장음표시 사용
11쪽
I.j. item ut absolutis statuti temporis stipendijs ad Primiceriatus Q gradum peruenirent.Erant vero, ut id obiter dicam, Primice rij & secondicerij, imo & Tertiocerij,ac Quartocerii. Ad Primice rium vero notariorum pertinebat cura & notitia omnium dign itatum.& administrationum tam militarium quam ciuilium, sch las & numeros tractabat officium non habebat, sed Adiutorem de schola notariorum,utebaturque proprijs insignibus, ut post trac. Alcia. subtrac.de mag. ci. &mil. Roma. incerto quodam auctoret videbis: quem libelliun Alcia. ipse Breuiarium appellat ad Theo dbsium Imperatorem, de quo mox plura sub ijciam, Et est de eis specialis titulus d. li. xij. ubi Lia. de pen. dicit esse & Primiceri notariorum, non hortura vulgarium. sed eorum qui tunc in aula periali sub hoc nomine militabant, de quibus ctiam fit mentio in l.pen.3.Comites C.demeta. cumque esset, ut dixi, Primiceriatus melioris gradus promotio. nihil mirum si erant in qualibet militiae specie Primicerit,ut de Fabricensibus habetur in l. ij.C. de fabricen.&multos recitat Imperator in l. scrinijs. C. de pala sacra. largi.li.xij.Priinicerium etiam mensorum dicit Imperator in l. j. C.de menseo.li. qui post biviiiiium,agentium in rebus militiae aggregabatur. ut ibi de Primicerio, ac secundicerio haec scribit Io. Pirri in trac. de Magist. Roma. j. parte,lium. xxxii. Primicerius& Secundiceritis,inquit,dicti a pugilaribus cereis quos habebant. Pauloque post sub nu.xxxiiij. subdit Scd de Primicerio, qui in prima notariorum decuria praeerat,& Secundicerio adde huc ut apud bonos auctores extat,primam ceram fuisse tabulam in qua testatoris nonae, securidam in qua haeredis scriptum erat: ego sere uniuscuiusque schols, lus principi militaret Primicerios inuenio quod longe alio sensu quam duobus praenarratis intelligendum arbitror, &vt ingenue fateor me non bene intelligere vim nominis, sic audacter dico me huic declarationi Pirri non acquiescere. ii t Quod omnium scholarum essent Primicerii dicitur in t .scriniis. C.dc pallati. sacra.larg.li. xii. in principio, ibi Primicerius omnis scholae.Alcia. in Anno.suis ad tres libros vl.C.apertius quam alius quem viderim de Primicerio loquitur,recitatque verba Casiodori in va.libro Epistolarum per quae,ut dicit, ostendit quae es ut huius officii dignitas,quae tamen mihi magis ad Comitam rerum priuatarum , vel sacrae vestis pertinere videntur, inter quos forte erant & Primicerit,postquam ut dixi, habebantur in omni schola;vel sorte ad Comitem sacrarum largitionum pertinent verba illa Casiodo.Cuius quanta esset dignitas & potestas ipsa illa Casio
12쪽
do.verba demonstrat,& alia quae ego mox dicam,dum de hoc ipso comite sacra larg. verba faciam,Quod etiam dicit Alcia. Primicerium esse primum non selum notariorum,sed & aliarum dignitatum,repugnat tex.in I. ij C de Fabricen. ubi Primicerius, postquam biennio seruiuit, collocatur inter Protectores eiusdem fabricae,quod debet utique in maius esse promotio, & tex.in l.ij.C. de domest.& protec.ubi Primicerius eorum, post adeptum trib natum,spectabit i inter eos dignitate perfruitur, Alciato tamen fauet tex. in l.ij.C. de pri. schola. ibi, qui post emensa stipendiorum curricula ad primiceriatus gradum perueniunt, in l. j. C. de Decu. in l. j. de menso. eodem lib. Gaudebat vero hic ordo Primiceriatus, comitum priuilegio, ut solis magistris officiorum in ciuilibus causis subessent, ut l. viros,illo eodem tit.alijs etiam priuileghs donabantur, de quibus ind. l. scrinijs ,& in l. pa-Ia latinos. acl. pen. &fi .e uem titu. t Erant & in scholis gradus,&postremi omnium ponebantur Tirones, ut eodem titu. de Ti-i3 ro.dicitur, in l. iii. ubi notabilis redditur huius dicti ratio, i Ne videlicet Novitii iis praeferantur quibus laborum assiduitas.& stipendioru n prolixitas suffragatur. Quod hodie male seruant Duces,qui pro qualitate natalium,& virorum stemmate, magis quam I pro bellica virtute gradus conserunt. t Sciendum est etiam illo quo cuiuscunque gentis quae esset sub Imperio,viros militiae ascriptos &in ordinibus receptos ac pro virtutis,& sortitudinis merito ad summos,& maximos honores promotos, ipsum ad usque -- periale fastigium, ut de Maximino Thrace, & Alexandro Syro legitur unde,& apud Corn.Taci. legitur rebellasse Thracas, quod pati delinus,&validissimumquemque suae gentis nomen dare militiae Romanorum recusabant.
