Flaminii Chartarii ... Theoricae, et praxis interrogandorum reorum. Libri quatuor. Latrunculatoribus omnibus non minus iucundi, & non ingrati, quàm pernecessarij

4쪽

FLAMINII

CHARTARII IUGURBE VETANI,

THEO RICAE. ET PRAXIS

INTERROG ANDOR UM REORUM.

Libri Quatuor.

LATRUNCULATORIBUS OMNI ars non min. iucundi,se non ingrati, quampernere r. NVNC PRIMUM IN LUCEM AE DI TI.

6쪽

ILLUSTRI,

ET REVERENDISS

D. D. HIERONYMO

SIMON CELLO

CARDINALI

AMPLISSIMO.

mιnes , ac summH irimi a praeditos . quim rerum crimιnabum studiys sunt, doctrinacia versari , quarendum es est . Quid esset, cur ex tam

mitis. ne o viatac dei arte interrogandorum reoram is

suin aliquem Pasipr prωπιώ-m fmi par erat 1 conscripserit,' 'Eteori quo mag/s meus Me m re fluctua bat animus j quae maere scripta extant, omnia nullo ordine fime rete, eansese ita sunt, atque concisa, ut 1

uenes optata illis pentingere noni maleant e Et tamen nee

7쪽

mo dubitat, quin illi fuerint viri alioqui docti, ter exmi.

rati , qui eam rem attigerunt: Euis enim aliter existimaret

de Nicolao E erico, Auctore Repertori, inquisiorum, Iacobo Novello, I oanne Milleio, Me idio Boso, ac Petro Follario '.qui sunt, qui ex tam multis rem hanc attigeruntia

quorum cum in uniuersam rerum σι nalium theoricam,

ac praxim p . lari extent librι artis , π ordinis pleni, pra-xu vero interrogandorum' reorum concise , O arte haud δε- tem abris pronuntiata est: Quans etiam confusa, m concisa, omnisq; artis, m ordinis expers est praxia hac de re incerti cuiusdam Muctoris recens aedita, is peruulgata. Uere mihi hoc mideor esse dicturus, ex ijs omnibus plerosque

quantumuis rerum criminalium peritos, non tamen in imo latrunculatoruη-unere exercιtatos non potuisse ijs de rebus, quas ita non bene cognitas habebarit, aliqua scribere. Ex exercitatis mero reni hanc silentio praeterisse nonnullos, acumine magis ingenij, Uu, oe exercιtatιone eam comparari, quam artis praecepta trassi posse cogitantes . Totius enim rationis ignari, neque exercitationis et tam etiam, nec Hiquod

p ceptum artis esse, sed tantum, quantum ingeniose cogitatione , ac Uu, m exercitatione consequi quisqae potest, fatis esse debere, arbitrati sunt. Idq; cum argu mentis: quod ita nati essemus , ut aliquo circuitu, O longe, sede nihil sustini fit, interrogatione repetita prioribus sequentisiuapplicando , πο reos natura munere perducere possumus mi quod dicere non volunt, negare non obsint . . qua in re omnis latrunculatorum versatur facultas: Et quod Uus, me citatio O interrogandi prudentiam acueret, σ celeritatem laxet. Tum raram mempti m copia : Nam primum

8쪽

genere latrunculatores quosdam repertos esse, qui nec artem didicerunt, nec omnino stire curarunt. Reliquos autem , quorum aliqua hac in re bieris prodira extant, o mandus teruntur, nore eo animo ea congessisse, ut quasi perfecta ope ra dederentur, per uulgarentum , sed ut futurae exercitatio

m ea, qualiacunque essent, lucem aliquam abferrent, idcly s ris esse debere putarunt. Quemadmodum si aurum cui,quod

multifariam defossum commostrare voluissent, satis fisset.

F signa, notas ostenderent iocorum, quibus cognstis ille sibi ipsi foderet, σ id, quod mellet, paruulo lasore, nullo

errore inueniret. Mea quidem sententia nemo poterit esse omni laude cumulatus latrunculator, nisi erit artem interrogandorum reorum con uulu/. Et ri illi excellentusummam ex eo munere taudem non bi uel rear peperissent, nisi artem ingeni, saltem acumine, usu, D mercitatione sibi comparassent. Ex artis praceptu e orsat, mredum det oportet reorum amen , quod con tutum appellant: quod, nisi se est res aliqua , inanem quandam habet inser

rogaxionum congeriem, ac v- , π pene puerilem .i Non tamen hoc ita dico , ut omnem etim interrogandi m arte

ponam: nam ct animi, atqueiingeni, celeres quidam mo-ιus esse debent, qui ad interrogandum acuti Ahi. π UM res , qui Meri quidem, donari ab arte non possunt. sint enim dona natur , qua cum ipso homine nascuntur. sed arie ramen adiuuari , σ meliores fers possunt , ut ne-φιe etiam ea tota, sicuti aliqui faciunt, mel ne Menda. . repudianda si e nec enim consumatus liarum aior .

