S. Ioannes Cassianus illustratus. Siue Chronologia vitae S. Ioannis Cassiani abbatis et monasterii S. Victoris ab eodem Massiliae conditi, primariae inter occidentalia coenobia antiquitatis ab anno Christi 420. Opera & studio P. Ioannis Baptistae Gue

2쪽

S. IO AN NESCASSIANVS

ILLUSTRATVS.

SIUE

CHRO NOLOGIA VITAE S. IOANNIS

S. Victoris ab eodcm Massiliae conditi. PRIMARIAE INTER OCCIDENTALIA

coenobia antiquitatis ab Anno Chrini CCCC XX.

Sumpi. ANTONII CE L LIER, via Misub signo sancti Antonij.

Aere δι Eleniam Minorum, virorumque inuarium, ct Abbatiarum, prioratuum, Cellaram, Ecclesiarum ab eodem Monaneris dependentium. Item Onomasticon Reram ct Verborum dissiciliorum in Commentariis S

4쪽

NOBILISSIMIS

AC RELIGIOSISSIMIS

DOMINISDD. PRIORI ET CONVENTVI

VENERABILIS AC PER ILLUSTRIS

MONASTERII S. VICTORIS

IOANNEs BAPTIs ΤΑ GVEsNAY Theologus, e Societate IESU.Libens merito dedicat consecratque.

O B i s,qui maiores mundo,Religiosissimi Proceres, telluris Punctum maiuxorbe terrarum offero. Vobis, quibus, dignius nihil Monasterium vestrum delineo , quo nihil ad religionis diagnitatem magnificentius est. Hinc loci Sanctitas, illinc Antiquitas occurrit, & muti exesique lapides diuinum quidpiam eloquuntur. Si Coenobi; natales, & progressum considerem, quot iam diru

tae Urbes,quot arces in cineres abierunt,quot euersa sunt regna, quot Imperia corruere,& DomuS.

Haec Augustissima, nouantiqua stat Domus, sibi superstes, seipsa pulchrior, in ruderibus noua, in

5쪽

nouis substructionibus antiqua, cui nihil par estvllibi, Mnihil secundum eminet. Domum appellare libuit haud fatis splendido nomine, quae Virtutum Ain omnium , quae deuicti mundi Trophaeum, quae humanarum rerum contemptus in . clytum monumentum , quae Portus in ipso Massiliensi Portu aduersus mundi procellas, Sc vitiorum tempestates tutissimus est. Nae fundamenta, iecerit illarum aedium eadem, quae Coelum condidit dextra , neque mortalis esse manus immortalci, operaepretium putem. Iam si celebritatem Loci attendo , non satis erat scientiarum in Gallia, nisi huc sitias dc Graecia conferret, non sat in Europa, Virtutum, nisi suas explicaret AEgyptus 1, nec fatis in Occidentis Patribus authoritatis , ni Patres Orientis lumina, ac praecipue Chrysostomus orta Cassiani suauissimo loquerentur. Huc olim fateor, se Magdalena appulerat, Huc LaZarus bis natus, adeoque homine maior; Eodem post saperata lacera naui, sine velo ac remis, emensi maris pericula, villai X Sanctorum familia conuenerat. Sed in

choarant dumtaxat ipsius Christi discipuli, quae

Beatissimus Cassianus perfecit, Sanctitatein inde, ac Religiosis vitae institutum, quaquauers is ad caeteras orbis Prouincias diffundens. Animus itaque cst mihi laudare sydera terrestris illius Coeli, commendare Homines haud minus gloria dignos, quam suae gloriae hostes, excitare qui mortui in

hominum existimatione erant, & vocem reddere

his, quibus cum silent ij lex cordi fuerit, sua vel

maxime decora siluerunt. Aperiam annuentibus

vobis sepulchra, unde se odor pietatis effundet;

