장음표시 사용
1쪽
cellentissimi Ducis de Medina Sydonia Prot medici, Opera Medicinalia.
3쪽
Principi.domino Illesensio Perea de Gugman et bueno,
Dudi de Medina Sydonia, miti de Niebla, Mar
chioni de Cacac dignissimoque Getaria- nim domino: Petrus de Peram tollius Medicus, opera
AEPE me dum nobilium statume emplarerIubium rennk:qua re maia figis nobiles viros commendemus,literarum ne varia & diligis professione:an forti,dextero,ac frequenti armorum exercitio. In qua ambiguitate quid alii delirarint non euro Nobis enim etiam si diutius inimum να-iuimus,nunquam licuit nodum explicareidonee in te ipso, adeo isthaee duo cohaerere animaduertimus,ut altera ab altero seiungere, turpe iam videatur,& ingenuis hominibus,ae magnatibus indecens in non modo Husarum studium,& bonarum artium cultus quibus aperitissimo aequoὶntegerrimo oretano.mineissimo tuo magistro amdiu non sine ingenti fructu instrueris tibi video plaeeressia de arma ipsa,summa noua, ac praestanti arte tradita, nobili,docto ac dexterrimo didieisti Carranea. In quo quid magis admirari debeamus:an quod noua artem mundo nunquam visam,Philosophiae ac Geometriae alumnam dederit:an quod te pari dexteritate erearie, ambigo. Deus bone, quantum in utraque profecisti disciplina,quam acre ingenium accepisti quantaque cum eomitate fortitudo, anirno adhaesit tuo. Hercle s ex praesentibus futura vaticinari liceae,fore reor. Vt qui Methimnensem Ducato haereditate obii ninsti Christiani orbis propugnaculum tua disciplina atque virtutems fututus Equid enim minus de tam docta circa res gerendas prouidentia,de tam dextra armorum potentis,in tanta generis nobilitate spectemus Cur enim fallo a poeta existimemus dictum fuisse ilinae
Neoimbellem feroces progenerant aquilae columbam: Fortes creantur fortibus. Accessit Caesaris gratia ab auis,proauis, attauis die derivata:tibique ob singularem virtutem dobiecitatque etiam ob coniugem clarissimam simul ac faelicissimam,denuo accersita: quae animum tuum suapte sponte eurrentem,non potest adis ima quaeque-no accendere Et Cleosnem quod in prouerbio est ex unguibus agnoscere no est di*cile cur non extatuustri suo,
prineipio omnium qui te Dnce milieamu onamsertunam,& tui ingentem gloriam per bimus cur non omnes nostros conatu ponemus, vitriam virtutem omni laude maiorem extolamus Saltem enim hac laude omnium animos ad te unum spectandum suspendemus.&ωmulum in reliquis matnatibus studium accendemus ut otio Se voluptatibus praetermit sis mim doctis conuersari ex ipsis addiscere Meosdem ceu meritissimos domi alere,& mune ribus ornare ex te addiscant. Sciant velim,neminem iam esse qui virtute aut eleganti aliqua doctrina praestet quin tui muner entireocceperit quae tanto suod maiora tutura . quanto sperandarum rerum Ieima,lunt iniiij paeoceriora. Haec si reliqui imitentur,tibi ceu fonti, Millustri exemsari de bimus,sin vitam vero cinia ignaris transgere malin omnis bonarum Iiteorum coinitionis & fiuctus expertes:stypito veriusquam homines esse,& panimem quandam vitam alere intellitae. Quo quid turpius Mosane hae. Haborum meorum monumenta nuncupore te patrono iam incedant, ε per vicos atque plateas oberrantia, tuae virtutis liberalitatis in nos si no quale debe mus quale potuimin Memnonium praebeant Q ae ubi tibi laeuisse intellexerosmaiora qua ad manum mihi iam sunt,tuo nomi; aseonsecrabb. Vale, gnatum iispanaeque nobilitatis decu iam
4쪽
CATALOGUS EORUM QI' REde Elementis inquiruntur, leg tua adflnem libri de Elementis.
