De institutione oratoria libri duodecim;

발행: 1798년

분량: 754페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

561쪽

INST ORATOR. LIB. XII, 535 tueri satis credat, sed omnem posteritatis memoriam, spatium Vitae honestae, et curriculum laudis existimet. Hinc mihi ille justitiae

eXcus ad unum omnes praeter Getaerum et ip. qui Io- eumque P. Quae illius, nisi est sphalma, audacula conjectura vix cuiquam Tobabitur. Acquievit alitem emerus in ea, quam, ab ipso quidem non nominatus, praeivea atCapperonerius, interpretatione, ut tantum non esset ProPe, diceretquo Qu. Quicunque posteaeitatis memoria cuYricu- ,,lum laudis metietur, is sciet i. e. sentiet, se idem probat enim Geta Gottianam scripturam i. e. 4 eandem Tem cognatis prope Xemplis adni oneri. Eandem rem intelligit, opinoae, Virtutem qualem praestiterunt Romani illi IIeroes PrOP autem cognata exemPla Vocat, quae ejus dem sunt populi, quanquarii non ejusdem familiae. At quam leve hoc, quamque nori dignum, quod tam pexose significare tuae Adde quod hanc vocum tanturn non situ cturam apud Dolixum o Tepori cf. ad 6, 2, 4. Quari quam in Deciana ait: Quint eadem est etiam freque iis Neo quidquam agitur Tecentiorum quibuslibet interpaeetationibus, Cum omni iactoritate careat, unde pendetat illae, eae-bum solet. Nihil equidem extundo sed hoc dispiceae videoΥ. tantum quod non equaquam esse solicitandum, quod speciem Taebeat illius apud Ciceronem quoque, pro nisi

quod non occurrentis formulae: cf. Ernest. ClaV. V. tantum, et GTOnov. ad Liv. a 4, 6. err. Ea n. . Turicensi illi pro cognatis scripturae aliquid reconditius subesse suspicor et in illis sideribus latet fortasse sed rebus cum op- Positione praecedenti ablativo reddenda. Ex illis autem ad Neri, addenda littera . Verbum finitum est eruendum. Denique hoc etiam diligente attendendum, sintne illa crθ- dat, existimet, ut nunc est, modi potenti te habendi, an Teiingendo illo qui sicut quin scribit Obr. ad praecepti Tationem traducendi. Dolet sane hariolantis et trepidantis partes ager in loco honesti affectus plenissimo, non explanantis; sed qui adhuc sibi visi sunt intelligere, longius etiam a vero fuerunt. Quorum Gedoynus quidem Tobori et gravitati sententia maXimo prospexit securus tamen Verborum scriptoris. Hi id ante niihi m. Tua ic.

Flor Ambr. 2. Gusti Camp. . Ini. Voss. 5. superatum libertatem Gueis.

562쪽

536 . . AB QUINTILIANI

Jiaustiis bibat, ain corim tam liboitatem in

causis atque consiliis praesto t. Neque erit perfectus orator, nisi qui honeste dicere et sciet, et audebit. III. Il/ri quoque irilis nec Tiri liuic viro scieritia est, et morum a religionum ejus rei publicae, quam capesset. Nam qua

lis esse suasor in consiliis publicis privatis-iotaVe poterit, tot rerum, quibus praecipue civitas Cont baetur, ignarus Quo autem modo

patronum se causarum non falso dixerit, qui, quod estor causis potentissimum, sit ab al-

I. In scalptio : necusariam Τuric. - tim iuris ciDilis oratori Ambr. I. is scientiam Turic sententiam est

in Codd. meis in Anabr. p. quidem incialibus litteris, in Goth. oratori continuo post nec sis. exc Flox. itemque in edd. ante ei. Ac Camp. et Obr. Sed a BasiI. inde osso inserunt ante scient. Iuris quodques uri c. I. quicque Flor necessario Flor qui ante scient in s. Turic Flor. Qiii lateat, non exputo. Privatis et Flor. Ne Privatis Camp. dixerat axic Flor ab om iidem dissimulas flor. poetarum scri ta irarum scri ta Pron. Flor. α Alm miro vitii consensu nihil ejusmodi e Turio poeticarum I. P. Camp. in causis atque consiliis ,,cultu iratoris itque cim eiu apud iustices et tu senatu cf. remittit Quod fortassis ex 5, 3. 65. ,,antiquo scriptore mutuatum x. Iuris quoque civilis , a Iuli, Severiano, Fabius scientia. Iulius Severianus hic quasi ex professo repre- , , libello de Arte dicendi Ora hendere videtur. Passera

tori juris civilis neque mit tius, communicante, ut ide- ,, tendum studium est, nec e tur, Pithoeo. Badius autem, .nitus a Petendum. Nam nec a Valla huc advocatum com-

,,rudis esse debet juris orator modes locum Pomponii do,,et si e multum aris scien orio in juris. Dig. I. ait.. 2, ticies dederis, plurimum V a. d. 50 memorat, qui Ser.

