장음표시 사용
461쪽
qio Anatomiaro, quibus alimento hujusmodi parum opus
est, perexigua deprehenditur, & vix conlpibcabilis. Praeterea, glandula ista vase excretorio caret, neque majorum glandium reductricum more) sinu aliquo excavatur: adeoque illam verisimiliter ad nutritiarum classem retuleris. Denique, glans haec est candida , mollis, sit vis admodum mitisque saporis , dc substantia mammarum glandibus similis: ac propterea, quemadmodum istae lac infantulo foris praeparant , sic illa liquorem nutritium intus suppeditaverit, eumque forsitan e ductu lacteo thoracico exceperit, qui glandulae huic aper inquans , priusquam in venas exinanitur, in duas plerumque propagines dirimitur. Gἰa obji- Possint tamen aliqua afferri in contrarium, cruntvir in quibus videatur a vero alienum esse, nervos lis contrarisi: quorem ullum e liene & glandulis jam dictis elicere: quae breviter percensebo. Dices nempe, Γαὼ i. Nos partibus clissimilibus munus hersi- glandium mile attribuere: nimirum velle, succum mitem H -- ac benignum nervis administrari a liene pariterias. & dictis glandibus , quae tamen toto genere inter se discrepant..-emum 2. Lienem jam olim melancholiae stabulen-licnis - dae designatum esse. Is autem humor, Irae G cium: teris omnibus, nutricationi maxime ineptus est: ideoque minus verisimile, succum adeo suavem at i, hic requiritur aliene suppeditari. glandula- 3. Lienem, hasque glandulas minores esse, . um ae quam ut liquori nutritio cunctis partibus ad-lii Hipam ministrando sufficiant. Imo vero, ne Iantum invitas. quidem humoris expromere posse, quantum coriae illi, quae in lymphaelauctibus cernitur,
O' Blim Primae objectioni respondeo: Licet inter lie-
primare- nem dc glandes nutritias elurimum discrimi- - δε- nis intercedat, hoc tamen ipsis commune est, ori quod ambo vase tum excretorio, tum reductorio
462쪽
caxearit et eademque illa camunitas, om-ocxvos similitudinem. quandam necessi io xenouit. Quoniam enim in liene pariter suuisam glarictibus cot modo dictum est) secretio ali- i. nylis, in Wxstitiaitiar I cumque, praeter nervos , nul- dulaei im alatia vas illis suppetat, per quod separatus ae limamor amandari queat , necesse equidem est, coni x eo conveniant, ut materiam suamet opera niant. egregatam , nervis consimiliter impertiant.
vado etiam, Permultum intereste inter liquorem tuum , friem nervi e liene hauriunt; cumque, quem iidem e glandibus nutritiis proliciunt. Atque istud discrimen, facile constitutiones tam diversas postulaverit. Quippe t quor Lalpae de I lene eductus , non nisi vehiculum aqueum liene pra- in veri illius nutrimenti, quod e glandibus nu- cni, tritiis advehitur. Hippocrates olim lieni hu- di feri ab mores aqueos absorbendi munus aliquod attri' eo, qui paebuit. Non crediderim quidem, voluisse eum glandulis id fieri ad modum illum, quem diximus :vi- promaderit tamen animadvertisse, humorum aquo' nat. sorum in corpore redundantiam,a lienis tumoribus atque obstructionibus' roficisci: quod secto sententiae nostrae haud parum favet. . Quod ad alteram objectionem aletinez; dico, Ad M lienem olim affectuum melancholicorum reum cunda n actum esse potius, quam peractum: neque sen- objectio-- tentiam illam nuperis experimenti S elsecon'nem, ne
sentaneam, plurimi enim istiusmodi affectibus gismo, , obnoxii, & post obitum egenterari, lienem ab lienem se omni tali culpa absolverunt. Quinetiam quili- melanchο- bet, facto periculo, facile cognoverit, sangui- lia secor- nem in liene stum humano, tum brutorum nenda de- ejusdem saporis ac dulcedinis esse, cum eo, putatum qui in aliis corporis partibus reperitur 3 ipseque est .