Libra de Humoribus, haec se untur re, uires
A reliqui mimores a sanguine nos ' An pituita,mistione paueae bilis,laIsa reddilant:an verosanguis soliis cap. L mo ita ' cap.I . An humores sine immediata nutritiors ma AD ituita,ialia essici possie, mistione seriteria:an vero in numiditates iecundo ma salii cap. I .gis immediatas migrent. eap.r uomodo ex amaro, calidiori ae sicciori Quot sine secundae humiditates eap x quam sit alium ulteriori ustione gigni posAn omnium humorum autor sie iecur. c.3 sit Ialsedo. cap.ι -
eriturigignam in ventriculo, ea 3. An pituit i lcise alia an frigida.cap ac
An ieeuro alia pariter membra sibi taret Antaeida pituita calore possie prouenire: eonficiant alimen inran in totius etiam cor an vero seinpertrigore cap.M;. potis gratiam. An pituitauulo indigentiae tempore in sanAn in iuuenibus totum mel vertatur inna guinem vertaturi .l' Avicenna tamentiam bilem qui hie videtur renuehendi, interpretatur An venae sanguifieent vi propria,an a ieco capite declinotertio libri de Facultatibus. re demandata. eap. . in pituita in bilem verti possit eap.r An omnes humores abundatiores effieiae An pituita in atram bilem transeat ea. 17. temperatum iecur eap. An omnis atra bina debeat essentvrtima. Anealid eques igidi humores in ieeoris 4aP. confectione simul gignantur. eap.s. An album qnod in nigrum debet migrare, Q itae si humorum inter se proportiona , permedios ςodores omne transeat xa i , turali cap. An bilis sit sangiuinis spintuta eap.1 S. An ex humorum actione reciproca, media . uot unt bilis naturalis species, utraeaeonsurgat in omnium massa,temperatura in senaturalior . eap.i . de Arma. ean 6. . Aitriis c*ώνω ni us inter album &Αn quarta sanguisis substantia tribus re savum. - cap.in.
liqui, simul umptis sit diuersa ea An detur bilis aliqua ibra eamio. An sanguis ta calidus mirigidus .empe An vitellina biliscimalletur oui vitello,tam
favetu in aeram bilem commari s :λα apruinosa bison motriculo gigni pos
sanguis in pituitam possit verti. pcam An porraeea in vasis,2 aliubi quam in venan pituita sit calida,anstigiat P. cap. tr. trieulo gignaturi cap. χη, ΑΔ miviradiitinguatur ab humore crudo. . An viridia au nigrassine assectu adaquo, cap. et .vimorbose exceympos inta. cap.23.
Αnpleuita dulcis sie naturalis cap.ri. viridium. cap. a Rapituita,putredine posit reddi salsa.i oinnes bilis species sint octo. cap.r .
5쪽
An bilis poesiis in melacholica sucu verti. a In quos humores commutari possit sueeus cur Aa,hilis inter bilis 'ecrπ non con melancholiem. cap.3i: nil eretur eap.rς An aera bilis ex sueeomelaeia,lieo sede ΑΛs eus melanta4licus a fece sanguinis terioriqua quae ex satiabileognitur. L3α distinguatur. eap.26. Causae traduntur eur diuersi humores,di an laeeus melaneholiem inter humores uersis periossis moueatur de repetae. a.33:ctu eorumvnus sit morandus cap.r6. uis humor se putredini opportunior,ila Aus eus melancholicus sit acidus cap.27 quis ineptior. cap. 93 Aa omnisatra bilissit acida. cap.r . A quo humore eum pueret, maior dr*ofi Antermetatio terrae a calore, a frigore is relinquatur in foco. capsi. prodeat. cap.37. Cur sanguis continenter putree eap.34.cti atra bilis muscasabigae eap.α ' An serum humorum in eo us eo feratur, An sueeus metaeholicus gignatur a calore quod a renibus erant nequeat: an alicuius .eperato,an ab ulteriori,aut citerioria.is usu gratia. cap.3 .
A lien nutriatur succo melach ico. c.10. An potuist urinae materia. cap.r . Cur melancholieum succum non traduxit Andetur eaeochimia serosa eap.3ς natura in proximiano intestina cap.rm n urina,pariter sudor sint reeremenea Ansueeus melancholicus naturalem fame secundar, an tertiae coctionis cap.3ς:exeseo. eap.29. An portio seri quod ad membra migrauit.