1 meri a militia excusantuaria Senes a miluia excusantur.3 Pueri oesines non excusantur cum magna es necessitas. 4 Aetas militia apta.
I collum excusantur a militia.
13쪽
Qui militia excusentur,& de aetate militiae apta. Titulus VII.
LI TI M vero detrectant, si magna non urgeat necessitas, 'senes&pueri unde&apud Livium legitur iussisse Cincinnatum Dictatorem, ut prs hoessent quicunque aetate essent militari; 4 at laborantibus Romanis contra Veios, delectu habito,il non modo iuniores conscriptos dicit, sed & seniores coactos nomina dare, ut urbis interea custodiam facerent; quod & Camillus iussit ut j. Dec. scribit Liui .li.v.& vj.Rursumque polh Cannensem cladem Decius Iunius Dictator etiam iuniores septem,& decem annis, imo & prstextatos militiae ascripsit, ut legitur iij.Dec. lib. ij. t inam aetatem annorum decem & septem ut postulando, ita,& militiae aptam censiuit C. Grachus in suis legi bus;vnde,& li.v. iij. Dec.dicitur,Lectos qui satis roboris habebant ad ferenda arma,& si non aetate essent militari,statutumque ut qui minores annis xvij. sacramentum dixissent,eis procederent stipendia ac si maiores essent, imore notati sunt, post dictam Cannensem cladem, qui maiores annis sexdecim bello illo non militas.sent atque inter aerarias reiecti,ut lib.vij.scribit Liuius iij. Dec.gl. tamen in c.,. in prin.de pa.tur. fir. in usi. ku. dicit quod minor annis decem & octo non eli aptus pugnae,sed loquitur in duello.Constitutio tamen regni,quae fuit Federici Imp. quae incipit consuetudinem sub rub.de qlial i.& aeta.pugna. in fi .dicit quod maior lx. &minor xxv.annis no tenetur per se ipsos pugnare . licet alias per li. Longobardas quis no dicatur minor nisii usque ad xviij.annum,ut in constitu.eiusdem Fede.quae incipit,minorum,sub rub.de resti- tu.mino. ' Colonos etiam maritimos lacrosanctam habuisse v ationem militiae, & nihilominus compulsos nomen dare, dicitur eodem lib. vij. unde& docemur,si maxima Irgeat necessitas, nullam, etiam sacrosanctam, prodesse excusationem, quia necesiitas non parci legibus.
1 controuersiam patiuntur a militia arcentur. a Mercatores a mιlitia arcentur.
14쪽
4 Arma Clericorum orationes O lacrimae. .s clerici arma capientes gradum amittunt. 6 Etiam Epsopi hodie armis intendunt. 7 Haeretici milιtare probib tur.
8 Agyripticij militare prohibenturio Infames tartitia arcentur.
Qui militare prohibentur. Titulus Vli I.
