Methodus medendi brevissima, ad circulationem sanguinis adornata, ac ante annos 12. in Accademia, quae Lugduni Batavorum est, studiosae iuventuti privatim praelecta â Joanne Walaeo, ..

31쪽

3a JOANNIs WALAEI propterea quod viderint in venae sectione ad deliquium usque insti tuta, prius sanguinem emissum in vase segregari,' ultimo vero estustim semper unum eundemque manere, illi inquam, decepti sinat. Posterior enim sanguis non idebnon segregatur, quia bonus est, sed quia stillatim Sc non rigorose ac prior ille evena prosili it: Uterque & bonis & m lis humoribus constat. Quaeritur ulterius, Quomodo purg tiost instituenda 8 idque vel ratione, i. purgationis, Vel ratione purgantis co

gnoscitur. .:

Si j sim purgationis actum attendiamin, inVestigatione convenitrita quam ritate humoressint educendi r Et statuimus, humores eXcrementitios, utpote sola quantitate peccantes se. gr. bilis in vesicula fellis nimis abundans) sola mole Sc quantitate immitiuendos esse: co ruptos Vero & praeternaturales totaliter excludendos & evacuandos. Sed an

unica vice ha corrupis humores expur

gandi sunt Z Optandum quidem hoc

32쪽

Mg Tu onus MEDENDI.esset,sed raro & non tuto in praxi hoc tentandum. Cum enim in purgatione non solum ad causae morbificae evacu rionem, sed etiam & praeprimis ad conservationem illarum virium, quae in Corpore aegroti, prudentem Medicum Tespicere decet, necesse est, ut distinctis repetitis vicibus saburram illam educat. Si quaeras, quantum pro unica vic expurgare audeas ' dissicilem sane mo- Ves quaestionem 3 Verum quantum eX- perientia praetica docet, in magna vescopiosa colluvie decies vel undecies excernere audes, in mediocri quinquies vel series,

Obyicias ta dicas, in numerato e diacm agrati excretiones haberepoten. Respondetur, in notorum subjectis id optime fieri posse, utpote ibi aperium est, quomodo & qua obedienti a natura jam

antea medicamentis auscultaverit: In

igno tis vero res est dissicilior ; & licet

non adeo certus semper Medicus hic esse pojsit, sussicit tantum, ut faciat, quod potest, h. g. curet.

33쪽

IUM porro dc quaeras Annon inter dum ultra de rarum illum numerum progredi liceati Et mrsiis, Annon insenctiam quinarium illum substitisse consul-rum ' Ad primum restondeo: id fieri posse in duobus casibus, b si humor partem aliquam principem occUpat, Mi in Apople3ia, qui affectus purgatione valida facillime tollitur,modo purgantia assumi possint. et Quando humor

ruit per totum corpus, e.gr. Cheseram, nisi vehemens adhibeas purgans, nDn curabis. Ad secundum scias,nequaquam infra .vel 6.e xcretiones subsistendum: Non enim convenit, ut delica tulis quibusdam aegris blandiendo tibi infamiam Illis noxam contrahas. Purgantia enim minori dosi exhibita plus nocentiquam prosimi , nihilque aliud agunt, quam quod humores attenuer, qui attinuati, cum ob defectum jusue pharma-ci uriri excludi non possunt, per x eum corpus ruum, illudque conturbant-lPerspecta purgationis quantitate ad saevus devenimus R quaeramus: Quὸ

34쪽

METH onus MEDENT T. 8s tempore medicamenta purgami a sint adhibendast Ressonae Quum humor aptus est, i. e. quando potest segregari a massa sanguinea, scit cum nec nimiS tenuris, nec nimis crassita est, neε necessum semper, ut mitigatio quaedam humorum praecedat,in casu enim necessi tuis, quando morbus uullam moram pat, iux, dc quando humorum acrimonia tanta non est,utMedicum ab eductione

detinere debeat, statim purgatio insti

matur.

Angunt se hic misere multi in explicandis Aphorismis Hipp. υυemi.ct ast.

sect. a. Verum juXta nostram sententiam res adeo abstrusa non est: Arbur mur enim Divinum Senem per conc

Ba nihil aliud intellexisse, quam ea,quae a massa sanguinea segregari possimi,

in altero per verba incipientis'morsisu hoc eum monuisse, ut statim ab initio morbi P gemus,antequam xitiosi h mores,mediante perpetuo cordis motu Cum tota massa sanguinea confusi sommixti sint. Si enim rem hanc ult

35쪽

' 36 IOANNIs π ALAE irius perpendere allubescit videmus limmores tunc demum segregari posse, cum u) a natura victi & superati sunt;

Quemadmodum enim caro ad ignem: Culinarem posita, spumam suam tum deponit quum ab omni igne per ollam in reta carnis substantiam attenuare incipit, ita, ut ea attenuata, purum ab impuro secerni pomis pariter ril hic ca-. 1or noster naturalis humores attenuat,& ad segregarionem aptos reddit. a Cum vitiosa quaedam materia alicubi' in corpore haerens cum sanguine non . dum confusa est, ut antea dixim us 3 Cum naturam humores attenuare Scdebellare conantem debitis auxiliis as vamus. Sic qui piscem coquit, non' rem omnem soli igni committit , sed quod citius spumare queat, affundit Mcetum, quo facto spuma citius apparet. Quoad tempora morsorum universmetia sciendum,in initio,cum humor nondum est confusiis evacuationem conces

iam esse , in statu vero & declinatione raro &non nisi lenibus medicamentis alvum

36쪽

M ET MODUS MEDENDI. x alvum movere licet. Si enim in declinatione validum eXhibes purgans, humores jam segregatos de novo confundis, & aegroto recidivam facis.

