Empirica, sive Medicamenta Varia, Experientia Diuturna Comprobata Et Stabilita, Contra Plerosq[ue] omnes corporis humani morbos, tam internos, quam externos : in duos libros distributa / Sagacißime primum inventa, & adhibita prudentißime a D. Joanne

2쪽

MAGNIFICIS

RI SsIMIS, PRvDENTIA, ET multo rerum usu excellentissimis, autoritate, Virtute, & eruditio

ne praestantist Viris. DOMI IS COP SVLITUS, ET toti inclytae Ee ub. Lunaeburgenses Sena tui, Dominis issutoribusμisperpetua animi ob eruantia colendis. To BiΑs DOR NKREIL1vs D. Ritum est illud vulgare, virim I Magnifici, publicum bonupriuato esse praeferendum. Cum enim,teste oratore,partim pa-

a triae

3쪽

PRAEFATIO.

triae, partim amicis nati simus, &ho mo homini Deus sit, & etiam in bestiis studium posteritatem conseruandi ardeat, nemo naturae legibus subiectus, Musisq; addictus non p0- terit non neglecto priuato Comm0do, pro ingeni 1 sui viribus artes libearales, a maioribus nostris magno iii dustriae sudore inuentas, eX colere,avsum earum demonstrans, a barba rie posteros suos vindicare, atque hac ratione Reipub. prodesse, quatum demum,ut fert veterum senten

tia, gubernanti b. philosophis, id est,

verum a falso,&bonum a malo recte discernenti b. florere solet. Ita hist0rici memoriae prodiderunt, Cm-tium priuatam vitam in salute&ia Columitatem patriae suae profudisse. Quocirca mihi certo persuasum habeo, nemine dextri iudicii vitio mihi Versurum , quod in publice edendis libris assidue laborem. No enim huc laborem lucri causa suscipio, sed ut rem medicam promoueam, qua h0-

4쪽

mo, cui Coelum, elementa, corpora iii ixta,& proprii inordinati affectus varios morbos accersunt, carere sine discrimine vitae nequit. Cu itaque magnifici viri,ante aliquot annos, ex bibliotheca inclyti senatus patriς me Iglauiae, cuius merito honorificam

hic facio mentionem, quod non tantum dum in Academiis vixi, me &mea studia iuuerit, verum etiam non

adeo pridem promisso amplo salario sit physici munus obtulerit) inter a

lios manu s*riptos libros mutuo accepcitimEmpiricam,hactenus quantum mihi constat, nunquam editam

Iohannis Stockeri viri celeberrimi,&ut a viris fide dignis compertum habeo,physici quondam amplissimae& florentissimae Reip. Vimensis, qua ex probatissimis autorib. diuturnis vigiliis plurima experimenta Colligens conscripsit,& mihi perlegenti visa fuerit dignissima, ne situ & squalore periret, sed lucem in sabsidium artis medicet videret, successivis ho-

5쪽

P R AE p A T 1Ο. Ii S eam magna alacritate animi ob fructum ex reuolutione perceptum

multum relegi,& dispersa ad sua ca pira retuli, nimis vulgaria neglexi, minus tuta omisi, & superstitiosa re ieci, de tandem non sine magno labo.

re in formam Empiricae redegi utavi polliceri audeam, quod doctus Me dicus, si hec experirineta cum iudicio legerit, & dcxtre ad usum pro diuer

sitate morborum , causiae, tempera menti, loci affecti, consuetudinis, T. tatis, sexus, aeris temporis anni

transtulerit, cum summo honore, Scertiore aegrorum silute rem medicam sit fadiurias. Etenim abeXperimentis, arte & iudicio maiorum ex

cogitatis, & longo usu comprobatis non facile recedendum est, nisi comtrarium medico agenti indicantia suadeant. Hic enirn ratio magis quὸeXpertentia valet, & dogmaticorum medicorum&solidae rationis praecepta sequi, eaq; experientia & Vsu,0- Ptimo rerum magistro confirmare,

noll

6쪽

P R AE p A T 1 o non autem vel Empiricorum more sola experientia, vel utMethodici solet coeca opinione niti,& ut paucis dicam,perfectum iudiciu & ingeni-hm non vulgare in medico requiritur,quo omnia artis prqcepta,applicado auxilia medica,possit n5 homini, sed Iohanni, Petro,&c. felici cum

successu accommodare, cum non ars

medica, sed verus artis medicae usus medicum felicem faciat. Quare haeCEmpirica cum iudicio legenda & msurpanda est, & si forte quis experimentis istis in morborum profligatione utens optatum finem haud co- secutus fuerit, non Autores, ex quib. ea desumpta sunt, sed suam potius inscitiam accuset. No autem moror calumniandi studio deditos, qui ct mabunt , me iam alienis exornari plumis, ut saltem popularem Capte auram. O utinam boni isti viri, dum vel gulae si udent, vel turpi otio tompentisibi eiusnodi plumas comparent, ut se a frigore profundissimae

