Integerrimi ... Gabrielis biel ex Spira ... Tractatus de potestate & vtilitate monetarum

4쪽

viri: ag stri Gabriclis biel ex Spiora: Sacratuita rum litterarum litacenclati: floretiss. symnasii Tubinvii dum in lius manis essetordiarii Iedlari s resolutissanau

mactatus de potestate

5쪽

Sumaria figuratio bu

ius tractatus.

sto clara

et tuta

V mim moneta falsifi

cans mutans/falsam M vera vel min' lenotemP bona pedem auideloco ubi minus estimatur adlocuubi

V plus valet trasse ens s mortali peccet/5cte neat ad re tutiones:

Quis habeat cuderemon me inquo casu princeps monecivacius valorem phicro suo mutas possite eliges adst te denarios meoliores eosy cooriri finiens peccet /5c teneatur ad restitutionu

6쪽

minus Valentem P bona expendens'ut de loco ubi minus estimatur I ad loca ubi plus valet transferens/pe se θ cet mortaliter Scaeneat ad

intelligentia. Primu oim anis aduertendam venitI Q scriphilosephu.ς. Etlaicorvc. .& 3 .pollitice.Nummissimatis Ex necessavsussest ex necessitate inuem tale numirtus. Cum em res adinvicem matis Vsiis immediate comutari no pos, inuent est sunt/homines aut sine earum mutati oe E no omisi di bus Oia necesibia abundat

sustentari no possinistresertim in tanta multitudine hoo minu. Tum ipter distantia locoNin quib' cosistunt res

comutando&difficilem em ttransportatione. Tum a se ipter distantia tempo' futuroru quo res sine sui corruinptione seruarino posistunt.Tum ex multiplici hominii 'indigentias riter qua necesse est rem comutandam esse in multa di imbue t multa necessariast ea adiuersis coolium ad hominu utilitate magnum valore visunt equi

domusIS c.8c ita de plurib' alijs. Ideo ne defuit inue nire mediu aliquod quantitate partius ut eius detractio Numisma siue diminutio facile ppendatu S de loco ad locuti asse est aptum seraturCharacster principis vel auetoritate habentis inii mediu disimitutae si quilib/ monetare valoret' variareturr nec mesura co

7쪽

mutabilia dinosceretur aut salsificaret. Ela hoc equalitas in mutationibus no stivaretur. Pondere certus viscium eiussit certumne corruptioneamasiusi: visitfuture pulsiolaptum. eriapeiosum: ut multus valor possetin pari uo loco repone oc facile deloco ad locu transportari an plura minora sedis valore diuisibile opter indigentes multis rebus parui precii.Tale aut est nuinis avr exsilinatura vel hominu instituto ad humana indigentia relato. Quato realiqua plus indiget humana necessitas tanto plus valetra valor precit cresciit&ideo se nn relatione missimatis A comutabilisi ad indigintia humana

numisma est certa mesitra oim comutabiliuWvensuti

ut diciti inor.in c. o iure iurbest etia in glo.cius dem c. Et in quolibet hodraemitti polsalsitas/in substatiana no tauaslim legitima. Li uspecies mixture vel

gradus metalli tadmixtione vilioris mare te aut ma σteria costieta in qualitate excessiva. In ponderes ua no han- ---- bellegitimu pondus. Prosi notandMQtantsi dinet esse: L pondus in numismate quantusuit in materiadequa moneta est sebricatas salie deductis opesis ecla res Imi. Inno.licet non Bart.Fmque expense debentuo Iui de

φ' μ' pμ' publieo. Motiust Innocentii est quia nemo suis expesisti tenetur ea facere Et hecopinio Innocentii coiter tenetur

rivultangelus in summa in verbosislsarius/qcrsicintelligo. Pondus legittimu est podus cosmum antitate substatier tali numismate iuste determinatu. Gla ex li Sio floreno determinetur aunt ponderans dramatque est octava pars viatic. Tunc florenus seisiis in ex podeo resino haba quantitate auri ponderantedragma. nde um pondus tequis naturaliter quantitate substantie rei.

8쪽

ecqualitas substatieno distinguit a substin lalsificatio ponderisindiminutio silbaenosiuehec sata insuam monete/suesubtilius p aqua artificialem corrosiu-adio modo dissicile visi apprehensibili.Est aut determinanis poderis vasta: qn determinarpondus valoris promoneta quati est pondus materie eius no monetate. Ita 9, tantu debet valere moneta ex pondere quantu valeret

