Panegyricae orationes antiquis imperatoribus olim dictae à C. Plinio Caec. Secundo, Latino Pacato, Mamertino, Nazario, Eumenio, Ausonio, & alijs

401쪽

enim orationis eius, quam; com postlcram ' faciam iacturam . sed eam reseruo , ut quinquennio rursus exassto, decennalibus tuis dicam: quoniam quidem lustris omnibus praedicandis communis oratio est. Et prolabo , si non sensus meos dicatorum vobis dierum proxima quaeque veneratio sui maiestate perstringit, hic miles dies via deturi ilustrior , magisque celebrandus, qui terrimus protulit in lucem. Etenim,

i lii i psi dies, quibus impexij auspicia sumpsistis , ob haec sancti sint de religiosi,

quod tales declarauerunt impera 'rest &certe virtutes quibus ipsum ornatis in i perium, ingenium,vestri procreaveret

natalas, quos quidem, sac. imp. quoties

annis voluent bus reuertuntur , Vestri Pariter , ac vestrorum ni trium reueremtia colimus,siqui dei vos d j inc gen tos,& numinibus quidem vestris sed misto magis virtutib us approbatis,quarum inta. tigabiles motus,& impetus ipcta vis diuini.

iacis exercet,quae vos tantis discursibusto. ro quem regius orbe deducit, ut nossem- pcrauxili j vestri charitate nuper ad libertatem piae constitutionis i impleuerit: /quum itinera vestra ipsis hybernis dicbus: per vicina illa coelo Alpium iuga, quibus Italiam natura vallauit,perque illa saxa, duriorem saxis niuium den sitatum deside. rio vestri,oc amore sequeremur, & vir.

402쪽

MAx. Α G. DICTI s. tus vestra non sent' ret, Pacl nos putare mus iniuriam . Reddimus tariten raraonem solicitudinis vcstrae, S inspecta peis nitus veritate cognouimus quae causa ta .ciat, ut nunquam Otio acquiescc re velitis.

Profecto enim non patitur hoc coelestis it se vestri generis conditor,nam primum omnium quicquid immortalo ostrillare

nescis, Sepiternoquc motu se seruat aetera

nidas: deinde principue restri illi parules

qui , obis& nomana,&im P. tribuerunt perpetuis maximorum operum actioni. .

bus occupantur. Ille si quide Dioclatiantatuor deus, praeter depulsos quonda coeli possessione Titanas & mox deformiunt bella monstrorum, praepeti cura quantris compositum gubernat imperium,a: quenhanc tantam molem infatigabili manu voluit: omnium quoque rerum Ines,ac vices peruigil struat. Neque cnim tune tantummodo Commouetur quum tolnitrua incutit, bc ffilmina iacit: D d. etiamsi tumultuantia elcmentorum ossicia pacauit,nihilominus tamen de ipsas, quae tacite labuntur auras placido sinu fun. dit , Rin aduersi coeli nitentem impetu rapit sol cm. itidem quoque Maximiane ;Herculcs tuus: mitto quod quum inter hoc minus crat, rerras omnes λ nemora pa- caua, v rbes do mi ia i s ccudet ibus It berauid, etiam coelo di rarum alitum i C lucrari tia dctraxit, etiamterrores infriam abducto crustode compestissiit. Exindς certE

ii . Atint volucria, aut Volatura, .

403쪽

Iuventae connubium, plerpetuuSest virtu. tis assertor omniumq fortium viror unia, laboribus fauet, in omni certamine coώnatus adiuuatiustiorest ius quidem certe ' diebus , quibusimmorialitatis origo celebratur,instigat , ut videmus,ulosa sacris certaminibus accitos , ut pertinaci animositate certandi multa faciant ipsius . similia victoris. Ad sac. imp. utraque vestra i numina , semper aliquid agunt agendumve curant, ut iam nobis illΣ , . quam pro ' vobis susce ramus cura ponenda sit,quum non laborare vos . sed pgrentes deos. videamus imitari: quum q*e praeterea ingentium illum vobis diuinae mentis arciorem ' etiam earum quae primaeivos sus pere rogionum ala- emas excitarit, Non enim notiosa aliqua delici jsque corrupta parte terrarum nati,institutique estis , sed in his prouin- cijs,quas ad infatigabilem consuetudine . laboris,atque ratientiae fractus, licet opinpositus hostis ',i armis i tamen semper instructu s mile exercet , 1 in quili us Om ms vita militia ust,qqarum etiam foemine, ,

caeterarum gerulum .viris fortiores sunt, .

