De bello sacro continuatae historiae, libri 6. Commentarijs rerum Syriacarum Guilhelmi Tyrensis archiepiscopi, additi. In quibus, qua fortunae uarietate, qua temporum uicissitudine, ab initijs vrbis & regni, res Hierosolymarum, ad nostra usque tempor

141쪽

in Cyprum peruenit. At in Syria apud Ptolemaidem inter Pisanos Genuenses in exorta erat discordia, quo in tumultu,cum ad arma uentum cs seri enucnsium consul,miscretrucidatur. tota deinde urbs in partes diuisa, cu qui in urbe erant Cyprq,Genuensibus seuerent, Veneti Pisanis subsidia clande stina submittunt, eda tandem clade patrata,multorum bonorum caede uix sopita seditio,partes quieuere. Sed prster omnium opinionem,rebus Asiaticis maiorem haec controuersia remoram iniecit.dum enim exacerbatis animis,odio in inexorabili,inuicem se prosequuntur,qus in mari ualebant PIG-rimum Respublicae,de uectura omnem spem seu stratur utraq; facitio . nam suspicione aemulationeq; aegra,alteri fidem adhibere,aut ad gloriam promerendam opem neutra adferre uolebatdtao bimestre tempus absumpsit rogis legatio,antequam Venetos & Genucles classemarinare,ac in Cyprum trahcere persuadere possiet,quod quidem uix iniquo ingeti in precio tandem obtinuit. Hsccum ingenti sollicitudine pararentur,Rex ipse pene nepharijs insidiis perhticquidem capti sunt,qui ueneno aut serro regem,reliquo scp eπcrcitus Christiani duces omnes tollere nitebantur. Depraehcnsi aliquot confitebantur, Soldanum Templariorum Is magistrum,magno auro dato eos subornasse, ut id sceleris quocuno modo polsent,perpetraret,quan plurimi qui facinus tam atrox aggressi,ac in uincula coniecti erant,constanter negaret, aut Soldanu aut Templarioru magistra, Arsacida uero in causa esse, qui insidijs mensae,sicain eos instruxisset.Σcelus debito supplicio hi onmes lucrunt,cum ecce ex Ptolemaide 8c Tyro nauigia adsunt.Coacto igitur milite, nauibus in imposto, columfla Cypria Peloponesiacaq; 8c classe &iuuentute, ipso post Ascensionis Dominicae diem sabbato,in Acriptu cursus dirigitur. Uix e Nimoth portu egressi , ad quinq; millia passuum, cum ad ueriis uentis agitati diu, Papho urbi quam prope appulsi,stationem Zephyrij ingredi conantur,scd inclementia maris repulsi ,remis oc remulco conni xi, in portum Nimeth iterum se recipiunt, iactis in anchoris per aliquot dises, uentum Sc auram expectantes,moram duxerunt.

IAm auram leniorem spirare cu sentirent Nauarchi,aptatis rebus omnib. subductis anchoris,uela uentis permittunt, ac mari Syriaco per die unam emenso, Aeg, Ptium pelagus ineunt. Vbi summo mane Danaiata in cospe diu habuere. Aegyptiquero iamdudu de nostroma duetu certiorcs sacri si ostia firmissimo triremiunauiuin praesdio munierant,ac per littus maris, praesidia omnia,milite arm is in in uxerant.Induxerant essi in animii no nadare littora,edoeti diuturnitate bellorum,cin proni essent nostri ad bellu re gioni locupletissimae beatissimaeq; inserendum.Pro patria igitiir serro uim omni decertaturi,hostili in nostros animo,sub signis in littore stabat. Apparuit statim nostris, pro descensone pugnandu fore.Rex Francus, caeteri daces,alios suos milites uerbis 8 promissionibus cofirmant, tam longinqua iter sesccptu esse,uthsclittora occupent,multo ante animis prospectu,& ante oculos postu suisse hoste,qui telis tormetis in ab littoribus aduenientes arcere conetur, sed impetu dandum,impressionernq; iam faciedam esse, imo etia uelia stura mutu terra occupanda,ut in s u euadere,cu hoste cominus eongredi

