Panegyricae orationes antiquis imperatoribus olim dictae à C. Plinio Caec. Secundo, Latino Pacato, Mamertino, Nazario, Eumenio, Ausonio, & alijs

221쪽

Nw. AvG. Fre. DICrus. adelitas: te pudicitia sola dicata coniugio, illum libido stupris omnibus conta. minataete diuina praecepta, illum Luperistitiosa maleficia,illum denique spoliato. Tum templorum,trucidati senatus, plebis Romanae fame enectae piacula: te abolitarum calumniarum, te probitatum elationum, te cranseruatio,atque homMida-xum sanguinis grauitatio is in tam diuersa causarum ratione diuino consilio imp. hoc est tuo,non militum multitudine , Partium merita numerasti. Magnus Alexander quum a praeter Macedonas suos, cu-Graeciae,uniuerso Illyrico innumerabi lem desecium posset indicere,nunquamaiores quadraginta millium copias du. xit. inhabile regenti ratus, suicquid ex .deret,& turbam potius quis exercitum. T Q vero etiam minoribus copi jshesium' multo maius aggressis es: tanto scilicet tua virtute propria potior,quanto ille nu. mero instrivator. Et ille quidem contra

' thorum arma volatica,&Asiaticos ian. tes mutare semitia, re gessit praelij unius euentur tibi vincendiaerant milites, Pron, Melas Paulo ania Romani armis omnibus' momprimae classis armati,& profarino, ru conscientia trunqas nisi morae cessuri. , Probauit hoc prima obstinati eorum

et opinor legendumne prohibit. - .

duxit Alexander 't plurimas .

222쪽

qui sub ipsis Alpium iugis, munitissimo

cet muro ac sim tenentea Oppidum,ausi fuerunt te imaun te resistere, c portas claudere,non credentes illi quidem tare. dio te ipsum adesse .Quis enim crederet, tam cito a Rheno ad Al pes imperatorem cum exercitu peruolasse P sed tamcn , qui non solum praesenti numinicuo , verum etiam nuntiato nomini cedere debuisset . Luerunt igitur illico dementiae suae poenas,quum oblatam sibi a clementia'tua viniam recusassent. Neque enire vallo fossaque obsessio inchoata est, nee cuniculis agendis, nec machinis admouendis,nec incutiendo ariete tentati quasi satique sunt muri, sed statim iniectae faces portis, scalae propugnaculis, nec solum fundi s eminus,telique mi ssilibus, pugnacissimisq. praeis sto, scilicet x t qua co. laniam Cn. Pompeius aliquando deduxerat, mpeianus euerteret o miserabilε

Veronensium calamitatem,quos non tam

tua quam intestina satellitum pressit obsidio: quippe Athesis ille saxis asper, &gurgitibus verticosus, & impetu ferox

oppugnationem prohibebat , Omnemque , mr Tegionem evehendis copiis tytam,

deti namque praestabat. Quod tamen ne diutius h mem iuuaret; prouidenti tuas ictum est,quu superioribusan locis,quauior amnis & ignari hostes erant,exercitus parte proiecta, ancipiti periculo ela αsos, obsessbsque peiora. experiri firmis coegisti, adeo qua ruinis: eruptiorenta.

223쪽

GsT. Am. PIL. DκTvL Ictit merat,cecidisti,ut ipse etiam dux cum par. i te copiarum ad accersenda auxilamus et is excesserit,maiorem miser addu urus I Qxercitum, vimaiore comitatu cladis o i cideret. Quo quidem tempore praecipuai apparuitetua imperat.cura 'min & animii 'magnitudo, qui redeunt i illi minore exα.l-citu congredi, quam obsidione intermitisi aere maluisti, ne respirare clausas, a i effugere, aut imminere tergo liceret. Eti Irimo quidems ut audio) aciem histruxe- Tas duplicem, mox proniis aduersarios a um numero explicari statim in frontem rardines ,& extendi latius arma iussisti ex

tuo an imo nimirum animos tuorum Om- , Num metiens,quamuis grauius inde pon.