ON excusabantur, sed arcebantur militia qui st tus controuersiani patiebantur, siue ex seruili conditione ad libertate prouocarentur, siue e contra alibertate in seruitutem reuocarentur, aut qui ex hostibus redempti nundum suo redemptori satiss cerant,ut ff.de re mil. l. qui status. t. Prohibeban
3 ne mil.lProhibentur,& clerici,de quibus,&de se ipso,dicebat Am4 bro.Non pila quirunt ferre non arma Christi milites,4 sed dolor, fletus,lachrimae, di orationes fuerunt, inquit, mihi arma aduersiis milites,c.no pila. xxiij.q.viij.et propterea in c.clerici, ea causa,&s o.statuitur, t quod si in quacunque factione arma sumpserint,mgum amittant,quod etiam statuitur in c. statim post supradictum, in ca. reprehensibile ea q.dicitur non attinere Episcopis,& Chri-6 sti militibus, nisi ut vacent orationibus,1 vidimus tamen inter Gallorum Duces,& Prssectos, Episcopos arma tractantes,eosque trucur lentos & saeuos. t Reijciebantur etiam haeretici,vil.quicunque C. de haere.Item & qui nomen militiae in fraudem dabant, ut ij qui ad 8 publicas functiones detrectandas;t Ascripticij , qui rura deserunt; Curiales qui curiam; seriti qui dominos;item & is,qtii litem habebat,& qui se duriorem aduersarium,ac preciosiorem prebere volebat, ut de his omnibus habetur in I. ij. & iij. & per totum tit.C. quis mil.pom l. quicum vno.3.non omnis. st de re mil. 1 Omnes deniue infamia laborantes militia prohibebantur, ut in I. ij.ganiles.ssie inta. & ff. de re mil. d. l.qui cum vno.9.adulterij. Q od est hodie silperuacuo scriptum, cum quodlibet hominum genus , Nut est quisque turpissimus & deterrimus, ad militiam tanquam ad asylum confugiat.
15쪽
Eunuchi exercitibus praepositi. Getes Longobardos in Italiam induxit.
Oscium Ducis . . . . . Commeatus.
Commeatus dissicillime militi dantur. Milites vagabundi, sine comeatu debent a Praeside prouinciis detineri. Niles absens a signis, etiam ex commeatu, non dicitur abesse causa Reipublica. Xenophon in pacta Principem linxit.
De militum Imperatore. Titulus I
E I Pso vero militum Duce, nihil queri oportet, cum pro Principis nutu eligatur, t qui etiam Eunuchos aliquando Italiae,& exercitibus praeposuit icut Iustinianus Narsete:hic est Narsetes,qui reuocato dicti Imperatoris iussu Bellisario Milo atque - Imperio Ostrogottorum in Italia finem imposuit: ut Iate scribit Procop. qui dicto Bellisario erat a secretis : neque Narseti illi debet multum Italia aut Imperium,quod Ostro tima expulerit: t quando Longobardos seviorem gentem,& barbaris simam induxit, ut Augustam ulcisceretur, quae eum ad lanam, &pensa reuocaturam iactauerat.Leges igitur de mil itum Imperat 3 re deligendo in nullo, aut perexiguo nobis hodie sunt usu. t Non pauca tamen quae ad eius officium pertineat, conscripsit Marti nus in I.officium,ff.de re mil. non minusque in danda, quam in seruanda disciplina dixit consistere: propter quod & monet, ut par cissime militibus det commeatum, ' ea est abeundi aliquo licentia, quo sensit accipitur toto illo tit. & C.de domest.& proteret.siquis,quod & boni auctores usurparunt, sic & in mea patria vulgus licentiam quam ab heris petunt famuli cum abire volunt, vocant commeatum, quamuis alio sensu capiatur in l.cuiusque. E. ad leg.s Iul.maiest.Neque est obscura ratio,icur difficillime sit militi commeatus sendus, ne scilicet a signis atque exercitu aberret. Idque exiguo interuallo temporis congruit fieri, cum neque piscatiun, neque venatum liceat militem mittere,ut in d.l.officium dicitur. Hincque legitur apud Caesarem, questum eum csse quod cohO te ν