142쪽

congredi possint.Cetheae naues tunc primo impetu littori quantu poterant, adactae, idq; cum triremibus pari modo factitatum .Quod ubi milites sen serunt scaphis myoparonibus, Gazarhs,Bergantinis at lintribus,quora

magnam copiam ex Cypro secum deduxerant,in tantam manum quantam

illae potuerunt serre,ad littus deserri se curant,ac unusquis cp ut scapham ma ris altitudo destituit,in aquam sabulumve desiliuit,ac ipsis in aquis instructa acie repugnantes, de sicco littore Barbaros aggrediuntur . Absorpsit unda

multos,qui maioribus nauigiis uecti, in mare adhuc altum desiliuntionere armorum oppressi,emergere nequibant. Navium aut onerariarum guber natores,&naucleri trirem tu, ab utroq3 latere emergentiu,sagittarios,tormetao quae apportabant,disposuerant,ut coniectis in hostem telis, nudarent littora hostium fuga.Qui primum per aquas in littus enatabant,tanta ui seγrebantur, ut paulatim Barbaros ex terra stabili in loco connitentes repelle rent,quousq; alia super aliam delata scaphis manus ,in iustum excrcuit exercitum. Videbatur tamen cum semper rccentes copiae Barbarorum accurrerent,eos omnes prius emorituros,quam loco ces uros, sed perculit obstinatorum animos fragor illatarum nauium,que tanqua ingentis molis ruina,

Per procellosas undas magno strepitu ,sono horrifico illidebant, adeo ut cuiam pes pedi,uir uiro conserat,ac nostrorum triremes ad classem hosticam tendere inciperet,ium pedites tum classiarri aduerso Nilo,uelis remis suga inire,& ad urbe properare conspicerentur.Nostri fugietes aliquato insecuti strage secerunt maxima,in qua caede cecidit Satrapes ille,urbis 8c littoris custos,cum optimis ac delectissimis Sarracenoru quingentis, caeteros ignobilis fuga,propinquitas urbis,ac regis sollicitudo texitiis em ad littus tentoria figere iusserat,nemine in ulterius inexplorato progredi passus est. Iam,exce

pia urbe nobili,nihil superesse uidebat,ad domandas Aegypti uires,& Sy

ria recuperanda.Caeterum nostris res dissicilis uidebat,urbis expugnatio, cu non deerant,qui expeditioni priori intersuissent,obsidione sesquiennemicomemorarent,arma,uires,ingeniu Omne esse consumptu tunc, pestem,sa

mem solam urbis imperium acquisiuisse.iam uero uidebant,magnis muni tam,firmata,instructa,opere,praesidio comeatu,telis,tormentis. Videbant etiam,cum moenibus,cu flumine,cum uiris selectissimis,uictorijs claris, ex

excitatissimis rem fore,ac colluctandum .E diuerso, Barbari amisso Satrape,iam obsidione iusta se concludi cernebant,fata quae Brenno rege pertulerant,eos deterrebatiinito consilio, liquu diei,quod supererat,ab ea hora, qua in urbe se receperant,timore perculsi,in urbe peragere, noctu migrare c5stituerunt,persuasissimu habetes,ubi ilIuxisset,lioste moenia aggressiiru. igitur paulo ante lucem,ponte nauali constructo,per auersum a castris no stris, fluminis alueum,hostis ciues,utriusque sexus, aetatis 8 c conditionis, abire iubet, atque humeris quicquid possent, rerum Preciosarum efferre,

deinde militem subsequi, qui in multis locis iniecto igne publica priua tat, aedificia accedens,urbe deserta, pontem a tergo Bluit&disrumpit,in

pacatum itineribus quam citissimis praeeuntes subsequitur.Relucente flamma nostri excitati,rege propere conueniunt. is missis exploratoribus quid ageretur ab hoste, aut quid agere ipsum opus esset, contemplari .iubet,

143쪽

qui statim hostem in migrationem,in flammas igncm erumpere renunciat. Re explorata,accurrunt Christiani,ac signis aliquot aggeribus & Assis traiectis, portas infringunt,in urbem ingredi conantur, ac ignes restinguere, exercitus uero robur,instruetis aciebus,sub moenibus expectabatrei eucia tum.Nam insidias uerentes, duces totum exercitum, urbem simul intrare

haud permittebant. Cognito uero urbis statu,quod hostes transito flumine abiissent,ad incendium restinguendum, quod multis in locis eruperat,ac currunt omnes,nullo seruato ordine.Extincto igne, insequi hostem soluto ponte non licuit sed ad prcdam conuersa plebs,magnam in locuplete urbe verum preciosarum vim,ac in primis annotas abundantiam reperit. Deinde ruderibus purgata ciuitate,legatus, Patriarcha, Episcopi,caeterio uiri reli glos,qui ex omni natione coierant,regem adeunt,ac consilio habito,supplicationcs decernunt,urbem lustrant, osqueas atq; Barbarorum praecipua rempla Mariae uirgini,diuis in reliquis conseci ant. Rex instauratis publicis Privatis ina discris,comitiis indictis,de bello gerendo refert. Vbi no desue

runt,qui dicerent utendum uictoria,ac recenti terrore,hoste debellari posse, antequam animos aut uires resumeret,ideo Chayrum, supcrstitionis&geritis arcem petendam, dum orirnia fletu mettq; personarent. Quam senteno

tiam cum multi probaret,superioris belli memoria illam superauit. nam in stabat tempus,quo Nilus inflari solitus est, uidebatur 13, antequam Etesar flarent,bcllu persici non posse.Igitur dilata pro se filo,atss aestas prima apud Damia tam iinheso trans aesta.Haec tam inopinam,citra in pulucrem cut dic tuo uictoria,nostris contigit,urbsin Damiata secundo occupatur, Anno anato Christo i a in s .intra Cal.lun a,Fredcrico imperatore secundo, Campano octo marcescente.

