M. Vitruvii Pollionis Architectura textu ex recensione codicum emendato cum exercitationibus notisque novissimis Joannis Poleni et commentariis variorum additis nunc primum studiis Simonis Stratico 4.2

발행: 1830년

분량: 317페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

291쪽

TH TI

lieos illos appellatos, qui scenae musicis instrumentis inservirent. Quillam thrmelen artum dictam volunt a mulieris nomine, quae prima Saltationem in seena docuerit. De titymele vide, si est tanti, Budaeum in Pandect., Ludovieum Vivem mi Λug. de civ. Dui

THYROMA. Lib. iv. eap. 6. Ilai. Uscio. Gall. Huis. Graecum vocabulum de quo Suidas,

Synonyma liam, et fores portaruim significant: pro cardinibus lignove sortiam usurpatur tib Beg. II. cap. 7. Idem sere est quod quod vocabulum secundum Crain-Inaticos, domus portam Oignificat, πύλη ero urbis, quod observavit Thula dides Craecus interpres, cuius verba, Θυ- ραι τοῦ ei, sere Iide Pollucem lib. i. cap. d. tibi περἰ μερων οι καί de ρ tri u simus et Portarum. Ceterum notandum, apud Vitruvium lioc loco ille roma omnia eaomplecti, quae ad Portarum ornamen tum spectant, sint e lapide, vel e materia.

TRYBDI EUM. Lib. v r. cap. IO. Ital. Passotto. Gavi. Lbi de Cra corum domibus : Hic iant m locus inter duras irentias Θυρωρεῖον Graec' ν-ρ Iliatiar. Baldus: Auctorem Graecum non habeo qui lioe vin abulo utatur, et qu id mirum est, nec ipsum Pollu-eem. Quid fuerit, ii se Vitruvius docet: cum , nempe, inter vis Portas. Cerio του , hoc est, ianit re, ostiariove, sari uiu est vocabulum, inter duas siquidi in portas ianitoris dirat eulit dum, quod ipse Pollux lib. i.

cap. 3. το ζου ςDικμα appellat. Partem vero hanc ab eodem πυ- λανα dictam arbitror et Θυρῶνα. Flegans thyroreum videre est in nula . Urbinate . quod inter duas iamias est , ut itruvius describit , primam scilicet regiam, et illam per quam est introitus in Peristoelium. Si um et se

main partis hujus liabes in ipsa Graecae domus Ichnograpitia, quam tibi diligentissime linea tam exhibet Barbarus, ubi observabis, ad laevam introeuntibus esse ostiarii ipsius cellam, a quo ostiario, ut dieebamus, vesti hulum ipsum nomen accepit, ni fallimur, apud Grae

infra, et malaxae et tomicac ete. Baldus: Ad loel hujus intelligentiam satis

ea e se Possunt, iiuae in verbo muta-xa a nobis allata sunt, quare bie devocabulo eiusque vi et origine tantum. Tomice sano Graecae originis videtur vos. ait, Suidas, Aer: ζον

thomini tenti funiori n. liine apude iamdem Θωα ettis vel etiam incire funiculis, vinculis coercere. Latini Craeca, ut liniuitur Grapaldus, aspiratione reiecta, pro iii inge tomicen dixerunt. Idem sero uermolaus in Clossematib., cuius verim: Tomex lib.

tur quidem, sed a Graeco tamen videtω Oritim, idest, ἀπὸ quod Furtum signiscat. In castigationibus vero: Vomice moris Finiarum circumlita I scribendiam toniice, tituetusta et Romanvi exemPluria. Ous uerbi et Vitruoius in Archiloctum m minis , Pro reue ac funicum. Haec Hermolaus, cum quo sentit et Turne-bus lib. I. cap. 27.; ita enim scribit :

292쪽

Thomicos autem l originein secutus spiravit ex Farto restri sint, e SP-to tortae, quas Graeci Mμιγγας -- cani. Duque Derbiam est, ut Flaccus

de arte Poetica loquisum Graeco f-- te detortum, et in Lintinam formam scium. Haec Turne is. Quiuam magni nominis , ac si Graecum esset vocatulum, Teutae r scribunt, quamquam apud nullum Graecum Auis utorem ea forma liabeatur. Pallad. I. i.

