장음표시 사용
11쪽
r agna semper laude positos admiramur. Hae igitur ambae ad MAUR ENIM honestandum ita eoneurrunt, dissicile ut fuerit statuere, utrum prius , --gisve summum debeat praedicari. Etenim si, quam Iiterarum studiis diligen tem , & assiduam operam dedit sine intermissione, quaeque posteritati reliquit suae doctrinae, atque adeo facundiae eximiae monumenta praeclarissima, in spexeris; eumdem a Reipublicae administratione nunquam recessisse, vix animum induxeris , ut credere valeas : sin autem tantarum Reipublicae dignitatum, quibus est omnibus egregie persundius, rationem habueris; eumdem
I iterarum studiis tantopere addictnm fuisse, nulla tibi ipse ratione persuade re poteris. At ille veram animi quietem, & tranquillitatem in bene, praeclareque agendo , non in otio reponens, & quidquid publicis negotiis subtrahere licebat, in suis deliciis, atque amoribus, id est in literis omnibus, libero homine dignis , avidissime conterere solitus , eruditissimi juxta viri,ae Senatoris prudentissimi personas duas gravissimas unus egregie sustinebat. Qua proper nos duas illius , tanquam duum virum , vitas posteritati jure optimo mandare debemus. Enimvero, cum talis, tantusque extiterii ANDREAS , non multum est illi ad nominis commendationem de claritate domestici generis petendum : nobis tamen , qui tantum steritati virum
describere constituimus, paucula quaedam videntur necessario dieenda . Primum nobilitatis gradum facete consueverunt , in civitate nobilissima , & maxima natum educari; deinde claris parentibus ortum esse.
Natus igitur est MAUROCENUS Venetiis , elariissima post homines natos, atque optima civitate, quam , s libertatis arcem, justitiae thronum, prudentiae regiam , Italiae ocellum , christianae reipublicae propugnaculum dixeris, vera quidem praedicabis, sed omnium sermonibus pervulgata, oc .lo e minora veris; nullamque omnino vocem reperies, quae magnitudinem ejus comprehendere valeat ; & quidquid dixeris, minus erit. Siquidem nemo tantis est naturae , atque industriae praesidiis instructus , qui urbis amplitudinem, stum , Ieges, instituta non modo oratione consequi speret , sed admiratione omnino possit adaequare . Cum vero antiquitas ipsa in humanis rebus proxime ad Deos accedere videatur, & fiant, quae sunt a praesenti memoria longe remota , quasi veneranda canicie quadam, multo sanctiora ; haud facile uictu est, quantum clarissimo generi dignitavis adjungat temporis vetustas . At in Veneta Republica illud , ut alia omnia , sapientissime, ae prudentissime constitutum est , ut ii tantummodo ad reipublicae administrationem admittantur, qui vel ab urbe condita, perpetua , atque incorrupta majornm serie ad hane usque aetatem impollutum genus traxere , vel ab ingentibus meritis civitatis , atque adeo c mitiorum jure donati, suecessionis legitimae, & nunquam interruptae continuationem praeseserunt. Quod cum ita sit, inter eas familias MAUR CENI numerantur, quae cum ipsamet Republiea de antiquitate certantes, dubium faciunt, utrum eas tantae patriae filias, anne matres merito a inpelles; cum illud pro certo habere debeas, nullam omnino reperiri , nullam excogitari poste majorem . generis claritatem . Eminent vero praecipue
sal no/ in Rep. DDeest Magnum magnorum virorum prouentum qualibet aetate tulit gena NAUR ENA , qui balli togaeque artibua , gestis domi forisque supremis magistrati bitariari, eeeleliallaeta dignitatibus insigues, litararum doctrinaeque laudibus relebres, nobilita-
12쪽
Duces , & omnes honorum gradus, quos eadem tribuit , & eardinaliciae, a 2 quas vocant , purpurae, re regale bJ fastigium . Igitur ex hae gente natus est Andreas ipse , simulque sol eum hominem vidit , & patricium , non factum, sed natum, virtutisque splendore a clarissi ina suae gentis stirpe nunquam discedentem, ex quo magnam sibi gloriae accessionem fecit. Quemadmodum enim qui propria virtute non sulgent, alienae laudis gloriam aucupari, inque se tras serre non debent e ita qui ad maiorum gloriam Proprias virtutes adjungunt , duplicem mihi promereri laudem videntur ', non minus quod ne potes fuerint, quam quod digni nepotes . Ortus est Andreau , sortunato admodum , faustoque siderum concursu , postridie idus februarii anno a Christo nato M. D. LVIII. qui Veneto more numerabatur adhue M. D. LVII. Patrem habuit Deobum , virum prisca virtute, & fide , & Senatorem amplissimum , qui, multis exant latis laboribus, publicisque muneribus summa eum laude perfunctus , Reipublicae Constiariss , qui inter summos honores habetur , renunciatus fuerat et a um Andream , 'ui Virtutibus universis , pietate praecipue , atque innocentia in ter omnes eminens, Cretae, ubi Reipublicae nomine, summo cum imperio Praefectum agebat , cum ingenti regni totius dolore, atque lacrimis, biennio post Andream nepotem natum diem obiit , atque caelum , unde