16쪽
tes,contra ipse iussisset,stumentatum essent egressae cum ne minimo quidem casu locum, inquit,hosti dari coueniat,sed neq; priuati sui commodi gratia licet tribuno,siue etiam Duci milites a signis emittere, pqua quinque auri librarum constituta si secus fecerit,ut in l.nemo,C.de re mil. o etiamsi ex causa militem ad ipsum mittat Citarem, ilibetur statim se comitibus,quorum ea est cura praesentare, causasq; itionis exponere, ut celercin remeandi iacultatem accipiat. Perperam vero, t& absq; commeatu vagantes, iubentur prouinciae Praesides cuiliaire, ipsumq; admonere Caes rem,quid facto opus sit responsurum,ut habentur haec utraq; in d. I. nemo, Nu'd usq; adeo receptum est ne aberret, neq, vagctur,ut etiam si ex commeatu absit,non dicatur Reipub.causa abesse,ut in l.j.tfide remit. Quod quam hodie sit contemptui, quaarta sit eis vagandi licentia. Imo & deserendi,& transfugiendi,pudet dicere. Vsq; adeo vero illis seculis curae erat,ut nihil aliud quam arma& rem bellicam tractarent milites, ut etiam agrum in prouincia in qua mi litabant,vetaretur emcre,siue suo siue supposito alterius nomine;ne studio agricolationis rem contemneret publica, quod infra latius tractabitur. vero plura de officio Ducis scire volet videat ex iurisconsultis hario. Veron. in trac.de Impe.mil.del.& Lu.de Pen.in l.tribuni.C.de re mil. lib.xij.dc Fla.Frot.de re mil. li. iiij.ac Xenophontem in Gri Praedia, tubi cum ab ipsis cunabulis susceptum ad senectam usque perducit, Regemque atque Imperatorem effingit verius quam scribit.
milites togati non absiunt 2 puluere, O more castror . . ab M in
Cubicularii Principum. Vstari Principum. Silentiaris. Silentiaris cur dicti.
Silentiari uid est,consiliarii Principis. Silentiaris fiunt spectabiles.
Silentiari, idem quod decuriones Principis. Silentiari' vacabant excubiIs Prinopis . DOmesicho de eis vide Uque ad nu. i 6.
17쪽
r Protectores. is Primicerius moriensiabare transmutuati annicoepti tela sequentis primi.r6 Praepositus laborum.
ag antiqua l. vas Agentes in rebus. 3o Praepositi agentium inrebus. si centuales. 31 Pallat sacrarum largitionum . . 33 Nesaurenses. i.
37 castrensiarii. 38 Ministeriani.
Iso Decani. o cornicularis. i curis. . l. a mensores. 3 Metate.
3 Advocati militant. 9 Numerar . o Opi toro liue opimatores aut optiones. Et quae sit verior lectis. 3 i Coactores. a ovi res in palatio Principis famulantes meritare dicuntur. r7 Praepositustilaltis.18 Memoriales. Is Antiquarii.
18쪽
Militiae species,& de ciuili seu togata militia.
ISTINGvEBANTvR Romanis militiae: togatam siue inermem latove armatu, Togatam enim vocat Imper. in l.j. C. de commici rei mil. lib. xij. quam,&literatam dixit in l.proximos.C.de proxi. 1acro. scri n. in l.vni, C. de castren. om. pal pecu.