c. I 3. de re nust. licet ab hoe Vitruvii Ioeo indilbitato acceperit, declinationem mutat; scribit enim: Et bimis inter eas Perticas dirigemus, tomicibus a

ligatus. Philander, in animadversioni. hus ad hune auctorem acutissimus, ait: M -mquam legioso tomicam Primuissexione, nisi his locis re apud Plin. lib. XO. CV. Io. codicibus u-1us est depravatis utriusque auctoris: et eerie Plinii emendatiores textus, non quidem tomica, sed tomice praeserunt. Vitruvii vero lectionem corruptam e3Seibi docemus, ubi de malaxa lit sermo. Tomicum, nescio qua fretus auctori late, appellavit Sipontinus. Ait enim: δε- micus restis napi sise Fario le- inter torta, si o ρuDillus antarii militras e conciso cannarum canui, ne restis Mediatur. Quid autem sibi velit eum hoc pulvillo, concisove cannarum canapi, Prorsus ignoro, nisi sorte tomicen acceperit pro tomento. Et sanea quibusdam ait tomices appellari pulvillos, quos in collo habent animalia,

ne reste laedantur. Unum esto, ESSetomicem laniculi speciem, quod post Vitruvium, Plinium, Palladium, ipse

quoque docet Columella lib. xa I. caP. 32. Deinde, scribens, fasciculos omicemimea aut iuncea ligato. ΤΟ ΝΛ. Lib. I x. cap. Q. TONUS. Lib. x. e. IS. Ital. T, no. Call. Ton. TOPHUS. Lib. 13. e. 6. Ital. Tu

ges.

TOPIL M. Lib. vii. e. S. I lat. Fac sini. Gall. Parsages. De ratione pincendi in aedilhetis: Ambulationes Dero Propter vatia langit inis Darietatibustoρiorum ornare v. Et paulo post: non minus Troianas pugnas sine Ut sis errationes et topia. Baldus: Omnessere Pro opere topiario exponunt, ex arte scilicet illa, quam topiariam appellant, quae mirabili industria arbuseulis et fruticibus, sed buxo imprimis, varias indit figurarum effigies, puta Vasorum,

pistin πρellatur funis, quo lignumi olearii nempe torcularis i alii ruri De Iiae re ita Hermolaus in Glosa matibus: TUiarium vias fortasse a funiculis, quos in oleo terendo circuminligatos instrumentis illis, to a Graeci tracant. In trochlea quoque partium tritim, unam to is ameliarit, ut aum x. Topiariam meciem Vistia ius Graeco Derbo usus, tῬia denominaoit lib. V. Pausamius etiam Grammaticus restes ait tuta dici. Haec Hermolaus, qui quod asserit de partibus trochleao

apud Pollueem, non habeo. Τοπειον, το πίον, ait Suidas, unde et Mσ-μιυριν ταπι εοις lanibus aut restibus viniscire. Hesychius quoque: et Irtia, οπλανέα ς, te reis Toρ6a na- Dium armamen vi unes restes, rudentes.

Eadem sero iterat Varinus Topiariam artem dieebant Latini, et topiariam sacero. Topiarios vero servos ipsos huiusce artis perilos, Plin. lib. XV. c. I l.

Salisarum genera topiarii factarit. Item Cicero ad Quint. fratrem, Toρω-riam laudassi, sta omnia conoestiuit hedera. De hujusmodi servis African. L. cum quaereretur. sin. de leg. 3. inquiens: Topiar u enim ornandi, saltuarium autem ruendi custodiendiquon reis fundi, quam colendi causa μα-

293쪽

ratum esse. Itein lib. instrument. st de instr. , et instr. leg. Topiarii Servi ab Uer e tutario, auod φsi Iacere scisint, ineati sunt. Ad quae verba Turneb. lib. xviii. cap. 23 TViarium Vtis alviis, quae a funiculis nomen Obtinuerunt, quibus fulices et arbusculae tonsiles, in animalium avi rerum historias , luculenta MarietUle assimilatum religataeque, et multis hinc inderelisentur locis, torquentur, sectuntiamque ad repugenda quae ludunttir --rmn et animiansitim argumeno. Plin. I. LVI. cap. 33. de cupresso: Trahitur

etiam in pictistas vere historiali, Denatus Clonesoe et initiones rerum, tenui folio, breoique et inrenti, Sustem

Mestiens. Stuporem facit, Craecum verbum eo sensu apud graecos nusquam inveniri usuri atmii. Dubium certe est, uirum a 'rοπίοις suniculis, vel aidest locis, factum sit verbum. Hi quos induxi auctores a funiculis topia arbitrantur nomen accepisse. Alexander vero, Gen. dier. lib. iii. cap. 25. Sipontinus, et alii quidam, aliam amplectuntur sententiam ; a lopis enim, idest locis, dicta volunt. Ego, si quis me iudicem cupiat , pro istis pronunciabo ex iidius

