장음표시 사용
41쪽
sint. Tanta est maleficorum in peccando Iicentia , ut Providentia divina nulla esse videatur. I 2 Quae tamen aliquando castigat post peracta peccata tum Maleficos: tum eo
rum Conlultores, ut duobus Capixiabus palam fietis Caput I. Matificor punit Quam grave peccatum sit maleficium sequvd omnia peccata videtur Comprehenderet nec ulla paena condigna castigari potest . Ideo misericors Deus sic illos graviter punit in hoc mundosve iniuinarie r sive Extraordinarie, ut duobus sectionibus manifestabitur .. Ia6.dc seq. Sectis T. ordiamia. ordinaria paena mulctantur malefici , cum Divina ordinatione per homine
morte violenta puniuntur. I 29 Solet enim Deus eos tolerare Iongo tem pore, ut convertantur, vel permittere incidere in manus hominum, qui in illos animadvertant auctoritate publicae vel privata : ut sequentes articuli manifestabunt Art-ων L. Auctovisato publica Ad puniendos malefieos tenentur Principes, ac Magistratus jure Divino , Ecclesiastico, & humano. I 3IIudices, si mali sunt, praevalet contra eos daemon, si poni, Deus illos printegit, & eis maleficos puniendos adducit: tum per se occulta providentiar tum per nomines instinctu pari,culari: tum d armones coactione singulari. I 32.& seq. Principes ad idem tenentur. Qui id praestiterit meretur gratiam apud Deum, & gloriam apud homines, ut exemplis probatur. Per utrosque cum puniuntur malefici , convertuntur plerique. intimur II. Auctoritate privata Maleficos puniunt ii, qui ultorem gladium accipiunt, dc ex odio, furore, aut alia occasioue eos interficiunt.
Quod aeeidit sine Dei voluntate a probante a non tamen sine Dei providentia . Ex eis alii mortem intentant maleficis incogitantes: ut qui occidunt delatos in nubibus , congregatos in arboribus , intromissas in cameras, transformatos in bellias. Uel qui dederunt
occasionem eorum morti oΛlii cogitantes, & ex professis inimici, Ii varie a maleficis vexati eos occiunt. Amici vero vel consulentes ipsos: vel Magi, & eandem artem profitentes in judicio: vel extra judicium pugna ludicra, vel funesta. I 38 Quae omnia variis exemplis proban
Sectio II. Extraordinaria. Deus non punit homines rina extraordinaria, nisi crescente numero stet rum, ec sceleratorum. ImQuare maleficos poena extraordinaria calligat, cum nulla spes emendati nis emulget, tunc Deus eos sat hanae tradit.
Qui illos vexant in Uita, de in Mortet ut sequentes articuli manifestant. Articulus I. In VPa. Sic puniuntur malefici, ut requiem nuI-lam habeant die, ac nocte. Die 3 quis
42쪽
vitam ducunt infamem , & indigentem , ac miseriis cumulatam . Nocte : quia vel ad sua maleficia exolenda r vel ad suos conventus perinunt.1 2Articulus II. In Morte. Si mors peccatorum pessima, pejor ma leficorum e quia ipsis apparet diabolus horrende horribili morte eos absu-
sumens, ut probatur morte multorum maleficorum . Citoque quia immatura morte tolluntur . Confirmatur utrunque exemplis. IUCUM II. Consulenter maleficos. Qui maleficos consulunt, & ad illos accedunt, puniuntur , Quia sunt vel Infideles; vel Idololatriae; vel Haere lici: vel malefici r vel inobedientes ,
Quoquomodo accedant ad illos, hoc est, vel ut a malis liberentur r vel ut Bona consequantur 3 ut duabus sectionibus notum fiet. Sectio T. Ad mala tolienda. Dum malis praemimur, ad Deum com fugiendum . Quare illi, qui consu-giunt ad Daemonem, graviter Deum offendunt, spe vana deluduntur, &gravioribus malis se in volunt: Quo- quomodo accedant , sive pro malis publicis, sive privatis; ut sequentes articuli patefaciunt. I 49 Araiculus I. Publica. Cum publica mala sint innumera, hoc in solo bello, quod omnia complectitur, demonstratur infelici exitu praeliorum , & obsidionum, cum fiunt Ope daemonum e vitantium Pericula belli per incantationem : ac confidentium armis incantatis. Qui exemplis comprobantur. Articulus II. Priva a.
