Elementa metaphysicae mathematicum in morem adornatorum ab Antonio Genuensi ..

2쪽

META PHYSICAE

I Regia Neapolitana Academia Ethices Professore SANCTISSIMO PATRI NOSTRO

BENEDICTO XIV

mitis seeunda Neapolitana uis auctior

eorrectior TOMUS SECUNDUS.

SUPERIORUM AE TORI TE.

4쪽

ANTONIUS GENUENSIS

P Rodit altera Metapbsea pars parentis sui si

tubanti animo, tarde pectore , pes varias buminumque urbisque labores Neque nivitnorans quae Prior fata habuerit,

. . . . . . Quae causa indigna serenos Foedarit vultus, aut cur baec vulnera cemas.

Saltem ex Apologia, quam , pendicem perscripse re discere in promptu est. Nam ubi ego ita me Deus adjuveta in id orrines intenderam nervos, ut nefarios hqrnines ratione adversus religionem abuistentes pro virili refellerem , non defuere qui aut arma impiis suppeditare aut publicam causam prois dere , nec clanculum , sed publice clamitarentis Non eo quidem eram ignarus, multos studiose militcontra dicturos, quod nullo modo vitare potui, nisi si nihil omnino scriberem, maxime cum sint, ut in Civili, ita in Literaria Republica, quidam fruges consumere nati, capite cens , qui quum nihil ipsi peperere unquam, aut parere possint, in alienis operibus proscindendis ineptissime sunt eloquentes alii vero, qui quantum alii proficiunt, gloriae suae demtum arbitrantur. Quos utrosque jure potuissem

Contemnere, qui bonorum hominum, nec omnino

stupidorum , judicia revereri soleam. Sed in eo fausus sum animi , quod ubi humanitia muriam hi

5쪽

Iosophandi reprehendi expectabam, quo ergo reis

prehensores optabam , quibusque magnas agerem gra-xias, majores haberem; ecce autem criminationes, ingestaeque ne ulla non dicam christiana caritate, sed ne humanitate quidem calumniae', quae tanto fuere acerbiores, quanto in hominem paratum flammis devovere, si quid minus recte scripserit quod ergo viro summo Iosepho pinelli Neapolitanae hujus Ecclesiae Archiepiscopo contestatus eram petulantiores. Neque enim is ergo sum , qui plerique

alii omnes, qui scriptionum mearum eo teneor amOre, ut etiam contra usin fas defendere ausim, Quum

in publicum eas emisi, velut alienas specto, paratus in me facere quod crudeliores ipsi nominis mei inimici vix audeant, ignoscere nense aliis multa , Lbi nihil, tantum abest ut justas reprehensiones, 4dmonitiones adsperner . Nam etsi nemo si,qui non intelligat, quanta sit humanae mentis brevitas, quanista imbecillitas, quamque facile errare in plurimis; at confidenter dicam , paucos esse, qui sibi Tapientiae suae minus confidant, quique sapientum judicia magis reformident venerentur, quam ego sim.

Et his quidem ex animo ignoviin christianae legis

memor, quod ita natura sim comparatus, ut nec graves iras sentire, nec diuturnas gerere valeam, nihilque magis homine indignum putem, quam illud quod profanus homo non dubitavit diis tribuere, manet alta mente epossum. Quid est enim aliud ho-νns homini lupus Alia certe esse hominis debet vita e nam qui fratres sunt ex eodem nati stipite qui socialem vitam sub eodem Imperatore Deci agunt, qui eodem jure tenenturi, quique se Deid Christi imitatores profitentur, non diligere tantum sese mutuo , sed Mamare oportet . Ecquid '

orate

6쪽

non pudet mos barba tantum Sc pallio esse philosophos Sed utcumque haec aestimata sint, ut nunc non in magno ponam discrimine illud essicere non possum, quin valde commovear eorum pertinacia, qui quum alia, tum illud continenter jactant me, rationein via, qua philosophor, scepticismum promovere, inuin, ut dixi titubanti animo is

ctore hanc alteram Metaphysicae partem emittam. Nam quamvis studuerim quidem accurate rationis humanae dignitatem, sed intra suos cancellos. tueri r