An sueeus melancholiem si eausa mineus ivrina ostendere possit dilpositiones vain moestitia sui nigredime, sorum cap. s.
in , hos dem taetemperarienta, quo an aequata ectraria dum permistentur,at
elementorum miscendrrationes.c. . e ,rent seipiam edium interualli.ca. . An temperanientum fit concentus,propor An mediu in uniuersa substantia,inter aeretio audharmonia miseta iunx. cap. r. 5 aquam neeessario debeat locari cap. 4.-ntemperamentum sit qualitas quinta di inneem eradu ad redus in quo eotrariastincta a primis. cap. t. 5 modo aequale mensura,aut pondus sed An in generatione quintae qualitatis,aut te aequale etia robur obtineat)dari possit. . peramenti,primae quatuor corrueatur. e. . o mediu temperamentu iusticiale inaci An temperamentum sit una lialitas in to mine,eoineidat cum temperato in ordine eo corpo s.c: cap. ad 3 Giuersam substantiam eap. q. minea qualitas qua teperamentumdi AH operamutu viediuiusticiale,coincidescitur,sie quastas activa n pamula, cap.r Hrae totius subi Fatis seiunctuale. . An quinta qualitas dicita eande habeat esse An meis constet ex nemo ch carne cap. s. tiacum naturalibus facultatibus an diues in uom Io temperatum corpin vere diebsam. cap. r. rare ,id cuius omnia membra calent.c.Dan inteperamento dusex qualitas coin tari,agides natura partes me olidi gat una ex actione activarum altera ex eae t eheibin senes eur rapa. pastu cap.r. Quoin i e disponetitur ealida nostri cor An in Muor cinae qualitates elemeneoru poris membra inordane ad clatim cap.
sine ac irae, induae activa de duae Massiuae An ea or aut frigus particulae,per abunda a in quo A toteles a Galent olimnia de Namaut defectum sanguini ad ipsam tracleaidiei in alia et ti vipi mi debeat metiri. a cap.6. A frigus naturae operaingrediatuc ea et Areia aguis sit calidissimis r quae Lune viseratu sit notius inteperato:&a quo in corpore nostro. cap.6. iocipiendaetit doctrina gyeminetorv. e. In cor sit omnium mecubetotum calidissian ad temperatum id niuersa-substanta vis n. - P . eap. s. ereaRda requirat Galantis in elementis n. spiritus sint eoiae calidiores:ec quomoaequalis nem ponderis,an mensurae cap. 4. do temperati a Galeno dicuntur. cap.4 .
6쪽
Curiieni calido spirituoso, rigidum ali, Cur oculum natura aereum no recerit. c.8. mentum tribuat natura. cap.λ cur oculi lucem habenisi aquei sunt. Q. , An venae arteriae sint ealid an frigidae, cur pilus ouesccior statuitur, cum tamen
te caleant. cap.6. Anneruidus in secitatis ordinopost ve- uod non omnes s=- sine eluuem tem nolint memor di. cap.'. peramenti:sed quaedam cute paulo magis, An cuticvmnium intemperantiarum a aliae paulo minus se , - . si inum teneat. - cap.uo An pulmo in censu calidorum sit annume An membra naturam suam seruantia,sibi randus u. Gμα inulam pugnent,&contraoperetur. Io. An frigidius quod est in corpore nostro se An iecur possit interdum a corde institu
An pilus caleat an filaeae. cap.7. An cerebrum MLrefrigerare posivi. .io. An os si frigidius cartilagine. cap. . An uiuentia omnia snt calida 'umida. An cartilago siti gidi r let cap. An membrana si nervo frigidiori,an temperatxhomin s natura,in medio sedior casum deat extremorum cap Ii. An nemo tantum deficiat de calore quam o omnium quatuori qualitatum primarii tum de languine cap. . latitudo se aequalis cap. io An nerui duri sint easdiores mollioribus. An humida in quarto possint nos alterare
An cerebrusit ealidius spinali medulla. c. An natus mana inagis id calidum qua An spinanalis medulla se calida, ut volui ad frigidum,an contra labi positi cap. II. Aristoteles.. . .. p, b Ansinplice int--Α eerebrum in ordinead cutim,sit calidu mero temperamentorum adimi. cap.ra.
an frigidum eas r. niasiiqae M te sint materiae activa-Αn adeps frigida sitian ealiuti cap. boum,activae veρ tuarum romat ea. An pituita si humidissimum quod est seelus aetatum successione, simplexeorpore nostro. cap. . intemperies possit suapte sint in cipi ΑΔ sanguis minus humidus siem mi pitust mmco, inaurari ea Pin
ea. cap R. An sceminam culo sit frigidior.