a materia no monetata/&no plus/salte deductis expesis monetadi ut supra dictu est. In forma comittitur falsiotasID mutatur nomen signu aut imago eius qui monetauit. Vnde habens auctoritate monetadu pretigit certa se a moneterimaginem aliquauir scriptionemraut aliqssima. Et si aliquid huius sermepfinite omittis aut aliud addiἱ moneta in forma falsificae Estaut forma monetesqueda testificatio veritatis 5c iusticie ipsius monete Q scilicet sit vere substatiem iusti ponderis/ut dicitWil illelmus orem in suo traelatu de moneta. Vnde frequeterin moneta christianora principii ur coitatum ponis imago dei vel alicuius sancti Icti nome eius/aut nucrucis ql antiquitus suilinstitutu in testimoniu veritatis monete in materia &ponderer&subditi Si crgo princeps sub ista inscriptioemutet materia siuepondus/ipse videt inocite menticia dc plurium comitteres ac selsum testimoniumphibere. Ipse em abutitur hoc vocabulo moneta. Nam dicit moneta fim Humi. amoneo quia monet ne Moneta disit fraus in metallo vel pondere hec ille Forma monete ad ad

valeat,

Ercio notandu circa mu

tatione monete Q limoi mutatio multiplicit

invaloresqnΦ innote. In materia/viqiappedesectu materiesaulnimia abundantiaI fieret noua mo, netas in alia materiasaut in alia mixtione seu liga prioris materie.In serma vi qn mutatur impisio figure in imagi aut charactereraut cir scriptioean valore/Hquado Quadruoplicit mus

tat moeta. π

9쪽

De falsifi

, mutatur substantiumretio vespondus/authis manentihusIstatuit alius,alor. vtshamnus florenus valuit vij mmigrostaffectaturas inde cetero vilere debeto 3 aut a sa nomine. ut si nomia mutenturmel accidetilia* inquen5 important pondus vel valore monete uti nomia autoris aut loci in quo moneta famest echmoc vel essentialiamum que imposita sunt determinato valoriam pondeis in int obulus/denariusIsolidus/ libra florenus. Et he mutatiore fieri quado in possunt curreti priori moneta in suo valore quadom robata prioreacrhibita.Item quado' ex ratioabili causarpter necessitatem & utilitate resp. Et sim hecImutatio quadoin fie ripotest licite, quadom culpabiliter&illicite. GP Coclusio prima.Falsificas moneta in substruasorma vel pondere peccat mortalite si illud faciat in damnum proximi vel resp.

Dec conclusio est

comuniter.Et satis pates ex tex.c.quanto de iure ivr.vba

dicitutam iuramentu deobseruatione Blse monete factu non liga cum iuramentu non debeat essevinctilum iniquitatis.Ergo seruare selsam moneta est iniquus& mul tomagis talsificare erit iniquu. aut sit mortale peccaM tum/pare quia est furtuma ablatio res aliene inuito do,

mino ut inta dicetur.Patet etia per ex uagatem Ioanis xxij.qui excomunicatomes tales in regno fraciesq, aute' teneatur restituere batur per comune medius Aa omis

niuste danificans tenetur restituere danificato si habere potest. Sed fraudulenter selsificans numisma danificauit proxima aut rem publica iniuste ergo tenetur restitue

sione. Indam nuxximisquia si quis Llsificaret insorma iniunde no minueretur valo quia sic non danificaret/.

10쪽

nonperearet. Sic si inmisina no exponidumnumpei do aut radendo falsificaret. Coclusio scisti. Mum moneta in damnu reip .

tenetur damnu illatum restititedo compensare,

quia talis iniuste

nificat ergo ct c. ancedens xbatur quia inserens damna in reno sua iniuste danificat. Sed muta, nuntisma inda σnum rem. Infert damnum re no suas quia in rep. que noin sua. Dicitur notater in damnu reip.quia si mutaret exronabili cause ad utilitaste reip.restitutio no haberet locu Sunt aut tres causeopter quas licite mutatur moneta. Prima est falsitas introducta ut si aliquis extraneus prino ceps aut falsarius maliciose estigiaret vel cotrafacereisor mularia seamodulos a quos introducere niteretur mosnetam simhistica minoris valoris Φ sit moneta vetus Icuius indineretia a veramoneta cognosci a populo no p0ssti alio modo couenientis moneta falsa extermiari noposMIexpediret mutare forma monete verG seruato titau valore ut sic discerni posset ab introducta falsa. Se. cunda causi. Si antiu moneta nimia vetustate esset peio oratMac insubistia oc pondere imminuta per continua attrectatione.Tunc cudeda esse moneta nouauu dictorentia a priore in iusto ponderer&yhiberi posset crursus prioris monete vetust e sic diminute. Tertia causa est rari ras materiempter qua materia haberi no possὰ tali prescioquo' ius solita est haberi. Tunc mutadaeesset moneta et costituendo alium eius valorerespectu monetealterius matericia fabricando noua minoris ponderis reequalis precii in priore. Exempli cauta Si dragmaaurino monetate ex aliqua causa ascederet in pcio. Itast incvaleret.xxx. os bs argenti que prius valuit .H. Tunciniflorenus habens drama et a mutandus est in valore

Ita ut etiam si prius valuit in .grosses. Tunc statueretur rivalereti a grosses Aincudendaticinouamon

in mutas te moneta

cause liciis te mutationis moere