Pugnaeur ad Maseram nugna eontentione.Melesinus morituri caput VI.

DUm ad Damia tam sic subsdet Ludoviciis,Alphonsus Pieta utensis co

mes, fratcr Ludovici collecto milite,auro annona, armis, supplemeninto iurerum necessariarum, nauibus imposito, sexto Cal.Nouembris classe in Aegyptum, ad Damiatam accessitim agno omnium applausu. Exceptus a fratre perbenigne,de bello gerendo noua capiuntur consilia. Paribus deinde sententiis proclamatum,in hostem ducendum esse,ac cum eo de summa rerum decernendum.Ad undecimum Cal. Decemb. Ludovicus Damiata mouens,ad Pharam iam urbem ducit, quam nonulli Masicram dicut, ii hascana puto esse,oppidum super Nilo,procul a Calliro, 3 o .millia passui ad partem Orientalem stum. Ubi Sol lanus coaritas undiq; Barbarorum copias continebat. Progressis nostris, non uniueius copiis Barbari occurarunt,sed lcuibus praetris iaculando lacessentes refugientesin ludificabantur, tamen nostri semper superiores,pedem reserebant, illi fuga cedebant. Dirismebat fluuius utra. castra.nam nostri ad diuortia Nili castra inclauerant, ubi riuus iusti fluminis instar derivatur,in cuius aduersia ripa hostes uniuers tentoria tetenderant, nostri uero inter duos amnes haerebant, Uadum sar pius,si quo modo transire possent,ientantes.quod non admodum dissicile erat,s prsaltas ripas,quibus rivus coemebat, trasire potuissent. Spes tamen crat euadendi,quod non natiuo discrimine,non ut fluminis, aut natura lo

144쪽

corum,at opera Sc ingenio hominum fossa ducta apparebatiqua Nili pars ita derivaretur.Igitur eadem arte 8c industria in unicum alueum flumen re digi utruncν politi sperabant nostri si mollibus obiectis,diuortium fluuij cohiberetur . Edicto regis pedites arma popuntiligones,bidentes,palas corri

Piunt,aggerem extruunt, uiam muniunt, flam effodiunt. assurgit opus, quod ex aduersa ripa hostes impedire conantur,tela tormentis ingerunt,coγtra nostri equitem obhciunt,qui saginis immissis, hostem arceant.castellum ex materia excitant,sed id iniuili igne iniecto,exuritur . inter haec, quo casu, aut quo consilio,non traditur, Aegyptius quidam e castris hostium, ad no seros traiecto sumine peruenit, quos edocet in inferiore parte, riuum uaγdo transmitti posse, quum ibidem latiore alueo, in morem placidi stagni

diffundatur. Rex parte exercitus eo missa,ubi explorato uado,transiuit una altera cohors,aegre limosis ripis emersitiquandoquidem haerete uestigio, lucitante V pede,firmiter consistere nemo poterat. Tandem in locum aequiorem euaserant aliquot cohortes,quos Robertus Atrebates,regis frater dii cstabat,is uir sortissimus,maiora ausus, quam sine totius exercuius robore perficere credibile erat, in hostium castra impetum facit, igne, ferro obuia quae prosternens. Primum custodiam ex improuiso adortus, opphessani trucidauit,uix uno relicto,quem equus prspropera saluauit suga.qui estuso cursu in castra hostium perlatus,clamore & gemitu omnia repleuit,auxit btimorem,cum uniuersas hostium copias adesse in proximo astirmaret.Fer me fidem diriis derogabat omnes,nec credita res foret,nisi pavoris & cruoris indicta,certam rem esse docuissent,periculum equidem ab ea parte, neq; tam inopinMus impetus nostrorum timebatur.Robertus ubi omnia trepi datione Sc umoris plena animaduertit,peditibus,quantum possent,accelera

re iussis 3c se subsequi,equites estusis lanis habenis, in hoste irruere praecipit

cIamore ex composto,ab omnibus uiblato,& clangore, strepitu tubarum edito,magni exercitus existimatione, hostes terrere cupiens. Signa deindei multa erigi iubet,ipse primus in castra impetum facit,ubi a Barbaris sortiter

