Jus belli circa fana & sepulchra, praeside Conrado Samuele Schurtzfleisch, publice disquiret Johannes Christophorus Preibisius SoraLus. ..

11쪽

ergo uxtaq; destrui possunt, si aut nulla servandorum spes

affulget, aut ex servatis certissimum impendet Reipub Idamnum. Praeclare Zieglerus noster pronunciat, consecrationem usu populi, quasi fundamento suo u Iciri. Sicubris turpopulvi locosacro amplius uti non possit , cessare Acum esse sacrum, Q exturim voluntate T voto popul consecrantisse Not ad Grot L s.c.F. f. a. Nempe ibi Dei delitiae sunt, ubi mens in pie. tatem conversa, animusq; in Deum revolutus est. Inutile

accersere exempla. Ipsis memoria tenemus,quid actum sit superiori bello. Cujus rei tanto majus apud nos momentum, si jam tum ante excussa veneratio est Si extinctus divinior usus, si tecta, si parietes jam tum ad profanas operaseompositi fuerint atq; comparati. Sit hostis: arma disponar in te inplo muniatq; insuper operibus,ac inde se de suos defendat. Credam licere alii in templum, quod hosti licuit. Licere, dico, jure, quo hostis utitur adversus hostem. Fuerint olim Judaei propugnaverint urbem extempIo. Nil dubitaverit Titus aggredi templum & expugnare, expugnarum qi postea vertere ad profanos usus. Re id quidem omne salvo gentium,sa Ivo belli jure. Neq; vero hic praeterire debemus, venire usu posse, ut paria faciamus hosti, neq, indulgeamus, ut impune ferat, quod ausus est in nostra templa. Fecerit damnum sanis, everterit simulachra . Non video cur nobis idem non possit licere, &ultionem jussissima rependere ultione. Proseram Graecos. Dejecerint templa Persarum, perniciem delubris attulerint: Merito arbitrabuntur Persae, idem facere sibi integrum ess . Tametsi nolim dissimulare Graecos ad reverentiam templorum primis temporibus sic excultos fuisse, ut etiam quum maxime ferveret bellum, parcerent templis, abstinerentq; a sacris domiciliis manum. Nec absunt tamen, qui id institutum magis a ratione utilitatis, quam a veneratione prosectum putent. Reddere hujus rei argumenta na

12쪽

artinet. Satis quippe manifestum, saepe temperatum esis

templis, non tam veneratione templo tum, aut amore rerum divinarum , quam respectu utilitatis, proferendae securius Dominationis ut mirer,cur accusent Xerxen violati gentium juris Scilicet vastabat sacras domos, ignem subjiciebat templis, nil deniq; relinquebat intactum Seu ferro, seu flammis saeviebat. Neq; li tantopere redarguendum tu erat. Quae Graecis sacra ipsi profana erant. Dedignabatur venerari eorum templa, qui more suae genti se tra templa operabatur sacris de publice colebat Solem. Iam existimari potest, quam sine causa quidam obvertant

hic sive religionis nomen, sive consecrationis ritum. Ducere nobis rivum liceat ex horum fontibus, qui Grotio operantur. Illi duo aestimant, vel opinionem victoris, qua aut sustinetur consecratio aut convellitur vel scopum ejus, qvi curat ut templa diruantur. Si ad Numinis contem rumfaciat, ferendus non est. Exhorrescit animus,cum Belia Zaris recordor, cui oblectamentum erat, violare templi vasa,

Ninstruere inde supellectilem sibi atq; adornare ad profanos usus Absita pio Principe impius iste animus. Nihil illi legem poni , nisi ardua ii Ia necessitas rerum de salus Rei pubi servandae. Dejicere igitur templa eo usq; licet,

donecdejiciendi ratio a necessitate ae subsidiis tuendi regiminis repraesentatur. Horum si nihil adsit momentorum, adeo non valet in laude iste conatus, ut quoque incurrat crimen violatae pietatis. Sed explicatius loquamur de templis. Fingam principem hic ex justa causa Principi Christiano, ibi Principi barbaro Je non Christiano urbe ae templa eripere. Non uno modo pronunciandu erit in hac causa. Nam aut Princeps Christianus eadem nobiscum sacra colit aut diversa habet, eaque multis erroribus ac superstitionibus foedatati. Non admittam, si Princeps Christianus, Principi