Ut in publicis, ita in privatis malis ad
Qui secus facit punitur a Deo, di illuditur a daemone varie.
Quod variis exemplis declaratur. Sectio II. Ad bona consequenda. Omnes bona appetunt summo desiderio; ideo toti sunt in illis acquirendis, & augendis. Si illa a Deo non accipiunt, a daemone requirunt exitu infelici; sive petant spiritualia 3 sive temporalia 3 ut sequentes articuli patefacient. Articulus I. Spirisualia. Multi non gratias quaerunt, ut fiant Deo acceptabiliores; sed signa , prophetias , revelationes , extases , quibus fiant apud populum honoratiores, &in admirationem. Quae cium non obtineant a Deo, quaerunt a daemone .
Hi puniuntur a Iustitia Divina, Ecclesiastiea, & Civili.
Quod exemplis declaratur. Articulus II. Temporalia. Ostenditur miseranda sors illorum; qui a daemone pollularunt honores, divitias, ac voluptates.
Exemplis variis id testantibus.
43쪽
C eis o iretiis Disputatonis. Ex supradictis coIIuitur, ad Theol gum, non ad Medicum spectare ma
nciorum cognitionem , In quantum a Deo sunt, ut causa permissiva
Nam ad illum pertinet maleficiorum c mitio , ad quem pertinet ejus causae Cognitio, ut ex Λristotele initio suppositum est.
Sed ad Theologum, non ad Medicumspectat cognoscere causam Permissivam mesefielorum 3 eum ejus sit, &non Medici. Disputare de Deo permittente mala: de modo , quo permittit, de rationibus, quare permittit. Iudicare, an maleficia eveniant vel ad psnam, vel ad probationem, vel ad alium finem. Di ponere maleficiis affectos ad emenia dationem, ad costantiam, acco sormitatem Dei. :rgo ad Theologum, non ad Medicumspectat maleficiorum cognitio, ut ab illa causa procedunt.
Ideo ad TheoInum recurrendum est.
44쪽
RINCIPIUM igitur disputationum nostrarum sumamus ab eo , I qui principium, di finem non habet , quamvis sit principium Dev eitora
1ummum, a quo omnia prodiere, Deo, nempe, Optimo maxI prineipiummo. Qui res ab Misio, ut ait Huga Uictorinus lib. I. de Sacram . . P.3. c. I. Sic nothiam sui in homine temperaverit, ut δε ι nunquam , tam Σ quid esset totum, potuit comprehendi: μ quia esset , nunqsam prorsus potuit en rari. A quibusdam tamen non admittitur, qui non modo dubitant; scd etiam omnino negant, Deum esses &ideo Athaei nominantur, quorum quoivis.
Alii speculativi: Alii praelici dici possunt.
f. I. PRimi sunt illi, qui tantis caecitatis tenebris offunduntur, ut etiam ipsa recla. Alii speeul mante natura, divi eidem quasi de industria illata, quod, ipsa duce, & ' magistra, ignorare non possunt, hoc senescire fatentur 3 quamvis, ut aptissime dixit S. Paulinus Epis .a. ad Severum Sulpitium: Quod Deus es, Me omnis anima videat: ad hoe mor nulla ealiget: hoe etiam infidelium fides recipiat. Quae anima Deum non videat, sintra seipsam circumserat spirituales oculos ad , illa circumspicienda, quae Divinitatem intuentibus man i festant rcem signatum sitis per eam lumen vultus Domini, ut loquitur David Datast Qujd est enim vultus ille, nisi iuxta Augustinum in psal . demonstratio, qua utique tanquam perspicuo, ac evidenti signo ipsi impresso, & in intimis ejus essentiae recessibus indito, Deus seipsum demonstrat, &manifestat λ quaeque non apparere solum , nec tantum resplendere asseritur, ut bene notat Chrysostomus; sed signari, ad demorandum, sic illam animis hominum inhaerere , ut quasi impressa, de insculpta seipsam Omnibus ostentet, & prodat: nec ab aliquo ignorari possit, nisi ab co, qui oculos claudere , &malitiosa obitinatione seipsum excaecare voluerit Ideo, ut anima in Dei notitiam devenire possit, non indiget prodire soras, dc longius evagari; sed lix seipsa consistere , seque attentius contemplari: quia, ut ait S. Athanasius orat. contra Idola r Diυinae eontemplationir Um , istelligensiamque p4sidet , i aque sebi 'si ut via , se methodur quaedam non alium sed ex sit a n, hi didini Mentiam, apprehensionemque haurit, Opercipit. .