An ossiu medulla sit humidior cerebro Cur in Khn musive pudenata lotur deli- spinali medulla. A cap. testam: de in pituitoso viro extra erum- Aeseerebrum sie humidum , an vero medim panti V prorsus natura habeat aquae aenata. c.8, Cur tamina gestentur in sinistris,uiri uero an, rasnt humulo restibu , . cap.8, in dextris teris mi es . ς 13. An cerebruin pulmo,humiditati is elon Signa quae masculium autέ minam aestari
sint adipi proxima cap. signiacantsexaminantur. cap. i 3.
An pulmo sieusscian humidus An mulier ambidextera reperiatur.cap.ii. An humiditates pulmone irrigantes, sum An latus dexterisit sinistro calidior, de va- reddis numidiorε qua eiis naeura poscit. Edi0rinii contra. cap.ihAnieeur sit insigniter humidum,eli an pulse An vita carentia habeant aetates cap. 14. mone humidius camL An aetates distinguantur certo aliquo ae An reness humidi an sicei cap.s praefixo temper mento, quod quaedam aris Aneor sit humidum an siccum euiis mox tates citius,aliae tardius naneiscantur: paratioue cap. r. vero certo annorum nume an neq; hoe, An nerui molle, sint temperatiores,& cuti nee illo sep 1 Magis proxim quam duri sap. , Aetatum numer e minatur... eap. 4ἀ. An olfactus sen rium sit nasus, an vero ea n iuuenes angeantur i. cap. 4. runcula numiliares appellatae . . . . cap.8. An puerisiam ultr- decimumquartu annu
7쪽
sumex areatque corruespere' cap. iς. An omnes cauta quae aestatem ealidam aeuo dis inhaliaealidumse ipsem coi siccam reddunt,sint perpetuae cap.ix. Ttne 'O'm semetipsum agerepotest eap. e. De fauonio prodromis,ðesijs aestatem Atiae sepe exfieeet corpora nor c.ie peruanti v. cap. ruini micru radicate neque ab internis, An aestati constanti pluuiae conueniat. S. Trecat, meernis causis exsicareturiosset ho An autumnus sit inaequalis cap.38.mb mortem eiiugere. eap. is. An constans autumnus debeat esse pluuio-Ammeritia sit aetas virilaatq; humida. 16. p.i . ΑΔ adolescentia si temperatissima aetas. Ex diebus huemalibus an dies in quinus e ea: OZ ζhomnino silet,sint caeteris praeferedi. c.isAn iuuentus sit pueritia calidior cap.. An annus costans si alubrior, qtis esset uΑn calor a pueritia in iuuentutem intea omnia tempora essent temperatain mus
datur a seipso sanaballo cap.16. modi cap.18.
An in aetate constante,aequalis fiat resolu An causa dispersorum morbo maer/N
An vergens aetas sit calida an frigida cir6. An mare conteperet naturam Ioci.cap.13. An senes sine sicci,an humidi eap.16. naisca maritima sint humida,an sicca. i X. Vim magna assuetudinis esse:quomodoq; De clymatibus:&quod sit teperatisiimum. sit seruanda&permutanda. RIT . Causae diuersarum assuetudinum multipli An vapor simul pol sit in sublime erterra,ces traduntur,iuxta diuerile atem ruateriar se conspissari. cap.ro. eirca quam versatur coinuetudo. An aera vis insit agitandi mouendi sese:
etia generalis eausa traditu mn Metu M inquam densandi&eSpadendi.cap.ro dies euiusque materiae sie comentiem. iis in cuiusque venti materia iit exhalatio An assueti cibi totus praui magis inio, sicca a sole calfacta de tenuata cap.ro. Ret ita laedant,quam ante assuetudinem lae Ventorum numerus,& nomina. cap. 2O.