Christiano socio ejusdem religionis templum bello ereptum

13쪽

Wreptumseculo doneis ne ea lata , secus est, si ne ee stat id cogat, quo sine necessitate non erat iacturus. Si Princep, vero barbarus sita Christiana religione non in . lautus, urbi templisq; in serre pedem eripere de dieata dona, ac vertere ad Claristi in os usus, si verit jus belli Sed contingat Christianum dissidere 4 Christiano, ae disjungi video utrumq, diversis sacris Expediendum, quid liceat victoriae jur . Esto gens statuarum cultibus dedita a pla rimis naevis e proribus lonfecta Habeat templa supersti tiosis abusibus poliata Dieam jure belli eadem ratione an Civitatem tempta imperuam acquiri. Caeterum non vina afferam acquic jus diruendi templa, si non ostenda-etur necessitas, quae ad diruendum impellat Insolens enimo prorsus illiberale fac inqs, tunc templis non temperare, cum ratio non exhibetur, propter quam temperari non debeat. sn adeo multo consultius fuerit, parcere sanis, conniti interim atque curare enixissime, ut separetur profanus usu sin denuo excitetur verus DE cultus, ineptiis

humanis ac vanitati ne vestigium relinquatur Laudandi S AXONES nostri, qui non abolere sacra o egia, sed restituere, ac reddere avito sacro I Scholis amplificandis materiam dar ac per has proferre Ecclesiam Lamplifica, re benignissime, novo renascentis nostrae felicitatis a spicio, sunt aggressi. Facessant itaque A. Conigenius S R. Cui semius dicam scribere Divis Saxoniae Electoribus , ut qui non destruxerim templa, sed instauraverint, non ab

leverint sacra, sed repurgaverint, non extinxerint reditus sacros, sed mutaverint meliori usu reduxe inique adeo antiquum cultum . Sed male habet illos homines, incis disse in ea tempora ., quibus segnitia odio, impietas quo que execrationi esset. Dolent, fremunt, indignantur amisisse to tam piissii mos proventus tot praediorum lautis-finos fructus, quibus4 pascere oculos,&curare ventrem c a qui

14쪽

requisitissime licebat Scilicet frui bonis, nec steriri, sis

voluptas. DareDE nomen, frigere interim in D E cultu Dae pietatem ostentare magis, quam haberes, omnia is speciem comparares fictum splendorem, adulti mores. betari religio, non exerceri, valere studia pietatis , jaceo reliterarum cultus, Dei Magistratu's honos eodem peri Glo involvi, cuncta ruere in exitium videbantur. Nilis. quam recti,nil sinceri omnia aut pravo de rebus divinis sensu, aut luxu otioque foedabanturi omne demum momentum in rebus seculi ponebatur, 'vaestu impiae nun .es: nationis: nundinationis, dico, fortunarum omnium, a divini humanique juris. Jam satis suis ad rei ovebatur IGNAVUM GINUS. Extrudendum erat, quia non Deo, sed Pontifici sed ventri, sed ignaviae superstitionibus m ob stinate addictum. Hoc Deus a Principibus, hoc Prinei pes a sacerdotibus exigebant: certe exfgere debebant. Ingens inde ad Saxonas gloria, Maeternum ad posteros rei bene ge me monimentum. Injuria ergo est, non stilo, sed serro vina dicamia, insultare prissimo cineri, vel lacare religiosissimo rti Principum manes,m comminisci denique ineptissimas ad obtrectandum artes. Nobis ex eo laetandi argurrientum, unde vafris istis hominibus hactenus criminandi fuit vf. 3. Consecissenos negotium hoe eredetemus, si pauca quaedam recitassemus de scopo atque institui religiosorucollegiorum. Principio ad Dei honorem, erudiendamque juventutem, propagandum adeo dioinioris solertiae

Oxemplum instituta fuerunt. Hinc deflexa in abusus, a seriori reo traxerunt labem , optimis initiis ad pessimum eventum conversis. Confluere eo pietatis obtentu multi, conferre fortunas suas , ac donate luculentissima praedia, atque amplissimas possessiones 4 Suis aut nihil, aut

norin Halium relinquere Toleranda liberalitas, nisi

in te

15쪽

άntermaxis superstitioni, nisi immodica, nisi denique cum praesentissimo rei publicae exitio conjuncta fuis et Atqui

vero summa iniquitas, religionis praetextu atque adeundae haereditatis coelestis spe imponere necessitatem dandi, emungere cives,exhaurire Principes, avertere omnes ferme reditus ab aerario ad culinam ignavae societatis Prudentissime nuper Senatus Venetus edixit, abstinerent rebus seculi Patres, aut urbe e X irent. Nil neque ingeniosa mendica tione, neque emptione post rac pararent monasteriis suis. Contenti essent partis, si retinere vellent, si secure frui. Festive quoque Allierius Purpuratus consilia intempestivas preces non ita pridem elusit Habent Romae privilegia im- naenia Nec tamen contenti his desiderabant plura Pulcher impetiandi titulus, lautissima parata coena est. Sed excusare se purpuratus, S causari Occupationes, opportu ne se in palatio continere, Iamque tacite exprobrare ing nium habendi nimis cupidum, de nunquam desinensis tendi. Adeo illud genus da ominum non principibus modo, sed ipsi etiam Pontifici grave est quandoque & molestum in id diceret Augustus noster, si dicere exanimo , si justam expedire severitatem vellet Dingemisco hic seculis