prius venerat , veluti jure postliminii, revisit . Mater vero suit Caecilia, Poli Cornelii filia , civi Marci Procuratoris , quae dignitas , se eundum Principem, . primum obtinet in Republica locum e sicuti Cornelianens amplissim a . atque nobilissima , ceὶ praeter Reipublicae Ducem, innumerabilesque Senatores , omnes continuos annos in supremis dignitatibus σgregie versatos , cd quamplurii nos etiam tulit purpuratos Ecclesiae P. b tres;
tem antiquissimam, di Reipublicae eoaevam maxime mustrarunt. Singulos enumerare immems prope operia esset. Quos tres in Republiea Ducta memorat Crassus , suere Dominieων, En- ras. ad principatum evectus; Masinur, i et s. Misba I, rasa. Postremis his, temporibus eamdem dignitatem consecutus est Franeisem, qui Peloponno ιωι ob Peloponnesum domitam di- Eius est . Tertium supremo rei maritimae praesecto , anno x 683. Reipublieae principatus dela tus est: Reipublieae Principi, quartum suprema rei maritimae praefectura . .. et eardinalicias purpura. J Pnνώ, --Menus, insigitis i tristonsultus , a Gregori XII. cardinalicia purpura donatus est . Huius breviter meminere Mareus Mantua in υνω- . Iirium vir rum , qui vel scripserunt , NI Iini Monsiam publieo Metio .m , dee. Paraviι, Gra δ iesus Per bacinus excud.bat anno as 33. in L pag. 34. di Gisdias Pancirositis no claris legum ἐπήνe pretibus, Veneri s , apia Marcum Avionium Erotiolum, I 637. iii 4. pag. 441. Eamdem digni talem. in gentem Matiroeenam intulit deinde Ioannos-Franciscias, cuius vitam seripsit Mepianu
C fmus, id temPoris Congregationis Clelieorum Regularium e Somascha Praepositus Genera- Iis, deiu Archiepiscopus Spalatensia. Exstat ita inseripta : --νω Allia vita di Gio. Frances Morosint, Cardinale M F. R. C, a, . RU ... di Brasia . In Veneria, a presso Gio. BAEt isto Catani , I 676. in ε.
Principis nupta Anare m peperit, eoenoeshnio V.Mrtim, Ungatorum retem. vide sis Sin risi ι. editionem postrenram pag. 24 . φὶ p eipiali e Ducem Hah. -- c,rino seriberet, uno tantum Prineipe gens Q telis gloriabatur, Mareo siuiset, disi λ. si inreps est renunei tua. Deinceps Vero n
13쪽
tres; neque solum saὶ Reges, bJ sed etiam qui regnum ipsum ineredibi '
It, at maxime pia liberalitate patriae donaverint. Tam clari vero parentes , cum nihil antiquius haberent, quam ut filium domesticis , hoc est sanctissimis praeceptis imbuerent , haud dissiculter putarum , ad omnia summa natum, quique sive felicitate quadam, sive naturae bonitate rectam sponte viam ingrediebatur , ad suam consuetudinem , moremque deduxerunt. Ubi per aetatem licuit, praeceptorem ille nactus haud Vulgarem , Beruardi m se Parraenium , qui non latinas modo sed graecas etiam literas egregie doceret , puerilibus in studiis non se pueriliter gerebat : immo vero usque adeo supra aequales adolescentes se se extulit, ut jam inde apud omnes magnam sui, nec illam sane dubiam, expectationem concitaret. dὶ Erat enim celeri captu, expedita ratione, tenaci que memoria ad prodigium stupendus , & elucebat ubique ingenium peracre , quodque caput est, gravitate quadam temperatum, & ad omne literarum genus hene, seliciterque natum; ut magister verba dumtaxat in prom. Ptu haberet , non verbera , magisque testis , & admirator, quam doctor
ce Jam vero puram , de emendatam latini sermonis eIegantiam imbibe -
ab Urbano VIII. anno 1613. et ab In noeentis XII. anno i6s . GEORGIUM , IOANNIs
Ducia fratrem, qui patavinam ereIesami summa eum laude moderatur .isa: mytis sum pura ) C ab νina Coemtia, Iacob. II. Cypriorum ruit uxor fuit , parens vero IMA. I tu mi etiam immatura morte praerepto ex mariti testamento sueeeme .l ο ὶ Sos est iam qui regnum ... paratio donauerint. Eadem Cypri regnum libere Veneta Reipublieae largita est . Legendus hae de re Petrus Bembus Ni P. Vem editionis nostrae pag. 1 .l εὶ mari. oram citi naritis sa d otiuarem, Bernardinum Parthenium J Cum Parrbenitis eruia diendis ae probandis iis, qui eaneellatiae muneribus singi debent, praesectus esset, C HAI - ἐπι magi iam voramus, Ioannia pι - Rafaria suffectus est, ut graeeas literas venetiis publidi traderet. Constat ex Senatus consulto vi. hal. novena b. 13 3. edito , exseriptumque ha heo ex m. s. IH uirum rei literariae, pag. as . Natus erat Spilina ui, pago haud ignobili
