Conclusiones hebraicophilologicas, & criticotheologicas præsertim de vaticinio Jacob, reuerendissimo patri fr. Joanni Thomæ de Boxadors totius prædicatorum ordinis generali magistro D.D.D. p. fr. Petrus Zerounizky de Praga prouinciæ Bononiæ alumnus d

2쪽

In me stis inquam emoprata dies, vise , Diaeis frausa nobILim xit , qua smimersa nostra Maricatorrem Relitis , ais su rimum ratius ordinis Magissertum feliciter , ἐν sapianter omnia νιὸλ 'p'-isi a ma moderam Providentiast Te P. Rcle, utabunda suspexit; Mectum , mim ego 'interinos minimus , secreta quadam amoris, atque a'dmirationis 'mi e mirare eiactu nimi ue flatim uibreptus 1 raudo , ' AFerre; nhra non malui 'hasce meas squalescunque sni Biblicas Theses , non mora) No inscriber'. Nomini , meruis etiam suprema Tua in Ordine Nostro Dignitati, Tuis item meritis , O sapiori vesti sacratas . Splendidiora munera δε-oeantianti daristis. Tua , Tuorumque Ata rum Nobilitati ; dona deferant Mil. digriora Tua'an . Aula Invictu εI eratoris Caroli VLP .sum . in proponendis consulis Ipmdentia , tum in rebus gerendis solertia O Dexteritati , dum ianue inrem Muticos' mersantem , ε impensὸ re Diligebat Imperatore , O . mirabantur. Curiae Frimates , O in err-nes laudibus egerebant quandam Tibi proprium nravitati' iunctam, animi lenitatem. Imaee Fquidem singula, O alia pleraque rum 'Frbavorum , iun Persona Tua Angularia ,'i taritus ornamenta co Verans , video mihi 'Res tios alumno , De Religioso Patre d eranti . fas esse omnia 'fllentio materi re. Si enim mundi honores, O Aula dignisalti meruit inanes umbras , nostoonte despicere , ut totum Te Religionis sum litati despondens , in Dominia canam familiam cooptareris: quomodonam huiusmodi saeculi amatoribus optatiencomis, Tibique iamdiu despecta , Tua Teeum, P. Resti , 'recenseri Pam retur Relinos, Virs modestia i , , , I N: Sed fl deserusi honorifica mundi fastitia; non deseruiset insignia meritorum momenta. Ela o itaque ἡ mundi Mnoritas,' mide quam splendida tibi hodie occurrant nostri ordinis Dignitates 8 sui sinam is fit , qui 1οια γγ dicatorum ordinem moderatur se regit , dignissimὸ exposuit sapientus mus PONT. ore. ΜAx. BsNanicos XIV. in laudatissima allocutione μα- .cMm inter cetera , quam m ii momenti sit , aperuit Generalem ordinis dicatorum Mag rum eligere , cui semel delatum regimen perpetuum

3쪽

dum vix me erit ,-vηaequisque rit . eo splendoris I

co, quem Dominicana familia in Ecclesia Christi obtinet, facile interuligat, illius Rectoris electionem non ad solam ejusdem familiae utilitatem , & administrationem referri, sed etiam ad universam Christianam Rempublicam, ratione aliqua pertinere. Hujusmodi supremam in familia nostra Praefecturam,s non signi scabant,

proludebant tamen Tibi deferendam, illa Tuarum mirtutum merita , quibus ille cta Aragonia Provincia in suis Comitiis congregata, Te Roma detentem .eotώmque aliud meditantem, in suum Rectorem adscivisse larda e , cuis Nitalem fuit everta , qualem jam antea spradicante fama T futurum comoperat. Hine tanta Tui admiratis , tantus amor se existimat, reliquis etiam Hispaniarum Promisciis insedit, ut cum actum nuper est δε nomo eliger i ldo totius ordinis Generali Magisero, Te unum in supremιm Patrem ,