Vitruv. testimonio, affirmantis, ab certis locorum Proprietatibus imagines exprimentes. Pingrantiar enim ρOVIM, promontoria, li tora, flamin Ontes, euripi ele. Haec loca pingi possunt, inpere vero topiario singi nequaquam. Nec parum ad rem saeit, Vitruvium de picturis eo loci agere, non de topiis. II die quoque pictores in eiusmodi locis haec et similia, i Paest appellamus nos in quibus Belgae multum valent, diligenti, et eleganti manu depingunt. Hi ergo contineri non possum, quin Plinii vertia ex lib. X xxv. cap. ID. lit e

transferam ; mire siquidem ad rem sa-ciunt. Ita vero habent: Non fraudandus L ius D. Augusti aetate, qui Primis instituit amaenissimam Parietum Picturrim, Milias, et Porticus ac tutaria Mera, Iucos, nemora, collos, Piscinas, eurim' amnes, linora qualia quis Ῥttiret, varias ob ambrilantium

vectes, aut naMeantium, terraque Pitilias adeuntium mollis titie Dehiculis. Iam Piscantes, aucuParate ust, aut ι - rites, aut etiam Pindemiantes. Sunt

in ejus exen laribus nobiles Pam-stri accessu villae, succolantitim ve-cie mulieres labentes trepidaeque fer uritur plurimaeque Praeterea tiales aris tiae facetissimique sales, idenique subdialibus, maritimas urbes stingerct instituit, blandissimo amectu, minimoque impendio. Ilaetenus nobilissimus auetor de Imdio pictore festivissimo, agnoscas tu qui legis, manum rapuit scriptoris diligentia, cui libentius indulsi , ut videres, a fide non abhorrere Vitruvium, cum ea, de quibus agimus. seriberet, ad bujus Ludii opera, oculos, atque animum retulisse. Haec ille. Isaac. Casauhon in Spartian. Quid sit tutarium mus apud Plin. , ι et herbatularia apud M. Tuli. topiariam Iu-core apud Vitruv. Varietaribus topi rum On se et ρer ivium Pingere, ignorat hodie nemo. Funiculis totum

opus dirigitur: iisque adeo plurimum

artifices topiarii utuntur, inde nomet arti: Nam romisν Graecis restis aut su-nis. Claud. Salmasius ad eumdem e neusngere tantum, sed pingere Per topia dicebant, ut apud itruvium, qui bel

luas, arbores, homines, antra, portu , et alia id genus, variaque et minuta, opere topiario exprimebunt. vulgo dicebantur; nam ἐμπος est varia et minuta merces. Hinc rit-pulae apud Cic. in epist. ad Atticum .

xv. epist. 26. et tamen haec ρωπαγμα λιαrmulae Midetur habitura celebrem satietatem. Quam vocem vulgo deducunt απο του μίπων , idest virgultis . omnino male, cum ἀπο τῶ lacta sit. Hine etiam ἀωri etsi Gra

ci ponunt quod varietate ipsa pulchrum

est.

294쪽

TORCULAB. Lib. v t. e. s. llat. boribus acculit, ut dum scinduntur ea. Lo strettso dia talio. Call. Usmir. rum pars, quae circa medullam est, qu

TORMENTA. Lib. 1. Pram. Ital. si lutei mi ab albumine, a molliori ligni

Macchine di gue Na. Call. Machines Pario separetur. Quod autem ad torulum de gurrre. Pertinet, apud Plautum legimus in Am-TOIlNUS. Lib. I x. eap. 4. x. I. R. Plii tr. Mercurium in Prologo dicentem: Ilai. Lac orato a torno. UML Facon. Tum in o miri autem torulus ine-ne , fiu au muri ru atra' usTORQUEBI. Lib. ii. eap. s. vii. I. Sub Petiam. Ital. Torcersi. Iall. Se murment r. Sed hoc ad Vitruvianum lorillum ni-TOR ULUS. Lib. ii. e. 9. lial. hil facit. Utique in emendatoribus e sua. Call. Atibour. Ita qui his inesti licibus troclinium, non loridum legi inutilis ii Or, si mρον tortuum, non asstrina ut Cranimaiiei. IIaee Baldus. Patiotiar in eo mori famem. Et in se. Claud. Salinasius in Solinu in p. io 3. . rius: Gocto torum ete. Baldus: Est Ad intestina opera, et minutiaria sa- in plantis torulus, ut ait Barbarus, Parsicienda, mediate tantum lignum sumea cor last tertia. Philander autem prothatur. Ideo dicit Vitruvius: Oecto ω- torulo intelligit ρartes medullast ρνα cDirum ex eadem arbore, ad instestinant Oros, quas archilocti l auel ore Tliem νera con uratiar. Vide celera uuae phrasto lib. v. de Planiar. hist. au- retulimus in notis ad liunc loeum Bel serendas praeciseiunt, ut quod spissis-igae nostri liane ligni partem, quae a simum mollissi tinquin materiei sit,ilabris diligenter aufertur, quia facile tantiarn relinquam1 . Plin. lib. xvi. eap.iputrescit et teredini est obnoxia, vo-33. dat arboribus, veluti animalibus eu- cant Spint. Κilianus n let athurnum