. coi lurium animalium splen, citra melanch lici saporis offensam at i quam, non raro com
463쪽
electiva sive similari munus suum obeant.
singuis OtacIanguis qui R sionem ab
nutritii vix binae umi* liquaten
niin 'it, a partibus lolidis emanaIC,
' -- ciuod riuotidie corpori advenit
oue i requieto motu, fines suos ampliare niti- ur : quc fit, ut non modo magnam partem sui, humorumque ei commistorum, in halitias absit mri sed di solidarum quoque partium com
ab illo plurimum alienis excult, neceu
equidem est inulto plus sangximis & liquo mixti, solidarum partium, a motuu
tam inuti simu ba ratione motum hunc
464쪽
modiam fragam Paret, donec illa omnis avo- Nexxx. Ita argentum cum stanno aut plumbo at tum , igninoe valido excoctum, dissiculterbsumitur , clonec metallum omne deterius, et xxv vc HXtam , clispatum fuerit. Ad eundem
modiam cinguis quoque, licet partes solidas
ad expansionem abitumque excieat, easdeni ameri aliquatenus remoratur: ac propterea
rlyn vetestarille fit, vigecuplo minimum plus sanguinis , quam solidarum partium indies dis ergi. Ob hanc causem, canales, qui sanguim istas, aio veniunt, facile conspicui sunt ό venae habeae scit . deductus thoracicus scaturigbi es autem, Primique ductus, qui partibus io- det trieraciis de imantur, valde obscuri sunt, de cognitu dissiciles ; glandes nempe nutritiae, nervique ad eas Min perreptantes. Si tamen uindium haxum aliqRam mediam secueris, fa-i cile digitorum compressu succum quendam la-i cteum emungas e quo nutrimentum seligitur9s etiamsi idem in nervis, qui illum exhaur uni, causas jam antea dictas, minus compareat. Quinetiam, solidas partes non niti Parce admodum absumi, ex ipsa Sanctoris obterv tione porro confirmatur. Nam si dimidium eorum, quae comedimus ac bibimus quotidie, pei insensilem transpirationem exhalat ; non potest certe istud solidarum partium dispendium existimari. Quippe venae lacteae, cibum potumque sub lactis specie imbibunt, ac postea in venam subclaviam, corque adeo ipsum derivant; ubi paulatim in sanguinem transist iantur. Si itaque tantum sanguinis in dies sin-νlos accudatur, damnosa plethora necessario pro soribus fuerit, nisi dc pristinus sanguis paeri proportione diminuatur. Ea vero cum non eveniat ; fatendum est, sanguinem jugiter dissi
pari. Sanguinem autem intelligo concrete sumptumi nimirum una cum sero cc potulenta mu
465쪽
teria, quae maximam halituum horum vorum partem constituit. Enimvero, liquido
rum assumptorum paulo plus quam dimidii emingimus: unde constat, illa praecipue per in sensilein transpirationem disperdi. Ialeer Pi dem, in nonnullit morbis, veluti in dyssia: 'ria, Lbribus, &c. magnam solidarum partium acturam fieri: id autem diverso modo exest Quippe paci es hic primum in cruorem sive is ' purum sanguinem resolvuntur; qui postea avomitu, vel secessu, vel sudore rejicitur. Stat autem detrimenta naturalia, quae quotidianam instaurationem postulant. Huiusmodi vero absumptiones reparari nequeunt, donec status corporis praeternaturalis immutatus fuerit: &tum quo'ue lente ac paulatim reficiendae sunt; non quiciem ingenti alimoniae copia , sed eo solum demenso, quod Jc a glandulis suppedi-- tari, & a nervis in illas distributis afferri possit.
Praeterea, partes a morbo detritae, sunt parem chymata musculorum praecipue, quae, recuperata semel valetudine, facile citoque redint grantur ; partes autem fibrosae disperditae, ciun nervorum era instaurari debeant, non nisi
longo temporis spatio sac praesertim in senioribus) resarciuntur: quia di lenta fit per nervos resectio, & partes ipse jam debiles alimentum sibi cunctanter allimitant. Quoniam igitur, dum prospera valetudine utimur, haud multum nutrimenti a partibus solidis decedit ; dc pomquam primum convalescimus, reparatic lento gradu perficitur; si rem recte aestimemus, fatis proportionis reperiemus, inter partes Golidas deperditas, & organa nutrimentum iisdem rostituendis praepar nati a. Verum ubi objicitur, partes iam memora tas , haud tantum liquoris subministrare posse, quantum in lyri hae-ductibus solis reperitur: Dico ; neque id facto opus esse: imo vero uri
466쪽
, asserui , Pax tem hujus lymphae longe ma- ct atym am , Q in Miriis haIitibus, roris instar coa- Uad , ω P wmPhae-ductus refluis, constitui; Gi QMCvirim Goliam alimenti per nervos allati, avebitui Ti ea iri si x crti ; hincque ipsi crassitudi- majorem , quam alias liquori puro distil- vervis
Quo corices , dico porro, nos prompte ar- itrari, Plus liquoris, quam revera fit, per haec minusta 1 ferri niloniam, cum lymphae huius motus aesertim post obitum tarde admodum qi m