dumi exes s , sacrisque , βω-s cumulse disroficitur eruditus p --mis . rumiferi ..- defletit. invidi Humines , studiique linguarum Orientalium Osres, qui 'Φebraicasco' eb Idaleas fueras, quas ignorant, despiciunt, praepediunt, O 'i,. non merentuir, deridere I Te tamen eontris sentire sciunt omnes, qui Te novorum. Tua nimirum P. Rasio spiratia, ἐν doctrina una erum summa in Ordine noctro annoritate, eonjuncta , Me stat propri- vindicas Ma Inuusmodi dia Neologis miris is praesertim Religiosis aluminis ast iis necessaria , f vere, tueri, ac . in dies magis prora ere gestiat, glorietur, O veluti pro mu nere contendat. Ad Te itaque meluti exules confugiunν Orientales sacraque ungina, Tuisue petunt δε ari , relevarsque praefidio . me fidentius speram, dum .pro dignitate Tua, nuditantem aetitia, O omnia sapienter moderantem

admirantis, ετ exultant. ,- Itaque hoe meum qualecunque Rudium, cium, debitumque obsequi- , bene o , in soles , P. Rahe , excipe muttu : tam Deum opumtim Misim-- eniκὶ depretor, Ma Te tibi, nobisque dis servet incolumem.

4쪽

PROLUSIO CRITICO PHILOLOGICA

Ingua Hebr a , iquam Iudaei hodie Sanctam dicunt. ι , Η ber, prob bilius derivare videtur nomen sium. Hane esse omnium iunguarum primam, non. levia stadent ratiosa inratis Uram momenta, ex sacris libris petita. Hanc ideo primaevam ii girum probabilius asserimus; neque audiendos putamus, qui . Chaldaieae, aut Syriacas primatum deferunt ic voluntque. Abrahamum Caldaica lingua locutum . nota errare pidicamus , qui Moysemo antiquis nominibus ut ipsi putant Chaldaicis, iubstituisse opinam tur plura ex illis, quae hodie in Hebraicis Codicibusa Hebraucae des

i Iurimi ex . illis ipsis, qui Plebrateam limuam primaevam eoncedunt, ' harae perime autumant in captivitate. B lonica. Nom contra semiamus. Nequα enim letissioriosum est demonstrare, thimis, quae Moy - ses libros legis exaravit fuisse ipsamet Populi utariis regredieotis - in Ierusalem post septuaginta armos 4 captivitatis . in

Q mvis non aeque certis, quibus praemissa asserito pro tur ψ demo I. strari possit neque in captivitate, neque post regressum ex ipsi BMς Milonica captivitate mutatos fuiM misi os characteres Hebraicosa prω. . babilius tamen adhuc opinamur eosdem fuisse incula, sub Esdra, in

5쪽

Qteroram Prophetarum oracula portendit Iacob Vaticia ma

gendum putant vi M pro ut sensus sit . um fore auferenduntainis Diaeem δε -κiliis Iaia , ---nmt pM. Occasionem forte praebuit Codex Samaritanus, qui legit Huiusmodi in latio placuit Iobo Ludolpho, eamque comprobavit Ioannes Clericus. Verum a nobis rei*itur, cum nulli solida ratione ceqseamus demo , strati poci indicatam textus' eorruptreinem. ' γ . .

inque -- peram assererent me. η-ἔ vellenim reponendam voce-- a- 'πο- titems valde conformem, videli I.-em n - , . vel etiam n , , ut inde mi , haheaeuro Nos cum istis sentire non possimus ι Ideoque vocem n, ν. ut omnia i exemplaria Hebraica reticem, intactam propugnamus, . a '