ceptus, ac occursu peditum fati atus,equum amisit avorum uix ope ra sublatus eripitur.Sed propter nouos inexpectatoso latetium clangores, dc undiΦ irrumpentium strepitus omnia iam resonabant, quai e exanimatii Barbari,credentes omnes Christianorum uires adeste, iam antequam rex cum suis flumen trarpere posset,arripere fugam coepere.Quibus in fuga ueri sis,clades ingens illata ab insequentibus,donec Sansachus unus equo deici. . - stus,praedae cupidos pedem referre pellexit.Certatim enim hominem uiuucomprehendere, aut occisunt spoliare quisque nitebatur,qua contentionei nihil aliud effectum,nisi quod inter distrahentium manus Barbarus expira rit,ac uictoria parta,maximi uiri caede,e manibus elabebatur.Robertus etiabelli ardore longius in hostem praeterlatus,cum aliquot suorum paucis, &ecce Barbari,qui se a nostris uiderent remissius insequi,resumptis animis,su, gamsstunt,palantes intercipiunt 8c trucidant. Ad Robertum iterum con, ueniunt qui ab hostibus non intercepti,redintegratos hostium cuneos disisscere conantur.Fit pugna atrox,cum hi uictoriam & decus obtentae pugnae amittere nolunt, illi fugae ignominiam eluere certantiad noctem serrite usq;

145쪽

34 co NTINUATIONI s BELLI s Ac Ripugna extracta,nostris iterum fortuna adspirare uideatur,ac hostes pausatim pedem reserre iterum incipiebant,cum Robertus dux telo in incertum emisso, laeta liter pertamus,equo decidit.cuius uiri caedes tantam nostris sormidinem incussit,ut paulo minus apertam fugam inirent,attamen cedendo collem quendam occupant,ubi etiam inuitis hostibus, ea nocte perstiterat,

insomnes hostium insidias & impetus sustinentes.Rex ubi de fratris transitu certior iactus,sugam in hostium perspexit,alios emittit, qui transeant flumen,ac ex castris hostium materiam conserant,quam hostes munitionis in stellorum causa caesam comportarat,ponte ex ea in flumine faciant,ut reliqua pars exercitus huic iungeretur.Traiecto igitur fluuio, certior sit de se tris caede, at superstitum periculo.nec mora, omnibus se subsequi iussis. sub crepusculo,quam potest occultissime,suis se iungit.Barbari, qui hester

na die totum exercitum in acie fuisse existirnabant,cos autem tantum accedere rebantur,quos insequendi studium,aut suga a suis latius deduxisset,sum mo manebo uictoria serociores,tanto impetu nostroru castra aggressi sunt, ut penὸ nostros maxima affecissent ignominia.Nam in media castra nonululi delati sunt,ante ii nostri semisemnes,labore,inedia,hesterna pugna,& magnis itineribus fatigati,accessu quo socioru securiores, arma arripere,aut instauratis ordinibus hosti resistere possent. Cupiditas autem Barbarorum nostris spactu dedit.du em per tentoria discurrere hostes incipiunt nostri ad

praetorium regis couolanticonglobatis factis p cuneis,ex omni parte in hostem erumpunt,munimentis depellunt,ac cunctantem,nocteo deterritu exaeditiore loco pugnantes sternunt iacile,caede ingenti edita, reliquos in fuga foedam coiiciunt. Clarissimi Barbarorum duces ea pugna interiere . magna praeda recepta. eledinus autem Soldanus,qui apud Chayrum graui uale tudine correptus,lecto decubuerat,ascepto tantae cladis nuncio, doloris ui oppressus, animam exhalavit.

captar eum rege Christianus exercitus lolus a Sarracenis. Caput VII.

MElexata, eledini filius,iam inde ab amissa Damiata Syriae Dynastas,

Arabum phularchas, Sullaneoscp caeteros barbarae religionis adie rat, ostenderat res Turcios Sarracenicas p deploratas pariter,atcp pSLmo loco constitutas. Paucos etenim in prouincias omnia ea redacturos,si expectare uellent,donec euersa Chayro & occupato,belli onus in ipsos uer tereturianteuertendum esse,ac priuatam iniuriam obliuiscendam, publicae salutis causa.Dum inter eos deliberatur,etiam nunch accedunt, qui de clade accepta,ac Meledini morte,tribules certiores faciebati erum haec incuti hant Barbaris, inter Alapianos Damascenosin sedantur inimicitiae,dext rae interiunguntur.Decernuntur subsidia,cogitur exercitus,magnis itineri bus Melexata Chayrum contendit. Vbi rex Aegyptiorum ac Soldanus se lutatus,liberorum seruorum ,,quos Mamaluchos uocant, egregia statim recipit auxilia.Seruiunt autem Mamaluchi Soldanis,ut illis unis dicto obedientes sint,carteris omnibus imperat.Nostri ad Pharamiam ita diuturnio re mora peracta,pestilentia graui insci occipiunt, quae in gregarios Sc prae

stantiores aequa rabie debacchatur,ac multum exercitum imminuit. Carte rum robur totius exercitus,balistariorum,sagittariorum,scorpionariorum - collegia

