Iosephi Castalionis Oratio habita tricesimo die depositionis Orinthiae Columnae, in basilica Sanctorum Apostolorum, pridie kal. Septemb. 1594

2쪽

SANCTISSIMO

CLEMENTI OCTAVO

Iosephus Castalio Salutem. .

ANCTORVM Apostolorum Sodalitas Orinthiam columnam, e Corpore suo fo

minam Nndecumq. ornatigimam atque optime dese meritam , O' Nivam maxi-

γ d mi semper fecit, in mortuam ossi s amplisDii prosequendam decreuit. In i fuit, Ni oratio ha

beretur. watum est mihi negotium. Venerabilem matronam trigesimo depositionis die in celeberrimo Antistitum , Procerum,in Sodalium consesu ne ullo fuco,pigmentis, oecoloribus,laudaui. Orationem horridulam quidem fateor, sed non et Me a moribus Orinthiae abhorrentem quae neque cerussa,nequepurpurisso faciem utineret,nec capi iam inficeret. Multasunt e certis mis auctoribuae coί Lia, quae quoniam hominum generi Uui esse possunt , --

3쪽

sunt riitae, morumque Orinthiae lumina, i non uno in loco, atque auditorio conclusa contineri , sedper totum temrarum orbem dissundi debeant. Vtinam ea scriptis meis uis esse ut quae cum Γhrasto in caelo uiui in hominis quoque ore sit uictura,quod Blaesita Beatus Hierosmus pol Iicitus est, pi aestat. Cum autem quaereretur,culpotis

mum oratio addicenda esset, Iulius Ruuereus Sodalitatu nostrae Praefectus, uir cum maiorum suorum Eplendore clarissimus, tum summa uirtuteprsint usauctor fuit , ut tibi, ad quem tanta nostrorum temporum felicitas pertianet, dedicaretur .aeua in re uiri iudicium, erga sanctiatatem tuam deuotionem mirum in modum probaui. Hue accedi quod in Sodalitatem nostram, in per eam in pampere a benignitate tua maiora in dies adiumenta proficiscuntur.Hoc igitur quidquid es libelli tibi multis nominibus debitu ad Sanctissimos Pedes tuos defero.Eiussi lectione interdum delectaberis, in DSO maximaz ages gratias,oe tibi gratulaberis, quod his temporibus primariae feminae Pontificis Optimi mores disciplinam aemulatae

certamen interse humilitati innocentiae, ' pietatis misis rivi,coronamque ex Us una iam tulerit. DE II preciatus instanti inae rogo, ut te quam diutissime Ecclesiae si incolume eruet. Romae pridie Idus Sept. I i XCIV.

4쪽

CASTALIONIS

ORATIO

HABITA TRICESIMO DIE

DEPOSITIONIS

in Basilica Sanctorum Apostolorum , prid. Kal. Sept. CID ID XCIV.

R A TIA M, Sodales, Orinthiae Columnae

benemerenti retulisse non vulgarem videmini , quod mortuae funus in Exquilias usque noctu prosecuti estis, quod mon u- mentum eius beneficentis ponudum censuistis, quod inserias summo studio,ac pier te persoluistis, quod denique laudationem per me habe- ,ri voluistis. Si quid est praeterea ossi ij, quod ab ijs,qui beneficium acceperunt,proficisti debeat,nullo umquam tempore a Vobis praetermittetur. Vtinam tantum in me ingenii es et,ut mandatum munus obire pro dignitate possem.Constituerem profecto temperantiar, & pietatis exemplum, nomodo ijs, qui, quaeve nunc vivunt, sed univcrsae posteritati imitandum. Conabor quidem certe hoc loco, & Matronae lectissimae laudes attingere , & nos ipsos ad latam virtutem impellere. Neminem puto expectare dum Orinthiae Patria, & familia explice. ae enim tam barbara, & tam loge a nobis dissita est natio, quae Urbem Romam, quae vetustissima Columnensium Procerum gentem non plane nouerit illi quidem ex ea viros belli, pacisque artibus praestantissimos, Duces, Antistites, Cardinales, summos Pontifices,

