Panegyricae orationes antiquis imperatoribus olim dictae à C. Plinio Caec. Secundo, Latino Pacato, Mamertino, Nazario, Eumenio, Ausonio, & alijs

151쪽

328 C. PL. SEC. PANT G nostri,nepotesque patientur, vel quum assinimmam perueneris senectatem, reipubl- vela contrahere, quae tam felicibus ventisse etiam iuuenis impleueris p Sed tamen utcunque fas fuerit, eum principem, queat amat cogerent, aud valetudo deficeret ἡece ui canese: te vero , in quo ad hiic istae . sunt integrae solidaeque vires, luctotius corporis vigor , hic imperatorius ardor, oculorim,immaturinnotium speras te mῖ

ramur . Quid enim aliud participi mai statis tuae dare tuit venia quieris,quam ut tu imperio Hrecederes pho duobusλSea

prolatio exegit hoc ipsa varietas,& nat

ra fortunς cui nihil mutare licuerat, dum vos imperium teneret is,ut illa xx. ann rum cotinua felicitas i nteruallo aliquo di stingueretim : aut etiam dij immortalenprobare voluerund tibi innixa stetisse re-yλ.quu fine te stare no a Posserracla nqu,

in istis quidem partibus no caruit pristinis iamitate, ibi vero pene fiandi tus corruit unde tu Maximiane diseesserast adeo illἰρ urimum habuerat stabilitatisasserta, ubi

deserta maxime vacillavit . mn aliteuenim quam solet terra ventis , aut aquis subter immissis interuulsa sui soliditare nutare, ita cuncta Italia , atque ipsa Rom1 subducta repente , qua sincnt a fuera:

dextera tua contremuit,ac pene consedi Quod ego curfim transeo, cur enim vel recordemur aduersa,quum videamus omnia tuo reditu restituta F Fecit enim Roma

ipsa pro maiestate nominis sui, ut ostea-dere

152쪽

MΑxIM. ET CONST. DICrus. deret posse se etiam imperatoribus imp nar ,abduxit exercitus suos,ac tibi reddidit. Et quum ad sodandos animog alitoriis intem priuati principis attulis stupphces tibi manus tendetas, vel potius queribunda . elamauit, rusquc hoc Maximiane patiare me quati, te qιliescere mihi libertatem -- adimi,. in ustirpare. Ubi illicitam missio

nem An quia, duro Augusto post se.. ptuaginta aetatis , quinquaginta imperijs non licuit anno tam citialicuit tibi P Ideo- . ne te mihi ille cuius tor aras , tot templa,. tot nomina colo Herculesdedi t tu iuburbano otiosus sedens, viam .cat . mihi virtutis amitteros Reddeteguberna' culis meis : & quoniam, tranquillo mari, portum intrara non properasti, vade pervnuehus,mei quidem amore solIicitus , statua maiestata securus: e tamen per te tibi sietosit,iniuriamin mei restittitione pati ris . Imperasti pridem rogatus, a fratre, rursus impera iussus a matre. O imp a-fr aeterne, I pietatQm tuam, quae tuum

illum animum semper inuictum sola vicit. Non potuisti resistere sanctae illius parentis imperio, de inuitus licet paruisti , σέ. te illis vigiliis , illisque curis , quas. viginti manis expertus fueras reddidisti . . Quibusnam tu domina gςntium potes co .pesare beneficiis, hoc tui imperatoris ob - , sequium Z qui tanto usu sciens quantus sinimperandi labor propter te non Ilitur