6쪽

mouebo pretiosos cineres qui diuini amoris ignem dispergent , reserabo Thesauros saeculorum, MVenas indicabo, auri, argentique, quibus Coelorum regnum paratur. Quicunque tandem futurus sit iste Conatus , meus dicendus non erit partus sed vester, illum enim singularis expressit humanitas , qua Societatem nostram prosequimini. Ego certe cum ex Praepositorum imperio Massilia: sex prope annis haberem, pretioso beneficiorum vestrorum pondere toties fui obrutus , Ut temperare mihi non potuerim , quo minus grati animi specimen aliquod editurus, Sanctum Cassianum, erga quem mirum quantum affecti estis, in eam qua meritis suis illucet similitatis ac doctrinae famam & existimationem vendicare conarer quod quidem aptius moliri me non posse duxi, quam mirabilem eius vitae seriem , ac Monasterii vestri ab co Massiliae conditi historiam pertexendo. Nec

deterruit me querela quam autori nostro intentatam nonnulli esse voluerunt, ut enim omnia in malignos sensus detorquerentur ccquis adeo iniquus rerum aestimator vocaret in inuidiam stibii-liores de gratia quaestiones,in quas iurare non nisi post Arausicanum Concilium quispiam tenebatur ac proinde Sanctus Cassanus qui centum ante annis Collationes omni pietatis sensu foetas scripsit Omni penitus haeresis suspicione infici potest, nisi ab iis forte quibus nihil placet nisi quod obsoletum est. Alterum, quod a vobis benignum patrocinium sperare iubet,ingentis est pompae apparatus, quo Sancti Cassiani reliquias cohonestatis , nec enim meus labor iniucundus poterit accidere iis

7쪽

qui nulli pepercerunt impensae ut institutoris sui

memoriam posteritati commendarent. Omnium, oculos in se conuertunt magnifica Basilicae acrae aulaea in quibus amica conictione ars cum natura

disceptat nec facile statui potest utra palmam praeripiat. Nihil iucundius argenteis ferculis, valis, Sc

lipsianis in quibus erudito scalpro quidquid inci

sum est nemo non vivere putet. Vix quisquam decernere attentarit an pithaulica organa auribus, vel oculis suauius adblandiantur. Denique toto in Monasterio noua vestra late viget magni

ficentia cuius singulare illud prodigium quod

ad . coepti operis domesticum natiuumque, splendorem longe actis retro saeculis maiores V siri vix ac ne vix quidem suffecerant nunc Omnibus numeris absolutum a vobis, maximam ipsi dignitatem conciliet. Atque adeo cum nitit penitus intentatum reliqueritis ut vestra in Sanctum Cassanum pietas elucesceret, dum in facii huius criminis communionem admitti expeto , Vestra fuere exposcenda sustiragia. Me quoque allexit ad ea Eminentissimus Cardinalis Lugdunensis vester Abbas, qui tot nominibus me totum sibi deuinxit ut animo sedeat aeternam ipsi profiteri clientelam , cuius patrocinio velut ineluctabili scuto

securus, quaecumque in me contorquerentur fa

cile retunderem.Scopum habetis Viri amplissimi)causamque consecrati operis , quod ipsum & me una, nunc dono. Foelix illud si in manum, δίme si in animum parte aliqua admittitis. Lugdunii 2. Calend. Ianuarij anno CID IDC LII.

8쪽

AD LECTOREM MEV MC VI SALUTEM.

A M VS en, Pie Lector , S. Ioannis Casiiani opera minus fortasse hactenus istastrata se ru omnibus recognita, quamquam vari ἡ edita primum ab Antonino, o a Dion sis Carthusiana , tum ab Henraco Cuchio Theologo Lonaniensi in Episcopo Ruremundensi et post auctiora se meliora non nihil facta obseruationibus Petri Ciaconi , hominis in colligendis veterum e naufragio scriptis accuratisimi, ct in exponendis eruditi mi. Lemum ab Alardo Gazeo , cuius commentari, paucos ante annos etustati, dum pangeremus hoc nostrum Sophocleum , in manus meas inciderant P. Achistes Gas ardus, vir pietate es doctrina clarisiimus cuius opera S. Carolus plurimum usus est praeter caetera ingenij si monimenta pridem vulgata, eius praeclarum ad Casiani id strationem conscripsit, quod M. S. asseruatur Roma in Tabulario Societatis IE S V. Auae tamen viri illius insignis lucubratio , acturatis imum Scriptorem Philippum Augambe, Syllabum Scriptorum Societatis conficientem fugit, sed qui vidit, testimonium perhibuit. Nihil enim eorum quae vel hominum incuria vel temporum diuturnitate , scut natura fert in omnibus fere rebus , paulatim consenescere aut aliqua ex parte

laxari flent ι ita denuo perfectum se exactum unius aut alterius opera restitui potest, ut non sit quod in eo desiderari videa ur. Id maxime experiuntur se verum esse intemgunt ν , qui loc saxum