antiquis. Nil recusabant, nil tergiversabantur, cum danduesset Monachis. Fundi, praedia petentium praemia erant. AI- lego hic veteres Burga radios, Hada burgios, Prei brathios, Le id ratios, Rob inglos, Engilbertos Vuldarnios, HelpDatios,Gunderos, Mationes, Suo listas, mala chfridos Se vel mille alios', quos legi in schedis monasteriorum, Chronicis antiquis, ex sola superstitionis causa ad largiendum inductos Indignae hae monachis fraudes,&daturae principibus occasionem sive retractandi concessa, sive separandi abusus Exemplum inter exempla erit Chroni consul dense, plenum superstitiosarum talium donationum. S.Iq. Haec

16쪽

g. 4. IIaeeatq; talia veteris aevi jam expendenti succuserit, Pontificios ipsos saepe ex hac causa ad justam iram fui

se accensos Non repetamque petas Marsilia Patavini. Nec recensebo de Ordine Templariorum everso ubiq; indicia sunt clarissima argumenta corruptissimae societatis. No- missime Clemens IX. demonstravit exemplo, incommuni christianorum calamitate intercipi quandoque monast

riorum reditus posse, servari ad principis eiq; publicae salutem reddendos, si princeps redierit ad seipsum, si eo l- gerit vires res in deterius lapsastefecerit. Sed videat

Princeps,nonrecte adhiberi, notet gravissimos abusus habet, ut insistat Divi nostri Mauriti exemplo , de vindicet De convertatque ad officia pii causas honestas, detque operam adeo, utvi honori suo consulat, de Deo relinquat, quae sunt dedicata Deo illud denique omni ratione atque ope efiiciat, ut verus incorruptusq, Dei cultus instauretur, instauratus aeternis legibus sanciatur,conserveturque ad

posteros.

g.is. Nolumus esse longiores. Quod fine,ideratione caretia in igitur operain naturam imitabimur, S: nitemur ad operis nostri metam Saltem restat, ut tradamus de jure Se- pulchroru Imple vero liic partes suas gentiu ille consensus,ac una mente animo li securitatem impertitur sepultis. Iam olim Athenienses capite plectendos censuerunt, quis rassarentur in sepulchra, qui cadavera effode renes reliquias defunctorum Cambysi in aeternum probrum cessit,

quod vel solum Amasis AEgypti Regit sepulchrum reclusi

set. Et Xerxi apertus Beli tumulus aeternam labem adspersit. Nec servavit Jaonorem suae gentis Philippus Macedo,

Cum non tam in homicles, quam in cadavera conversus, ultra belli jus saeviret Effusa in sepulchra crudelitas, dem hostes actu uos exitium involvit, furor claviqi o- mnia

17쪽

mnia Dipsas desunctorum imagines consumsit. Reclia

historiam Livius, recitatam ii compendium redegit Fl rus Hist. Rom. Epit. l. r. c. 7. Non allegabo imperatorum rescripta, non recensebo tabulas Augustas. Functus hoc ossicio Iola Κirchmannus est, momina allegavit, confirmavit sanctitatem hujus juris Placet nobis a Midera

re momenta rerum , quatenus morum ambitu compre

hensata primo pietas sanxit legem miserationis erga mortuos, cum a mortuis nullum periculum sit, nullus impendeat metus. Neque prudentia hie indignatur, ut quae tunc pietati obicem ponat. Cum aut jactura metuitur securitatis, aut vestigia quaedam extant gliscentium periculorum, si pietati indulgeamus, si benignitatem exerceamus. Ira allegari non potest, exercenda enim adversus hostes est..