. dus infringi posset imperii. Laudare me . existimas imper. cunctas quae in illo proi lio fecer isὶ Ego vero iterum queror: pro-i speceras omnia, disposueras uniuerta ,

i summi imperatoris officia compleueras, s cur ipsepugnastiὶcur densissimis hostium i globia miscuistiὸcur salutem reipubl. in pericula tanta misistit An nestire nos putas,quod dum nimio rapereris ardore, in inedia hostium tela deueneris p & nisi vi tibi caedibus apes uisses,spem totius geno xis humani & vota deperas. -M .imperat , cum inferiore fortuna ' toris

quippe impetu ferebare torrenti simili

amni, quem abruptae radicitus sy lue. conuulsa funditus saxa requerentur. Illos Dugnare , fas est , quibus suo cuiusque

isto aut yi ncensrum est, aut cadmdqm itu

224쪽

tu cuius ex vita omnium fata pendent. ad ullum discrimen accedas inter tot tela

gladio'ne versererquis hoc a te exigit aut quis pari possit , t quicquam in te belli ca. libus liceat Θ deceat te imp. hostem serire immo non decet laborare . Spectans

ex edito monte Xerxes na uale certamen,

Augustus aliquid agens vicit apud ΑΔ u. Fuit etiam qui sublatus in scalas inuice rixa

nexas , concurrentes eminus vidit exer.

citus: ut nec interesset periciato, dc adesset euentui. Ignava, inquies, sunt haec exempla, sed tuta, grauioritie metus est periculi tui, quam laetitia , ictoriae. An non a ipsi caesis fugatisque hostibus, interfecto- qtie etiam ipso eorum duce,comites & tri. huni corri puere lacrymantes amplexique illud tuum anhelum pectus, cruentas madinus, & quicquid de sanguine profundar caedis emerserat, hinc atque inde clamarunt ρ o,d egeras imp in quae nos fata proieceras λ nisi te diuina utitus tua vin. dicasset: quae hac est impatientia aut quo tibi manus nostras , si versa vice pugnas ipse pro nobis Θ Haec ego non dicere im neque ab alis dicta memorare nisi benefi.

cio tuet leuitatis tutior esset nostra in ver- . his quam tuain'armis audacia. Nova es. I. raquadam varietate naturae, cbnfusoque virtvtnm temperamento id mes in prae-γ ijs ferocissimus, & partacsecuritate mi-.tissimus.Quum enim dato obsessis tempore poenitendi. Aqtillosam quoque delegatis eor u ac supplicibus recepisses, cuncti

225쪽

desperauerant reddidisti , & quidem

iussisti arma deponere , ut multo tutius vi storis pietate tegerentur. Vt tame pertinaciae suae merita sentirent , corripi eo S,vincirique iussisti,n5 ad supplicium , sed vitam, ne conscientiae timore diis gerent arauiterq ;delinquerent,consuma. Tique iterum non mererentur si seruatino fuissent. Sed unde tanto hominu numer tot vincula , quae continere militares &Paulo ante armatas manus possenti λ st pere mi lites qui producedos susceperant, custodiae curam abnuere: prorsus ne

scire,quid facerent. Ipsi etiam qui tibi iα consilio erant , ipse etiam praefoctus limrere, quum tu diuino monitus instinctu , de gladijs eortim gemina manibus aptari claustra iussisti, ut seruarent deditos gladi j sui, quos non defenderant repugnan res,o pulcherrimum dc qui omnium oculis labiici debui flat triumphum virtutis deciemeritiae tuae t Cuius enim potentiae suis hostibus arma diripere, eius humanitatis deditos ad impunitatem suis armis alligare,atqH etiam vincere , ut eos ferri illius quod contra te gesserant, quotidie poeniteret: gladius ille quem in te distrinxerat hostis infestus, ipse domini sui manus te. nuit, dc paratus ad caede,custos factus est ad salutem. Magnus poeta, dum bellorul totor Melius sissent