voluere, librorumque obscuritates remouere, maculas eluere , d

prauationes emendare suscipiunt. Nam et si quiseque pro suo instituto id quod prae manibus habet, sudeat omni ex parte perfectum expolire , omneue ingent; acumen o sedutitatis operam o in inferendis nouis sententiis ae verborum interpretationibus Ur in euestendis insitis adhibeat, tamen ut ingenia semper florent, qui Ricaru nfra diligentiae secedunt homines acuti magis interdum

quam eruditisve in iis quae suum nitorem a nobis recepisse videbantur,

9쪽

debantur , erroris Iusticionem deprehendunt m alasque iiste

cipiunt. -od in S. Casiiani scriptis, ut alios inpraesentia taceam, manifestius es quam ut commemorare attineat, licet enim iterumae tertium fuerit excinus ab authoribus supra memoratu , quorum non laudare operam, quam in eo perpurgando quantum in ipsis fili impenderunt, animi esset ingrati: nunquam tamen hactenus vel ab erroribus ita vindicatus vel inclinata eius doctrinaeaque ae sanctimoniae aut horitate, ita demum dignitati restitutus es, quin, ne perire quidem tacite obscureque plura in eo genere concederetur, alios praeterea oculos o manus postularet. Nunc ergo prodisit tandem ut spero correctior multo, locupletior, cst auctior,

quam usquam antea.

Et ita multorum collata manu , prout quemque genius duxit, prodis tandem aliquid accuratum. Sed etiam id videor posse iuhis controuersiis haud temere profiteri, satis me idoneum censeri

resem debere, quamquam de caetero tenuitatem meam neque ignoro neque inscior, quouiam de re agitur quae maxime anIiquis e

codicibus o fhedis pendet , in quibus per annos plus duodecim diligentia quanta maxima non illaboriose homini fas fuis Uidae mersatus sum, o nactus sum Tabularia sanὶ quam luculenta irique pol imum instructa monumentis , quibus Monasterij S. Victoris Masiliensis eiusque Patriarchae se Conditoris S. Cassani initia deliter est copiose explicata consieruantur. iubas item partibus sit auctior facile est eolligere o iudieare ex commentariorum quos in lucem adere instituimus accesssone.

.ram S.CUrani o res praeclaregesas vix ab historicis veteribus delibata es maiori ex parte ignoratas ex eius scriptis Meliter Uectas primo commentario in multa capita descrusimus. Tum AElterum sibiecimtu in quo aperti fime redarguitur inconsiderati fima quorumdam temeritas qui Hi tantum ius censendi se ditandi de antiquorum scriptis usurpauit ut ex usus Cassani egregiis lucubrationibus praeter ea quae S. Proster iure refellit se

erraris coarguit, magnam partem pro libidine aut indigne reserari voluerint aut illius,quales nune sunt, non esse reclamauerint atque suis ipsorum censuris vanisque commentis in infimas vitium scriptorum clasies redegerint. Alterum de eius gloria commentarium nouo quodam modo veluti si am Damdam offeris rerum tempενumque

10쪽

Eminentissimo ac Reuerendiss. Domo

D. ALPHONSO LUDOVICO

DV PLESSIS DE RICHELIER

S. ME. CARDINALI ARCHIEPISCOPO LUGDUNENSI,

PRIMATI G A L L I A R. V M.

. ABBATI MASSILIENSI S. VICTORIS,&e. ELIGI os Io R est Sanctus Cassianus, Quam ut ex secessus tenebris exeata

Sine Abbatis sui licentia:

Virtute quam Nomine ditio bHanc a te petit, rediturus in secessum, si abnuas Maiorem lucem trahit ex suis tenebris,

Quod purpurae tuae radi j eas discutianti, Nec parcitas lucis ibi esse possit , Vbi diuitis loci augusta fulget Maiestas.

Sic clarior est, quia diu fuerat obscurus. Ne tamen ambitus accusetur, dum ambit purpuram MEam tantum prehensa

. Quam Virtutum luce illustras Eaque multiplici nomine Eminentissima, Sine ambitus suspicione prehensari potest.

Aliena caligine obscurus , non sua Tuam quaerit umbram, ut liberalius vibret :Quanta R I c H E L E II LuX,.

.. . -