tem, Sanguinem, carnem, nervos, ve- L line interpretatur, et sane magis con-

ias, O va, et medullas. sed et adit es, venit colorem cum ovi albumine, quam quae Pi ima post corticem pars est abstuleo. bida, et ideo a colore alburnum dicia, TORUS. Lib. iii. cap. 3. Ital. ut hae mollis ae pessima, etiam in ro-iro. Gali Thorae. . De tia Plintho, relι-bore, facile putrescens, teredini obno-iqtium dioidatur in Partes quatuor, s-Zia, quare εemper amputanda. Idem se- atquμ sivorior eorus quartur. Baldus. xe Alberius lib. ii. cap. 7. MirumsQuid sit in basi torus, apposite decla- hanc eat neque Plinium, neque alium rat Barbarus. Tortis cle. Unicum ha- Latinae linguae auctorem, hoe voeabit . boni torum Tuseantea basis ei Dorica,to torulus esse usum, uno Vii luxio ex jsed et ipsa apud Vitruvium Ionica. At-Cepio. Latinum fuisse lamen, nulli du- tka vero duos, superiorem et inseri bium I nec Latina lingua pereunte, pe- rem, quorum superior I miror P t, ins viii. Etenim nos vulgo pro ooi luteo trior maior inter hos est ipsa cum suaquam Partem Graeci CL 1 soan. lioeicavitate Sentia, imitari aut ein hos pul-e4t, auream dixerunt, alii vitellum di- vinos appositos, ne Scolia frangatur, eunt, ovi torium pro torulo api,ella. milli dubium. Eamdein vocem habemuεmus. Vidutur autem in planiis meia ilib. x. e. 38. . ubi legitur : Constitue Pl Oricum esse vocabulum, ut quemad-itur in ea i lignea turri urieturia mamoduin in ovis densior pars, tia etiam cluna, qtino Gyaece dicistia', in Plantis dieatur. Est autem torulus in qua collocutatiar torus Perfectus diminutum vocabulum a toro, quini par.im torno. Quid significet eo loci to-tem in corporibus iii iisti rem coinpa- rus, liaud satis Falet, sorte lectum de Litoreinque si isicat. Multis autem ar- notat, eui innitebatur aries, ego P

295쪽

toro libentius legerem trochos, hoc est cylinder, quod videtur colligi ex Ile. rono Mechanico cap. I 1., ubi de ma-xtino ariete latrantio, etenim Post multa liaec addit: Sciendum atitem est, Arietiιm alii quium a virorum multititillae Deguntur, juxta quorumdam antiquorum mechanicorum vinionem, alii Mero a contrunitontibus lignis distenduntur, aliiquo domum suster cylindros PI OPelluntur. Item Ammianus: Hanc ita putidam molem, rotis et Iunibus regens nine Usus intrinsecus miles, Ianguidiori murorum ρarti Diribus admoret citis. Lipsius quoque o Colmariensi Chronico liaee suggerit. lib. maeliin. m. Dial. r. Trabs ham sver quaedam inst timenta jacuis, quo facitissmODerctur. Idem sensitae videmus Bar. barum, qui locum ivine vernaculo ita reddidit: Poneoasi anche in eua lumachina arietaria, det a dia Greeicriodochi, nella quale si Poneoia tinbasione, O morella, futto at toruo, so-ρ ii quale era ρosto r ariete. Proerlindro itaque legimus torum, Pro quo troesium restituendum a re alienum non judicamuS.

TRABES CIRCUM CLUSAE. Lib.

TRABES. Lib. iv. c. a. Ιlal. αὐ- chitririe. Gall. Anchis ναΤRACIII LO S. Lib. x. c. 35. Para luaedam calapultae. Tracheli sucularum Ib minutu xx. Baldus: In corruptis codicibus , inter quos Iucundianum annumero, et illum qitein in Germania editum saepe nominavi mis, loco tracbeli, portentoso quodam vocabulo legimus Carchebi, liaud emendatiori usus est Caesarianus, apud quem legimus Cartibi, et in expositione: Gν-tibus non Carthebus, tit corruρω D-gitur, Hoc Cartimum, pro quo CarlLbulum. Latinum est iocabulum, mcnsumque denotest lvideam quadratam, altera Parte longiorem, ut P irro attestatiar in lib. ι te Ling. Lat. Sunt