istis ergo causis stirpis vestrae, patrio. rumque instuli O m illa veniunt quae se. .pe miramur interdum etiam pro amoris , impatientia timebamus, quod expeditio- s 'est-s numerare noe sumtis, sucius in itine m/Rers vi stir a dedigna.

404쪽

MAx. G. DICTUS 37T gerendarum non modo amoenitas loco rum, aud nobilitas urbium,sed ipsa quidem victoriarum nostrarum laetitia re4 . moratur. Illum modo Syria viderat . iam , Pannonia susteperat : tu modo Galliae oppida illustraueras , iam summas arces . Monoeci Herculis Praeseribas, ambioquu , ad orientem , Occidentesiaque occupati, putaremini, rePeniciis mcdio Italiae gre. . mio apparuim Hos fructus capitis operum maximorum, sic interim meritoria a conscientia tri impliatis, dum triumphos . ipsos semper vicendo diffcriis,quod que. . cunque pylcherrima facitis,sontinuo tra. sitis,& ad maiora properatisint dum ve- stigia. vestra. miramur , dumque. OS adhuc esse incespectu Pytamus, iam de vobis audiamus longinqua nari acula . ita iomnes prouinciae: Vestrae quas dissim o .celeritate peragrastis, , bi sim, vicissim nesciunti, sciunt tamen vos ubi lue vicis. . Sed de rebus bellicis victoriisque η stris,sacci mp. multi summa eloquentia

praediti saepe di x m ὐ R ego pridem ,

qui, mihil auditionis tuae diuina dignatio, eam copiam Iriduis,quantu P0tui praedi.'

caui: hodie ve; bisi de duabus rebit , quas , . ad hoc tempus optatissimas nisi fallor egi, diccxe nulli vestra fauetie maiestate . Migerit, dc caereri, veniam sileatij γ-

tam . Non commet noro igitur virtut .

405쪽

3 a MAMERT. GENS THL. eqimam rediisse prouincias mitto etiam dies festos ichorijs, tritaphi sceleDratos r: Aceo trophaea Germanica in media deti. a barbari L transeo limitem Rhetiς repe.' ina hostium clade promotu:Omitto Saris e natiae vastationem,oppressii mque captiuitatis vinculis Sarracenu, etiam illa,quae armorum vestrorum terrore faeha sunt velut armis gesta: praetereo Francos ad retendum pace cum rege venientes Par. umque vobiS muneru miraculis blandie

em. Novam mihi propono dice di lege, ut quia omnia videax silere quae summa sint,ostenda tamen inesse laudibus vestris alia maiora . Quae igitur illa sunt' pietas vestra lac. imp.atque felicitas, iis primit Omnium quanta vestra erga deos pietast quos aris, simul aeris,templis,donari JS , vestinis denique nominibus ascriptis,adiu ctis imaginibu sornastis,sacti6resque se . cistis exemplo vestrae Venerationis. Nucenim vere homines intelligunt; ac potestas deorum , quum tam impense cola tura vobis: deinde: id quod maxime deo

rum , immortalium cum religion collin- .ctu est, quanta UMmet pietato colitisῖqui ulla unquam videre sedula talem in sum. ma potestate concordiam/qui germani , geminit fratres indiuiso patrimonio tacri Ialiter utuntur,qua vos orbe Romanor EX