t ubi etiam dicitur non esse alienos a puluere & labore castrorum eos qui signa Imperialia comitantur,& quos itinerum prolixitas,&expeditionum difficultas exercenPorro inermis ista pene innumeras est redaeta in species,quarum aliquas rccensu bo: i Et in primis ipsos,cubicularios Principis,ut in I. ij. in I. pen. & vlt.de prepo.Q.cub. Item notarios ut in l.j.&ij.C.de primice.quod tamen nolim intelligas de his, quos vulgo notarios dicimus,ut per Luc.dc pen. in rub.d.tit.de primice.& in l. jC.ut nemos ad suum patroci.quod iam dixi supra. t Item silentiarios t quod i7 silentio tractum crediderim' quo exemplo secretarios vocamus, 8 qui a secretis sunt dominorum;vi l .fi.C.de silentia. Accur. tamens in rub.C.de silen. t dicit omnes esse consiliarios Principis.qliod&passim doct.dicunt in l. vlt.C.de excu. tu. quod si verum esset clarisiimi essent, non spectabiles, ut I. illa. Hi etiam silentiarij cum tredecim continuis annis meruerint,Senatoriam Illustrem nanci Ioscuntur dignitatem, ut l. j.&iij.f.vltimo C. de silen. t silentiarios tamen spodiabiles dicit Imper.in l.omnimodo.f. vlti. C. de inoffri test.vbi & Accur.intelligit eos esse qui sunt a secretis. t Coniunguntur ij in rub.& nigro, Decurionibus Principis,& pe uncti officio etiam inter Illustres censentur, ut ibi l. j. alijs etiam gaudent priuileg ijs ut in l. ij.& iij. quod tamen de solis triginta silentiarijs, ra & tribus decurionibus in d. l.iij statuitur; t atque etiam ijs, si per xxx. annos, alia lectio habet xiij. excubias peregerint; quo fit ut opiner eorum officium circa excubias principi fiendas esse versatum: Alcia.tamen eos dicit ministros ad ea qui sunt quietis inpar 3 latio; tDomesticos&t Protectores eisdem annectimus, ut l. h. &I toto tit. Cod. de dona.&protect. eratque virorumque schola, in qua eminebant Pr inaicerius,& Tribunus,ri l. Primicerius eod.tit. erantque spectabiles, sicut Duces . Ceteri eos consequentes usque ad decem,Clarissimi dicuntur,&sic sunt ad instar Praesidum, ut ca
19쪽
vero fiat domestici,de qui Proto tores,declarat Lia.de Pen. ibi in Rub. Domestici quident sunt qui sine speciali alio nomine
vel titulo principi famulantur,Alciatus tamen censet eos sitisse arcanorum Principis conscios Protectores vero qui eius personae &custodiae assistunt utrunque ab etymologia nominis coniecturai 1 sumptum;militasse eos in equitum schola probat l.vit. eo tit.' ubi etiam statuitur, quod qui locum secundocerij est adeptus, & s cluenti anno primiceriatum expectabat,si prius mortuus sit, haerescius etiam sequentis anni,Primiceriatus Caria & emolumenta cosequitur; Doc. tamen communiter i. illam aliter intelligunt, ut unum idemque esset officilitia quod gerebat & quod sequenti an- t. no expectabat,colliguntque este speciale in casu illo,ut nedum anni cepti consequatur haeres salaria,quod & in i .dieni functo,de o di. asscis.dicitur,sed etiana anni sequentis,quod nullibi, in iurer .peritur expressum praeterquam in I.illa. Ego Protectores in mul- Itis scholis fuisse existimo, ita ut esset officij generale nomen, non particulare quod arguitur ex l. ij. C. de fabricem ubi primice rium post biennium inter protectores illius fabricae collocat, quod tamen me. ibi longe aliter interpretantur. Ad unum ex his protectoribus in epistola, si eius est, cuius est initium. Et si vignotus tibi sim factu, scribens Di. Hieronymus. dum eum hor- :, , latur ut seculi militia conitempta seqiutiir militiam Christi, , , tu qui alijs, inquit, es protector , Christumo incipies habere protectorem; erat igitur inditum nomen ex re,prout de desset ire dicitur , ut C. de detan. ciuitatim. I. deflensores, Dom