45쪽
. II. inae mens caligat ad Dei notitiam: eum in s illi facultar, ut prosequitur idem
Athanasius, ex iis, quae appa eus, Gur cognitsonem addis re, rerum naturaia veluti literis per ordinem, O armoniam Dominum Gum, eonditoremque indicante , O alιs a voce prorsante e B Ar enim eum M Deue , O hominum amari , eWalorque ----, quar conisidis I sed stamen λυ bilis , γ incomprehensibilis natura , εν altior Ommibae retas ta earis 3 M-o in eoeunsendose rata oraret, re quod ipse ex non ente adsentiam provierit: ille autem creatωr non β rideo rerum natiaram ita ratione in ruxit, ut quam vir per naturam sit invi bilis ,
ex προ ibur tamen es osci possis ι cum ram amrifex, etiamsin oeuli, non At, ex ope-νibus cognosatur. Haec ille. Sic mundus manifestat eum, qui ipsum disposuit 1 factura suggerit illum, qui eam secuι ipsa conditio ostendit, qui eam condidit, creatura indicat Creatorem. Qui, ut ait Mercurius Trimeg. in Pymandro cap. s. per fetulas in bis particular tibique Mundet, atque adeo se norum praestat, tit non intelligere modia; sed manibus esiam ipset, ut ita dicam, liceat attractarer Nam undique nostris oculis elus obversatur, seque obiicit, & inculcat imago; & nihil est in rerum natura, quod non aliquam praeseserat Divinitatis imaginem. Qua denique fides infidelium Deum non recipit λ seu quisiam hommum, ut utar verbis Arnobii lib. I. contra Gentes, non cum star priseipsi notiona diem primae nativitatis Intravis, mi non δει ingenitum, non Oxum; λαὰ ἐμ ρε in genisal
bur matrii non impressum, nori ivlium, se Regem , ac Dominum cunctorum, quaecunque βαι, modeνaιον - Quia, ut scribit Tullius lib. I. de legibus . Naua gens es neque tam immansiora, neque tam fera, quin non habeat edoctrina auricipationem quandam Deomm , cretiamsi noret, qualem habere Deum deceat , tamen habendum fiat λ Cum enim non trinituto aliquo, aut more, aut lege sit opinio constia tuta, maneatque ad unum omnium firma consensio, intelligi, necelle est , esse Deum, quoniam insitas ejus, vel potius innatas cogitationes habemus . De quo autem omnium natura consensit, id verum esse, necesse est. Cui concinit Simplicius in Epictetum c.38. q. I. Omnes homines tam barbari, quὰm Graeci, inquit, tam in nito superiori tempore, tum num 3 quamvis alii aliis rationibur, Deum esse censent εω natura, non homines n. Odo, sed se brutae animantes, Osirpes, O lapides , se denique omnia, quae sunι, pro sua quσque virili aes numen ressi esunt. Et tamen quod anima in seipsi videt, quod mens cernit in creaturis, quod fides in hominibus intuetur, hoc Athaei speculativi se deprehendere non posse, aut nolle dixerunt , quales fuisse Diagoram , Milesium, Theodorum, Cyrenaicum, Evemerum Te getem, Protagoram, Euripidem, & alios, memoranti qui quantumvis philosophicas disciplinas profiterentur, tamen Davide teste piat. I i. Corrupti sunt ,seis minabitia facti in studiis Dis. Quia, ut rectissime dixit S. Cyprianus lib. de Idol Ium vanitate: mees summa delicti, nolle coxnsere, quem ignorare non possi.