Procedat, rivini facile majores vero apparent : p ima quemadmodum in tardigradis fiuminibus , mi- facie G noet in copia ingentibus alveis implendis I, a. . tis est. Humorem autem in his vasis lente prorepere , ex numerosis eorum valvulis constat. f. o. Iicet istae, ubi crebrae reperiuntur, liquoris fluentis regressum praepediant eaedem tamen dc procursas facilitatem simul nonnihil retar- di. Quippe valvulae omnes interdum occladuntur , humorisque interea fluxionem impediunt , donec aperiantur denuo. Ac propterea, cum remoram toties properanti humori injiciant ; necesse omnino est, is tarde admodum progrediatur. Idemque vel inde porro confirmatur , quia vana ista, postquam animal expiravit , etiam nullo adhibito vinculo, plena con-
spiciuntur: quod venis' lacteis , in quibus siui xus est citatior, raro contingit.: Denique, in aestimanda liquoris in lymphae ductibus copia, facile decipimur: quia rationimnsenum est, vasa haec in aenatis , quam in vi 'entibus ampliora conspici. Nam in ipso mor-.tis articulo, nervi tui antea diximus) cum dol ore conflictantes, humorem de se omnem in ' p artes, in quas terminantur, exprimunt , quil am per lymphaeductus redux , eosdem mag is
467쪽
secunda volatudine ita sese habere arbitremta. Quarta ' Quarto Ioco videndum est, quo pactoli
in Ocv quot alimentarius in nervis moveatur. Nam i s, cisca postquam constitit , unde - nam nervis E quor hic adveniat , inquirendum porro re stat, quo motus.genere idem postmodum sci
Humores quidem in vasis multifariam moeventur : Ego vero nonnulla ibium motuum limrum genera paucis attingam: ea nempe , quae ad rem praesentem potissimum spectent. I. Est motus, quo humor uno & perpetuo tenore ad eandem metam fertur. a. Est motus mixtus,sive quietis interpuncti e interruptus. 3. Est mintus reciprocus. q. Est motus electivus. Et denique , datur motus ab irritatione. Motus cedem semper tenore procedens, est nunis ejusmodi, qualis in fluminibus a mari rem itoribus conspicitur, ubi aquae ab aestu ingruente minime repelluntur. Talis etiam est motus sanguinis in venis, qui continue introrsum versus cor feresur. Liquoris autem hujus nutritu motus ab illo diversiis est, uti vinculum nervo injicientibus plane constat; tumor enim ab trinsecus a ligamine nullus oboritur: qui certerontingeret, si modo liquor in ligato vase fiu-xione perpetua aliquorsum decurreret. Alterum motus senus, nempe cum quietis interventu, est multipleX. Hujusmodi enim est, micatio sanguinis in corde s arteriarum puliatio ; bilis e vasis felleis per intervalla effluxio , dc similiter excrementorum ex intestinis : quae: liis plenius tractanda relinquimus. Est autem motus quoque succi alibilis in nervis per tem-ri , nam intervalla interruptio quaedam, caete-am dictis explicatu dissicilior. onsentaneum prosecto est, succum nutri te- tium brevi a pastu nervos paulatim subire, inque mox sensim vid cerebrum dc medullam
468쪽
spinalem serri. Hinc enim horulis aliquot post epulas, fit sensuum stupor , ad motum ineptitudo, & in innum proclivitas: quibus e.
cussis , videtur succus ille extrorsuin versus artus , aliasque corporis partes nutriendas prorepere. Cui etiam sententiae optime congruit
illa quorundam observatio, asserentium, lym phaeductus , quinque aut sex horis ab assumpto cibo utpote tunc temporis repletos magis) facillime aignosci. Quinetiam verisimile est, cerebrum & spina- quisemimiem medullam per somnum potissimum nutri- sit illius
ri; coque tempore, liquorem hunc intro ad motus partes illas fluere, humidisque suis vaporibus tempore easdem relaxare, atque adeo somnum inducere somni, ac protrahere. Inde Genit, ut, diu soporatis, cerebrum vaporibus impleatur, gravetur caput, torpescant sensus, dc facultates motivae enerventur. Novi aliquos, quia somno insiti- io, praesertim diuturniore, mox epilepticis nsultibus obnoxii fuerint, quibus alias raro ientabantur. Accedit, quod inter dormien-lum, fluxiones omnes, ad partes per nervosnstitutae, cessare videantur: pituita scit. in ton-
illis, eo tempore subsistit, ac densatur ; salivat glandulis maxillaribus nulla profluit , oculi a
enui humore vacui conglutinantur ; atque al- us reprimitur. Ipse tamen sanguinis circuitus riterea liberior ac citatior est, quam experre stis esse solet, nec propterea cessationum ha-υm causa merito censeri potest. Quoniam i- itur, Praeter nervos, vas aliud nullum, interiaietem ab opere suo feriatur, licebit sane ve-isimiliter ab eorundem vacatione, cessatio-ium harum causam deducere.