iditur asseres quidam mensula De , in quibus aliae suctilae, mi elo a ionem GPressionemque machinae, quiast Cum res sit imoris, haud stra facile manu tractari Possit. Ita C ille, qui non qui dem Latine, ut nos vertimus, sed Se mi iactare, imo plane lyarbare ε ripsit. Turneb. lib. I i. cap. 4. errorem vidii, et emendare conatus est: ejus verba sunt: Carcheli suculariam. Hic tra-l Meli, idest, colli sticulariam, imm-diam auguror. Collum utilem est, quia sunt Waciliores. Huius metalem secutus est Barbarus. Nos aliter locum luxatum sanitali restituimus, nemiis pro carcheli, earehesii sucularum scribentes, et Fane a vero sensu Turnelius aberravit, nec animadvertit, suculae collima, quo parte graciliores fiunt, x I. foraminum esse non ivisse. Ceterum cur itruvius suculae carchesium dixerit, Palam est, imaginem imitatur. Carchesium ergo ainpellat paretem ipsam suculae, circa quam

lanis ipso duetarius involvitur, disi inguens nempe ab ea quae in axones uint rim lite altenuatur parte.

TRANSTILLA. Lib. v. e. II. TRANSTRA. Lib. iv. cap. a. V. I. Ital. At iccitioD. Call. Entruit. Transtra et cur oli. Baldiis: Quae sint transtra, ita doeet Festus: Transtra et tabuiactnmium dicuntur es tigna quae α ρα-riete in pariet m porriguntiar. Quod autem ad naves seu triremes perlinet, saepe apud Poetas. Virg. I eid. s. .... Fur it immissis Manus habenis Transrea Per et remos, et Pictas abiete PVPeS. Sunt autem tabulae ipsae trabesve in triromibus transversae, super quas ipsi remiges sedent caduntue remigando, unde considere transtris apud eum

dem. De his nihil Vitruvius. Ceterum

296쪽

ide his, de quibus agimus, ita Philander: Trabes sustinentes cuneolos dicuntur transtra. Barbarus vero: Transtra friail D an et sact trabes, 'catenae

Dulgo dicuntur, atque illae sunt super quibus trabes quiescurit. Clarius dixisset super quibus caii terri quiescunt nostri planas appellant, quae vox trabes illas ab arrectariis distinguit. Tota tra-hium tecta sustinenlium compositio, ad trianguli aequieruris formam redigitur, in qua basis transtrum, crura canterii callietus vero arrectarium, quod ipεum columen sustinet. Quod autem dixit Philander secundo loco, transtris capreolos sustineri, Perperam dixit ; arreelariis enim, non transtris innituntur. Si eniin transtris insiderent , saligarent illa et frangerent. Ad liaee notandum, in aedificiis non tantum ira.

,es canterios sustinentes et lecto seris

vientes, diei transtra, sed et illas omnes, quae a Pariete in Parietem , ut dieebat Festus, porrectae, contiSnationes sustinent. In inaeliinis quoque transversariae trabes ulcumque, Fcu ad ba-aim, seu etiam ad tecta pertinerent, transtra dicebantur. Ita eniin Vitruv. exponens II egetoris Burantii testudinem lib. x. cap. 2O. Da svra transtrorum Planitiem, quae sUna basim fuerant, Postos erant erecti ete. V cabulo imminuto pro trabeeulis usus est eliam Auctor noster lib. v. c. I a. D inde inter eas ex transtillis inferior pars sub aqua exaequanda st ραν

gan M. Transtra Graeci ζυγα, idest iuga oppellant, Germani Sirer balten, idest,

TRANSVERSARIUS. Lib. u. e. s.

stello triarerm. Gall. Trapers. TRIBUNAL. Lib. 1 v. cap. 7. llat. Elo aetione, Ponto, colle. Gall. Elocvr-tion, ter tro. Quae sine cellia sunt, fribunal habent, et ascensum et stiae dia- metiri tertia in rc . Baldus: Loquitur de rotundis aedibus monopteris, quae

sIne eella sunt. Quid pro tribunali hoe

loco intelligendum, non declarat Phi-Iander. At Barbarus in haec verba: Tribunal hic intelligo aliutidinem ibiam ad quam Per gradus ascenditur. Tribunal itaque accepit pro ima templi a solo elatione. Hoc enim vocabulo quivis locus excelsus apud Latinos dicebatur, unde et cespititia tribunalia, quae milites e cespitibus ipsis imperatoribus colloeuturis excitabant. Qua de re Plin. in Panegyr. Decora facies Constitis, multa post saecula to natoiridi cespite exmιctum. Ceterum de tribunali Praetoris, iudieisve, loquitur

auctor noster lib. v. c. r. , ubi de Basilieis. Abunde quoque Budaeus tu annot. in Pandect. ox lib. prim. de iudieiis. Erat et tribunal illeatrale, de quo Vitruv. lib. v. cap. 7. de liis Li. psius in Amphilea r. cap. II. Erat aut m sumestum, iando editor rudorum si e Praetor Fectabat. Unde et Praetoris tribunal a Soetonio in Augusto

TRICEXARIA FISTULA. Lib.