sticique non electione Comitis , sed militiae gradu,& quinquennali seruitio fiebant ;vi I.j- circa fin.C.de pri scol. Μilitiae etiam huic togatae connumerantur 'Prspositi laborum, sorte hinc id icti quod in partem solicitudinis 3: laborum per Principcm sumerentur,quales hodie Papa Cardinales dicit, quamuis aliter e ponat Lu.de Pen.iii Rub.de praepo.labo. Neque tamen velim te a bitrari eos Cardinalibus aequari,cum clari sisimi tantum sint, ut l.j. 17 c.eodem titia. Item dc t praepossiti libellis 3c caeteris Diualibus scriptis vi l. ij. Si iij. Q de prora facr.scrin. qui omnes erant in no-1 8 mina, de gradus, ac loca di itincti, Alij enim t Memoriales, Alij t Antiquari j, Alij t Adiutores , t Libellenses, alii t Proximi,
et o Meloproximi tuincupabantur; .vt l. hac parte, Zcl. unicuique co-ai. demtitu. t Meloproximos dicit Alcia. Proximos gradu sequi, 22 d: Nihil ultra declarat,dd quamuis Accursus credat ideo Prox
a 3 inos dictos quia se Principi proximant, ut in Rub.illiustit. dicta
20쪽
men quod nomen erat militiae,Nam qui biennium in scriniis meruerant , gradum proximoriun acquirebant, quod postea ad annum est redactum,ut I.pro biennio.C.de proximis sac.scri n. Comparanturque vicarijs,Praesectorum,atque Ducibus, ut eodem titu. 4.jamo'expleto militiae suae tempore Comitibus Constitorianis aequantur,ut eo tit. l.Proximos, Nihil supra modum adepti, postque Principis arcana eis committuntur,ut ibi dicitur;quibtis verbis ostenditur quale esset eorum officium,Neque deerant alia no-a mina,i Numerarij,t Actuarij,t Cartularij t scriniarij, qui di e ceptores,' Antiquarij, qui antiqua Principi fugerebant quod inaci libro Hester.stri Ditur Artaxersem,qui & Assuerus, dum non pos-27 set dormire,iussisse sibi legi antiqua, unde & bcne successit Mar-28 docheo,quorum omnium valde coniimilia,ut puto, erant officia, quamuis subditiersis titulis collocetitur, Primi sub Rubr. de proxi. sacr. strin. Caeteri sub Rubr. de Numera. Sed neque erraue - .rit qui eos armatae etiam militiae ascripserit. Cum Veg. in titu. de re mil.li.ij. c.xix. haec de istis dicat. Sed in quibusdam militibus notarum peritia, & computandi usus exigitur, Totius enim legionis ratio siue obsequiorum siue militarium numerorum, seu pecumae quotidie actis ascribitur;A quibus quidem, inquit, actis
Senui viris indita sunt eis Actuariorum , de Numerariorum no' mina . Adnotabant etiam excubitus siue Angarias quas vicis . sim faciunt milites percenturias ne alij plus alijs grauentur,Item& nomina eorum qui vicessitas, quas hodie factiones vocant
impleuerant, scribebant , Et breuia commeatuum quimilitibusdstantur, ne pro libito vagarentur, qui neque dabantur nisi iustissimis ex causis atque probatis, ita Vege. Adiutores autem in clarissimos inscribi videbis in l. in sacr.3. si vero. C. de prox. s cra. strin. Qimi vero in sacris scrinijs deberent esse dicitur in l. comperimus C. eodem & in l. vlt. circa finem, ubi etiam videbis quibus ex eis liceret alios sui loco subrogare; Militiuant, &t Agentes in rebus , quos Lu. de Pen. in Rubr.de Agen. in rebus credidit eos esse qui presto sunt publicis actibus qui eis
committantur, eorumque pariter distincta erant nomina; numerus, & dignitas, uti. ij.cum duabus sequ.eo. tit. Et mulco ma-3ogis sunt inter milites censendi horum t Agentium Praepositi ut in
titu.de Praep .agen . in re.atque etiam eorum Princeps, l.ex agetibus, cum duab.ll.seq.de prin.agen . in re. eorum erat praerogati ur,
ne quis in iudicio exhiberetur ex militaribus viris nisi ipso aucti, re,ita ut neque causaru patroni quemquam postulet eo incosulto,