SMundi sunt illi, qui iusso Dei in eos λ iente judicio, & inducente impieta
te sat hanica in impietatis baratrum, &stolidissimam, ac quovis malo gravi rem exitii voraginem corruerunt ut si non habitu, actu saltem Deum esse inficientur. Certum est enim, ut erudite notavit Alexander Alen. I.P. qu.3. mem. a. Hominem ignorare non posse Deum habitu, quivis naturaliter laes ἐ-pressus, quo in Divino Masesaris nothiam prevenire potest. Et hoc praecipue locum habet in iis , ta litteras profitentur: Quippe, ut semel dieam, ait Clemens Alexand. Iib. actntes, homini, aes maximo aurem iis, qui vosantur in doctrina, O litteris , instu - ur quidam divinar instaris , qua de causa vel invis fatentur, unum esse Deum ab frateritis
46쪽
quit, vera Diυinitatis, ut creviurae rati uali iam ratione utenti non omnino ac penisue
possis alse di. Actu tamen Deum ignorare po Ie, praesertim lLsecundum inferiorem rationis partem, quae in contemplandi creazuris versatu per peccatum I de secuniadum superiorem per errorem a Deo aversus obscuretur; ut rectissime asserit Athanasius loco supracit. Hum uanam. - , ait, es ab initio vim i is Deo e-ἀι- ο - αι, qua Deum i -facile cernere possis e se tamen corporalibus commmciis non μα steriin; usque uIIam e e rebus extraneis admixιam h Geat eviduare sed bi tota ad , si d principio condita fui et aliar suo mersio in summam Divinorum Proruti MKυionem , ω ignoravitam , ωι m corporalibue valvraribus obruaetur , carnalibusue come mea tutacateat, or clausit oculis, quibur Deum comemplari poterar, essedi que fisa imaginatione malisMiisses agito , ω--as in e meficiis obturum has e, quaeson θων σα--μι. inibus verbis indicat, eos lumen sibi a primordiis inditum a miriere,qui exuperamibus eorum peccatis, per quae Oculus intellectus excaecatur,usque adeo obtunisduntur , ut naturalis vis, qua ad veri Dei cognitionem suapte ingenio submoveri poterant , per se minus lassiciens sit ad illam astequendam. Dum enim actibus frequentillimis repetitis eum ignorant, tandem in totalem ignorantiam cadunt, quae eos i Athalisnum detrudit, cic in extremam deiiciu impieracem: Cum, ut ait LTheodore ius in psal. i3 taec orba David optaan e Dixis tari any in eoia M. Furi me tam , i, radix metaris visae costume a M. Cum enems vis intemperantiae,ar fer i v ia addicunt, Dia memariam a mente proiiciumι. Tales lunt illi iuxta Apostolum ad Tiιum I., Romam. I. in conmentur favs D factir aurem uetaris 3 ec cum Deum cognoscant, non sicut Deum glorificant. aut gratias agunt/ sed evanescunt in coingitationibus suis s &Obscuratur insipiens coc eorum, dicentesque, se esse iam cs, stulti nunt.
A D utrosque proxune accedunt quidam, quos Athacis mixtos jure dixeris, qui
Deum partim speculativd, partim praetice negant. Speculative, qui aliis re-o ' a
Dus i peculandis intentia divinis cogitationibus mentem averrunt . Practicἐν quia et- imitantur si exterius saltem rectum rivendi latrem institusum ἰ Deum tamen agnoscere, & dein quidam ΜΘhitis honoribus colere negligam 3 quorum numero se inierunt quidam ex Medicis ψ anxid dico, quia cogit veτItas quos utroque modo ad hoc athaeismi genus devenire experentia docet. Nετ tu bemur Medici devoia, ac nisi τ M. enim eos sitii ει ι sed veneror, se colo. Speculative etenim eos ad athaeismum paulatim declinare certam em quia i tu spe lati. .
Medicis speculationibus semper occupati lapsu temporis insenssibiliter Dei cogni
Fatemur quidem, medicinae scientiam, etsi prout est practica inter mechanicas
artes numerαur , ut speculativam lamen in ordine artium liberalium quas homines Profitemur, nobilem tenere iocum φ nec tam humano i iudici partam, & longa expertentia conquisitam esse, quam divina inrtutatione commutat tam: cum a Deci ipso creata sit, &quasi caelelle munus exhibita orbis habitatoribus, ut monez dia
plena Eccles 3 de cecinia Perasal vus Poeta de Medicina , bis versibus.