5쪽

seminas optimas, sortisi inrasque editns recensere non est consilium. Dies enim me in eam orationem ingressum deficeret ,&minore negotio stellarum numerum assequereri Illud non dissimulabo,orinthiam, ex hac gente ortam, ab adolescentia operam nauasse, ut maiorum splendori r sponderet ,& in tanta luce ipsa osset Illustris. Siquidem, maxima honestatis, & gloriar adipistendae necessitas iis imposita est, quorum maiores honesti, clarique cxtiterunt. Non enim,sii humilium, abiectarumque personarum filijs per inertiam, & igna; iai' aetatem degere minus isnominiosum est, amplissi inbrum hominum liberos cessare, &turpiter latere decet Tota secundum DEVM in hoc erat, huc omnes cogitationes sitas referebat, ut familiae dignitatem innocentia, fide , & mansuetudine ornatet sua . . In eam vere dici illud potest: Sapiciis Mulier aedificauit domum sitam, ambulans recto itinere, & timens Dominum. Nam prima fere pubertate ini matrimonium cum Pompeio Columna singularis virtutisi viro collocata, ita semper se gessit, ut nihil absolutius, persectiusque fieri posse videretur. Nam coniugem, quocum permultos annos coniunctissime vixit, pnoeshntem,absentem, unice dilexit.Pruden tia, probitate, iustitia, religione lupra quam dici potest, enituit . Filios summa caritate complexa diligentissime educauit: familiares liberalitcr , subditos clementer tractauit. In omnes aequabilis fuit. Non potentia insolentem, non opulentia superbam fecerat. Quin ea erat facilitate, ut ne intempestiue quidem adeuntibus, aut impu- denter rogantibus vel leuiter succenseret: ac, si quando staueritas adhibenda esset, id sine iracundia , &contumelia praestabat. Opes neque per luxum umquam prodegit, ne que per auaritiam congessit. Calamitosos sibi sustentan dos, captiuos redimendos, inlocabiles per inopiam Puellas dotandas putabat : quae omnia egregie semper impleuit. Tenuiores locupletavit: optimo cuique ut ad altiorem gradum ascenderet adiumentosuit: sacras aedes, sacella in

6쪽

staurauit , ornauit, donis auxit, sacerdotes aluit. Non nullos esse suspicor , qui multa extollendae rei gratia confingia me existiment. Quid, si haec ipsa, quamquam magna sisnt,& admirabilia,pi stantioru tamen virtutum lumine obscuriora reddi cognouerint Θ Nihil fuit Orinthiae DEI metu, &religione antiquius. Venerabiles & maxime religioses viros obseruabat, in eorum sermonibus acquiescebat. Erat in Latio ecappucinorum collegio vir sanctitate morun ,& vitae austeritate insignis Benedictus Cremonesis: et se totam erudiendam , ct instituendam Orinthia tradidit. Is prouinciam nactus qualem numquam sperasset, Optauerat quidem certe, ornandam sibi quam maxime putauit. Itaque

breui effecit, ut IESU CHRISTI amore illo singulari penitus exaestuaret , eius imperata intrepide faceret, abiecta in domo DEI sui esse, quam toti terrarum orbi imperare mallet, sensus omnes suos abnegaret, se ipsam denique deuoueret. Nihil tam arduum, & dissicile fuit, quod non .aggrederetur, nihil tam humile, & sordidum,ad quod se DEI

causa non demitteret .1Coniugi e vita excedenti neque pias lacrimas, neque suffragia quaecumque excogitari pos sunt, negauit. Eius memoriam pie, & caste,quamdiu vixit, perpetua viduitate coluit. Fucati medicamenta candoris,& ruboris omnia lacrimis diluit, ornatum Omnem abiecit ad illa B. Hieronymi verba : Tanto foedior. quanto pulchrior. quid faciat in facie Christiana purpurisius, & ceruΩΩΘalterum ruborem genarum,labiorumque mentitur,altcrum candorem oris, & colli, ignis iuuenum, fomenta libi- dinum,impudicae mentis indicia. Ornatus iste non Domini est: velamen istud Antichristi est. Qua fiducia erigit ad caelum vultus,quos Conditor non agnoscit.Frustra ostenditur adolescentia,& aetas puellaris asseritur. Vidua, quae marito placere,desjt,& iuxta Apostolum, vere vidua est, nihil ha- bet necessarium,nisi perseuerare. Interitum viri, mors Camilli filij,iuuenis ingenij, doctrinae, & pietatis gloria si rentissimi,secuta est. Hoc nullum matri vulnus infigi gra-

7쪽

uius potuit, quod tamen tanta animi firmitudine tulit, veneq. luctui,neque dolori se dederit. Sed in Religiosisiimum