in Foroitillo. Edidit Commisat νωι Hoe Ii. Fiaco ea .aa arqua Ep. r. ri . Utia Dom. Niis oti iam a 384. in. 4. item da misistis poetica Lissa e aia .. , primum i inlim V a. - . Gab. Io nrtim a 36o. ln 4. deinde latine Ven. O. LM. A. ,ἐ- , 2363. iv 4. Verum auctor Hiis. Fri vis 3 φ .lI, - ονῶ, se oram, sub narrationis suae initium memorat, Matirae Λώm, una eum aliis pluribus ex Veneta nobilitate pueris, gratematicae ae rhetor ae rudimenta aerepissa ab Am, o Moralia , ejusdem Patan avuneulo . At LoEinus in Mauroconi visa , quam hule statim subitelenitia, narrat eum in literis graecia Panserio doctore usum esse, latinis vero a L
s. Erae onime/bri e peti, die. Qua ingenii vi pol Ieret Aia eas, quod dederIt primorum sindiorum sperimen, narrat Ainolvis Iaet oias, Pan Frico in senera Α rea e Mauroeeni , edito Von. t . Ana . Mausebia, Isa . in 4. ,, Quae vero traderet praeeeptor illius , ac modeviis rator, ita exeipiebat, ut non exeipere, sed expromere videretur, quae dudum impressa, &,, insculpta laterent in animo. Quotidie sumebat aliquid, quod legeret, seponeret, stylo tra- is deret, die. Bέ o 4 Iam vero puram edi emongaram I riri sermonis ebet natam MAberat, &e. 4 Postquam humanioribus literis, quantum satis puero fuerat, operam dederat, ad philosopmam, adhue in patria degens, se totum contulit. Tessatur P Iaraonis laudato Fanetrico. M Cum musarum, M poetarum, historieorum saltus peragrasset, & quasi aeeurata apis, atque scilieita milegisset, ,, quidquid dulce videretur, ae suave ex illorum floribus delibandum, tandem in PHILOS PHORUM penetralibus eonse/it S abdidit se. Narrat miro idem auctor, quantum in re bus philosophicis prosererit , euius rei et gumento suasse memorat theses publiee eum summa laude apud sequentissimam illustrium virorum eoronam propugnatas. Id vero elarius etiam i de colligitur, quod anno 1386. Al. hal. iun. eum ad Senatum de publieo philosophiae do Hore legendo relatum esset, quod munus a prima harum stholarum institutione patriciis hominibus semper delatum est, Αὐγώ. M virMoni rationem habitam, eum magna erua laudes in veni,
14쪽
rat , eum a verbis ad res ipsas opportune conversus, a J ADMum P saurum , virum patricium , logicam , & philosophiam e Senatus eonsul to publice profitentem audire coepit . Is vero adolescentem amplexus , in eam viam, qua ex vera, solidaque virtute in caelum itur, recta deduxit; cum mentis altitudinem , omni ex parte perfectam , homines ex philosophia sibi comparare doceret , non ad ostentationem , & inanem sapientiae laudem a sed ad usum vitae necessarium , & ad virtutem per semetipsam expetendam . Hi ne virtutis amore inflammatus adolescens , omnem curam , &diligentiam in studiis ponere , omnemque movere lapidem non cessavit, ut supra facunaiae laudem , philosophiae peritissimus evaderet e quod tanta animi alacritate , tantaque contentione procuravit , ut nihil sere temporis amitteret; immo vero cum quiescere aliquando vellet , & animum relaxare, non ludis, aut inertiae se dabat, ut alii, qui solent
Ludere par impar , equitare in arundine longa Ised argumentandi rationes omnes , captiosasque dialecticorum probabilitates summa cum voluptate, atque fructu pereurrebat e tantamque sibi argumentorum supellestilem comparaverat, ut in disserendo subtilis, & omnium aeutissimus ctialecticus haberetue a possetque de omni re , quaeeumque in disceptationem vocaretur, in utramque partem copiosissime disputare; & cunctis illis ludicris exercitationibus, quibus, ut Graecorum more juvenum alantur ingenia , solet unus aliquid proponere , quod ceteri oppugnare aggrediantur , ipsemet semper non interesse, quam praeesse , magis videretur. Non tamen diu velitationibus illis operam navavit, cum sophistarum, aut agyrtarum verius artificium sub oratus, cIamaret : Noue se rem omnium pretiosi Mam, remor videlicet, in eommenticiis . ntilibusque quaesionibus miserrime perdere , ex quarum disputatione nunquam doctire , sed infestior saepe meritatis Bostis feedere valeas e severeque plectendos diceret doctores illos , qui , pellucidis , atque purissimis Aristotelis , fi Platonis fontibus omissis , unde vera , fotidaque philosopbia
Bauriri potes , Iutulantas , ct salebreos recentiorum paludes , vepribus , argue --tis undique eonfeptas adolescenti x exbibent ; ubi barbari , atque imperiti Bomines , contentionis evidiores , quam veritatis , excogitatis desinctionum figmentis, o G-gu mentorum improbe detortis conclusonibus , altissimas mentiarum eontemplationes , non ad veritatis iacem , sed ad eimmerias tenebras , perpetuis verborum involucris, infuinis ominibus dirigunt, miseram ue philosophiam , non vitae amplius , mstrumque magistram , non naturae , caelorumque indagatricem p sed artem faciunt ad fallendum vulgus eaptissiam , arque nugatoriam, in qua bominum quoque inuniosissmorum totas aetates sine ullo fructu contritas passm ea videre.