226쪽

tutimque describit. Et eurua inqtut)rigi. ei κ' et faues coarriamur in ensem. Tristet Dimitim terripus id quum instrumentia, Cultui pecudu praeparata, in caede homi- Dum v c terenti irrat nunc rigidi illi,morti. 16:r que nauci ones in salutaria inua cur.

lai: Ir , exarmatum hominem non in .

rem munt acri co rccnt,deditosque hostes

gladi j sui collisi obtulique tutantur , qui 1 Id prodesset megri acutique potue.

rimi omnium ergo armorum ministeria ad ditie is effectus arbirrio tuo seruiunti P. Ubi vincunt gladii,tibi seruiunt , te Pugnante femini , te agnoscente custO--diunt. V t deus ille mundi ceator & dominus eodem fulmine suo niuae tristes,nuae laetos nuntsos mittit,ita eadem sub numine tuo tela inimicos , aut supplices tii sp rnicie , aut colaruatione discernut.Eripuisti impa aduersari js inis gladios nequis

incumberet dolore,supera sis , dcc0sdem manibus sui sinnoxios reddidisti, ut clementi te de vindietae tuae sati sfaceres,quo rum sanguini peperceras arma fregilli. Vt enim hominum diu parta semper seruanda est, si liceat: ferrum inuemu facile , usu mutabile . Ideo quae erant rc parabi-I ia conflasti : quod rediuiuum non erat , reseruasti. Quid simile fabulae ferunt co-tiersa est e humana corpora in fontes , Hut pecudes ξ . aut attes .foeda & dege My. talis for an sic lag. Vt enim mi 4-ου i

227쪽

splendorem nautatio per di dit: sed faciem Tettidit . .tudium S humanitas tuas horitata est imp. hucusque ut colliatio nostra verbis ςl cvei. , sd iam ad potiora re deamus.Recuperata omni cis Padum ita. Ita,ipsa iam ad te sapplices ima: ius Roma tendeoat, cui Portvntum id insederat, rii. hi l conari ausiam . ad Iot nuntios suaruincladium . quippe ipsa si vilii simi hominis, obsidebat igHauia, degeneres animos timor arguebat, stultum re nequam ani. mai nusquame a a. pari creSegr di aude.hat, ita enim au. prodigijs aut metus sui

Praesagijs monebatur. Proh pudor i intra

parietum cutio dias imp . non ille aspira. Te in eampu, no cxercvia armis,n5 pulue. rem pael: astutus quide, ne virorum C fficiarentantem coriacmnerent qtil viderent deambulare, & tantu in illo palatio marmoratis parietibus incedere. Nam in Sa. Iustinos hortos .ire , . peregrinatio &expeditio putabitur .. EL hae quidem ideliciae tanto illo tempor*quo orbem Ob. sederat semet incluserat: turpillam an Lohanc cras formidinem protegebam. Non enim se imbeylem, sed beatum non inerte sed securum videri volebat Quoties milis Iesua concionem vocabat, se solum cum illis imperatorem , alios permiti LES pro se malit ara iactabar: Fruimini , at ibat , dissipata , modi gite Haec crat miscrorum

228쪽

rque C ph. Ss C. PANAU. caduca felicitas.Ac ne tum quia

idem quum tot aduersa suorum praeliet Comperisset,ia uiam ri econatus est ad reia

sistetidum,qtium Padi limite, aut Apenim iugis utererit r. Sed literas calamitatu sua-xum indices stipprimebat: interdum etiam tala ut v sque ad portas venam, pta. at , non intelligens maiestatem illam v his quae pridem ad motus exercita sol-4ὰitauerat am flagitiis ipsius deformata,' sedibus stiis pullam ad tua auxilia tramss e, nec ullis praemiis posse corrumpi , quos i bi praeter liberalitatem tuam, is Cramenti fidem , tot victoriarum gloriaedicauissent. Quis enim miles,qui duehu ,