Amotis duinis de terilis imegri te, singulas oraeuli voces ordina Immpendandas a-edinatu. l. , Quamvis ἀπι--mam Me vri aliquoties in sacris libris flagellunia: virgam punitionis demici, ut Proveria cap. 26. v. s. n , - A Eaν -- gelium d o torum i conmut J, εe alibi ι non tamen in I α-vnieinia toleramus hujus inrerpretationem. Ideo pugna-arus cometa Rabbi- illos, qui vocem πιν punitisne exisne iam docent, ut refert Isaac Abrabanes ad s. lib. timuelis cap. q. ubiimet eserat habet morem num is ea. m. ν ta evanisur dimo 'sem o de Fatis , Er punisionibus. ita ut hujusmodi sensus eruatur': ut': ibidem subdor eris remmatio pum avis in Tribu da, in e u emat Sem , μι es Me ι, Sed hoe rabbinicum delirium, Iacobi verba non admittunt. 'i v 'Indicaram Rabbinorum interpretationem eo magis deridendam demo stramus, quo clarius ex Prophetarum oracuIis, etiam juxta talmud eas traditiones expositis, eonstat iq adventu Messiae, I Deorum Pop. . ' Iuri

6쪽

Ium In pejora ruituram. De hoe nemo dubitabit, qui leget verba Isaiae cap. 8. .v. I . . ina 'ob bnt zo ' sit empo, se erit in με nati mem, O in lapidem inin is in Petram sed . dati duabus Domitus Israei. De Messia hoc ira exponitur in Tractatu Santarin cap. 4. Ni a 'o man 'na 'o rba α' Ra Filius Di. - vita Messias non venit , donec consummentur dua Familia Patrum eruIsrael. Idem esto judicium de verbis Ieremiae cap. 3. v. I nΠp, nntetun D Iν - η Gam se assumam mos unum de Civitate, o duos dei Tribu . De diebus Messiae aecipiunt Rabbini Talmudistae in Sanedrincap. II. o πνοῦ. D ἄν νη, ν η a D s, In sp, p) rno imox' τ)pun)νun md , N MI dη .... ma' m. Comparat Proph tra Ieremias egressum eorum ex . Ppto, ingressui eorum in terram. . . Ingressus e rum in terram fuit duorum ex sexcentum millibus Diaeis Raba O

ita erit in diebus Messia. Similia plura non raro suppeditat Taru

Certum est mo significare Familiam, & Tribum. Ideo lib. Iudicum cap. 2 o. v. II. legimus , I daU Tribus Israel, de statim ru)aa 'dae Familia Beniamin. Hinc est quod Jacobus Altingius L alijque nor selum pro Tribu, sed etiam pro distincta Familiarum serie, accipiunt vocem nae' semel; atque hoc sensu exponunt verba Iacobi. videlicet : non tes His dissincta Familiarum series in iura, quo que manerit Scin. Datam interpretationem non facile admittendam censemus, cum non satis videatur Iacobi verbis congruere; & sensus ineptus Ndda-rur. Cum enim nomen Iuda ibi ponatur pro ipsa Tribu Iudae ; vix judicamus credibile Iacobum dicere voluisse: non cessabit Tribus a Triabu Iuda, donee veneris Scit . . VI. Si indicata interpretatio theologice accipiatur, eam ambabus manibus amplectimur ; eum ex illa sicut & ex pluribus alijs Prophetarnm t stimoni js Messiam non ex Iuda sollim ; verum etiam ex David per Zerubabelem , oriturum invicte demonstremus. Nam ex lib. I. Paralip. cap. 3. fit manifesta distincta Familiarum series in ipsis Filijs Zerubabelis usque ad tempora parum remota a Fine Templi secundi. Inde Messiam jam apparuisse contra Iudaeos clarum & escax habetur argu

mentum . .

Dictio met saepe in sacris libris Baculum potestatis, & virgam dominii significa , ut constat ex Psal. I s. v. 3. νε I Paeti & Ezechiςlis A a cap.