Cum itaque minorent prima aetas , tam Vario virtutum genere si rens , tamquam ver , futuram anni ubertatem maximam ostenderet , Pata-b a vium
15쪽
uium se eontulit ; ubi co cum th) Franciscum pierat, Mum , ter philo. sophum praestatuissimum, audiret, nihil sbi ad omnem diligentiam reliqui
facere, cessare nunquam, sbi ipsi instare, atque egregio enm semetipso ceritamine instituto , quotidie doctior evadere ; saepius comites , & famulos omnes a se dimittere , quo liberius, remotis arbitris , dulcissimis literarum studiis accuratius vacaret; nunquam se minus otiosum, quam cum otiosus, nee miam solum , quam cum solus esset, praedicare , ut ne cum cessare quidem opus esset , in suo studio cessaret, & dum animum relaxaret , tamen aerius intenderet. Nihil profecto tam alte natura constituit, quo labor, licdiligentia non possit eniti . His artibus ille ingenuas omnes disciplinas non leviter, aut perfunctorie ; sed serio diligenterque amplexus, studiorum pr spero eursu , & seraei , igiliarum proventu ad summa in , & inusitatam multiplicis doctrinae segetem pervenit, eum praecellentis ingenii velocitate, ca-
s iam Franeistum Pictolomineum, &e. Gena PDeol mis/a non antiquitate alum origi-nIs, seA magnorum virorum quocumque genere elarorum serenditate nobilis est. Ortus est των ..ἰθω, Senia in Etruria , ubi familiae sedes. Primum logieam in patria a dein Maeetatae, ae Per scia philosephiam domit. Α Senatu Veneto accitus anno IIω. philosophiani extraordinariam in ptima sede, ae paullo post ordinariam in prima patiter sede Patavit prosenus est . Ita aiunt Iis ostis. Psilustis Tomasinua In I frium virorum elogiis, Paratii, N. Don. F siti ardiam 2 se. eium, 163o. in. a. ae Antonius Occebonus Ae Gmnasia Para vino , Parae;i, N. Frane. Eohor iam, issa. iii 4. Ex Ruso tamen illvirum patavini gymnasii moderatorum apparet, ex phl-losophiae extraordinariae exedra ad seeundam sedem ordinariae, hine ad primam provectum ;tum literas graeeas ae latinas tradere iussum, donee iterum primae philosophiae ordinariae sedi restitutus est. Adeundum hoc MIesum pagg. 229. 241. 243. 234. 262. 272. 27ε. . b iam Franei seum Pictolomineum ... a,..νιι Non unum tamen Hoeo no audivit,sM al Ios etiam doctissimos viros, quibus id temporis gymnasum illud solebat. Id testatur Eoli. -υ, in eius vita s Iaeoltis etiam Gadditis in xl l papia edito Florenti, , t . Amissoris Itisa , o Ior. I ε 37. in a. pag. III. Si tris Ha ili' itanea Arons , misino vi δε etia, o κώ-rrij. ἡ nis sopi/ntis, φὰν adorors piis faciam's. ι an P. Purono ; deis dimorando Iti amento , lora tia Iis a/ometriis , ta mM ea , o I' abra parti AH tomissi is , . . His Mos . DI qu. . διὸ iami immerraia , Franee o Piecolomeni, o Deopo Zabarella, omo 6 o mineipi vi faeteti a. latror ..ia, par; moro amo o sola. Sed tu lentior testia Andreas ipse, qui quadam episto la ad Alda n Loltinum, Bellum episcopum , virum doctissimum , sbique maxima familiarite eoniunctum , quae exsat inter eiusdem Androas usuia pag. 212. his verbis eorum temporum meminit. o praeclara tempora, cum nobilitatis.Venetae flos in amplissimo ae pulcherrimois literarum theatro se se ad egregios mores, atque diseiplinas eclingeret. Erant omnigena et se ditione praestantes viri F viri us Pendas ι , Franc; s PDeotimimus , Iiscobus ZabaνHia , qui , , philosophiam prostebantur. Erat τι as Peregrinus , peripatetieae supernaturalis philos Α, phiae eolumen, qui metaphysca interpretabatur. Erat MAPssem ille G in Mintis, ingenu is tum artium promptuarium , qui amoenissimo praesdebat horto , plantarumque omnium M imagines mente complexus, portento smilis, cunctos ad stuporein usque exellabat. Quot ibi de ,, abditIs rerum causa, de naturae areanis disceptationes e Se ,, Neque hie praeteriri Aebet , quam tune analeitiam eum Ioanne Francisio Ismaro inierit, uiro literis graeeis & latinis ornatissimo , euius obitum, eum in id tempus ineidisset , quo Mauroc/atis erat IIIυir literarius, deflet ipse bre i elotio, quod Inter eius Opticliaia exstat , pag. rsa. Quonam me. sato eontigisse dieam, Ioanras Franciseo δε- ιδ , ut qui tuam olim exiuitatu sapientiam se ADOLESCENS suspexerim sati nimium sero j estrema tua , mea iam ineipiente senectλ,, fructum serre coeperim λ summo id se ieitatis reponebam loco, me pioximis hisee annis in is ter hujusee gymnasi Moderatores a Senatu eooptatum, talem virum nactum, quicum deis iis rebus eommuniearem, de iisque dissererein sudiis, quibus IUVENTAM alueram, die, set pbit sopbiam priso t. tim ansis/ι Ut iurispiuden t iae ae theologiae potius , quam philosophiae operam daret , Patavium Mati seretim eoneemsie , testari videtur Fati totas in pandorico . M Latiuis Ititur literis venetiis diligenter excultus , ibidem in philosophiae, , studio magna cum eura εxe retratus, Patavium ad pereipiendum sudium LEGUM, ae RE-
