Joannis Clerici Opera philosophica in quatuor volumina digesta Physica, sive De rebus corporeis libri 2. posteriores. Operum philosophicorum tomus 4

3쪽

. . st in . z . . . h

4쪽

IOANNIS CLERICI

PHYSICA,

REBUS CORPOREIS

LIBRI I L POSTERIORES. OPERUM PHILOSOPHICORUM.

Editis sitiinta auctior E

6쪽

I . STRATIS Corporibus, quorum contextus simplicior vl-

B detur ; nunc ad ea quae pluri- bus organis constant, & a Phi

losophis vitentia solent Vocari, veniendum est. Viventia ergo dicuntur, quo rnm organa, succis permeantibus , vegetantur, aluntur , ta crescunt; eaque in duo genera dividuntur , Plantas , nimirum , & Mimalia. Vitam hic corpoream & in solo motu si- Tom. IV. Λ a - tam

7쪽

tam spectamus , non Vitam quae in re sentiente, qualis est in corpore Animalium, esse potest, videti1rque in ipso sensu esse sita. Plantae terrae radicibus inhaerentes succos, quibuS aluntur, in- detrahunt, neque alio sine periculo transferri pos-1unt. Animalia vero, quae cibum Me acceptum an stomachum demittunt, quaquaversum mOVentur , e6que motu delectantur. Est etiam, in ho-Tum corpore, major organorum copia; qua reflat ut de Plantis prius agamus, pro nostra Methodo , qua semper ex facilioribus ad difficiliora gradum facere conati sumus. 2. Plantarum ergo partes Varia , ear simque Ξnter se dispossitionem, qualis ope Microscopii cernitur, describemus, deinde earum usum investigabimus; ut quomodo vegetentur, alanturci crescant intelligamus. 3. l. ' Ut a Caule, sive Trunco initium faciamus, primum conspiciendum se in eo praebet Cortex. Externa hujus superficies constat saccu- is , sive utriculis, qui truncum, annuli instar, Cingunt. Hi sacci, qui ut plurimum liquore quodam turgent, quandoque eum effundunt;& flaccidiores fiunt. corticemque constant i

viuem & siccum, qui in Prunis & Malis potissimum observatur.

. Postquam vero tenuis ea superficies sublata est, occurrunt Varii ordines lignearum fibrarum, quae retis instar inter se implicantur, & quarum aliis aliae superimpositae sunt, ut ceparum philyrae. Intervasa fibrarum sensim minuuntur prout ligno propiores fiunt; adeo ut nulla paene Vacua cernantur, in interiore corticis parte. Hae fi-

10쪽

. De Plantis Y Animaltibus. C. I. r

hrae, in minores resolutae, sunt instar facitum aliarum fibrarum concavarum , & turgentium liquore, qui ex aliis in alias transit. Interdum rem per truncum adscendunt, interdum oblique serpunt, xsese aliis, ita ut rete conficiant, conjun

gunt.

s. Ad intervalla quod adtinet, quae inter eas fibras conspiciuntur, referta sunt utriculis de quibus diximus, qui praeterea solent ipsas fibras cingere. In Cerasis, alissque arboribus, cernuntur varii ordines, set densi, utriculorum qui porriguntur ad l ignum, per spatia quae inter ligneas fibras intersunt. In Quercu, Populo alba, &Castanea, Cernuntur varia corpora talis similia, nisi qubdpaulld longiora sunt. Constant variis ordinibus utriculorum, horirontaliter dispositorum , & inter fibras sitorum, quibus arctissime adhaerent.

6. Superficios externa arborum earum, quae

asperrima est, constat variis foliis & surculis ex arbore prodeuntibus; unde fit ut in teneris ramis asperitates quaedam conspiciantur, quae secundum longitudinem ramorum ordine constanti porrectae sunt. Sed praeter partes corticis memoratas, in cortice Ficus, & Cupressi, singularis species vasorum cernitur. quae sunt in medio cortice, &succum instar lactis emittunt. Ceteroqui quamquam est magna in arborum & plantarum aliarum cortice diversitas, quoad magnis itudinem &situm fibrarum & utrium inter se cola latorum; attamen in iis quae diximus ferme inter eas convenit. Observandum etiam hasce fibras Constare quadrangulis concavis, ex superiore &inferiore parte apertis, quibus inter se conne

ciuntur.

δε 3 7. Iam