atq; avspici js tuis toties felicissime dimia

casset, vulnera illi sua venderet helli iam sene conis i sumam concedere' Atenim L idipsum de ardore totius exercitus sen. xiens non sine ulla haesitandi mora, qua breui se imum per eos iter est,rapto agmi. Me aduolasti, celeritatem illa in redeundo Scipionis , ερ Caesaris tunc maxime cu. yienti Romae representans. Haec est fiducia imperatoris inuicti,& suoru mentibus freti, non duhitare nec trahere bellum, sed proximum quodque pugnae tempus putare victoriam . Non enim res erat ibi,utique ma imo , Um Hannibale via et ore, ut postres asperas locu tempusques a Sic legendum, uua pridem admo,

i exercuis sitieitduerat, iam δ

229쪽

continuare vaetorias,sed q4am pr imus . subuenire urbi debebat. Sipientis enim , imperatoris est fractis rebus cunctand, consulere , seeunius non deesse fortunaeta Iraque unum iam id timebatur ne ille conia territu& his rebus,grauiter afflictus, & ita

anctum redactaas boni consuleret,. inde' ibitas λpubl. poenas obsidione differre Quippe omni Africa, quam delere statu nat, exhausta, omnibus insulis exinanilix infiniti temporis annonam congesserae is Sed diuina mens, & ipstus urbis aetern maiestas, nefario homini eripuere consi-h um , ut ex inueter ato ut o torpore, ac fodi.

disIimis latebris subito prorumperet , α consumpto per desidias senio ipsum diem natalisses, ultima sua caede signaret,ne se plenariumnumerum sacrum , & religiosis

Inchoando violaret . At quomodo instru . Ait aciem tot annorum Vernula purpura 'iais ita prorsiis. nequis euadere, nequis, ut fit ioco motus referre gradum, de instaurare praelium possit, tum a Donte arte arianais, a tergo Tiberi flumine premeretur in quo ille non. mehercu Ie cogitauit necesW-

ratem resistendi sed propinquitatem restia mendi: nisi forte iam sentiens diem sibi venisse latalem,ad solatium suae mortis, v luit secum trahere quamplurimos,. Vt om dies essent exitus sui comites,qui scelerum participos extitissent . id enim aliua vitam sperasse credendum est est qui iam , ante biduum palam emigrauerat, & sum

230쪽

Maereretur.Sane Tybris,quondam hos pilis monitior AEneae, mox Romuli conia seruato r expositi, tanec falsum Romulum diti vivere, nec parricidam urbis pata sus es enatare: tu Romae tuae altor copi js: subvehendis,tu munitor moenibus ambie. dis,merith Constantini victoriae particeps esse voluisti,ut ille hostem in te propelle. rat,tu necares. Neq;enim semper es rapidus A torrens,sed pro temporum ratione moderatust m quietus armatum Coasitem

revexistW tibii se placido Cloelia; virgo,

commisit . ac nunc violentus & turbidus hostem reipubl.sorbuisti, done tuum late x et obsequium,emictato cadauere prodi disti. Reperto igitur di trucidato corpore uniuersus in gaudia dc vindictam P. RO. exarsit,nec desicca tota urbe qua sum xlam hastafferebatur caput,id piaculare foeda -

ob minterim;It stantioci triumphales, ridiset gestantis iniuria , quum a Iieni capitis merita pareretur . Sed quid ego

hucusque iocularia ρ tecta ipsa svi audio in ,

commotieri , & altitudo culminum videbatur attolli quacunque numere tuum

rardo molimine currus in t ter cruri tanta te populi densitas,tanta senatus stipato γprouehebat simul δ' attinebat. Felices qui te propius aspicerem: longius positi nom 'conabant quos praeterieras doci quem Occu. . patuerant poenitebat.Vicissim omnes inde Ptela accedem,insequi . certare, innume- Tabills multitudo, de impulsu, vario fluis

Hilare,d tantum sibi hominum at imi post