16쪽
t pixi ne illo fere incredibili , an is , ae sutilibus quaesionibus prorsus abdicatis, disciplinas omnes egregias compIecteretur : eas hero philosophiae par. tes, quibus mores formantur, & rerum humanarum , ac divinarum arcana exquiruntur , non calleret modo perexacte , sed in omni vita praeclarissime quoque exprimeret; sapientiaeque sudium eximium non solum verbis, aut rerum abditarum exquisita scientia , sed motum gra ita te, ac itae innocentia praeseserret. '
αὶ Eloquentiam praeeipue coluit, atque exereuit, quae a natura ad sesuistem , & conser ationem hominum data, in qualibet republica semper primas tenuit, prudentique viro non utilis tantummodo, sed necessaria omnino videtur ea istere . Nam cogitatione , & animo si quis multa comprehendat , at oratione quod velit explicare nesciat, perinde est , quasi nihil ille cogitarit : sapientiamque sine eloquentia thesaurum quidem, sed latentem in tenebris, penitusque abditum , cui nequeat patere aditus, non inepte dixeris . bὶ Cum itaque inhonestis omnibus 1 olupiat thns nuntium AMVos remisisset, Vitamque in literatum studiis suavissimam viveret, triennium in praeclaris limo Patavino gImnasio non sine ingenti sinctn gloriose peregit. e Ubi vero Pata xio , sicut per alias Italiae civitates, importunissima pestilentia vagari coepit, inde invitus discedere coactus est e non tamen intermisit, immo diligentius exercuit honestissima , & liberalissima literar umstudia , ut iis ornatus, excultus, atque expolitus , speciosaque & ingenti doctrinae multiplicis , & historiarum supellectile comparata , ad rempublicam accederet instructissimus e cives illos, teluti detestabilem pestem execrari solitus , qui literarum rudes rem publicam administrandam suscipiunt, ut civitatis periciato, quin etiam exitio civilem tandem prudentiam ubi sero comparent. Sic igitur per omnes ille dignitatis gradus ad supremam ea j-simationis, & nominis claritatem pervenit, cum propter ingentia ejus merita honores omnes, super alios alii continuati, eidem deferrentur ; ille Vero praestantissimis etiam literatum sudiis, quae vel maxin. is in occupationibus ,
a Eloquemiam strarat M. coluit Aeeipe a Palat olo uberiora de exereitat Ionibus iis, quia bus eloquentiam Patavii exeoluit. ,, Interdum in illis Musarum umbraeulis, ubi erant eon- is ventus, ae eone sus hominum praestamissimorum, e suggestu direntem, d entem, dis- ,, putantem, interpret ntem, laudantem, quaerentem, vituperantem, e mmenta pulcherrim Mina , atque dignissima afferentem audires o intelligentiam , aetem, industriam , eruditionem is memoriam notares. Ubi vero perorasset, de finem fecisset dieendi, summis plausibus, ae is
lbI C- ἐνώρων insonostis ematius occliaribων .unetam Andreas rami se Quam arenus ab hujusinodi voluptatibus fuerit AH .is, , alibi Iueuientis io testimonio apparebit. Pudicistiam vero Patavit, ubi adolestentibu, maxima & frequentissima perieula, sanctissime ab I Pso cultam, praeter Lovisum in ejus vita, narrat etiam Pau tolus. ,, Contra ille pudiei istiana dc continentiam Oseullatus ae rempl. ius est, ae ita complexus, ut nullae unquam si' is renes, quae in hoc maris sinu innatare diluiImae ae formos ssimae celebrantur, mellitis eum dixverbis, di ad sallendum compositis irreti..ilat, insatuaverint ; sed c permirum atque per Mrum rationem quasi gnbernaeulum so hum,nae vitae rursu adhibens, & rectam insi' Dsteus viam eum immortali eon unmni . . duas, Argonauta vellus aureum , idest integri tatem atque pudorem in portum, . , 'φ ,, .idelicti spiritum invexit , Ece. ,, Subjici x deinde auctor , quibus potitan uni ' ' ς ημ omniau, vitam inter tot insdias decurrerit ἐsciliret otium Melinando, opem a . 'tis aibu' sietamentotum usu, aliisque pietatis cb se stianae exercitationibus implarando peris preς sc) Nero Ri M. . . . long -'. . ε Telettim,m eius anni, qui 1 γε ruit 'pestilentiam deseribit maxumo cc P Xll. pax. οχ. Nari at autem u a MMDrccens in Vene .as uitae metum, sed ob eonfestam ii div M