153쪽

Υ3S PL. SsC. PANEG . illa,quam degustati erat voluptate,tantii nam que respubl.onus suscipit post quietemtFacilitis fuerar iugiter imperasse: δ quantiis enim magnum laborem consuetudo non sentit , intermissa desiderant nouas vires. Quama opus fuit tibi imperator aeternetae prouidentia quanta aut tale ut subsidia reipubl. erigeres,exanimatae recreares , di inlapsa colligeres mirabamur te post, imperium esse priuatum: multomagi s mirum est imperitim serre post otia .Solus hoc sui dicitia ripbtuit' deus ille cuius bona sunsiquod vivimus,& videmus, ut habenas male cre , ditas , dccursum deuio vel tore ita batum 'feciperet,rursumque dirigeret.Cuius simia se tu imperator etiari facile fecisti, neque i a mirum quumerum a te redessit imperium,1 pri unus licet dici vel les, inhaesis tibi ingenita maiestas'. Omnes exercitus vestri,i omnesque prouinciae requiescere', te post tanta opera vici inque' aequo' animo' tul

Hiar, imperare deiijsse nunquam credide. runt. Quid enim' putas tibi Maximiane to , item' i psum respondi sse', quum tu ingenitanimo' diceres, Recipe Iupiter quod com- mcidasti hoc profecto respondit , Non mutuum istud tibi tradidi, sed aeternum λ' non λ sed seruo . Statim igitur, ut praecipi. tantem rempubl.refrgnasti,& gubernacula fluitantia recepi sti,omnibus spes salutis illuxit: 3 posuere veti,fugere nubes, fiuictus

154쪽

resederunt: & sicubi adhuc in longinquiocribus tectis aliqua obseruatur Obsintritas, aut residulis undarum pulsus immurmurac, necesse est tame ante tuos nimiri dili cescat,&sileat Dixi pro ratione tem riS, lacra 'tissimi principes, ea quae in vobiSjnuicem, x t facitis,admirari, & amae e debetis restat ut ista illa quae separati in de virtutibus ve. stris locutus sum, sicut liui voto congruit,st in sermonis fine coniungam Dij, immurta I es,quata Romano imperio renoua is,quq iam vires est cesseranc vetustath Maximia,no impetatori aeterno Consi antinus imp rator nouuli pIus coepit esse qum fistus. Fa. uor ille crescentis adest iste senitar, perpe 'ruis profecto pietatibus astinitas i ita coa-

-c t stirpibus,quae semper in re pubi . viros, ad concordiam copulauic Etenim siquanuis de Isidentes familias Gracchitarneliae matrimonium reduxit ingratiam si pro diuo' Augusis Arctacam' victoriam i tantumOdo gener Agrippa confecti, quid, sperandum cis,quum sempiternam patris, ac fi lia charitatem' etiam nuptiarum, edus/astrinxerit Quod si publius Scipio bullum Punicumfuscepit adolesces', i psum postea superaturus Hannibalem : si Marius a farictioneSyllana , rbem recepic senex, idque magno interuallo teporis euenisse memorabile cit, quian facile nunc omnes metus

ponet Romana respublica qti e defenditur

155쪽

, C PL. SEC. PANEG-cet orbem prospicere communem, Coese setque nutu rebus immanis fata decernere, auspicia belli gerendis dare , Componen .dis pacibus leges imponere ἐν re iuuenis defessum ire per ii mites quo Romanum. harbaris gentibus instat imperium , frequentes ad lacerum laureas mitte , praecepta terR elisista rescribere. Ita eueniet, vim ambo consilium pectoris uni habeatis,& uterque vires duorum.O felix

in imperio,& post imperium felicior. Audis enim profectio haec, de vides diueC5.

stanti, Frem eurrum , &pene conspicuo dum vicinoia rius recepit occasii,sol ipse: inuecturus cςlo excepit quanto nunc gau...o potiris, c uama voluitate perfrueris, quum ratem hunc filium tinim , qui te primus patrem inim perij tui possessionem,

idem pater, idem socer, idem imperato ind uxerit Z Haee est tua praeter omnes di uos propria immortalitas,quam videmus, ῆlius similis aspectu, similis animosa rimperi j potestate. Inuiderint licet nobis, nihil tamen auferre i domi tuae fata P ..tuerunt. Nec Maximiano filius, qualis tu eras nec Constantino patet deest Quinet. tiam ut omnibus modis tua necessitudo reno aetur,rursus hic socer, rursus hic gener est, ut beatissimus imperator sempora tua sobole nepotibus augnatur.