47쪽
6. U. 7 Uod Ethnteorum disciplina commendat, cum non solum illustrissimos Philosophos Platonem , Aristotelem, Democritum, Thymaeum, di alios non ignobiles in hac arte scripsisser Non solum excellentissimos Principes, ut He metem, Melae Regis Damasci nepotem, Avicennam Cordubae Dominum, dc Cybelem minoris vetustissimae Phrygiae Regis filiam: Non solum potentissimos Reges, Saborem, &Gigem Medorum, Sapidem Arabum, Mithridatem Pon-U , & Apim AEgyptiorum illam meditari, di exercere nequaquam dedignatos fui sese, commemorat 3 Sed etiam semidarus scientia medica excelluisse asserit , quales Asculapium, & Herculem serunt, quorum primus Medicinae fuit peritis,nus rsecundus pharmaca multa adversus venena, Sserpentum morsus invenit: Immo Deos ipsos caeteris em inentiores, Avollinem, nempe, & Mercurium, quos prisci, ut auctores, & fautores tam nobilis artis, & scientiae hominibus proficuae singulari honore proscq banxu Vs x Dipsum illast triti auctoritate, & commendatione Religio christiana confir-
mat. Quae primo a divinis scripturarum oraculis hujus scientiae prosesib res co-Iere docet, non impio, & sacrilego honore, ut Ethnici, qui alias Paeonem in m dica arte doctissimum, a cujus nomine Paeonia herba nomen sumpsit, post obitum
in Deorum numerum retulerunt se Et ne otiosius esset, constituerunt Deorum Medicum ι Sed culto debito iis, qui a Deo edocti, re longo studio exculti de universis
hominibus bene merentur. Tum Apostolos,& apostolicos viros veneratur tanquam a Domino mistas in orbem, non ad tollendas solum animarum infirmitates i sed etiam ad curandos corporum morbos juxta insignem potestatem, & admirandam virtutem LMeae 9. ipsis gratis exhibitam ι atque ab eis diversimode ore, tactu, umbra applicatam aegrotantibus. Insuper Angelos hujus artis opus exercentes, & ad curandos infirmos speciali gratia deputatos suscipit: ut Raphaelem unum ex septem, qui astant ante Dominum,qui modo medicinae theoriam docet, dum virtutes piscis enumerat , sive ad fugandos daemones; sive ad toIlendam oculorum albuginem: Modo practicam exercet, dum utrumque Tobiam, &Saram sanat fumo cordis particulae super prunas positae, S unctione fetis oculis applicati . Deniq. Christum Dominum AEterni Patris filium adorat, caecis visum, surdis auditum, claudis motum, lepros Smunditiem, Ianguentibus sanitatem, mortuis vitam verbo, tactu, luto, modisque
admirandis restituentem tanquam humani generis Medicum, ut seipsum in Synago ga Nazaret Meae 4. O Uriae 61. verbis probat, di profitetur.
I. VII. ATtamen, ut sunt bominum ingenia ad malum procIivia, & cujusvis rei quantumvis bonae datur usus, Ecabulas ; sepius evenit, medicinam divinitus inititutam, & divinitus exercendam, artemque sancte traditam,& ab iis, qui sanctitatis amantes sunt, pie administratam, a quibusdam ex esus pro sessoribus non sancto, di pio, sed prosano, & impio modo tractari: quia dum toti sunt naturae operibus considerandis, & sui ipsius , di naturae auctoris obliviscuntur, atque ita paulatim a aath sismum ultimum, dc horrendum errantis, & excςcati ingenii praecipitium dila-huntur. Quis magis sui ipsius obliviscitur, tuam qui Animae immortalitatem negat 'Et tamen hoc faciunt quidam ex Medicis,utGalenus,qui in hoc inscriori mundo nihil putavit immortale,& divinum contineri ; a quo si hujus assertionis causam scisci-leris, videbis nimiam naturalium operationum spe cullationem hunc illi errorem in sillas .Nam in libro, que conscripsit: uod animi mores sequantur eorporis teperamem .ssi, fatetur, persuadere sibi non posse, in homine aliqua parte immortale esse, qualis a
48쪽
PIatone rationalis statuitur: cum videat in phreneticis, & reliquis deIiria patieniatibus laedi mentem mutato corporis temperamento, dc mortem inferr i extincto calore nativo: quasi calor nativus sit ipsius animae substantia, alioquin ignorare se ejus essentiam. Cujus sententiae putat, suisse Hippocratem 3 dc ideo in anima praeiater hujusmodi calidum generationi, dc corruptioni obnoxium, nihil immortale inspexit.