17쪽
nibus , & muneribus nunquam intermisit , familiae vetustissimae gloriam a . majoribus hereditariam, ac veluti per manus acceptam non tantum conservaret; sed enixe etiam augeret, atque amplificaret. a Illud autem admiratione dignum admodum videtur, cum haec ageret Mauroeevia , dum aliud ageret et tot nihilominus , tantaque conscripsisse , quae praecelIentis , rarique ingenii existiant monumenta, cum veteribus etiam optimis comparanda , quorum gratia etiamnum post obitum sibi ipse superstes immortali eruditionis, & eloquentiae laude commendetur. Neque tamen sunt adhue tanti viri scripta in vulgus edita ; sed a doctis hominibus prae manibus habentne , cum ille ab omni ambitione remotus longissime, facilitatem istam edendi quaecumque scripseris , saepius improbaret ἔ praeclareque constitueret, qui scribit, ut doctrinam vulget, nullatenus eum doctrinae inservire , sed gloriae . b Extant vero, De Rebus Veneris in Syria testis liber singularis et De iis , quae Veneta Respubliea ad Himiae oras gessit a iversus Octonem, Federici Imperatoris filium, libri duo Tractatus deforma Re publicae Venetae : Iem , seu vita risu ori Valerii e Leonardi Donati , Venetorum Primitis , Vita : Rua Hieroomi Fabritia ab Aquapendente z praeter alia quam plurima opuscula , quae non minus eruditionem , & acumen , quam scribendi peritiam, elagantiamque abunde testantur. Verum nihil praeclarius, atque ad famam posteritatis splendidius extitit, quam Rerum Venetarum uberrima Historia . Hanc X virum decreto, t e cum anno
M. D. XCVIII. Patito Paratae , doctissimo hiro, & Senatori praeclarissimo, eo in munere suffectus esset, latine scripsit, quaecumque Respublica gessistit ab anno M. D. XXI. usque ad M. DC. XV. diligenter complexus p eidem vero licet manus extrema nondum accesserit inam dὶ carptim scribere n
suorum eurtieulum . is Postquam seientiarum orbem obivit, nihilque esse amplius videre is tur, quod ille non perlustrasset, perlustratum non eognovisset, in patriam reverius est . ,, ain Inus autem mstum . . . eum bare ageret Mauroeenus, die. Mirum sane videri debet , quod tantus senator, a prima adolescentia ad rempublieam ingressus, numquam non gravissimis euris occupatus, tantum otii nactus suit, ut tot alia, quorum bona pars in lueem est edita, nedum hane tantae molis, tantique laboris Hisoriam, conscripserit. Paullo post itaque ait Crassu/ . ,, Carptim scribere necessario cogebatur , siquid a publicis negotiis temporis vaea- ret; quaeque intermiserat , reeolere vix otium Aat; nedum ornare, expolire, atque ela ,, borare. D Eadem affirmat etiam in Pan ories Palavetolus. M obruebat nimirum viri aniis mum Respubliea : idest rerum eontentio maximarum. Lueubrabat. Ad primam lueem ibat ,, tu Senatum . Reversus domum , quod reliquum temporis , liud iis reddebat . Perire omne is tempus arbitrabatur, quod. serIptis non daret, literis non impertiret . is Quae omnia non oratorie amplifieat auctor , sed citra ullum artificium simplieiter narrat . Neque enim Iaudat orator , sed medicus ejus aegritudinia eaussas serutatur, qua Andrear deeessit . His aeredit Paullus Mauroeenur , qui ea epistola , qua Antonio Priolo Duel, & Exeelso xvirum Conineilio fiatiis Andreae Hisoriam nuneupat, ait , , In illa conseribenda , quod a publicis cu- ,sis ris, & eorporis aegritudinibus temporis reliquum erat, id omne sere ipsum eontrivisse. Di b) Extant vero, die. operum omnium, quae Andreas eonscripsit , tum quae typis MDta , tum quae calamo tantum exarata, at eatrem eius vitae lutulentum elenehum dabimus. sc cum Paulo Parutae ... eo in munere suffectus esse , &e.) Historiae rerum Venetarum seribendae munus iniunctum est Maurorano Xvirum decreto anno isss. X. kal. ian. mitPaulii Pariniso Equitis di divi Marei P euratoris obitum . Anno vero is s. IIII. kal. ian. Xviri pariter deerevere, ut ipsi quotannis ducenti dueati solverentur e quod etiam Paullo Pa νώras Meretum fuisse, patet ex ejus Vita nuperrime cum ejus Hsoria edita . d nam carptim si ibero cogebatur Exstat inter Andreae opuscula pag. xy . epistola ad , , Leltinum, qua ipse de se idem testatur . is Id unum me mordet', angit , atque excrueige, , quod Hi riam, quam lammis vigiliis sere usque ad haee tempora perduxi, ad umbilicum D adducere nequeo: neque enim vel semihoram diei ae noctis quietam dueere licet.