Turris Speculi monasteri u ingressa duriore vitam instituit, quo maturius expeditius'. in Canum ad coniugem , & filiueuolaret. Non enim in terris honores & gloriam quaerendam esse iudicabat , unde serius citius abeundum est omnia bus,ubi quamdiu sumus corporis doloribus, animi aegrit dinibus acerbissime afficimur, morbis , senectute, rebus aduersis sic astligimur, ut nulla hic propria, & diuturna

Icuiquam voluptas esse videatur. Hoc dum propositum m xime urgeret, dum constantissime sanctimonialium discia plinam retineret, proculque a saeculi curis abesset, ac diutino tantum cultui vacaret, in ualetudine correpta est eius generis, quae neque obitum propinquum, quo nihil illi optabilius accidere potuisset, portenderet, neque curationem prope admitteret. Cumque maximis laboraret doloribus, nihil tamen grauius ferebat , quam ademptam pre ne sibi monastici muneris obeundi facultatem. Quare in dici admodum aegram, inuitam, & diu reluctantem,ex tocto,&vmbra in apertum,&solem sua sententia retraxerunt . quo factum est, ut non multo post melius ei fuerit, quod illa interpretabatur alio curas euocari suas, precibus scilicet, & contemplationi actionem adiungendam esse, non uni sibi vivendum, sed omnibus, qui aut re, aut consilio egerent suo. Itaque in oppidis suis per quam familiaria

ter Christianae doctrinae elementa mulierculis tradebat, Passionis Domini meditandae puncta proponebat. Easdem ad Poenitentiae atque Eucta aristiae Sacramenta quam saepis. siue iteranda, hortatu,& exemplo compellebat. Opem in plorantibus non deerat, laborantibus vltro subueniebat, scrutabatur,& quaerebat,numquis rei familiaris angustia premeretur, ut eius inopiam copia leuaret sua. Fruinentum colonis,& oppidanis suis ad sementem faciendam,s miliamque alendam dabat ea lege, ut post trituram,quanti minimi esset,deductis praeterea de summa duobus in si . r u gulas

8쪽

gulas mensuras aureis pretium persoIuerent, si esset commodum ,& si abundarent: nihil umquam a quoquam acerbe exegit, debita plerisque dimisit. Illud silentio inuoluendum non est,quod omnium aetatum homines,opinor, suspicient. Annum sterilitate, rerum omnium penuria, Cptimi

ac prouidentissimi Principis Sixti Quinti morte insignem

meministis,ad eius vos mentionem exhorruisse Vid . neque iniuria. Non enim annonae tantum caritas in Urbe, atque adeo in uniuersa Italia, quantam numquam meminimus,fuit,sed fames,qua nihil miserius,immaniter grassata est. Quidquid tritici farris, hordei, ac leguminis haberet , bene minoris,quam quanti esset, oppidorum,& VNcorum suorum hominibus eorum fidem 1ecuta diuisit. Quatuor praeterea aureorum millia ijsdem sine ulla mercede mutuo dedit,quibus in tanta miseria uteretur. O benigni- statem admirandam, o fenus diuino oraculo commendatum.Et sunt, pro dolor, qui non solum reddi sibi creditum, cum quanti plurimi est,postulant, ac suos quaestui habent, sed etiam plebem Dei quantum in se est suppreta aut exportato frumento fame enectam , & suffocatam velint. In Vrbe vero famosas ad castimoniam pudicitiamque reu cabat, paenitentes recipiendas curabat, sedulo confirmabat , denique essiciebat, ut aut in Monasterium confugerent , aut quam castissime nuberent. Ad Domum Piam ste , quenter accedens, quae ibi asseruarentur,lenissimis verbis consolabatur, plerasque monebat, ne racum laederent, ne sibi ipsis durius consulerent,ne ve morois,dissiciles,& contumaces essent, multas ibi feminas inopes alebat. multis item virginibus in S. Catherinae Monasterio,cui Funarij cognomen est, sumptus vltro sumministrabat. Ad S. Iacobi Incurabilium, & S. Spiritus Xenodochia, frequenter se conserens,mulierculis aegrotantibus ipsamet ministrabat, quae opus essent, luculenter praebebat . Non loci facies,

non decumbentium fetor, non contagionis metus matronam summo genere natam, opibus copijsque antuentem,