Ab his non dimentire videbatur quidam in tota serὰ Lombardia Medicis valde
notus hoc nostro aevo, quiri suis publicis praelectionibus animae immortalitatem negare non verebatur, suisque discipulis hunc instillare errorem, animam nempe , simul cum corpore interire; licet cujusdam protestationis, seu potids inanis distinctionis, ut dicunt, concinnaret suco, asserendo, videlicet, se haec ut phil sophum sentirer ut catholicum vero se quicquid Sancta Mater Ecclesia docet ereiadendum eredere: quasi vero duos haberet intellectus, unum , quo opinioni erroneae adhaereret: alterum, quo veritati catholicae assentiret Pari modo isti Deum n gant, quia continua mentis occupatio Circa Physicas , dc medicas operationes in humanis corporibus, in quibus rara, dc insolita naturae prodigia visuntur, summam ejus potentiae, dc virtutis opinionem inspirat, quae eo magis crescit, quo in dies prodigiosiora cum animi stupore cernuntur . Unde sensim sine sensu decrescit Divinae potentiae fides; de semper decrescendo penitus evanescit. Et d contra virtus naturae luasi summa concipitur, ideo tanquam potentissimae operatrici ea dantur, quae aieci omnipotente singulari providentia in salutem hominum perficiuntur 3 atque ita non Deus, sed Dea natura, ut mirabilium operatrix agnoscitur ab eius cultoribus, qui illam pro Deo substituere non verentur, quasi summum aliquod numen , a quo Omnia mira procedunt.
S. VIII. ΡRactiee vero se actaeismi erroribus insectos restantur, cum in medicinet praxi morbos omnes semper naturae, nunquam Deo tribuunt, ut videre est
in morbis maleficis, in quibus dijudicandis , dc curandis facile seipsos immiscent, et Theologos exorei stas, quibus insensi sunt, ab huiusmodi cognitione, de curatione longius arcent, quali mittant falcem in mesum alienam. Si enim rationem attendas, quare hanc sibi cognitionem, dc curationem asciscant: videbis non esse aliam, nisi quia putant nullum extare morbum, quia causa supernaturali , aut supernaturaliter agente procedato sed Omnes credunt a naturae deficientis e roribus provenire. Unde maleficos morbos negant a Reo, Daemone, aut male sicci diabolica virtute operante inferri posse: Quia Deum negant; dc Deum negantes negant etiam extare Daemones, dc maleficos 3 cum iisdem rationibus, quibus Deum a se abiiciunt, Daemones quoque, dc maleficos reiicere, necesse sit. Sed illos aApeccantes , dc ad pravas, noxiasque temperamenti, dc corporis dispositiones referunt: de tanquam enectus naturales nazuralibus remediis tollendos esse contendunt i atque de facto suis pharmacis tollere nituntur. Quare saepius Theologos irrident, qui Deo, Daemoni, Ac maleficis tribuunt ea, quae, ut alunt, natura sola facit, ec 'peratur, atque sacramenta, res sacras, benedictione s, exorcismos, totamque divinam, Et ecclesiasticam potestatem in Latium morborum curationem
applicant, quos isti Phylici putant sola vi lapidis, herbae, ossis, aut similium qui Gquiliarum ianari posse, di debere. I. I X. AT immerito hanc morborum malefieorum cognitionem, &eurationem quasi scientiae medicae opus sibi vindicant, dc perperam usurpant Theologorum Exorcistarum ossicium, cum salsissimo nituntur fungamento 3 nempe nullum exta Brogu. Alexieachon. Λ 3 re
uinlefieorum cognitionem usurp nis
49쪽
s Disput. L De Deo, ut causa Maleficiorum.