18쪽
cessario cogebatur, si quid a publicis negotiis temporis vaearet, sa quaeia
que intermiserat recolere vix otium erat , nedum ornare, expolire, atque
elaborare nulla thὼ tamen ex iis desiderantur, quaeeumque in gravissima,et
toro , pro ado is motis scient' , o no manetsi MMic. oee paro. 'sa oqvis Arem instat, inobra via αἰ- , Ece. J Non dubitat tamen asserere Palat 'ias, quaeremque Senator noster dictaret, ita elaborata fuisse visa, ut novis euris eadem expolito minime opus esset. ,, Raro commutabat, quae seriberet e rarius delebat. Omnia fluebant, ,, aeumeti styli subibant f ut quae illi sponte, di nullo pene studio excidissent, aptiora videren- ,, tur, quam aliorum, qui continuo eamdem tundunt incudem, extundunt, & exeudunt i hore, dic. msbὶ .vitiis ramea ax As desiderantών , &e. J Longum esset, omnia asserre de hae raram Van rarum His,ia testimonia: omnia tamen praetermittenda non sunt. Ioannes-Henrictis B Hais ras Autior lia cristea a List O , stim . seruum Io. Gros, aras. in s. pag. 124. A. . a Mati est, Hi oria Voneta minime spernenda est ι sed merito PRAECIPUIS in re- ,. hus Venetotum MONUMENTIs Meensetur. ,, Iacatis G isitis vol. II. de Scνψιον non Fc cI. s. Lugd. ea opogr. D. Per. Cane/I, 364s. in sol. pag. s. haud multis minoranum lauis dat: se Maiaroeantis Andreas senator & HISTORICUs inter Venetoa NOBILISSIMUs is fuit. M Idem susus in EIQἱ--pso . pag. a avi. compos , obra iacti s ομνει ν , Iis Storia veneia xlana diosis in mola. ιινὸ , abbracciando . μὰ notas i. aeria erit aν Einopis , U A . MIM MO IMolo si eo si. Non F νυν-a , ν ' morim. a Meno , Moriografo Latino pia e misso, a d Affenso , a navo , aὸ cf. d serra mulio ἐαι' ἐκτενεί7 rilia Ropiasticis , o d.' μὰψIN, AI Morosiis mi , a quati morira δ' esse, ebiamata ,
Haee eadem oratoriis ornamentia convestita Patiretoias tulerat. Haee s per rinisos facta ὶ ille iam praeelare eomplexus est, ut si beati rensendi sunt ii, qui aut faciunt seribenda, Matit legenda set ibunt , beatum senatum, beatum Masrecentim lateamurr illum quod nem ,, tit: hune quod scripserit . Divina tuis factis Respubliea es , his seriptis sempitema . At quo stylo complexus Τ prosemius eo nimirum, ut copia Livium, verborum elegantia Cae sarem, frequentia sententiarum Thucydidem superaverit, posteris praeripuerit palmam sui renso isquendi , die. Nιcolatis Cris in , huius Visas auctor, alibi, nimirum in Pisis iamin V. H. ν- .log. is ι Veneriis , N. Etiam. Deuc binum , as a. ln 4. hisce verbis opus illud elavdie is mulis ea amrmana, uel consulto praetermissa, vel frictim expressa , ne viderentur in historiam , haee Elissea evaderer & vero praeclara iacinora explieata uberius, ex Ven/tis sisorias peti is poterunt , ab iis praesertim, quas Andrea/ --oeantis , Senator amplissimus , maximus Mais .is, , & ineredibili saeundia, di latini sermonis elegantia, & rerum gestarum fide, vulga- Mturus est . Inter vivos enim degebat Ma Neontis , eum inistis haee seriberet . Addendum etiam, quae suerit Al M Lolita. de hae Ho oria sententia, quemadmodum apparet ex qua dam ad Andream epistola, inter eius Erisaias insoli nos edita Boiiani , ορ. Fiane. Miseri 6 2. in a. pag. 324. ,, Aecedit tui ingenii praestantia eum eruditione omnigena coniuncta ι is sermonia vero latini eopia tam dives, tam beata, ut vel ingenti Venelao H. νί- solbendae margumento, cuius sub pondere complures viri forentia neundiae sueeubuere , non modo suss ctura, verum etiam superfutura videatur. ,, Neque hie ea praetereunda sunt, quae habet O- Hatias Ferrarius pag. 327. Operum .iniis iam . Paras.. , e . lo. Pisun Fram otii , r663. in a. ,, Anar ι siquidem , Senator spectatissimci, senatus eonsulto Vonoao ciuisagia n. Moriam a Bem-ι. fine eondere iussus, insuncto muneri , atque omnium expectationi praeclare satisfeeit . HAombo quidem seribendi elegantia haud ita me, quod viro in specula honorum locato, & ,, ideo magna semper, ae varia domi, solisqu. istanti, e mendae orationi tempus desuerit . MSed operia magnitudine, consili praestantia libertate , di rerum maximarum usu, nemine Minferior . Nihil unquam salsausus, quod , ἰ iis homini nequaquam impune cessasset. Quip- ,, pe eontinentia Regum bella rebus veri. , . . , . di implieita, magnas necessitates ἰ-b Hlorumque causas, di modos, curasque . . dens, quibus ille magnam partem aut Minterfuerat , aut praefuerat , ut iis daret , nunquam animum induxit s m