7쪽

cap Iq. v. I . - ν. Glaritas hoc patet, si adnotetur lib. a. Samuelis cap. 7. v. 7. dici -' ' π eos, qui Paralip. cap. I . v 6. dicuntur 'us π Diaees Israel Hanc significationem non solum verba Iacobi videntur exigere, verum etiam plurium Rabbin tum interpretationes consentiunt. Hinc , virgam' dominii, Jacobuim, voce Paeti expressisse contendimus, comrλ nonnullos. modernos Ra Quamvis πιν exponatur pro sceptro, dominio, sive etiam Principatu; nulla nos cogit ratio, ut pro regia dignitate cum dominio conju cta intelligamus. Ideo na pro dominio abitute, de praecise consisederato, etiam regia dignitate destituto interpretamur; seti pro eo ,' qui, ut habet Targum Onchelos NMπ', exercet dominium. Neque 'obstat a vulgato Interprete verti ferum ; cum etiam apud ipsum Vulgatum non ubique sceptrum, regium insigne designet, ut patet legenti cap. 18. Numer. v. a. ubi dicitur Aaroni: Sceptrum P tris tui , sume tecum.

Nomen Iuda a Matre impositum, quartum Iacobi Filium ostendit ; Pa-- ter tamen non Filium dumtaxat, sed ejus progeniem indicat. Si enim

ipsemet Personam Iudae hic intelligeret Iacob; adhuc ipso Judata

vivente, adimplenda eram, quae ibi praedicebantur. Ut vero alterum extremum evitemus, declinamus ab illis, qui, nomine Iudae totum Populum Israel designatum opinantur. Sicut enim ex Judae semine Messias promittitur ; & Iuda prae citeris est Tribus esed a ex T. Paralip. cap. 28. v. Ina ; ita in Iudae benedictione vaticinans Iacob, ipsam solam Tribum Iuda prae oculis habuit.

Soli Filio Iacob , benedixerat Isaac; non ita tamen Iacob; quin potius

Gen. 49. v. a 8. benedisit Angulis Filijs suis benedictionibus propriis ;Iudam vero ceteris praetulit. Quamvis enim data sint I. Paralip. cap. . v. I. primogenita Fili' Ioseph; ita tamen Tribum Iudam a Deo electam videmus, ut ab initio, ipsoque Reipuplicae Hebraicae exo dio , usque ad extremam ejusdem Reipublicae ruinam, sola inter cς-teras excelleret . Hoc asseruit Iacob Gen. q. v. 8. verbis illis: ΟΣ nnν nri nnκ m n O Iuda, te laudabunt Fratres tui; adorabunt te Filii Patris tui. Hoc idem innuitur I. Paralip. cap. . V. a. mira 'da m n Iudas praemaluit inter fratres suos; seu ut habet Vulgatust erat fortissimus inter fratres suos. Hoc alia scripturarum testimonia confirmant, praesertim, si cum ipso eventu conserantur.

8쪽

Non desurit, qui putant oraculum Iacob ita esse intelligendum quasi di.

. .eerpt ό non recesiuram Dominium a Iuda usque adi Μestiam , postquam - semes Iuda& Domidi .in occupabit'. Verum ham assertio neque cum . . verbis,'Iacob D neque cum eventu MdEtur convenire M Finem, siquidem ... Resp*blicae Iudaicae; non vero instiuiti Doministin Iuda, indigitat, I cob, eum dicit: na - a Ny usquequo venerit. Ideoque verba Iacobi ita ace istici proponinius, ut hunc senium exhi ant', nempe e non recedet ' Dominium . Suneorum, seu . eos doctrina Tribu , etiam - EMisimis invoribus, num cum ρνθὰ Mabit ad imus Mesa . . ..i

hi vero David Κimchius in lita radici , vive ab: Isaia ruumn pnn ab Io pno quia dedit nobis saluta. Idem Deut. 33. V. za. De Moyse legislatore dici ppmo putat R. Salomon. Neque abludit ipsa vocis inflexio. Voces rad verti possunt etiam de ditione, se dominis ejus. Ea enim in pedibus, seu inter pedes habere dicimur, quorum sumus D mi es . Neque insolens est hujusmodi loquendi ratio. Nam Exod. cap.