146쪽

collegia &cohortes serme ad unum interierant,qua clade uirtus totius exercitus debilitabatur.morbum luemin ortum habuisse putant aliqui, ex palustribus locis.nam primo pedes intumescebant,deinde caput grauedine asticiebatur. Unde factum quod per morbum ingredi non liceret, cum tamen per hostes nulla intermitteretur hora,qua non lacesserent aegros . Insederatis Nili ripam, quam ab alveo scissiim flumen dc derivatum lambebarangentibus quom copiis obseruabat,ne aliquid comeatus per eundem Christia

nis comportaretur. Vnde primo in castris Christianorum penuria rerum, mox ia fames subsecuta. Proceres ac delicatioris compositionis homines, peste grauiter assiciebantur,curae uigiliarum,stationum ac custodiarum dudum ad humillinu quen*reciderant,iam Sc uulgus inedia assectum, mu nia subire,ossicia exercere nequibatilia tantas igitur omni in maximas difficultates perducti Christiani principes consultare coeperunt, ac quomodo

Damiatam redirent,cogitare.Instructa nauicula,ostensa uia,qua rex graui ter laborans,impositus, iam serri,at antequam hostes fluminis potentes

fierent,secudo elabi Nilo posset.Hortabat quo a proceribus,ut sibM OBAleret.Res Christianoru eo incolumi infractas esse & integras,csteroru quantamlibet iactura facilem fore.Haec ubi audiuit rex, studium beneuolentia suorum laudibus extollitiac suos se deserturum negauit,ut nec a suis desere retur.se quoq; assirmat quam n Deus daret,subiturum eum suis sortu,nam. Tandem decretum totis castris,Damiatam repetenda esse.sed antecpcastra ob multitudinem aegrorum moueri possent, elexala cognito consi lio nostrorum,aequioribus locis,naues iunctis plaustris, in inseriorem par tem fluminis transferre curat,arep inter urbem Damiatam, castra nostra locat, ne mutuis auxilijs nostri se iuuare possint.Qui in urbe erant,postquade reditu nostrorum certiores facti,periculum regis,exercitus incommoda accepissent,naues aliquot instruunt,ac hostium classem ui etiam aduerso flumine deturbare,suos recipere conantur.Patriarcha quo V Hieroso' mitanus,scaphis 8c actuariis nauibus,quae in fluuio multae erant,turbam ingentem imposuit,triremes Sarracenas,ad ostium amnis,quo in mare se ex onerat,in stationem positas,uel sallere,uel spernere,aut irruendo perrumpere meditatus.Sed nec aduerso nec secundo fluuio,res bene cecidit.nam qus tirbem egresss erant naues,partim suppressae sunt ab hoste,partim capis.pari modo, in concatenatas hostium triremes,tanquam in retia Patriarcha cusuis illapsus repugnans,praeda essicitur.Sic ex omni parte delusa necessitas imperiosa. Ad Non. A prilis,cum rex corpore exhausto,debilitato p diuti tis sustinere se non posset,cum paucis quia morbis integri, aut minus lan ouebant,consilio habito,iubet ad arma coclamare. Correptis igitur armis; hostem ad pugnam progressi prouocantiNec mora Sarracenos obuios hahent,intamcp Barbarorum colluuiem,quantam ipsis oppositam nullo pri,us tempore intellexerant.Exigui numerodocis iniquis ab hoste circumuen ti,aegritudine,same,debilitati pugnam ineunt,ira& desperatione uires ad

dentibus.Pugnatum acerrime, in tertiam horam quoque protractum certa

hien.Obruti multitudine hostium Ludovicus ipse, fratres duo Carolusae Alphonius,in prima pugnantes acie,primi pene omnium uictori Barbaro

147쪽

manum dare coacti sunt.Caeteri serme omnes ,paucis admodum suga proinlapsis,partim css,partim fugientes,magis quam prsitu deirciliates capti fuere . Ad castra deinde itum quae ab aegris defendi non poterant,direpta om nia. Mori sacro bello,rex sanctu habebat,eade & reliquis sub tali duce mea. Sed Barbarus ultro conditiones offerebat.Per medicos suos regem Soldanus diligenter curare iubet,conualescentem de induciis alloquitur. as necessitas imponebat coditiones hae suere. Aegypto exercitus deduceret Francus.Damiatam Sarracenis restitueret. Ocio Byzantiorum aureorum millia inbelli sumptus, Soldano a Franco numerarentur. Captiuos omnes ex