156쪽

Romae dictus Theodosio imperatori Augusto seniori. CIquis unquam fuit,imp. Atiguste, qui te praesente dicturuS aine trepisuerit, eum proseistb me esse,& ipse sentio , Ahis qtii consilium tui imparticipant, videri posiste video. Nam te semper ultra Omnes , retro principes laudari. oportuerit , nunc porris vltra , quam lias . praedicatus es , in ea urbe conueniat dicendo celebrari ,cuius,& libertatem arma.

tus asseruisti, de aiixisti dignitatem togatus,qu' tandem modo consequi maiestatem viri uritie vestrum Oratione mea poterot hoc praecipue in tempore quo ambo ita mutuo creuistis, ut nec tu fueris adhuc maior, nec illa fescior .Huc accedit audi torsenatus, , cui quum difficile sit pro amore quo in te praeditus est, de te satis- seri, tum dissic litis progenita amue haereditaria orandi facultate, non esse fasti in dio rudem hunc, & incultum Transalpini sermonis horrorem, praesertim, tam ab . surdae, sinistraeque iactantiae pollit videri, his ostentare facundiam , qtram de deo-

.. rum fonte manantem, in nostros Vsque in

usus derivatio sera tradux it. Qu.bus mulinde cogitatis adeo sollicitor ut non eo stan. tum trudie Mbitrer interesse quo c erno sed sit

157쪽

assistere obseritari quis dicturo Cat ones Ipsos,ile Tullios,& Hortensios, omnesque illos oratores putem, qui me in posteris suis audiunt . Ita multiplici circunuentus metu,quasi parum habeam timere , quod video,quod timeam . Quid ergo nouus ne me pavor, R inopi nil trepi datio in ipso dicendi tempore deprehendit mihi vero hi omnes quibus altrinsecus iactor aestus , diu ante meditati, longequc prospectit

sunt : sed qtuam admiratione vita tum ruarum ab ultimo Galsarum reccitu, qua littus Oceani cadentem excipit Iolem , oedeficientibus terris sociale mIscetur ele. mentum, ad contuendtim te adorandum isque properassem ut bona quae auribusγceperam, etiam visu usurparem,timui, fateor, pij laboris officium impia taciturnimiae corrumpere: ita dum obsequio inter-

Iretor impudentiam , dum in eundum. Ominem non puto conuenire gaudium , M silentium,duas res diuersissimas iunxi metum,& temtritatem . . lin,illud, me impulit ad dicendum , quod ut dicerem nullus adigebat, non enim iam coaeta 1audatio , dc expressae metu voceS per I-culum silenti redimunt, fuerit abic quC tristis illa facundiae ancillantis necessi as, ,

quum trucem dominum' auras omnes

plausum publicorum ventosa popula inritate captantem mendax allentario titil.

labat,quum gratias agubat dolentes,i Q lycrannum non Praedicasse, tyrannidi, accia.

facio vocabatur , nunc par iacendiqta

158쪽

Libet igitur, redditam postlimini iccuris catem loquendo experiri, libet,. inquamis, qui neminem mag Esaudari iniseratorem decet,quam quem minus necessc Est. De