re Deum, Daemonem, & maleficum & ideo nullum morbum ad illos refere dum esse; cuius fallitatem ostendere facile possem, si athaeismi errores eruere, &Athaeis arum dogmata veritatis arietibus destruere mens esset; sed quia illud instituti nostri ratio non patitur, paucosque esse Medicos putem, qui ea de causa sibi
maleficorum morborum cognitionem tribuant, quod Deum, & causam super naturalem extare non credant 3 ideo ad Medicos illos, caeterosque sermociem comvertimus, qui ex divinarum scripturarum auctoritate, universalis Ecclesiae oraculis, sacrorum Conciliorum canonibus, Sanctorum Patrum doctrina, Philosopho rum consensu, moribus, & institum omnium nationum, naturae ipsius instinctu Deum noverunt, & Daemones, maleficosque es e fatentur.
γ Hoc enim immobili, & firmo poliis fundamento dicimus, Deum morborumo . maleficorum causam este, non efficientem, sed permissivam. is inutidis' Omstans eli enim Theologorum sententia, Omnia, quae in mundo fiunt, evenire
fiunt, pro ee- non quodam fi uctuantis naturae impetu, aut tortuito causarum concursu, ut alias
βμ' ' censuerunt Democritus, Heraclitus, ct Epicurus de rege Porei, teste Lactanti A Dei eolua. IVI. de ira Dei e.9. γ l . Sed insallibili Dei gubernantis voluntate. Qimenta ad xς eum pertineat, non solum res secundum substa iam producere3 sed etiam dirigere in suum finem iuxta divinam rationem, in eo quasi in summo omnium principe consistulam, sequitur omnia eius imperiodine subjecta, nihilque sortuitum, aut casu te ab hominibus fieri posse, quod vel emcientis: vel permittentis elus voluntatis finibus non circumscribatur. s... ' incit omnia bona, nec elt aliquod bonum in rerum natura, quod tanquam manans e fonte rivulus ab esus incomprehensibili bonitate non oriatur r cum initium, incrementum, & consummationem det operibus bonis , quae intantum bona sunt, inquantum ab eo sunt, atque sacris eaus influxibus plus , mianusve participant..itiis ' i', Permittit aliqua maIa, ut testatur Amos Propheta cap. 3. Si eris malam in eiurum re, auod non fecerit Dominus: quia ad austhiam Musspcciat inducere mala poenae , quibus impiorum petulantia coercetur: Et ad ems providentiam omnes singularum causa rum desectus permitterer ut sunt mala culpae, quae ab hominibus perpetrantur. Nam sic disponit omnia suaviter, hoc est, ununquodque secundum convenientem naturae suae modum, scilicet, naturalia naturaliter, & necessario: liberavero Iibere : Iibertati enim suarum actionum relinquendi sunt homines, quia suae creationis primordiis liberum arbitrium acceperunt: ut communis omnium Theologorum schola testat ur. Milefiet, Quare, cum maleficia, quae daemones,& eorum assectae quomodocunque nun νwdet unx cupentur, vel seipsis; vel rerum naturalium adminiculo in dies malitiose operanei h ἡ δ' sur, Inter bona connumerari nequeant ι sed in malorum serie supremum l Cum teneant 3 non ad Dei voluntatem em cientem e sed ad permissivam rein
serenda sunt di per consequens eorum causa non essiciens, sed permissiva dicenda eli. s. X.