Idqtae etiam constabit apertius, si modo ex- γ qMI, usso jam 1 omno , nervorum fluores haud ost1-A-I
469쪽
contrahunt, ac tensiora evadunt; hinc moto in nervis sit refluus, ferturque pedetentim, quor, partim ad membra nutrienda, partim ad glandes tuine retioni, tum reductioni: '
iuili ocis Mu imulantes M Ii jam madescunt;nares mucoo tu; si plentur; palatum & tonsilla, screatumac tussim excitant, glandes maxillares, salivae copiam profundunt; multos lavita alvus ad secesi sollicitat; iunioribus ad res venereas calcar es
ditur; omnibusque sudatio in proclivi est. Squibus omnibus clare constat, motum in ner vis finito somno) eo versum tendere, qaddiximus; nempe ad partes eYteriores, ad ita glandulas emunctrices de reductrices. a. Immo Tertium motus genus in vasis, est rccipro ros mo- cum; nempe in iisdem ductibus vicissim prot-υ-tuν sum ae retrorsum: atque hoc pacto aer in ala reciproce, teria aspera cietur,dum 1 piritum alternatim peis l. ac- eosdem canales iecipimus & emittimus : eo ta-ὶ men sorte discrimine, ut duplo plus temporis in
recessu. piratione, quam in inspiratione opus sit; al- alteroque tento amplius expiretur, quam inspiratu proximo ingressiun fuerat. Liquor autem in nervis, haud tam crebro reciprocatur: rum ut diximus, invadente somno duntaxat,& jamyrunum experrectis, fit illius accessus & recesius quidam : quemadmodum etiam forsitan in contrariis animi affectibus; veluti in gau sto, ac moestitia; amore, & odio; spe, inetuque; in ira quoque atque erubescentia; & 1ic motus in nervis sit retrogradus: uti etiam in tumorum quorundam metastas S G. gr. in struinis, &glandium pra ternaturalium primordiis ; ubi materia a nervis primum suppeditata,ab iisdem
denuo resorberi, inque alias partes transferri potest. De iis vero, utpote perceptu arduis,im preessentiarum haud dicam amni ius. Quartum genus, quo liquores in vasis compitan tur,sit at ractione electiva sive similari. Demor i uterrae; iuv
470쪽
motu hoc iam antea genenatim egimus, nec li q. electi-bet dii a repetere. Id nunc solum addam; axio ve, seumata tua ab omnibus recepta, Similia semilibu attractis- nutriuntur in conse antur ; item, Simile H nes Mamili gaudet , satis evincere, succum nutritium rat ii nervis huic motus generi obnoxium esse. Mo- esque at-nui pridem,humores congeneres in ipsis quoque tractιο arteriis quodammodo ad se invicem congrega- Dmu mu-ri: est autem nervorum hac in re, prae illis,tr, di ρο:en plaX privilegium: quorum primum,est liquoris timoin nervis lentias admodum motus: alterum,ca- Herzis ,
natis eorum, ab interjectis innumeris fibrulis , quam ramuItifex divisio: ultimum denique, crebrae ib arteriis larum inter se connexiones, re plexus. Motus sanguinis in arteriis est rapidus valde, humoribusque vix tantillum otii largitur, ut vel sui similibus asibcientur, vel ad partes illas abeant , quibuscum iis necessitudo maxima inter- celit. Succus vero alibilis in nervis , placide ad I uia is modum de sine perturbatione prolabitur, parti- mo in irabu que singulis permittitur, quidquid ipsis col- p ac.ae
Iibitum fuerit, ad se rapere. . . . 'Praeterea, motus in arteriis si, tanquam in tubo 1patioso atque intcgro ; indeque evenit, ut di Τhumores congeneres, licet sibi invicem aliqua ξ . tenus appropinquerat,eodemque properent,non
possint tamen a dissimilium consortio plane ex- V pediri. Nervorum autem canalis plurimis Dbr - lis dividitur, e quibus pars nervi mcdia conitI- tui tui; ac propterea liquores varii iacile, cura, permistionem aliquam, inter alias aliatquc si .
bras prorepserint. 4 Postremo, arteriae raras admodam inter se communiones nactae sunt; & quae adsunt, id V VKrant solummodo, ut, si vas unum vel a com- .
pressu vel aliter occlusum fuerit, alterum Illico . laboranti auxilium ferat: alias enim humor in VI quemlibet ramum effusus, per eundem Πςςς δ ὰλdhibitoxio progrcditur, donec ad ultima capillaria per-- s 6 ventum