quaenam magnitudo et vel sublimitas

406쪽

terorum i Maamum anima, cita ha milvs de caducas, vestras vero coelestes 5 bem. Diternas obtrect in t stibi inlucerna rances operti sordido inH. est inter aliquos etiacanorae vocis inuid a: nihil den que tam a vile , tam xulgare est , cuius participes malignis ae in alationis stipulis vacent vero immortalis ' animus omnibus opi-

bus omniqtae fortuna , a que ipso elimaiora imperio Vobis Rhemis . -,& Nilus , cucu in geminΘ Tigris Eu- .phrate, dc uterque qualem accepit , reddit Oceanus,&quicquid est inter ista

terrarum & fluminum, dc littoram tam facili sunt a lacti mira e communi . , uuantum sibi gaudent esse commune ocu.

h diem Ita duplices vobis diuinae poten. tiae fluctus pietas vestra largitur, & tuo v erque fruitur,& cosorti Simperio. Laurea illa deuictis,accolentibus Syriam na. tionibus.& illa R laetica,& illa Sarmaticate Maximiane fecerut pio gaudio trium phare. Itide hic genus.Caulonu Heru lorusieleta,c transrhenana vici oria,Sc domi 'tis oppressa Fracis bella piratica Diocle tiauu votoruco'orem reddiderunt. Diuidere inter vos dij immortales sua benem cia non possut:quicquid alterutri praesta. tur,amboro est.Obstupesceres certe om- nes homines admiratione veliri,etias vost Me pares eadeq; mater ad ista concordia naturae legibus imbuissent. Atenim Mai -

407쪽

374. M A Μ E R T. SE N E T H L. . to hoc est admirabilius vel pulciuiu, , QUOS vos castra quod praesta, quod PareS Ii ehoi. rite fecere arres, dum xirtutibus vestri, fauetis, dum pulcherrima inuic in faeha . Iaudatis , dum ad summum fortunae fastigium pari gradu tenditis , diuersum sanguinem affectibus trii scuistisi Non fortuita in vobis est germanitatis usque. ad amPe rium similitudo quae ne etiam interual

I n. vestrari vincit: aetatis, &senioren Lis iunioremque charitate mutua reddit aequaἀIes, ut iam illud falso diaetum sit, non . lectare societatem rerum , nisi inter pares. annos , intelligimus, enim , sacratissimi a Prifici pes,gςminum . vobis , quantiis di spares sitis aetatibu ,inesse consensum Neque tu illii videris promptior, neque tibι ille . cunctatior. 2. Ied inuicem' 'Osmetet imita mini, inuicem vestros affectatiε annos , sic vos estis iuniores , ambo seniores : neuter ppius suis moribus fauetr uterque se vult hoc esse,quod frater est Ande igitur prox, me ille impatientiam vestrae. pietatis irru-kr , . quod vos. nulla regionum long δε- qilitas , nulla iniquitas locorum, nullia tempestatis asperitas retinero, aut morari . potiui ' quominus ad conspectum: vestri Perublanctis . Nequcuenim illud progressio , igit , nec itineris confeJio,. nec. solitis adminiculis use properatio, quod simi li. concitu, eques , aut v clivola. nauis: diiunus quidam impctus fuit, quo Npeotei . Quinetiarn. 3 al. quo .i - ,

408쪽

MAXIM. AvG. DICTYs 37 .iri eundem locum an atroque solis aduerso fine venistis . ipsos si quidem quos p miseratis nuntios reliquistis, ipsam quae' vos conata est praeuenire, famam praeuer, tistis: ut absque paucissimis, qui vobisco. mites haerere posuerunt caeteri homines fortasse crediderm , quod ita dignum & maiestate vestra, diurna vobiS-no.'cturna currrcula , utraque mundi lumi. na commodasse. Sed remoueamus istinc fabulas imperitorin verum loquamur. VC-stra vobis pietas, sac. imp. volucres dedit cursus, etenim quum nihil sit animo Velocius , , vos, quelorum igneae immortales que mentes minime senciunt corporis mθ'. ras, pervecti estis ad nos mutui desideria' rij celeritate.Sed qua tandem vice tem is iram Z quo tempestatis habitu i nempe hye. . me saeuissima inhis quoque regionibus inusitata, quum algor glacies , glacies ,