9쪽

nisi eκ utraque fieri potest, natura sicilicet, o arte, quae si ex pari coeant. doctus in dium, G d bor doctum in interrogandorum reorum opere superabit: tametsi in mediocrisus quidem adhuc natura credam esse momentum, consumatos autem Ilus doctrina, oe artι debere, quam natura putauerιm. sicuti terrae nullam feraititatem talenti nihil opti. mus agricola profuerit, e terra Geri utile aliquid etiam nullo colente nasietur. Haec autem mihi sepe, ac multum cogitanti causa fuit, cur reorum interroganderum theoricam, ac praxim comparauerim, aedendi, ac peruulgandi tempus distulerim: Summum primum arbitratus, quod raIIo rei huiuo gerenda eius magis probabitur, qui gra em didicerit,

quam qui non didicerit. Et veratus praeterea sim, ne qui nihil egere praeceptis opus hoc putant, natura sua oe et uti

viri modo , exercitatione contenti rideant diligent ti m ninstram: sed eorum causa magis perturbatus sum, qui me longe doditores, σ magis exereitati multo plura, S meliora in eandem rem obstrua sint, σ notaa issent. S ed cum ad me ψ, sum animum retulissem, oe probi aliquo uuenes agendarum rerum criminatium I iudiosi praecitas, mecum egi ent quam potuerunt diligentissimis, ut quod obsim uatum haberem de imterroganius yeis, re quidem latrunculai oribus necessaria ,sed

de qua hemo adhuc Lia opera, o quas ex propos o , τι poreraι, conseripserit, eis impertirem: Mai uram a ia humanit

tem, benignitatemque propensio ad aedendum impellens praeuiluit. Quid enim homo prUerram natus, institutus, paratus ad promerendam, qui nulla ex re marorem Capio zoluptaIem, quam ex oblata occasione non Iolam amicis, sed es iam alienis gratificandi, Iacere poteram, quam eorum obsequi volont

ii, ac

10쪽

ti , ac potius flagitationi ' Et cum in alterutram partem

peccandum esset, in eam partem peccare, qua aliqua bum nitatis excusetione minus periculosa videretur. Haec mihi

fuit mir amplissime P aedendi libri causa prope necessaria. Vt autem bublui amplissimi nominis chpeo, authoritate, Ostiendore prodire velim , non me illud impedit, quod hanc na-

eius occasionem, O mi nonnulli facere consiueue,unt, tuas laudes, tum propter ingeni, tui excellentiam , atque incredibilem rerum Uum, tum os caeteras egregias animi tui dotes, tuae etiam familiae nobilitatem aliquo eximio exquisita ora. tionis apparatu ea ratione commemorasse naruerim, v te, tuamq; familiam quasi coram laudando, gratiam tuam amevari videar: nulla primum apud te loco Funt eterborum lenocinia, aurium aucupia, m bterarum tendiculae, es' tam

pridem me ipsum, meos siingulara, atque incredibiti quadam beneuolentia ita qua tua est hujanitas nos deumxLIΤι, ut in aere ruo nos semper futuros non semel fassii, professique simus . Et virtutum tuarum praeterea 'lendor, lummaeque tua laudes, ac clarissima tua familia nobilitas i ignis tam excelso, m illustri loco sita sunt, ut per se Uflorescant,m maxime vigeant, O mea dicendι facultate, quae nulla est,

ad claritatem non ndigeant. Non etiam me illud mouit, ut mihi persuadeam, a me hoc modo pro tuis in me meritis

vllam gratiam tibi referri, sideti omnibus perblicuum sit

obseruantiae erga te mea argumentum animι non omni

no ingrati non quale melim, sed quale possum hoc tempore

monumentum: Deinde, ut aduersuset otios, ac contumeliosos omos, qui de aliorum existimatione multum detrahere illi tenebras offundere conantur, sit firmissima tutela,