motissimasq; ipsas suspiciones, quoad potui, effugere

curaverim , acutiores tamen sunt multo , quam ut ego

evadere possim, hujus aevi Aristarchi. Quamqua in quis ferat accusari hominem sceptici lini, qui mathematicum in morem cogitationes suas disponet, qui exactas etiam in abditissimis rebus demonstrationes producere conetur nisi forte qui nesciat , qui sue rint unquam , aut hodie sint Sceptici. Quod non sine ratione & causa dico. Nam rogatus quidam eorum, qui nunquam suo judicio uti didicerunt, sed ex incertis vulgi possuti rumoribus praejudicant, ecquid praecipue in Metaphysica mea reprehenderet, Scepticismum, inquit Cur ita δ nempe, inquit cui parum a Ianianismo distat. Oh praeclares Spectatum admissi risum teneatis amici ZIam quis eum Pyrrhonis mi insimulet, qui ingenue fateatur, se ea ignorare, quae genus omne huma num ignorat ' Nempe tum perpulchre cum hominibus agi arbitrantur , quum sciveris noveris, re scire fateris, nihil omnino reputantes, nihil esse tam temerarium, tamque indignum sapientis gravitate at que constantia, quam aut falsum sentire, aut quod non satis explorate perceptum sit' cognitum sine ulla diabitatione defendere Nitamquam id taruum a

a 3 est,

7쪽

est, ut scepticismi vires dilatet, ut nihil potius sit,quod

scepticismum stinclitus evertat, quam accurate distinguere inter ea quae homines plane norunt in ea quae

ignorant. Nam qui etiam ea , quae ignorantur , de ridiculis argumentis hominibus persuadere student, etiam ea, quae sciuntur, in suspicionem adducunt liciis minum, qui nec trunci lunt, nec satis docti, quorum est magna Rei p. literatum pars Itaque ego ita sum animo constitutus , ut quae certe scio, quae ego esse arbitror omnia, quae ad pietatem , ita peristinent, nullo modo, nec voce, nec scriptione proinde re valeam quae ignoro, nequeam non pro ignotis profateri, atque in iis sapientum hominum sentenistiam 4 doctrinam expectare, paratus rationi, a qui. huscumque ea tandem proficiscatur, parere, idque

adeo laeto animo, ut nihil mihi unquam praecialius esse duxerim, quam ab erroribus quos ego haud du-hium erro plurimosy& ignorantia mentem in sapientiamin libertatem vindicare. Non ego quaesiverim unquam quomodo sint alii animo issecti Ego certe sie institutus sum , ut nulla alia bona Mentis persectioni, tranquillitat nedum praeposuerim, sed ne contuis Ierim quidem . Quocirca quamquam certum mihi est, me undique inclementer impeti praedixis e tamen

mihi erit satis. Emergent proculdubio qui crimini

vertant, protulisse me argumenta Epicureorum 8 S cinianorum adversus animi naturam rapinoetae Collini adversus libertatem . Quibus si reponam, me communem sanctissimorum quoque Patrum scribendi rationem sectatum argumenta quidem produxisse impiorum hominum, sed consutasse ii statim regerunt, nec veteres Ecclesiae Doctores Spinoetam

Collinum aggressuros fuisse, quippe quos vel nominare nefas disertasse me non idem animo sentire quod

8쪽

quod scribo. Egregie prorsus' Quasi Spinoetae &col.

lini non quovis seculo extiterint, postquam scimus extitisse inristotelem in Zenonem, WEpicurum, Diagoram in horum lectarios, atque admiratores

aram certe quos B.Thomas in opere adversus Gentiistes confutandos aggreditur, quorumque ad vivum resecat objectiones, plura quoque majora commenti sunt aduersus Religionem Conflictarunt cum veteribus illi, conflichandum nobis est cum recentibus Religionis hostibus, non aut umbras impetere, audin otio, dum illi clamant, tabescere. Quod vero suspicantur, id licet non sit in literaria Republica novum , atrocius tamen est, quam ut verbis curari posiast. Unum addo praeripere eos, quod Dei proprium est , in hominum corda iudicium . Meminisset possunt Apostolici verbi, nolite iudicare ame tempus . Nam ad me quod attinet, sic animum jamdudum formavi, ut Potestatibus, quandoquidem eorum jus mihi ratio est, sine ulla ratione paream; hilosisphis vers quantum eorum meruerint lationes. Quod si etiam sine ulla ratione me dimovere ab iis , quae veriora puto, gestiunt, eos si contemnam, nemo sapiens erit, qui me jure meo non uti dicere possit. Sed ea satis iam