Aegypto alijsin suae potestatis locis liberos emitteret Soldanus. In decennia pax utri in genti inuiolata permaneret.Addidit Soldanus , si promissa uia . quam non impleret,hac perfidia macho metum se pernegasse. Eandem conditionem a Ludovico poposcit, iuraret scilicet si fidem falleret, Christum

Deum negasse se fateretur.Tam impium carnae detestatus Ludovicus,cuiam Soldanus mortem non assenuenti minaretur,cum no deessent,qui hoc

iustiradum licite ipsum praestare posse,uiri docti & sacrarum literaru haud

ignari,illi persuadere uellent,subintulit. ortem citius obcudam esse,quam ut uel mente conciperet, nedum ex dentium 'allo, illam iusiurandisorinu, iam elabi sibi sineret.Soldanus regis constantiam admiratus,iniurato fidem adhibuit, inducias pacem , publicare facit,cum rege Damiatam petiturus.

Fabula est,quam quidam de oppignoratae Eucharistiae a rege substantia, corpore scilicet & sanguine Christi tradunt,cum id tantum coniecturis asse quutur,quandoquidem Sarraceni aurum,azyma calici ea forma qua in sacris uti solitum superincumbenti, fgnasse eo temporis seruntur.quod equidem in contumesiam Christianorum ab hostibus inictum fuisse ,uero pro

pius uidetur,cum rex ipse tantae cladis memoriam,in auro argetoc, expres.serit,taurum cancellis circumscriptum, monetae ex una parte imprimens.

Nec his accedo,qui Andegavensi Carolo sura notam inurunt,ac ipsum cohorte quadam,cuia rebus sortiter ac prudenter gestis nome,Fonzacato,id est,uiges cattus,in pacatum delusis hostibus abi jsse.Repugnat hic,loc temPoris,imo ipsius naturae ratio atq; conditio. Sed haec satis.

Domia reddita sumcentsinonfecta inductae,in Priam reuertitur Franctu. caput VIII.

N Vlli dubium erat,Soldanum uictorem, tantum tempori seruire,cum

rege in hunc unum euentum humane agere ,ut pacis spe,pollicitationibus* Francuna,armatasw cruce signatorum cohortes ex Syria,in patriam redire pelliciat,inermes tunc tota Asia pulsurus. At aliter Deo optimo maγκimo uisum erat, qui nostrorum impietate iritatus,intestinis bellis, frater Daq; caede pollutos,prouincia tricere uoluit. Postquam enim conditiones

Mesexala nostris praescripsisset,aciam urbi,quam recipere gestiebat,appropinquaret, sub ipsis moenibus,a coluratis trucidatur. Vir gestarum rerum Harus,auo,patrein nobilissimus.suere serui emptitit,qui tantum lacinus, ecflante silentiumcin agente nobilitate ausi sunt. Id uero Turquemenq,qui po stea Soldanus dieius fuit, an Alapiensis Sol dani cosilio fassitum sit, nescitur, constat tam Geo interempto,cum homicidς Ludovicum tacitis gladris c5- uenirentiatq; ex csde Imperatoris sui cruentis adhuc uecordem amentiam,