o. . , i Π T certe, si eorum tantum causa emciens est, quae ipso vel operante, vel man-iPNon ope. Iu dante fium, ut omnis Phola testatur, quis audetat asserere maleficas opera- nec tiones ei tribui debere, cum eas nec per se faciat: nec ab aliis fieri velli λ - - δμμ' ης 'in enim per se maleficia facere, magicisque operationibus se immiscere potericis, qui seipso summe bonus cum sit, hona novit, mala non novit notitia approbationis p idest, mala culpae facere non novit: quia clim sit bonus per essentiam, non potin ullo modo ad malum deelinare. I deo sicut non potest non esse benefi--S, ta ori Potest esse maleficus, neque maleficia quoquo modo operari. Et oconcursum sutura non deneget, dum perficiuntur, 'hunc praestat ,dam actionibus
50쪽
Antequam committantur, ea non &
eooperami humanis, prout physicae sunt, non ut mali iosae quod postea latius explicabitur. Sed quomodo per alios fieri velle poterit, cum Divina ejus Voluntas in eo, di in bis semper retatur in bonum tanquam in proprium oblectum Θ In seipso alti volt, nisi stipium p Si enim est summum bonum, nec aliud datur majus bonum, seipsum necestitio veste nec aliud velle potest . Unde citisti no impetu voluntas illa primario, ut ait Scot m IIens. tendit in supremam, de infinitam bonitatem . quae totum ejus implet astectum, di terminat amorem. In nobis quid aliud petit, quam bonum λ Et quid vult, quod non redoleat bonitatem pnam ait Paulus I. Trussat . Hicesi voti v x Dei coctificatio nostrae quae omnia peccata excludit, relato sinu complectisur virtutes, &Opera bona, quibus homo per quotidiana gratiae incrementa pro litis accedit ail summum bonum . Ideo ea non vult, quae bonitati, di sanctitati ad persantur: ut suiu omnia peccata, de maleficia. Quare, cum illa non faciat, nec fieri velit, sequitur, Eum malaficia peris Seda permie mittere, ut totius disputationis contextu demonstrabitur, ostendendo : Quo- ο, ἶ- .. molo ut causa permissiva se gerat antequam commitrantur: Dum committun- se habeat tur Et postquam commissa sunt .. Nam antequam committantur , non vult, sed prohibet: Dum committuntur, permittit, vel impedit. Postquam commissa iiij sunt, castigat, & punit: Quod tribus partibus palam fiet. Duin C -
EA est humani generis hostis proditoria consitetudo, cum homi es ad ma- 14lum conatur impellere, nunquam illud revelata facie exhibere: sed fem- Damon semper contegere simula a boni specie , atque ementitis titulis adornare, ut sub mal ulli peeiosis velamine amorem sui ingerat, non horrorem. Novit enim, Omnes hipi, i, ut' malum fugere, bonum appetere o neminemque, ut monet philomphicum axi ma I. Ethis. in malum intendentem Operari: Ideoque fucarum boni simulacrum,
sub quo malum delitescit, intuentium oculis offerre solet, ut sic facilius desipientes decipiantur. Hoc videre Iicet in tanto peccantium numero, in quo nu IIus est, qui aliter in Pereatoris scelera prolabatur, quam sub vana, & fietitia larva boni apparenter convenienis i v . tis. Quid prima fronte speciosus, quam meteris praeesse, bonis affluere, potiri deliciis, optatis perfrui voluptatibus, di laetam inter opiparas conviviorum mensas vitam ducere Θ Et tamen sub apparenti illo fuco miseri homines ad superbiam, avariliam, Iuxuriam, gulam, caeteraque flagitia invitantur, & propelluntur a daemone, qui eadem arte quos prodigos vulI, liberales esse findet . quos optat ira cundos, docet esse magnanimose tenacitatem appellat mrsimoniam: vindictam generositatis nomine cohonestat: & vitium virtutum coloribus adumbratum o trudere non cessat iis, qui in malarum abyssum praecipites ruunt: ut bene admonet D. V regor. lib.Io. Mora I. c. 6. in C. D. I Eundem deceptorium morem observat, cum Magos, Incantatores, & uni' i sversam Maleficorum turbam dementare , dc ad maleficia incitare desiderat . Malefieis Non enim maleficas proponit actiones tanquam maIeficias sed ut miras , &insolitas naturae operationes ostentat . Neque artem , qua peraguntur , vult
esse magicam ς sed occuliam selemiam , Et dignam , quae ab iis, qui subli. inundax.miori spirisus acumine vigent, addiisatur . Unde plures ex hominibus nimis Creduli hanc artem perdiscere, filii Ias exercere operationes contendunt . Quis ' enim nolit, artem maleficii adipisci, quae mira, & inlothadocet ' Quis non aveat modum scire , quo naturaIes producuntur esse has sua excellentia , &dignitate communem mortalium captum praetergredientes Qui non quaerat