niuem premerent, coelo pariter, ac terrris

uniformibus,qulimque ipsi anhelitus hominum circii sua ora concreti rigore cane. scerent.Adeo ut res est) aduersus incle. mentiam locorum, ac syderum vestitae vos maiestati s potentia tuebatur , & caeteris,

hominibus , atque regionibus victigorum astribis & oppressis , vos solos aurae Ictes, vernique flai us,&deductis nubibus ad itinera vestra directi solis radia seque -tur l. Tanta felicitate illa quae tunc aliis iforent inacceseibilia superastis, atque inde Iulias, hinc. Cottas Alpes quasi relictuarenas patentium littonim trana

409쪽

scurristis , Eant nunc rerum veterum ν praedicatores,de Hannibalem illum miniis Iaboribus magn que exercitus sui diminu. tione Alpes penetrasse inuenturi vos, inuictissimi imp prope soli Alpium vias, lavis bernis nivibus obstructas, diuinis vestigiis aperuistis , ut quondam Hercules per eadem illa culmina iberiae spolia inco

miratus abduxit.Tum si fortunae causasti: Hannibalis, ac vestrorum itinerum com-

Parentur, quanto luc vestra dijs hominibusque asceptiora sunt 3 quanta laudeae sempiterna memoria digniora Θ Tunc pene ex summis Alpibus viso italia . contremuit, statim pascua agrique dese ta, Omnes, familiae rusticanae sy Iuarum, deferarum cubilia petiuere; quo nuntio a cepto,omnibus Oppidis matres italae pensa manibus abiecerunt paruos liberos ab reptos ad templa traxerunt, ibi ηdes s cras passo capillo sero quaelle vcrrebat,

plactu ploratuque futuris cladibus omnia dabant id rasimenum & Cannas dolor praesago praecanebant: nunc aut ut primum ex utrisque Alpium iugis vestrum numen effulsit, to: a balsa claricet lux diti fusa omnibus qui suspexerant aequa in .

ratio, atque dubitatio iniecta, &quitinam de illis montium verticibus orirenisi ur,an his gradibus in terra coelo descen. derent. VI vero propriti propiesque cceis pii est is agnosci, omnes agri .ppleti non vomi nibus inodo ad visendum procurret diis, scd etiam pasu in dregibus. rcm

410쪽

MAX. Avo. . CT s. 377ra pascua & nemora linquentibus: concur, sare inter se agricolae, nuntiare toris' visa rarae mccndi,thura poni , vina libari. vicu- coae caedi: cuneta gaudio calere , cunchaia

plausibus tripudiare: dijs immortalibus Iaudes, gratesque cantari: non opinione traditus,sed,conspicuus, & praesens Iupiter comminus inuocari: non aduena, sed imp Hercules adorari. Quid illud, dii boni : quale pietas vestra Uectaculum dedit, quum in Mediolanensi palatio ad mi ssis , qui sacros vultus adoraturi erant , conspeἀcti estis ambo, & eonsuetudinem simplicis

vcncr. I onis gemmato numina repente

turba liis λ Nemci ordinem numinum solita sequut is est disciplina, omnes ad randi mora restiterunt duplicato pietatis

ossicio contumaces: atque haec quidem i ea lut interioribus secrariis operta venerati eorum modo animos obstupefecerat, quibus aditum vestri dabant ordines dignitatis . Vt vero lim ne egressi per me diam , rbem, simul vehebamini, tecta ip sa sci, t audio) Pene commoucrunt, omnibus vitis, foemia. s, paruulis , nibus, aut perfores in publicum proruentibus, aut per superiora aedili in limina imminentiis bris , clamare o i nes prae gaudio , iam sine metu vestri,& palam manu demonstrare , Vides Diocletianum, Maximianum. quei si desὶambo sunt, pariter sunt. qui sinuicti sedent,quam concor liter eloquuntur, quam cito transeunti nemo studio

suo par fuit Oculi tantuendum: Dumque