7쪽

ignorantiae tueri possint. Haud dedecus est, alienis plumi S Ornatum Ili

publicum prodire,&bonum sub i tu mis latens palam distribuere. Q ij icnim dicitur, quodno dictum sit pr

us/Imo quae hodie in re medica do Centur, ea omnia Hippocrati, Gale no,& aliis maioribus tribuenda sunt, licet Neoter1ci, quod hic sua praece pia optimo ordine disponat, & me. Chodo vera tradat,alter perspicuitati& breuitati studeat, &c. suam merciantur laudem. Acut tandem insti tuti nostri rationem concluda, famete ac citra arroganz1am assirm0, quod licet in praxi medica sim occupatissimus, nihilominus tamen ine- Iaborandis libris, multam etiam cudispendio propriae sanitatis, consumam noctem, hac unica de causa, Vt

videlicet prosim quam plurimis. V0bis autem, amplissimi Viri,hanc Empiricam dedicare volui, quod reipsuhactenus expertus sim, V. A. labores nostros probare, eosque ab hominib

8쪽

bus, qui ex malevolentia,&inuidia sibi ipὐs pestifera,mendacia speciosissimis verbis apud incautos graphice nectunt, di aliena, etiam optima, & quae eorum agreste ac rude Cerebrum haud assequi, nedum imitari, vel meliora essicere potest, singulari& sibi familiari calumniandi dente audacissime rodunt, δί insatiabiliter dilaniant) vestra autoritate, erudiatione & acri iudicio strenue defendere posse & velle, quod huic empiricae non vulgare est ornamentum. Valete, Patres Patriae,&laborem no strum benevolo animo a me V. A.

addictiss. suscipite. Datae Lunaebu si die Ascensionis CHRISTI, Anni Salutis

9쪽

AD TOBIAM DORN-

, Κ RE ILIUM, MEDICUM

Va certam toties repetita de resalutem, diu tamen ob curo latuere recessu, Inί ta Paeoniis Dore relli dextra triumphis In medicos rustis medicamina protulit usus Stoc eri e latebris, pulchroque operosa labore

Conclusit paruo sed castigata libella. Si qua Bona δ valitudo Dea es, qua praemia solus Digna viro lsuasit valido lavi ignesubactis,

Sit locus artisci quifirma repagula rerum Soluit, ut eliciat calesia semina puri AEtheris, in bibulam lioluit medicamina calcem, Rufus ut in tenues abeat calx sicca liquores: Non eriles signaturas ct inania tantum Nomina, tartareas ed detrudenti Oeces. Hic etiam inuenies, o qua*miterasus Sulphureos abigunt, ct vita balsamus agris

suarum ope restituatur,odoriferas Panace s.

Res c grata Deo ent hominumseruiresaluti, Pro qua Dora Nili dignas tibi luere grates, lam quavis merito gestit Respublica plausis. Dira licetpasiim mendaxque Calumnia regnet, Iamisso

10쪽

EPIGRAMMA

I questrefaciat mendaci ut credere fuco Incipiant mentes hominum. Sed iudice Mida xet sic Satyros virtutis opinio: tandem se dabit meritos etiam tibi liuor honores. in Empiricam

MEDICI OLIM CLARIS S.

EDITAM A NOBILISSIMO ET

cutissimo viro Dn. TOBIADORN KREtLI o Philosoph.&M. D. Scriptum a M. FRIDER a CO DEDERINDophiliadio. liber hic nouus est 3 Thesaurus amabitu ARTIS P og o Ni quid habet 3 Donasalutis habet. suis vero est suctori STOCKERus in prbe Iois

Vbnensi quondam clarus, ct orbis honos.

uid, quod DoRNKRε1L1 fulgent in stanta libelli in

Nomina ' certa illud non ratione caret. Hic etenim exienebris protractum reddidit illum Luci, ct lucem illi, dexteritate sua. Nam sine legitimo mon sustior ordine moles,