Α quantitati ciborum ait uestere possi An omnis vovi calid necessario debeat
An deterior sit cibi inueti, quam consueti nauster necessario sit numidus cap.ro. potus mutatio. Op i . curo ientales venti sint occidentalibus caΑnimbecillis senex assuetus maius robur lidiores. cultrique illustrenturasOIe .a O. paret iuuene valido insueto cap.i veti frigidi sine salubriores calidis.c.2o An intellectus assuetudine sui actus rob, An fauonius sit subiolano alubrior c.eto. retor. eap.i uata sit ianitatis latitudo iuxta diuerisAn consuetudo non modo indice vacua raten corpora arieteperatorum. cap.23. rinam tanqua signum sed etiam tanquam Quod temperamentoru inditia. quatuor causa qaae piarum indigeat iam parie.e.i . sent:bus sum eur:& quomodo reliqua om libro de humoribus eap.ri. nia ad hos reducantur camar. Q uomodo omnes nostri eorporis facuIta An ad dignotionem temperameer,adhibentes assuescant p. ir dis se soliis tactus temperatus:an intempe An naturales incultates assuestant.cap i, ratus etiam sit iudex cap uomodo consuetudo sit natura exacti Q uomodo temperatum corpus, a temperbus inclinata. eap.im rato tactu dignosci valeat. cap.χη-
An consuetudo sit dispositio, aut habitus, An idem per idem possit dignosci S: seipso
8쪽
notius eati queat. mitti Penes.quid attendatur operationaim petis A summe glabra natura frigida se dea lectro maior p. mida: contra maxime hirta lit calida, An melancholici,longe sita, tutura diis
Anex figura xcosormatione iudicadum An intellectus sequatur magis opositio Ast de temperamento nucerebri vasaetateari an si per An cuiuiuis quantitati potat quadratus turam. . . se . a optimio elabitus homo reperiri cap.ai. An temperatum c. us mapis reluctetur λα temperat Orporis p.r Honerisipi us morbi lici quam temperas a. .aype sectiores operationibu s intemperato Rryire bruta int pec hora x pauciqrum ribus morbis qu nomines corripi xur. 3. Anab animanti temperatissimo,tatum νω n calida aloe humida temperies sit lonquirat Galenus perfectionem in ea pera aeuis ima; qua ipsa etiam temperata natione tu species uagis congruit, e . ar tural Puto ea , . An melancholici plu, caeteris ingenio ela . seu lenient ordinem in viis longiturueriat p,.αα dine reliqua naturae. v. in
9쪽
-De Elementis uniuersata praefatae
autem nileilectualem*ocant considerant cir beologus es meibaphsicus prox, mum huic caelestem,leculatur astronomus tertium qui sublunam pestatur ra minaturalis postremumqui cir minor mundus cir homo nuncupaturmanibus 'ersat medicus Exprimo mundo substantiarumseparatarum mouetur caetistim a colest regitur subdunaris imae tres in quartum,hominem nempe conglirant: in quo mistio cernitu ex elementis concreta, cristas cipiuntur afflatus, . anima, adest intellictialis Caelestiumsane afflatuum,quantasit medico habenda ratio, dis Elam a nobis peculiari tractatu infra est. Inteilectualis ster,anime tracIatio essentita at proprietas nedicούω constat animam sim corporis triplici natura, qualitatum scilicet temperis artium compositione,c earundem 2 nion incorpore neutiis quam sieruarii aut prorsus necessaria non est, aut pauca quaedam de mentita integritate au abienatione,quae morborum quantii sempibomata fiunt, ipsi renientis emdenda. Ex elementis 'per humani corporis concretio qua auisanitas aut mala pendet valetudo,medicis est imumJeculanda quaenam sit limentorum natura comopositio, hnceritas ocus,figura,temperies ubstantia modus,nimadras ex agendi patiendi ratio: stos viverratione mistageneret, ais incorporibus concreta reperiantur, e r in intemisu -- , oneremi: eui. Hamscemodi autem D actatio hinc exordiatur tarpios humanum lat est dorum omnium persectisi,mum c non rudi Miletera constat materia sed elaborata au multiplici per qitae eius constitutionem antecessit ornata. Nam exsemiuibus in utero materno concea .pti η MM-rutformatrice stuscunque ea sit,ino ediatam accipitgenerationem