te igitur mihi sermonis huius auspicium erit ille felicitatis publicae auspex dies, qui se primus inaugurauit imperio. Nam v d diuinis rebus operantes, in eam coeli plagam ora conuertimus,a qua i ucis exordi-inti est. sic ego vota verborum, quφOlim nuncupaueram soluturus , id orationet te pus afficiam,quo Rom ana lux coepit. Iacebat innumerabilibus malis aegra , vel potius dixerim, exanimata respublica is , barbaris nationibus Romano nomini velut,quodam diluuio superfusis : Sed pae causa replicare causas , dc pIacatum vulgus offendere Nam quum per se vivax sit gecordatio calamitatum, tum mihi metus , lnanc gaudiorum praesentium lucem, tristitim commemoratione fuscare. Faciam ergo quod facere prestantes scientia medicos saepe vidi, altorum Vulnerum, cica- itricem , postquam cutem sanitate duxe- tunt, manu pendente tractabo, praesentis. isingulos uniuersosque rogitas e conis itentus, an quum inter omnes liqueret feta lsis rebus medendum, tali aliquo viro publicis gubernaculis admouendo, qui imperatoris unius tueretur aetatem at erius .

iuuaret laborem, potuerimus huiusmodi ivtit optareaa i ntegro itaque rem tinam

159쪽

esse faciamus , & in quodam orbis ter

rarum comitio quaeri putemus quisaam sit ille,qui debeat tantum molem subire M& nutantia Rominae rei suscipere . .

Nonne is omnium suffragiis hominum

tributim,centiariatimque legeretur,cui fo-lix patria,cui domus clara, cui forma diuina,qui aetas integra,cui militarium,ciui. liumq, rerum usus contigisset ξCuncta igi..tur a capite proposito ordine prosequamur. iam profecto constabit eum, Princi. Pem declaratu. qui,& ab omnibus legi de. Duerit, & ex omnibus. Nam primum tibis mater Hispania i st, terris omnibus terra felicior cui excolendae,atq; adeo ditandae,mpensius , quam caeteri s gςntibus supremus ille reria fabricator indulsit, quae ne laustrinis obnoxia aestibus, nec Arctois subiecta frigoribus. mediae fouetun 'axis utriusq;temperi quae hinc Pyraeneis mon. . tibus,illinc Oceani ςstibus, inde Thyrrhe... numaris littoribus coronata,nattirae soler..tis ingenio velut alter Orbis cincluditur , Adde tot egregias ciuitates, adde culta , incultaque omnia vel fructibus plana, vel, gregibus.: adde auriferorum opes, num nem, adde radiantium metalla minarum, scio tabulas poetarum, auribus milce dis repertas aliqua nonnullis gentibus attributis o miracul a, quae dum sint ver a is ,

sint singula mec iam excutio vlaritatem -:fint,ut scribitur, Gargara prouentu lata tritici, Meuania memoretur armc Gam

preta

160쪽

Pr*dicetur amne Pactolo, in Hispaniae viai viicquid laudatur assiirgat liqc duris- siauas milites hac experti stimos duces, cfacundi Isimos oratores, haec clarissimos vates parit. haec iudicum mater, e principem est haec Traianum illum, haec dei a. eeps Hadriamam misit imperio.mici: dimet imperiss: cedat his terris terra Cre tests, parui Iouis gloriata cunabulis,& M. minis Delos reptata numinibus, & aluno Mercule nobiles Thebae, fidem constare nescimus auditis, deum dedit Hispania, que videmus. Erat iuste competationibus casio,vt qui de patriae tuς laudibus pau.

c.i dixissem, patris saltem virtutibus praedicandis, prolixius immorarer . Sed quid faciamὶ nouam quandam patior ex copia difficultatem : quid , inquam , faciam . quae Rhenus, aut racalis indit aggrediare iam se mihi Sarmatica caede sanguineus Ister obi jciet: attritam pedestribus praesii Batauiam referam Saxo consumptus

bellis naualibus offeretur : reda Bim ad paludes suas Scotum loquar compulsus insolithidines avias omnis Alamanus, de uterque Natirus occurrent. Quum igitux

impediat turba delectum, x ad qui tantum praester gesta in summum reserre, qu enumerando tenuari, dixisse sufficiat una illum diuinitus extitisse, in quo virtutes si. mul omnes vigeret quς singulς in omnibus praedicantur. An si eius seculo mos ille vi.

i Non bene habet hic locus. Forsa aieὀendum atque tam pr flat.