TRICII ALCA. Lib. iii. c. I. Vide Dictalca. TRICLIMUM. Lib. vi. o. S. Ital Triclinio. Gall. Salle is manger. Tricliniorum quantu latitudo fueris. Baldus: Triclinium Craecam esse Vocem nemo ignorat τριοδ ον dicunt. Si per tam licerci, verteremus trileelium, ait ibus igitur Hilauc, hoc est, lectis, sa-

Plii lat,der merito Servium sugillat ita Scribentem: Ansiquos stratis Dibus lectis Ca nare solitos; errareque eos, qui triclinium dictivi ipsam Basilicam aut cenationem. Ostendit enim halluciliatum

297쪽

esse, tum ex hoe Vitruvii Ioeo, tum ex auctoritate Cieeronis, Quintiliani et Valerii Maximi. Certe locus ipse triclinium dicebatur. Quamvis, ut ipse

Philander notat ex Varr. lih. III. de re Bust. cap. 13. pro discubitorio seu accubitorio lecto aeciperetur. Scribit enim: Erat lactis celsus, tili triclinio msuo, coenabamus. Item l. I. c. 59.

In quo quidam etiam triclinium sternere solant coenandi causa. Ad quod iaciunt et ipsa Vitruvii verba c. X. l. 6. Uu faciliter in eis tricliniis quatuor

stratis. Λ eommuniori igitur usu nomen accepit. Quaedam nos hae de re in verbo oecos, multa et pulebra Philander, plurima et pulcherrima Μereurialis lib. i. de re Gymn. Cap. 11. Veterum tricliniorum imaginem quamdam habemus in Monachoriun coenaculis, quae vulgo resectoria appellantur. Ceterum priscos divites pro anni temporibus triclinia mutasse palam est,

vel ex iis quae apud Vitruvium ipsum

leguntur. TRIENS. Lib. III. e. r. TRIGLYPHUS. Lib. i. c. a. Iv. I. I lat.

Triglyo. Gall. Triglrphe. Triglyphus,

architectonicum vocabulum , graecum quidem Pars est notissima Zophori, in ordine Dorico. Horum unde usus, quaeva signiscatio, docetabunde noster auctor lib. eod. CaP. I.

ait enim: Artifices eum ab interioribus Parietibus ad extremas i sorio legendum externas Partes tigna Prom nentia habuissent collocata, interregnis struxisse. Tum Aroiecturas timorum quantum eminebant ad lineam et Per-ρendiculum parietum secuisse: tum ne vectes esset inrentista, tabellas ita formatas, titi sunt trigl hi, contra tignoriam Praecisiones in fronte fixisse, et eas cera coerulea pinxisse; ut Prae cisiones tignorum tectae, non repende rent insum. Ilaec igitur ille . quatenus pertinet ad historiam. De nomino lis

nulla, a tribus enim Gl phidibus, hoe

voL. IV. P. II.

est, seulpturis seu canalieulis dieitur, etsi alicui videri posset quatuor esse scalpturis ornatum, duabus angularibus . duabus vero mediis , idest, quae 3unt

inter semora. Aliter tamen se res habet, duo enim angulares semicanaliculi pro unico tantum canaliculo ae iis piuntur. TRIGONUS. LIb. I. cap. I. T. II.

e. 3. Ilal. Muro di mationi a trct O dini. Gall. Murs a trois ranges debriques de large. TRISPASTOS. Lib. x. e. a. 3. Ital. Trivasto. Gall. Trismste. Haec autem ratis machinationis i de troeblea loquitur quod per tres orbiculas circum luitur, trivastos amellatur. Baldus: Optime voeabuli vim doeet Philandere Trivastos, ait, a numem --biculorum nomen accepit, quod quanto plures anilemur orbiculi, pondus quasi in partes concisum, distributumque commodius trahitur. enim trafio significas. Eadem Agina dieie Paula Post PentasPaston, a quinque orbictilis, et mI Paston caρ. S. et I s. hujus libri, a multirudine. Si liceret, Latine ita Graeca redderentur: tritualia, quinquetralia, mullitralia machina. Trochlea videtur esse commune nomen,

omnia illa genera complectens. Polyspastos Heroni et Pappo tertium t cum tenet inter quinque Mechanieas polentias, de quibus Consule Pappum a P ederieo Commandino Latinitate donatum , et Guidi Ulialdi Μarchioni, Montis librum Mechanicorum, quo in hae specie nil pulchrius, nil accuratius, nil doetius. TRITE. Lib. v. cap. 4.nemmenon. Baldus: Trite Graecum M. eabulum, Latine tertia, inter pisthongos mobiles locatur. Sunt autem tertiae istae tres, prima, trite synemmenon, idest, tertia conjunctarum, cui nostrum