148쪽

qua tabernaculum aegrotantis regis aggrediuntur, a Turqueminio repres sam etiam si adhuc priuatus,nullo comitatus sicarios tantum uerbis castigaret.Abacitis parricidis,ad regem intro se recipit,decumbentem solatur,orismaicstatem,dignitatem uultus admirans at adorans. Cum ecce pro seri bus Sarracenorum colluvies,uesana rabie frendens, Turqueminiti per proceres euocatum,horribili Barbaro in clamore,imperatorem,dominum, ducem, Soldanum salutat. Exercitus curam .hostium potestatem illi uni offert. Silentio indicto,stationes suas cui Q adire imperat,maiores conuocat,ac cocilio habito,cum paucis regem,more regio adit. Cumcp rem suam principio firmiorem pace ,& accepta pecunia,quam bcllo fore uideret,i eges Gauliae scilicet & Cypri, Patriarcham, Duces omnes ad eam diem ubi captos, coram sistere iubet. Pacia cum Mclexala inita rescindit, nouas conditiones tart. Rex ex octo annorum Byzantiorum millibus, quos mel exalari ob licitus fuerat,in prassentiquatuor millia numeraret.Damiatam Turquerni nio restitueret. Sarracenos per totam Syriam captiuos ubiubi locoru,inii potestate Christianorum essent, nuper uinctos,aut etiam a foedere Soldani olim cum Frederico secundo inito,in seruitutem redactos,liberos ad suos redire permitteret. Uice uersa,Turquem inius,cuiuscun conditionis, statis, nationis,in quocunm loco captiuos haberent Aegyptii, ab eo tempore quo inter Eredericu ac Sarracenos pax inita suisset, liberos omnes sine precio dimitteret. Urbes, oppida, praesidia, pagos, landos,bona o omnia,ac iura, quae Christiani antequam rex Francus in Syriam traiecissctipossedissent,inta fia,inuiolata a Sarracenis,hsdem permitterentur.Res,aeS,aurum, argen tum,supellcctilia, rnobilia in omnia,tumenta,gregcs, quicquid denique pii in urbe Damiata haberent, iustocp possideret titulo, id omne saluum in te prumcp ipsis restitueretur. Ea uendere,distrahere,auferre,bona uenia Sararacenorum,Christianis phas sore. Aegrotis in urbe donec sanitatem recuperarent, hospitium concessum. Abeuntibus mari aut terra, decumbentibus, sua distrahentibus, tutum ,liberum in futurum comeatum. Pedestri itinere Syriam petentes, sortissimorum apud Sarracenos comitatu abituros. Da mi ata recepta, Tarquem initis pacis capita per prieconem edici, decennes inductas,inter Christianos Sarracenos in Aegyptios proclamare facit. AI, phonsus reetis stater,obsidis loco in custodiam libera recipitur, quoad quattuor mille Byzantii reliqui soluerentur.ac cum per conuenta procul abire Ii ceret,rex tamen antequam reliqua solutio facta esset,discedere noluit. Solii, tione exhibita,proceres omnes, qui in uinculis habebantur,liberati,cum rege ex Aegypto in Syriam per Genuensium classem deportantur,Ptolemai sedem si delati, Sarracenos Aegyptio a dominis precio redimunt, eosin nulla cunctatione restituunt,magnam in fide spem reponentes, quod Sarrace ni Christianos omnes secundum pacta,uicissim reddituri essent. Sed Tut quem inius seruili barbaracpside,ex duodecim millibus Latinora, qui post discessum Frederici alii alio tepore capti suerant,quos , omnes liberari coli uenerat,quadrinstetos tantum dimisit,coscin haud sine precio. Aegrotos ad unu trucidant, adolescentcg quos uitae dulcedo,at mortis metus,a martyorio dehortabat initiatos Mahometo atq; circuncisos, Volonu excreta, im

iii iii buebant.

149쪽

buebant.Nec res integrae restitutae sunt,cu in classe missa,rex turbam impe dimenta Φ,quam reliquisset,ex Aegypto deportare uellet,neque arma , ne que machinar,nem equi,neq; commeatus auferri potuerunt. Viae, sex mille ex Aegypto reduces fuerunt eorum, qui cum rege Damiatam peruene

rant,cum quo ad duo & triginta millia domo profecti,inscis Cyprijsin nonumeratis.Ptolemaidem igitur cum uentum esset,couocatis extemplo priis

moribus ac optimatibus,de reditu in Europam consilium suum indicat,sus stagia tamen omnibus libera permittit Sibi enim uideri,res Syriae pace Ae

g priorum firmas sere sed bHlo, superstitibusq; cophs,augeri non posse.

e propagando imperio conatus,in aliud tempus refciendos. His audius. liberaliter omnium consensu gratiar a' regi,quod rerum Syriacarum salutis 1 Christianorum tantam habuisset rationem.De reditu uero resposum, non uideriore,nuncquantulas nP has copias inEuropam transportare, aut Prouinciam imperatore desertam relinquere,cum Sarraceni eorum omnino nihil,quae in foederibus expresserant,praestitissent.Cotra fidem deni interpositam,eo adhuc praesente,eos omnia labefaetisse.Rcs intercepisse, ptiuos retinuisse,trucidasse ualetudinario Certum sere,eo abeunte,ubi aliqua rei bene gerendae occasio astulgeret,persidos homines in Syriam irru pturos.Imminere aliud non minus periculum, Alapiensem equidem Soldanum egrescire,quod Aegyptiorum Imperium exum iis vcris principibus, triste sub tisset seruitium,atque uenali ijs mancipiis simulari coactum esset, in Turqueminium ideo hunc arma atque bellum meditari.Secp certos nuncios recepisse,quibus certiores esticiantur,iam Alapiensem, Damascum es que processisse,qua occupata si uictor ex Aegypto rediret,haud ambigi,destitutam milite at* duce,Syriam eum invasurum.Caeterum Cssaream Ioppen,Sidonem,aliaq3 non contemnenda praesidia, dum bello Soldanum in Aegypto distineret,a Christianis recuperata, communienda uideri,at istexitus praestolandus.Laudauit optimum consilium rex spe suscepta,quoadiscorcita Sarracenorum , redimendorum captiuorum in Aegypto sor tem faciliorem redderet.Id primum erat quod in Oriente illum retinebat. Secundum cupido sacrorum locorum inuisendi.Tertio,iocorum a Barba, ris dirutorum restituendi,comuniendi poccupatoru a Christianis oppora tunitas necessitas p. Utrunq; igit statre,ad matre consolanda,in Galliam remittit,ipse side publica accepta sacrosan qu sepulchru,locacp insigniora Hierosolymis, alijs p in locis,pedes,paucis . comitatus inuisit.Inde Sidone petit,ut restaurata urbe,prae idiu Christianoruin ea collocet, per uia Christia noru aliquot cadauera insepulta,putridac, offendit,religione ductus, pro prijs manibus suis foetore uix serentibus,sepeliuit. Caesarea cum restaurata turribus, armis, telis,uirisq; instruxisset,Nazarethii uenit, deinde Thaboemonte ascedit,inde Ioppen ingressus est Hanc portu comodissima,publi cis priuatisq; aediscrjs exornauit,aggeribus, fossis,moenijs,duplici* muro circvdedicat firmissima reddidit , perquadrienniu deinde serme integra inli itauit,circummissis Oratorib.cuiuscun* nationis nostri apud Barba