Semina lare ex quatuorgignuntur humoribus, testium elaboratione libeneficio. Humores ex es sentis cir Oculentis, duplicem praeter Oris cotritionem elaborationem perpesii genera oram fiscipiunt. culenta uis oculenta ex elementis inuicem temperatis nascuntur. Elementa,ero excommuni omnium corporumsubiecto ut cir ex substantis Orma,coalita effecensentur. uuare sexcuplex notatur humani corporis compositis, proxima auimmediata magis, est totius corporis ex organicis. Secunda est organicorum exsinularibus, qua certa ratione laenam,arteria neruum. cartilaginem, corporis humani elementa avectant aurares. Non enim alia bissimpliciora fiunt ob oculos posseta etiamsi totius corporis concretion steries. Alia tamen c siderant medicus illi priora,quae adsensuspermanare non adeo possunt. Nam tertia constituta membrorum similarium est ex seminibus,e mepra languine, qu duo corporis ηο'irimenta appe turlibreprim de tuetida aleturum apud Galenum uuarta: compo
10쪽
rampositio est feminis ex humoribus , quis e corporis secunda elementa nuncu, pantur, octauo libro de Hippocratis atque Platonis placitis, s secundo libro de elementis a Galeno stulata est humorum ex mundi elementis Vltima est ele. mentorum ex materiae horma, quaesunt principia constitutionis rei naturalis. Nam etiamsi priuatis prim plasicae a cultationis, asseratur tertium rei nutu. rasis principisi ton debetponiprincipium costitutionis e transtmutationis rei naturalis . Ac mulusatius occasionem ortus rerum naturalium quam principium, priuationem appenuem niam non aliter principium appellatur ab Aripotele, quam quia formae inducenab occasion praebeat qua certe ratione, motus tempus principiorum nomine enirent squidem sue Horum latro utisma in subiecto induci nequit. Est igiturpriuatis occasio tantum quaedam auis mauis
accidentarium principium ortus rerum naturalium quare mundi elementis componendis, sat fuerunt materia et substantisprima: ista quidem Pisubiectumatisque receptaculum quodam laniuersale omnium forma n. Haec Ῥπὸ Pelut fr. maris atqueperficiens materiam ipsam Constat igitur elementa ex materia forma, humores ex gmentis,semina ex humoribus,similaria ex feminibus menstruo sanguine organica ex ilaribus, humanum per corpus ex organi. cis Atque haec est humani corporis per solida atque carnosa constitutis nam ea quae scribitur sexto libro Epidi arum ab Hippocrate,. refertur primo libro de Furium disserentiis a Galen'extantentis, continentibM, impetentibus non modo tarpus ipsum humanum, rerum coequae in ipso sunt omnispercenset Ea insuper constitatis aescribitur undecimo libro Therapeutices methodi capitepriamo, Exsolidis carnosis e stiritibus, non est corporis,sed virium constitutio. guanquam Fid dubitationem quandam habere videtur, quidemsanguis in ostiarium ista constitutione nonpercensetur si vi tamen increscens ad certum termis num , ires auget autore Galeno libro de plenitudine capite Octauo . Dicenis dum tamen , quia cum humores non sint agentia lat membra , neque instra mentu M spiritus , non sunt de essentia Pirium . Sed eatenus mutant robiιr,
quatenus mutant aut temperamentum aut quarititatem membrorum erilirituum strui turarum Medicam accurate tenere studet, omnium harum constituis lisnum elementa, ad languem speculem oportet a liter enim corporis humavi naturam atquefabrica mresistere nondatur ima Me constitutionem ex materia ν forma satis superque docuit ini teles primo libra Pbsicae auloeliu
tionis , quare nos de reliquis acturi, ab huius truciatione supersedebimus. Prima autem quae inter reliquas Mine compositionis exploranda enit, ea constis tuitio Duae ex mundis elementis. Disserendum igitur primitus est, de leamenti essentia atque i itisne, de elementarum numero, de eorundem natura atque temperi , deque ipsorum contrarietate, . actione mutua , atque de a
mn sua est ta in istant compositu i bestim separentur plura Misque