Mortui autem jure hostium contineri amplius non pos sunt, quia mortui, quia vitae, quia vinculo Civili,quia ipsi denique gentium societati erepti. Injuria est destruere

id, a quo vel horror ipse humanas mentes avertit Resst . penda sane, nocere iis velle, quibus noceri non potest. Niam jam tuni amiserunt. Existimationem crudelitas auste re non potest. Si terroris inde occasio quaeratur, praetextus forte speciosus, facinus certe est inhumanum Suppe tun talia incutiendi terroris instrumenta, eoq, non a saevitia, omnes humanitatis limites transeunte, repete da, ad in. fruendam hanc brutae erudelitatis scenam Non licet rem ordiri altius Saltem admonemus alia ratione gentium

illud jus pertinere ad sepeliendos, alia ad sepultos. His

invidere quietem impietatis: Illis concedere, ut terra atq; pulvere tegantur, receptum voluntate gentium, non inductum simplici necessitate est. Cujus in medio bello documentum . Vicerit Antonium Augustus, de vindicaverit mortale imperiunt , Moderationem servabit quoque postilla-

18쪽

illa tameIadem &petentibus spatium sepeIiendi annuermerito. Erga caesos a cos una mata ultio est.Terra igituro h

ruantur, qui terra colere non possunt.Sed fingas, Augustu negare sepultura Progredietur ad saevitia usqi,&ultra bellantium fines Instituet ultionem sublata ulciscendi causa. Nam a caesis non habet, quod metuat. Insidiari non pos-iunt. Et jam abunde ultionis est.Ostendit rationem humana ratio,&suadet natura hanc benignitatem. Sequuntur id gentes probant,atque sive humanitatem, sive mansuetudinem erga defunctos interpretantur. Constans sate omnium temporum opinio, ab ultimo aevo ad posteros

propagata. Denuo argumentum in numerato creditum semper interaeultiores est, mortem omnium calamitatum esse coronidem Praeterea nil tam rationi naturali contratium , nil tam hominis erga hominem necessitudini adversum est, quam addere miseriam afflicti sis mortis calamitatem nova injuria augete Terribile satis,concidi v. eronibus, tormentis verberari quassarique. Nil intelligi miserius,nil excogitari formidabilius potest. Sistendum ergo intra hos fines,nec caesis insultandum, ne denuo vindictam de caesis sumere videamur. His addo, quod Grotius, de praeter hi ne moderatiores ferme omnes monent, nil perinde conveniens esse homini,quam curare hominust puli uram xc tinerique hoc ossicium officio rationi naturali maxime consentaneo. Praeterea id exigi a digni-aate humani corporis,& devorandi metu. Cum non vanus subeat timor, feris avibus cessurum in praedam, quod terrae non redditur, qvod tumulis non infertur. Sed excipienda hic corpora facinorosorum, praesertim illorum, qui postulantur perduellionisi convincuntur. His ne quidem parcitu post mortem, sive ob exemplum , sive obsceditatem delicti. Et veneti jam olim existimarunt, rectet in

19쪽

- mortuos statui, quod dum viverent, merebantur. Ii- 'vis depeculatus rem publicam esset, si indicia reliquisset

assectati dominatus, non temperant severitati, cives e

terrent exemplo. . indignus quippe humanitate, qui h minum violare jus, qui Principis exuere obsequium duit Fundere contra sanguinem in bello, vi moliri exitium hosti, belli concessum iure est. Sopitur hostiles dium, si caesus est, adversus vena justa materia odii,suit. AEquissima haec gentium populorumque sententia est, e que ab ultima antiquitate recepta apud omnes ,rae saniori,udicio rationis innixata. Unum cupim , quod concedatur instituto. Vindicavimus ante securitatem sepulchri vindicabimus in poster unita. Fallunt vero qui perae

que existimant de iis, quae sepulchris an ponuntur. Cippi, statuae , columnae diversa lege censentur. Ccdunt Principis,cedunt bellantium potestati Neq; hic dubitantandi causa, edissicilis ratio serutantibus jus belli Cujus reddere initia, irosequi singula momenta, nimis sorte longum foret. Eligenda vero hic media inter caritatem dc crudelitatem via. Nimis indulgere hosti,non expedit semper saevire quoq; execrabile eL Cohiberi ergo, furor,ret, neri severitas,adhiberi prudentia debet. Quod in hostem, idem in res fortanasq; hostis,& omnia ejus licet. Imagines.

tumuli,statuae, monumenta, Sc lapidum istae cinerum qi moles ac sepulchrorum ornamenta universa revelli possunt

atq; removeri .Lege quidem id facere prohibentur privati, de poena violatoribus irrogatur. Princeps &supra privata sortem,& belli jure hic solutus lege est. Non repetam hic

veteres certino uias,quibus facere locum religiosum, de stabilire sepulchroru jus voluerunt Legi de hoc argumento scriptores prisci legi post alios Polydorus vergilius potest.Sussicit nobis o motum consensio genti una,quae Caraxit - mortuis quietent, S: eonfianti usu approbavit,&adeo

tandem apud posteros convaluit in legem.