563쪽

INST ORATOR. LIB. XII, 3. 537lero petiturus paene non dissimilis iis, qui

poetarum scripta pronunciant. Nara quodammodo maudata perferet, et ea, Hae sibi

a judice credi post alatur cis est aliena fide dic t et ipso litigantium auxiliator egebit auxilio. Quod ut fieri non iacin qua ni minore in conmiodo possit, cum domi praecepi: et composita, et sicut cetera, quae in causa sunt,n. uricensis non dans pro Nam auctoritate sua paene persuasit. Sed aptius tamen videbatur causam subjici, quare tam similis esset patronus juris civilis ignarus comoedo aliena Tonuncianti. Perferret Turic Flor Ieris. tac. Geta. c. Voss. 1. . perfert, omissa copula et Camp. et ea Om. Tarv. o C. Veri Rusc. Sed ens pro his dat eaque quodquod ut 1ieri ualc. nec aliter Alm. errante in compendi Burm.). quod autem fieri Guelf cum marg.

Basil. Quid quod fieri Camp. c. odi. Andreana et edd.

ante id qui Ptio si fieri. Sed Quod ut ferri oss. I.

Mox Posunt Camp. qui et orcepta et fit ut certa quae Turic Flor et ut fit certa . Camp. n Vulgata sicut et transponunt Stoer Chouet Leid. Gibs Burm Capper. Cum in minutis hisce plurima turbata sint, Tectam Tationem ea vasse videtur Campanus et tit fit, certa quae irae. . . Qua scriptura admissa participia ista sat numerosa,

ut Praeceuta, Orny ita, sicut et mo certa, accipiantur pro nominibus substantivis, cognita alitem, tanquam Verum

Participium, applicetur illi certa. ilexi potet sine ma- ,.grio incommodo, ut aliena, sibique aliunde tradita, pio- nanciet Tatori quatenus quae a litigatore domi praecepta Sulpicium, orandi post Cice nunciant i histriones, operae

Tonem principem, navaeat, modo scenicae, non eorum

consulto se in liquoties de quae dicunt auctores ipsi. Ita jure N. Mucio et parum in his aliena scripta tribuit no-tellecto, deinde ab loc ipso ster , 2, 35. Propie igrio tantiam juriscor 2 egebit auxilio. Similia xeptum, totum se juri civili habe 6, 4, 6. . ubi, ut mox discendo tradidisse. hic quoque, minor . qui Podiarunt scripta pro cum domi ad judicem

564쪽

533 Μ. AB QUINTILIANI

in discendo cognita ad judicem perseret: quid fiet in iis quaestionibus, quae subito

inter ipsas actiones nasci solent non deformiter respectet, et inter subsellia minores

si dicuntur, quoniam discento patrono Praeeipit litigator

,,accepit, et com Post i condicta, item certa quia in causis,inunt i Partem causas nulli dubitationi obnoaeiam cs. 2, 4,ν,55 5, 4, 8 5 5 50 quam probe ei, ut fieri solet, O ,,culcavit litigator, quatenus haec, inquam, iudici expo- ,,net. Habet sane illud ut fit aliquantum obscuritatis,

situ ad cognita referendum, sicut adhuc ipse interpretatus sum, an ad peifferet. In hac quidem ratione fieri vulgo dicet noster, ut certa in causa, neque magna iuris consulti sollertia eruenda, verbose tractent oratores illi a juris civilis scientia alieni. , Quidquid a docente Iitiga--tore Te sciscea e potest patronus, id quidem sat bene oran- do Commendabit, vel nuda uris peritia adjutus sed ., quota haec pars est in tota actione dicendorum 8 Hano viri optimi demonstrationem, qua mihi quidem minim Persuasit, premere tamen nefas duxi; etsi, quod volebat idem, Tecipere in textum Caiopatii scriptitiam non sustinui. Nam cum toties similium vocum confusion peccatum sit in antiquissimis illis, levis sane oro erat Iit ut facien tium ex illo sicut et certa e celera manifestaque hujus scripturae correctura est illud quod in sola principi ditione legitur Sensus autem vulgata mihi quidem impeditus non videtur Non magno inc Tomodo haec etiam, quae sunt e iure civili petenda, domi a jurisperito praecepta et composita cf. 4, 1, 54. et cum ceteris, quae in ipsa causa sunt, in discendo cognita ad iudicem perferet. BUTT M. Perferret Turio Plor perfert Ambr. u. c. Gottia Voss. 2. Id praefert Gueli Exc. Sant in his Camp. Pronomen omittunt Goth et edd. et ante id quaesi-eionibus Flor. sanctionibus nasci Flor qui et mox nou omittit, sed lacuna relicta respectet nisi subselli . Turic Ilor. hic quid ei subseli . res recte inter s. r.