Pastorelli

150쪽

CRebri rumores ex Asa in Europa asserebant,Ludovicum regecum bemultis suorum in Asia in Barbaroru manus uenisse,quae fama & ut timos orbis Britannos adim. Hoc nunciu etiam id adserebat,quod tota An glia dolore consciebat,Guillelmum Longospatam,cum suorum omnium manu in praelio cecidisse. Vnde Henricus,morte tanti uiri ulciscendi, opeῬChristianis laborantib.in Aegypto serendi percupidus,primo quo tem pore bellu ubi suscipiendu statuitiat non multo post, cum paratus cs set ad

iter faciendu,4 pontifice Innocetio per literas retardatur quod ille certior Κλctus,de coditionibus pacis,quas Ludovicus ab hoste recipere cogebat, arabitratus est,no esse opus nouo subsidio,cu nostri re male gesta, ace cu Batabaris sacere modis omnibus copellerent.Sic Henricus omisso bello, quod in comunes fidei hostes parauerat,rcbus domesticis costimcndis opera dodit. Ad eande circumuenti regis fama,per Germania adolescentuloru quo runda colluvies in Gallia uenit,rege custodia se exempturos pollicebat. His se adiunxit perditorum quorunda manus,maiori parte,ex pastoribus c5flata.hi insaniae sucu addebant,ad sacra militia se ab angelo quoda excitatos aiebant.Christu em pastorem animarum,per pastores,Reip.Christians uictoriam Sc incrementu pollicitu fuisse. His omnibus Hungarus quida antesi manum Sc duce se exhibuit,acceu Episcopus praesidebat,magistrum illum uocabant omnes.magna igitur sociorum multitudine coacta, Pastoressos se uocari uoluere.Zelu simulantes tum tiar,sidei seruore & indignation in sacerdotes,monachos,quos hominu omniu perditissimos uocabat,euomebant,nullo non atrocitatis exemplo eos perdentes.in Iudaeos deinde fruitu. postremo per Parisios, Aurelianosin incedentes,adulter is furtoc, non ab stinebant. aibus imo mens sanior,ijs bellatoribus uindicibusqν rege non indigere facile apparebat, clandestinis ergo euocatis copi js, cum per Bitu ri es prosciscerentur, insdris exceptos, ad internicionem omnes deleu

runt.Haud longe a uico,qui Mortuum mare dicitur,Nouamq; uillam dc Biturigum urbem interiacet,extat de hac re distichon tale. M.femes,& bis C. L I.coniungere disce: Duxit pastorum saeua Megaera chorum.

Reditus Ludovici regis in Galliam caput 3

LV dovicus aut quin tu iam annuin Oriente agebat,nullo munere phro ς 8c Christiani religiosissimi omissio. Uita eius ipsis etia Barbaris mi

raculo erat,coplures ,quod armis extorquere nulla potuerat uis, nomε

Sarracenis Christo dedere, baptismain susceperuti Sua quoqν spote initio,

apud Ioppen morabat,pontificu decide precib.retinebat, qui pollicebanc totu nomE Christianu se incitaturos,ut pioru arma et uires in Syria transis rentur, quom Iinperator ipse constitutus esset. Sed milissi nullu,ducE nulluex Europa tunc habere potueruntiquum abrogato Imperio Frederico,taxmania res,Henrici,Guilhelmi,Conradi,Tyrannorum sectionibus su sum deorsum uerteretur, Italia,Guibellinis Guelphisin decertatibus de rem summa laceraretur . De Siculo regno Papa, Sueuus in digladiarentur, Hungagaria, Boemia, Austria intestinis civilibusq; bellis aestuarentinulla igitur

m iiij digna