Circa particuiaria marsorum tempo-xa, uti Vocant, Parox mos, notandum

est, illos fieri duabus ex causis: i Quod materia peccans redeat in vasa. r) quod

ex vasis ruat in vicinas partes. Sic e.gr. quam diu materia arthritica peccans invenis quieta haeret, tamdiu aeger nullos persenti scit dolores: Ast si commota ex nervis fertur intendines tum tormenta incipiunt & cruciatus aegrotorum: His praesuppositis, cum humor eX vasis in Partem externam ruit, tunc tutb purgare potes, modo alia etiam respondeant

requisita ; si vero ad Cor fluit, prohi

betur.

Ratione diei temporis, optimum est illud, in quo medicamenti vis infrin-Ti non potest, id quod est est cum vacuo sumus ventriculo, exceptis pitulis resinosis, quibusdam medicamentis, quae 'iacile in ventriculo concrescunt,&ideo

37쪽

JOANNIs WALAE Iliquido seu selutivo quodam opus h bent, exhibita scio aliquando puerpe-Xae gr. XVj. resin. Scammon. quae tamen ob eandem causam alvum ne minimum quidem laxarunt, & medicamentistentoribus, quae Miquam come-

sionem postulant,uti sunt Manna, Cas

sia, &c. 'Sub cane ct ante canemnon bona sum purgationes, humores enim tunc temporis ob igneam ferme acris qualita-aem nimis attenuati star & tenues. πι- νe ct Autumno purgemus,sed videamus, quid cujusvis natura & morbi ipsi consileti indicent. Hyberno tempore in to- sum quidem evacuarao non ingredacta es:

Vertim cum hac frigida anni parte sp, Titus in purgatione amitas non facile restituere possumus, nisi silmma urgeas necessiras, ab eo abstinemus. Ex quo loco corporis evacuandum I Ressonae Prima Regio corporis Ventriculus, Iruestina & eorum vasa optimὲ .enemate eVacuantur, vel levi medicamento,Praestat tamen Clyster, In Lienis: - am

38쪽

METHODus NE DE Nni. D affectibus & circa Lienem Vomitus dec sina optime prosunt. Vomitus quidem , quia arteriae gastricae sordes sitas deponunt in caeli cam 3 Clyster, pro

pter venam haemorrhoidalem, In ρ.cunda Regione optime procedir purga tio. Pariter etia- in Tertia ; Nam fabsum est, humores eXtrayasatoS omnes

aevacuari non posse : de crassis quidem hoc verum est, non de tenuibus, quoqrum signum est, si digito p menti ce- lant. Ubicunq; ergost Circulatio sanguinis ibi etiam evacuare possum . In Cmitaribus, quae quarta Videtur Regio. utpote abdomine, pectore, cerebro etiam convenit purga tio, idque docet experientia ) licet hic non fiat clxculatio languinis. Cogit hoc memi tractionem aliquam, sed exiguam, in purgantibus

nolens Vesens concedam. Nisi homor . compactus in corpore haeret, purgationes non sint periculosis: Verum insti- .mamur ita, ut pedetentim fiant, &24.

horarum ipatio ac successive operatio

Mem suam edant. Per.

39쪽

ωγ JOANNIs WALAEI Perpendamus insuper, Quid faciem

dum ' i) Ante purgationem , ab inpurgatione, 3 Post purgationem.

e site purgationem, si morbus indvicias & moram concedit, praeparandus est humor,& viae aperiendae. Sic accidit in febribus ardentibus, uti etiam in morbis melancholicis, seces alvinas in intestinis nonnunquam ita eXsiccari, ut viam prorsiis educendis humoribus ii tercludant , hanc obstructionem nisi clystere tollas; veladdito laxativo co rigas, frustra est quod agis., e Munire e Mam interdum opus en im restina, non quod humorum acrimoniam corrodentem metuamus,raro enim

hoc fit, sed quia pharmaca quaedam caustica sita vi eorum tunicas laedere possunt, δ &alia.

In purgatione corpus moveatur: Omnis enim sive quies,sive somnus etiam

in initio purgationem impedit. Qui adeo fervidi sint, ut statim a silmpto pharmaco movere cogantur, illi post assumptionem ad di nidiam vel eti-

40쪽

METII onus MEDENDI. AIam integram horam decumbere pos

Pon purgationem, cum Vires alias debilitate sint, aegrique propter pharmaca adhuc nauseabundi, vix aliud quid praescribimus , aut ordinamus, quam haustulum vini generosi, cum pauxillo panis saccharati. DE PuRGATIONE, quatenus auXilium est,cosiderata, egimus in praecedeni ribus ; jam de auxilii materia, si Ve pur- gantibus ipsis,pauca perpendemus. Tria simi investiganda, LAn in pu gatione purgantibus utendum t a. Quia in purgantibus utendum' & Q. Gus- modo i Prima fuaestio nonnullis frustranea videri posset ue Verum evenit interdum, licet rarδ, ut absque purgantibus purgatio silccedat: Sic fuit Vir quidam, Marsellius Vietiis, qui pro evacuatione nunquam ullum assumpserit pharmacum, sed vel solo medicamenti odore, HI tantumodo recordatione ejus, dum Medicus formulam praescriberet, al-