Camp. perfρι et Vid. not. crit. - libri octavo. cf. 4, 7, 7 7, Dii id sit causam discors, mox a M. Onam abit nocte capite hujus

565쪽

INST ORATOR. LIB. ΙΙ, 3. et 79 advocatos interroget Potest autem satis di a

ligenter accipere, quae tum audiet, Cum ei

dicenda sunt aut fortitor affirmare, aut ingenue pro suis dicere possit in actionibus: quid fiet in altercatione, ubi occurrendum continuo, nec libera ad discendum mora est δ

Quid, si forte peritus aris ille non aderit Quid, si quis non satis in ea re doctus, falsum aliquid subjecerit Hoc enim est ma-

rimum ignorantiae malum, quod credit eum scire, qui moneat. Neque ego sum nostri moris ignarus, oblitusve eorum, qui Velut ad arculas sedent, et tela agentibus summi-

1666nistrant: neque idem Graeco quoque ne-5. Potest aut Ieris. mero sphalmate, quoniam ne in Tarv. quidem Ald. ad Basil ingrato asyndeto cum radicienda sunt uric Flor Ambr. a. c. Alm. c. adjicien- a s Camp. Voss. 1. 3. c. dicenda s velf Goth. Otac. Geta. ingenti pospit ro suis dioer in act. Jens. c. edd. Post ante id qui plane omittit verbum possit fiet m. Goth. Vall. f. intercatione Flor ad dicendum Goth. tac. Geta. ora Flor hora Camp. quod si foris Turic Camp. aderit et quid Camp. a. quod Jens non satis m. Guelf.

maxime Flor.

4. sumministrant. Is hic quidem tibin Graeeo

Turio. omisso suoque tusis pro causis Ior. S. in altereations. t. lib. 6. mox hastam apesseris. Meris estp. q. quibus arculis in ipso proelio assid0ro potuerit Achates 4. velut ad arculas-sum non video, sive in ipso . eas ministrant. cf. 5 7 8 Ne curru militari cum Getaero scio raulcm quam bene pro fingas, sive alibi. Quare fui Vocant ad Virg. Aen. xo, 355. tales suspicor in palaestris aliis- ubi Achatae inclamat Aeneas ve exercitior uni locis. BUTT-

Suggere tela mihi, magnam A N.

566쪽

scio factitasse, unde nomen his Prragmati s-rum datum est. Sed loquor de oratore, qui non clamorem modo suum causis, sed omnia, quae Profutura sunt, debet. Itaque eum nec inutilem, si ad thoram forte constiterit, neque in tostationibus faciendis osse imperitum e-Ιim. Quis enim potius praeparabit ea, quae, Cum aget, esse in causa velit Nisi fortes imperatorem quis idoneum credit in praeliis quidem strenuum et fortem, et omnium, quae Pugna poscit, artificem sed neque delectu agere, ne Copias Contrahere atque instruere, nec Prospicere CommeatuS, ne lo-

Cum capere Castris scientem prius est enim

s. nec utilem Anab T. 2. Guelf. C. Bean oram uric. Ambr. u. c.'uis enim Pro tuis Camp. Praeparavit TuriC. Flor cum oeret iident si forte Flor dilectus Flor Ambr. a. c. Voll. 3. agerct m. Gueli neque iistruere Guelf. certa Pro certe Ambr. 2. Gueli Jens. tac. Geta. c. oss. 5. Bern. Tarv. Loc Veri Parer b. Flor. Prao malicorum vid. 5.6,59. , sive in iure, ubi ais sit conclamorem - sutιm. ri, lao , , testanda, vel in testationibus, ad clepsydram latrent. id , faciendis Ad contestan- Cic. de r. 5, 4, ct et , dam inatem clitem ista quod- Δ. i. cunque praevium apud prae-5 si ad horam- constite torem fiebat. hora erat cou-rit Rectissime molatra mur dicta litigatoribus. Ad quam mannum. de Gratox ad cle si forte orator ille eonstitit et psydram dicente diae inter i. interesset consistunt enim

Pretanterii, Gemerus observat, in iure qui ab alterutra parte, noti else hic sermonem de adsunt; cf. LeXica , utilem et , , agenda causa apud iudices, ipsi im vult esse Quintilianus. ,, sed de PraeParandis quae a BUT TM , tronus in caiisa est velit, in testationibus faciendis. i. Mnelope Vel apud praetOxem 5 7, 55.