298쪽

diareugmenon, idest, tertia disiuneta. rum nostris C sol fa M. Tertia trite herper leon. idest, tertia excellentium, Mu summarum recentioribus Musteis

lindro. Cali Cy linure. TRULIS SARE Lib. vir. c. a. 3. Ital

Rine are. Gall. Enduine. Num cae tam eartim trulisset . Baia. De tectorio camer s inducendo loquitur. Det linetur, ait Philander, id se gmso inducatur. Alius est trulissatio, trullacu usque toctoria inductio. Sed quod Pauis ρωι πρsi meminit, ceu non atmiscendi coronis, cr didimus Camerarum ipsarum Primam inductionem g ρτο steri, utquμ ilia trutissation m m. temretati sunms. Verbum factum esse a trulla caementario instrumento, quo murarii labri tectorium indu eunt, quod nostri cochleariam, alii vero Caa tam dicunt nomini dubium. Ita enim Bam harus; Daticere est fretorium adustrer inducuntur catas ς sum, are tum, marmoriatim, et haec Omnia inducuntur instrumento quod trullum i Dcant. Item Hermolaus in Glossematibus in verbo elutriare: ntilla Dero et instrumentiam illud amellatur, quo tectorias linendis con I andisque fabri

rarii demore solem, unde Merbum trullasare Vi uolo. Graece Mνιώ et ταραχFiov. Forma instrumenti est instar trigoni aequicruris oblongioris. Memini me in antiquis marmoribus sepulchralibus cum aliis caementariis instrumentis trullae imaginem observasse. Haec

TRUNCUS STYLOBATAE. Lib.

III. e. 3. DaL Tmnco, o Dado. GHL Onc, ou DR S lobatae partes sunt istae, quarum trunci sunt exaequata εt Flobatarum media, hoe est, solida ipsa eo ora, seu scapi ipsi, quos Fustes nostri dicunt. Proprie autem est illast iobalae pars. quae inter eoronicem et basim continetur. Diadum appellat Λndreas Palladius, alii Zoceum dicunt. Eadem figura dixit Vitruvius i. IV. e. I.

Truncos corum rum.

stigii s quod nostri Frontivicium di- eunt aecipitur . quae intra Fastigii

ipsius coronices clauditur.

299쪽

Ital. Porta reale. Call. Porte rorale.

VRBAE. Lib. x. cap. 19. Ital. n. e. Gall. Planches. De oppugnat riis, defensoriisque rebus. Cetnas autem l Geras in Graeco Athenaei da

materia primum basim, stibiectis rintis fecit, suraque eo egit arrectariis et iugis in ras. Haee Ρltilander adliune locum, inquit Baldus. Barbarus

enim nihil: Varae, quiantum existimo, flebant seso, idest, basi, axibtis firmi rimis con acto, arrectis ab tire u latore anticiatis trabibus et jugis, id- est tranmersis es ρonnectis tigillis aulasseribus sura collocalix, stis emo ad haec ari te. Hactenus Plailander, qui post paulo et haee addit: Harae tamen uti cainum lib. IV. dicuntur furcae quibus retia sumenduntur. Turneb. lib. xxxii. cap. 3 . in collatione Vitruviani textus eum Graeco Ath

naei, vult varas esse, quas Graecus σχε-

δι- appellat: at id non apposite; nihil enim Sehediae eum varis. Est mnim Selitata, quam Vitruvius de materia basim dixit, opus lumultuarii m vel

rade. unde est aliquid crare et impolite conficere. Barbarus. Ut ex ejus Italica versione colligitur, de tran versariis trabibus videtur intellexis,e. Nos quid hac de re sentiamus mox a periemus. Certe vari a Iratinis dicuntur, qui incurvis cruribus, pedes in se contractos habent, genua vero divari. cata, eontrarii vatiis valeisve. Censeo igitur, Vitruvium voras trabea apuella

Ee tranaversarias quidem, sed pendenu bus contrarIas, hoe est, gibbas, ut validius arietis ponderi resisterent.

ferreus Mectis, c- est admotus adontis ete. Dixerat item lib. I. c. 9. Sed rectihus, et ρraelo Pram M'.

Baldus: Vectes, inquit Budaeus, ha-cuti stine Dulidi per modiam machis

nam trajecti, quibus mantiductis, machina dum o Psatur, fura m ducturium admisis. Haec do ve lilius, quorum Uintum ergata, tum sucula Circumagitur, nec non praela in torcularibus prae .muntur. Unde factum nomen vectiarii, eius scilicet qui vectem premendo, ma cilinam movet, quo vocabulo usus est Vitruvius lib. vi. loco superius ellato. Alio sensu vectis accipitur pro ostiorum repagulo, de quo Virgil. lib. v I .