9쪽

11. v. 8. ubi vulgatus habet Populus, qui subjectus est tibi, Hebraeus legit onmis , est orror pedis isos. . similia exempla videri possunt Dem. o. ν. α - Reg. cap. 3, v. 9.& alibi saepe. Ira etiam Judic. cap. 8. v. s. lagui vulgariis: - ρ Mi Popnis , qMi mec- ess I sed Hebraice M, tripulo, qui re pedes m- . iΗinc' 'M exponi potest:bd e ritimis , dis, seu

. . . ea voces, rao suntΛqui in ea, sementiam ingrediuntur. ut tueotin raptationem, qua; pedes, per staminionem familiarem, i smifieant id,' quod in qualibet is est postremum, de ultimum, ut 'patet dictum de statua Danielis cap. a. v. 33. Quamvis hiosnodi interpretatio non omnino fortE videatur congrua; admitti tamen adhue potest: cum ex ea nullum smuatur inmmmodum. 1 e Noaticinitam'Iaeest, ea marim Me modo i um medet tominum a da , nequa levam lepes .cHrma, Otiatessurania, Miami ultimis Iuda cai Reipublica tem bata, quo quς anaerent Mesas: Praedictio veris, - ina est. Immo ex hae, sitati di ex Faecedenti expositione , indi.ιν' rur sere mutationem. legia subivissim S, G oi v

10쪽

Clim Mehhoheli a Rabbinis exponatur de legis doctrina, legisqueo Doctoribus, sive etiam de ipse Syntario legis interprete; si in

adventu Messae ex verbis Iacobi, celare hoc totum debet, sequitur ede admittendam veteris legis abrogationem, quam contra ipsos Ra

Nihil obtinent Rabbini, mosaicie legis immutabilitatem, ex ejus persectione repetentes. Nos enim illam impersectam asserimus, & demo

. stramus ex Ieremia cap. 7. v. a a. - is . nam Σκ nn man R, nari n, ν ma non sum locutus eum Patribus vestris de verbis holoea Ri , O vimma. Tum Miam ex Ezechiele cap. aci. v. as, Mao,au is n)pn dedi eis Praecepta non bona, seu imperfecta. - o -

. XVII. . . .

Minus etiam valet ad tuendam, legis perpetuitatem dictio qua . iamis imperite abutuntur nonnulli. ex Rabbinis; & disertis verbis. R. Moyses. Bar Majmon in IsiodE tora cap. s. dieens 'na' -,- mn, rinnam 'ri, o, ν npin 'can M in Iar D, ν ηνamον, ure raud min ca Eece didicisti omnia verba legis pracepta nobis fuisse ut faciamus ea usique . in perpetuum; O ideo irae t Deus 9 dicit Levit. 23. v. I . statutum.

Mernum in generationes vestras.

X V Ι Ι Ι. Gloriantur Rabbini missionem Moysis voce Domini Dei loquentis de medio

ignis, fuisse confirmatam coram. sexcentum millibus Israelitarum , ut diserte disserit Rabi Moyses mensis in praefatione praemissa praeceptis affirmativis. mna n ogin I* unn nure mann nri Inao 'nribrari nην in an Ut,nnno novo u η Οεν, ' ν roηn, ndi, rae 'urba ozopia non In ozον a ηπ. Un M, Postquam Deus dedit legem , dixit vos - vidistis Exod. ao. v. I9.2 quod de crus locutus sum vobiscum ; ae sdieeret: non potestis iterum credere ulli hominum dicenti, quod mutati lev

sem; nisi videritis. quod loquar vobiscum de alis. Similia videri pos,