567쪽

Certe Parare bella, quam gerere. Atqui simil- 6 limus huic sit advocatus, si plura, quae ad

vincendum Valent, aliis reliquerit: cum praesertim hoc, quod est maxime necessarium, nec tam sit arduum, quam procul intuentibus fortasse videatur. Namque omne jus, quod est certum, aut scri to aut moribus constat dubitina aequitati regUI EXaminan

dum est. Quae scripta sunt, aut posita in more civitatis nullam habent difficultatem:

cognitionis sunt enim, Don inventionis atqua consultorum responsis Xplicantur, aut in verborum interpretatione sunt posita, aut

6. quas m Turic Flor. c. Alm. Sed ad, iiod apud Locatellum non inveneΥurit ad et Burm in meo certo exemplo legitur reliquerint lor maximo m. Guelf. nec tam Sic Ambr. 2. Guel f Goth. ens stac. Gela. Camp. c. OIL . et edd. ante ad nec tameit Turic Flor non tam reliqui. Omnis vis urio Flor. certum quod scriPtuu Turio Flor. c. Alm. c. aut scriptum Camp. c. ut scripto dens ita c. Geta. . . habet Turic Flor plo inte difficultatem et cognitionis Turio Flor in Turat Verba e g. 12. quae tamen

illic etiam ab iisdem ponuntuae ita seqv bantur liqui i-giitias adrogantioris qui subito frontae confincta inmissaque cujusmodi illud quoque sit profecto, quod suum cod.

turbare multa inferciendo narrat AlmeloVenus cogitatio

6. nec tam fit arduum. ii per demonstravit . m. VOLbrorum scriptura nec facile flux ad Vib. I, 2, 5 O. T. defenditur, si memineris in a. 7. 45 69. esse nesit quidsm tam arduum: cuiusmodi exempla nobis quo Haec mane cum scripsissetque in superioribus sunt ni Georgius Ludovictis Paliling,

madversa, nunc quidem non Vespere ereptus est Quintilia- occuTTentia, et aliquoties v no, et his litteris univeaesis.

568쪽

in recti pravique discrimine. Vim cujus

que vocis intelligere, aut Commune Prudentium est, aut proprium oratoris aequitaS optimo cuique notissima. Nos porro et bo- IIum Virum et prudentem in primis orato-1λ

Tem Puta imus, qui cum se ad id, quod ostoptimum natura, direXerit, non magnopero commovebitur, si quis ab eo consultus 1R

sentiet cum ipsis illis diversas inter se opiniones tueri concessum sit. Sed otiam si nosse quid quisque senserit volet, lectionis opus est qua nihil est in studiis minus la-

Posita aut octi ens cum edd. post ante Ald Mox notis- fm est Goth Gens tac. Geta. cum edd. post ante Stoer. 8. virum bonum Camp. o id om Turic Flor. Gmp. natura dixerit Flox Verbum m. Ambr. . Guelf. nat. tiaeerit Jens. c. edd. post ante id commobitur Flor. Ambr. . conabitur Goth. si quis habeo c. Turic dissentiat ens. non Goth. err Geta. c. edd. post a rite StoeT.

exc Bad. Basil etiam josses si quis suae feris. Camp. nolle Gueli no se quod quisque Turio nos e quisque Goth. lectiones Alm Vall. ad. c. edd. aliquot Posit. gonitivum vindicante G. I. ossi in Axiuarcho 7, 3. Mox quia nihil auric Flor Camp. et cliquiae in quocunque e i is illis Naturalis ver-nex boni aut re aut huma borum ordo erat is illis in-nissimo gaudio plausuque u , te se ipsos , ut i os sub vandum exat jecto infinitivi adhaereret. 8 Nos porro vid. ad a. Nunc more sollemni ob ver-3, 5 Directa autem est op bum concedendi mutatum itivositio, quae est in Voce Or dativum, et non sine vi inro, contra nimiam quam quis fronte locutionis positum est. tribuere possit juris consultis Quid mirum, si a nobis dis- auctOxitatem sentiunt qui ipsi inter se με