Eneid. de belli portis.

Centum a sei clauarant vectes, a

temaque ferri

Robora

Locus isto a Nonio citatur; ait autem eminis Gen. Maso. Lucillius Siat. lib. IV. Ne agitarem munia i alii Codiem nam i m pessurus hune inclem Pelliscunso ipso. Tum ipsum Virgilium ei-tat. Veelis inventorem Deit Plin. lib. v I. c. 56. Cyniram Agriviae filium.

Idem lib. xvii. pap. 43. Catone docet. optimos seri veeles, aquilalios, laureos, ulmeos. Tertio modo , eoque simplicissimo, dicitur vectis, eo semsu quo Vitruvius accepit l. x. loco fimperius indueto; aecipitur enim pro

300쪽

lo ferreo ligneove grandiori, quo tum trustici, tum caementarii et mectanici ad multa et imprimis ad onera commovenda utuntur. Qua significatione usurpavit vocabulum Caesar a. Mil. Call. Saxa quam maxime possunt, rectibus promovens, Praeciρ laque muro in muscidum deo Munt. Item Cic. I. denat. Deorum: quae mesitio, quiae femramenta, qui vectes Z Ilorum usus non admovendum solum, sed et ad eli ingendum. Horat. Carm. l. Iir. Ode 26.

Furialia, et Decles et arcus. Vectes, ait Lambin . et arcus, ad D res, ει fenestras emimendas. De vecto plurima Arist. lib. Meeliani c. qui communi vocabulo Graece seu μοκλιον appellat, unde factum hylM mo-cblion . quod Moelis , idest, vectis sulcimentum dicitur. Rhodi ginus etiam quaedam do vecte lib. xx. e. 29. Est autem apud Heronem et Pappum Mechanicos se unda potentia inter illas quinque e quibus tota Mechanice constare videtur. Lubet autem Pappi ipsius verba inserere: Erat autem, ait, secundia factivas quae Per Deciem eι fortasse Praemediariis motus circa excedentia Pondera. Statuentes enim quidam magna pondera movere, quoniam Primum a terra auollere ῬOrtet, ausas autem non habebant, quod omnes Parmies basis ipsius ponderis solo incumberent ρavium si odientes; et ligni Iovi extremitatem subjici tes sub O-nua adducebant, ex altera extrem

tute sumonentes ligno; Proste ψsum onus tuidem qui hymmochlium v-Peuatur, cumque ilias uisus esset nismotus Malus facilis, existimaverum feri posse, ut hoc mcto magna P

dera morerentur. Vocatur aurem ta-Ia lignum oectis, sive quadratum fia

tente, et lueidissimis selioliis Iaeerum optimi seriptoris opus illustrante. Vide tamen tu quae tum de vecte, cum do reliquis saeuitatibus seu potentiis, quas δυνάμεις dicunt Graeci, cui-dus Ulialdus, a nobis saepe honoria

gratia commemoratus, in suis Μechanicis scripsit. Porro vectem a vehendo seu vectando dici manifestum est scilicet, quod vecte, ligno scilicet, quod alias Oanga appellatur, unde palangarii, pondera vectarentur. Est qui dicat quod manibus percutiendo vehatur, quod sane mihi arridet minus. Vide Lingvia.

da. Call. miles des Meatres. VENAE. Lib. v. e. 3. Tui. I. 3. Ital. Pori. Gall. Pores. Lib. vii. cap. 7. d. Ital. Vene. Gall. Vrines.

VENEREUS MORBUS. Lib. u. c. . Ital. 'Iorbo Venereo. Call. Maladiar amour. VENTER. Lib. viii. c. 7. Ital. Ventre. Gall. Ventre. Sin autem Malles erunt, ρογestii in declinato loco cursus diis mur, cum penerit ad imum, non alie substruditis', ut sit libramentum quam longissimum. Hoc autem erit remer, quod Graeci ocant rat-λιαν. Paulo post, etiam in Dentre columnaria sunt sucienda, etc. Baldus rVocabulum metaphoricum, ab animalibbus ad aquae duelus iacta translatione.

Aquae ductus igitur in ima valle pars longimma quae libratur, venter dicitur: receptaculum enim quoddam est et venter aquarum: eur autem fiat, tum perspicue docet auelor, tum ex-licat aperte suis in commentariis Ba arus. Parietem quoque ventrem fac te eadem fgura dixit Alfenus I. c. si serviti vind. Dicimus et nos vernaculo

SEARCH

MENU NAVIGATION