglis in ductores. Nee movit'

a simu aut nia abi it aut ambussi Neque multo Hexamantemnania vlixiviis expendit cum naorum consilio Du tirmientisinsit, re maenia , Ibi haud nimium telorum, nec P aliti avidi estia men qua tribus ex partibus immine 99 l si in gue Mobtad Herembergensem mittere Meret, - Mi Meves sitas obsides venit ad pacta Bredanis lia absco--, quae Principi aciesquio signata postridie, i inae krim Non alia 'nocterintensioribus per castra viguli vivis: eme, in arvnmN ars magna peditum nequastam se

reipsa