569쪽

ΙΝST ORATOR. LIB. XII, 3. 543boriosum. Quodsi plerique, desperata faces state agendi, ad discendum ius decliuaverunt quam id scire facile est oratori, quod

discunt, qui sua quoque confessione orato-Yes esse non possunt Verum et M. Cato

cum in dicendo praestantissimus, tum juris idem fuit peritissimus et Scaevolae Servioque Sulpicio concessa est etiam facundi actvirtus Et M. Tullius non modo inter agen 1 odum nunquam est destitutus scientia iuris, sed etiam componere aliqua de eo Coepe-Tat: ut appareat, i posse oratorem non Hi-

9. Ne discendum pro ad . Gueli sua quaeque Ambr.

2. mencato pro AL Cato lor. Praestantissimos Tutic. tum Fctritti inius m. Turio Flor. c. Alm fuit idem Goth. Iens. C. edd. post ante Stoer servique Iox iustus Toωirtus Turia. Flor omissis ob homoeoteleut seqq. Et destitutus. Io in agendum Ambr. Guel . in agendo Camp. nusquam obr. non dicendo Goth. Voss. u. Oanti Camp. tanti uri ueli tanti viri Ambr. a. etiam dicendo Flor. 9. des erata, declinave artem redigendo. Quem cum runt. δε CiceTo pro Murena absolutum nunquam fuisse exis c. 15. Videntur plerique hoc Fabii loco suspicatus N iurisconsulti initio mulio et Bynckershoeckius, apto hoc maluisse ut oratores fie Bachius Iliit Iurispa ud RO.MTent . Post cum id assequi , , 5. reposuit, id hoo,,non potuissent, istuc potis Ioco Valere verbum coepi se, M simum sunt delapsi, ut aiunt quod hoc uno libro edito ini-

, , in Graecis artificibus ' etc. tium Cicero fecexit Oxum,

scelera quaere apud nostrum quae de jure civili scribere io8, 5 79. ymelnexus animo habeaeet Ceterum quia o I L. Ttillitisse coe erat de Ciceroni Iurisprudentia Constat e Gellio 1, 2. Ii scripserint indicavit Hariolius hi iam scripsisse Ciceronem qui in Nolit Script Latin II. P. aescriptus erat do jure cicili tu 1.49.

570쪽

544 M. FAB. QUINTILIANI

scendo tantum uri vacare, sed etiam do-x Cendo. Verum ea, quae de moribus X colendis studioque aris praecipimuS, e quiSeo credat reprehendenda, quod multo Cogno 'imus, qui taedio laboris, quem ferro

tendentibus ad eloquentiam necesse est, Confugerint ad haec deverticula desidiae. Quorum alii se ad albam ac rubrica transtule-

11. PraecePimus neque in Ieris. err. Ge . neque in ullo meo; im lectum tamen id alicubi dicas Obrechto. qui 1inc effecerit suum raece imus modo err Burm. p.cui nolixum PTOfecto nemo postponet nonno quis uelLGoth. Exc. Sant. C. Voss. . . . ens et edd. post anto Bad. Qui se cod. Vall. hari dubie err. urna. nostaeam restit irat, merito reiecto Aldino commento non aequius eo quis r. MOX re rend. Cana p. quΡm fere Flor Ambr. 2.

Camp. divorticula ueli Cana p. Goth. Jens. tac. Geta. c. edd. aliq. post Mox ad om Turio rubrica Ambr. 2. Guelf. c. o T. . formula velud Turio formula . . Flor. C. Alm legit uric legu Flor legum Alm quidem Tu- Tic Flor Ambr. 2. Camp. c. Alm essem mal. Turim elegentes Flor egentes marg. alii ' solum Turic Flor Camp. 12 ad album ma videbantur Rect ille sui-Iuerunt. , Hic allium diXit pro dem: sed male eadem Testri, ,,Jua praetorio et rubricas cti, in degul is relicta ' est. paeo Iure civili, qDod XII ta Nam rutique iniversum us bulis Continebatuae: ut et civile, quod inde in a I ta- ,δOrmularios ad pyactorias e bularum tempore legibus . , , tulit dormulas, degul0Os ad consuetudinibus ita consulto- ,,jus civile et XII tabb te Tum respolisis obtinuit, 'o- ,,ges. Verba sunt Turnebi minesque qui haec omnia metri Advers. 4 5. quae nos ideo moria tenebant, a Quintilia- hic ponimus quod Geta erus no demonstratitur. Sed in eo quoque in Thesauxum suum sane non falsus est Turnebus, v. Albus inferre ea lignatus quod ad ius civile rubricas spe-

est, omissis tam ei illis quae clares dicit: hoc enim Vel ad AIL tabularum deges ru sola illa Masuri Tubrica 'bricas uris civilis restringere apud exsium docet 5, Q.

SEARCH

MENU NAVIGATION