9쪽

vniquam summouit. Ulcera sanies,pus, & sedissima morborum genera, quae ceteris nauseam facerent, hanc pelliciebant , quae se Christo operam dare non ignoraret, cum tale quid obiret. O nos delicatos qui mem, dicos, situ , iqualore, ac paedore obsitos stipem rogitantes, auersamur.ci Aeris alieni nomine quicumque in carc reumberentur,quod luendo non essent , sua pecunia libo randoS curabat. . In vinculis, & custodia criminibus detentos, studio, gratia, facultatibus adiuvabat. Nullum erat pictatis, & milcricordiae genus, quod alacri animo non complecteretur. Neminem esse puto, qui Sodalitatis nostrae instituta ignoret. Duodecim e nostris spectatae fidei,& probitatis viri, Apostolorum nominibus cooptatis , ad Vrbis regiones circumeundas, & perlustrandas deligun tur. Iis duo Sanctorum Pauli , & Barnabae nomen sortiti

aucto regionum numero adiunguntur. Quae cui sorte Ic-gio obtigit, pie & caste aditur. Quidquid in ea est calam

talis,diligenter exploratur. Egentibus, quorum numerus fere supra fidem, menstruae pensiones in capita tribuuntur. Nobilibus familijs, quae temporum iniuria ad inopiam sunt delapis, quaeque pudore deterrentur, quominus benigne sibi fieri rogent, clam suggeritur, unde vivant. Aegrotan tibus extra ordinem suppetietesiarnmittuntur. Omnibus prς icipue animarum salus commendatur, petiturque sit mo- .pere, Ut primo quoque tempore peccatorum per constisi nem abolitio fiat. Quinque aureorum millia ,& eo amplius quotannis hunc in usum a nostris erogantur. Quae pecuniae sumina a Pontificis Maximi,Cardinalium,& piorum hominum benignitate proficiscitur. Hoc cum Orinthia in primis factum probaret, & Marci Antonij Columnae iiii,Caa dinalis sapienti sis:mi, luctoritate moueretur, qui medicina rum officinam multis abhinc annis ad aedes tuas aperuit, quae ijs tantum, quibus Sodalitas nostra iussisset, idest vii uersae paupertati, pateret, Matronas rogare aliquandiu

adcitim, ut di ipsae ad osus eius odi accangerenturi

10쪽

opes suas, operam,diligentiam, fidem, asiduitatem, poti

licebatur. Sed, quando minus ex lententia, quod cupiebat, euenire animaduertit,consiliti abiecit in vita,nouemque au. reorum millia nostrae Sodalitati nomine, re ipsa publicae .mendicitati legauit. Tantae illi curae pauperes ex Domini praecepto fuerunt.Domum refugij, quo perfugium es et seminis ad meliorem frugem redeuntibus, & Virginibus,quae ne ad impudicitiam prolaberentur, periculum eis et, quaeq. parentum,& cognatorum praesidio destituerentur,constitutam quam primum cupiebat. Ad eam rem septingentos a reos annuos dabat. Legerat enim apud , actum Hieronymum; Redime virgines, quas in Saluatoris cubiculum i . ducas, suscipe Viduas quas inter Virginum lilia, & martyrum rosas,quasi quaseam violas iniiceas: pro corona spinea in qua Christus mundi delicta portauit, talia serta compo- me.Eodem studio tenebatur aliquot Matronae nobiles, quς, IESU bone, quam inter se unanimiter ardenterque conspirauerant. Clementis Octaui Pontificis Maximi ,& Paret tis optimi liberalitas accedebat,qui Acciaioli ardes in Quirinali sua pecunia emendas curauerat. quid in mora fuerit, quid rem tantam distinuerit, nescio. Orinthia in febrem Ribito incidit, testamentum condidit, Sodalitati nostrae,

ut dixi item familiaribus suis, & piis aliquot locis, in priamisque maritandis tenuioribus puellis, quod haberet in no minibus,legauit. Opulentam fuisse Orinthiam constat, nihil tamen ,nisi perpusillum, ex amplislimis vectigalibus invictum,& cultum suum insumebat, reliqua omnia p:e, &praeclare collocabat. Zagaroli monasterium Clericorum Sancti Pauli Decollati Ecclesiasticae disciplinae obseruantissimorum hominum maximo sumptu aedificauit, rebus onis nibus instruxit edditibus auxit. In Templo Sanste Mariae

Maioris sacellum dotauit, patri, & patruo clarissimis viris sepulchrum,quo & ipsa inlata est, construxit, maiores silos imitata,qui eius templi canonicorum Collegio praedia, &redditus ingentes sunt largiti. Sacrarijs instaurandis, id- B a strume