19쪽
hi νγ ὰ εἰς Rima historia expetenda sunt . ta Ingretas fuerat italieo sit. ino oerim contexere, ubi Pariata desierat , inde laitio ciri rem e verum .' rion modo suis eiribus, Italisque hominibus, sed et vetuis etiam, α tost 'quis nationibus scribendum probe animadverteret; nc Wς τἰm gesta. 4im ria intra Italiae fines circumseripta , & conelusa et raci neret dirim, py Dagaretur quam latissime ad omnium notitiam ; Pr P coecea iusti Usit c te ore , quae prius orsus suerat, atque altius ea repet QVς , & latine sex rivire , b quae it lice prodita literis a Parma fuerant . Q m .viem
clieen. - niti ibua , tum aera theologia, naturali moralique philosophia 3 eloquentia vero pia si ii se sollere te, serenissimae Reipublieae eompertum est, ut non solum iu furiam. cte aiati ,, totiis te consulto & moderatore Iibentissime selieissimeque uti consueverit - ... iam .it M tontimeris alta sapientia Haris te unum Olim elegerit, qui rerum a veri etam dilo flos ,, rum ni Ham perpetuis famae annalibus insereres. Tu vero imirum dictis 3 α,, frequentibus alAduisque urbia magistratibus nunaquam defieiens, de musartari, ,, invigilana, simul Rempublicam praeciare gessisti, di praeclara Reipubliςam Eestri otitia lyz Inoti a serear Dino sermo, , Ace. 3 Contrarium de Mauroceno ae de Missis . . Huie latine Hisoriam suant Orse; ut narrat Ao salti, Zontis, stater germantia motiz otuit. pauea eorum debeo , quae hie narrantur, in eius Mira , quae ipsius ... φῖ non per editae, praemissa est; plaeuit deinde Italieis uteria ex integro mandae. . numtem, Mortistis ἐυnco fremona eam eonsolore , mutata deinde sententia, W.tis opstis fanar, Iara, postral/νo. Hine, quam varia sit hominum media .....
,, notitia pervasit, nobilissimae atque antiquissimae Reipublieae gesta p. i.ii' ς ' VM tingua. quoque a) tia. .rant. prodita Br/νῶι a Paruta noram. Eadem etiam rariovir I .i',que gentibus per Venetos sortiter de sapienter lacta innote et ori ut aeMicet exteris is suae initium inde sumpsit , ubi P νιiis Aesierat, hoe est ab anno in equaquam His νῶ- ,, pretium se factu sum existiniavit s ita in eodem prooemio: si altiti, e . L 3ηrum oPerae,, ret, atque ab iis potissimum temporibus, quaa post paeem Bruχhiii 'frip ''m exordia dueea, lorum regem, & Carolum, Aelgarum tune dueem initam , εχ uer Francisciam, Gaiam ctas sequuta sun r. Ex iis igitur quae apud sis iam Ieruntur, si L.. m venet a induetam Pa ab anno M. D. X lil. per septem insequentes eoalia.rant, His... tantun omini/s quoe ab N D. XXI. quo ad Reipublieae principatum evectu, .st AH.- . uxorius ab aerari ad annum usque M. DC. X v. perduxit . Et sortis; in E iἡari, Grama mira felicitatae Narratione meditabatur: sed praepropera mora proh su; . hi . l, 'Da septem annos con pleri acteretur, quae postremis vitae suae annis gesta suti H ,. In prohibuit , ne ea com Pletoria epistola videtur innuere. M Sed AB ALTIORibo. . με frater in laudatara meret neve ad proxima propius aerederet, se . vii moliebatur, INITI Non abs te erit hie seniseare , usque a LAI . ixtre
latinam Mati Mont,a te ne , an fratrem
ι Historiam eonati sunt . Adetrita x te italiee veri
,, tum improbo, in multorum sane eommodum IERTENDA eotitare s neς ς Da D na trAct i , nisi Orbilius aliquis , in ludo vehi -2 rudi. o.biu, Enini quisqu* RRRς Rφm j, bilingues fiant λ Quis fuerit is, eui epistolam . re Q.. domatorum gregi Mid pro eo inperio affirmare possum , Latiramimis , m ',i diuinare minime aut m
20쪽
persunt aut res; g. saecula multa in thine erutus nuper omnium nuciis e eum primum latin-- atque ornari a I - enim in Oratione . his quidam in Mox-
quotIdie in totabus; nedum in h--ς --ν Omnia orationis gentis ει - α alterum illud ubΘ-α
Meretur, emendaraestola ad ροα--, α -
- Δ Penderet , quamvis contractura o A Ctate perciperet probaticis haberi cin ---- - , ad quos etiam sponte , RG - , t si in t z ea certe quasi praesagitione , I x Alut in condenda historia PrR Tecmo im Dotius , quam Tacitum , illum PI .c Quo etiam non magis prudenter
parentis linin destitueris Ostinianas paguod 'mi re animo aetifim . Testatur hoς 3