copiosius prosequi animi videri potest minus, quam ego sim, pacati . Sunt quaedam, quorum tibi philosophe, hu,

manissime Lector, rationem reddere debeam, quod subaudiverim te mussitantem . rimum , quae tantas tenuere morae Rogas Destinaveram nihil amplias,

si per amicos licuisset, edere: nam quantum Vis nihil mihi conscius essem, cur in publicum prodire non possem, at haerebat animo grave illud Apostoli ve

bum, non comedam carnes in aeternmi , si frater meus

9쪽

Venetiis , Roma viri quidam docti juxta 8c huma

nissimi ita impulerunt, ut mihi persuaderem non esse admodum paucorum judicia extimescenda, eorum maxime , qui assuetudine maledicendi intestabiles evaserint: scrupulos omnes heic viri ex omni ordine literatissimi exemerunt. Ita ruptae morae Deinde gravissimo per hos annos pectoris morbo laboravi, ut vix necessariis curis intendere possem animum. Nam ego non ita philosophiam colendam esse censeo, ut etiam vita periclitetur ne si vellem quidem id juris in me habe, vetat summus ille imperator Deus, Dinvito e statione discedere. Tum quamquam super his rebus scripseram plurima , at indigesta ea erat moles,

ut mihi fuerit necem ex integro rem omnem repetere in quam rem quum non quantum voluerim, sed quantum potuerim incumberem, effluxit tempus Nec tamen his causis quidquam judicio tuo praevert re velim audi inertiae tribuere ames, non repugnabo. Iam rogas, quum duas tantum Methaph3ssicae par ites promiserim, tu tertiam nunc adjiciam 8 Nempe, quum secundam hanc perlegeris, tute pie intelliges, non potuisse me uno volumine in 8. ut vocant, an tam rerum molem complecti, nisi omnia corrumpe- Iem , aut Herculis cothurnum infanti vellem adapta. re. Quae super natura Dei in eligionis comment tus sum , aut ex veterum recentiorumque philosopho irum lectione suppetunt, ea,nis hallucinor, prestantiora sunt, quam quae hucusque sunt pertractata . Malui ergo promissis, quam quidquam ei rei detrahere, quod

eque pauperitus prodes, locupletibus aeque, eque neglectum pueris, senibusque nocebit. Prius tibi promiseram. posterius conscientiae debeo SDeo. Te autem faciliorem habeo, humaniorem

itidi cena in prior illa causa, quam aut 'memetipsum,

10쪽

aut vindicem De oculum in altera. Quod tu facies prosecto, nisi fastidiosus delicatulus velis haberi philosophus, aut inter Ephemeridum quod nunc hominum genus copiosius est cliteratos censeri Sed utcumque in eo te accipiam , inquis , at id non fero, quod nimis oles In hae parte estiola Arabes

conradis lutulentos nescio quos consectaris rivulos.

Salien dum fuerit tibi id laboris non parvi, Responsura tuo nunquam es fama labori talis nempe nunc est conditio philosophandi. Nae tu

declamator egregiusa Macte. Ausculta interea, ctene Mentium humanarum ab Adamo vigor seculis omnibus idem fui te curarum objecta non eadem Fueis requi quondam totum eum vigorem individuum Po- est, aut Oratoriae applicuerunt, in eoque quum essent unice intenti fuere praecellentes . Alii Mathematicis , ceterosque post se reliquerunt. In iis saeculis, qui barbarie nomine appellantur, cura unica fuere res Metaphysicae Concedam ego aliis literarum nitorem cultum sed philosophorum, quos barbaros vocamus , propria est Metaphysica . erret, fateor, incomtus vultus Sc hispidus neque idcirco te monuerim, ur accedas sed si qui sunt qui tibi eos exant lare labores non sum gravati, qui me jus aevi philosophiam tibi paucis eleganterque exhibeam, ex stercore, ut inquis, aurum colligans, tune etiam graveris accipere, nec potius grati animi testimonium praebeas' Optandum esset potius, ut Viri in utraque literatura versatissimi, in hoc Dictiona .riorum seculo. Dictionarium nobis darent eorunt omnium, quae in Scholastitorum libris acent nunc contemtar nam iunt in iis egregia plurima , , si non semper docent Scholastici, at acuunt; 'ist

aia omnium aetattim philosophia magna est vel cul