Bibliotheca rerum Germanicarum Monumenta Carolina

201쪽

isitam regalem potentiam ut de tanta et tali tribulatione, in qua 775 ex. nos ipsi vestri dereliquerunt missi, velociter per fidelissimos et

benignissimos vestros missos nos consolari et laetificare iubeatis. Quia et ipsum Spoletinum ducatum vos praesentaliter offeruistis protectori vestro beato Petro principi apostolorum per nostram mediocritatem pro animae vestrae mereaede. Et ita obnixe quae- sumus, praecellentissime fili, ut nostram depraestationem de prodicta afflictione et prenominatum Spoletinum ducatum celerius effectui mancipetis' quatenus dignam ex hae miserieordissimo Deo nostr intercedente beato Petro apostolorum principe, pro cuius amore et reverentia aurem in nostris petitionibus a Gmodare inspiratus fueris suscipias mercedem. Quia Deo teste dicimus, nisi vestram cupimus exultationem et laetitiam; dum annuente Deo, magna inter nos atque insolubilis caritatis concordia corroborata est permanentes in his, quae mutuo internos asserentes confirmavimus.

Incolomem excellentiam vestram gratia superna custodiati 58. Hadrianua I papa Carolo regi ignificat, Hildibrandum Spoletinum Arigisum Beneventanum Rod Mum Foroiulianum Reginbaldum G inum duce conapiravis8e, ut cum Graecis et Athiasis Deriderii filio Romam invaderent et regnum Langobardorum restituerent. Hortatur, ut stili quam maturrime suppetias adueniat M. Cod. bs, Cen. 57)Domino excellentissimo filio Carolo regi Franeorum et Lan 775 ex. gobardorum atque patricio Romanorum Hadrianus papa. Reminiscere consideramus a Deo protectam excellentiam vestram sepius vobis innotuendum direxissemus de Hildibra dum Spoletinum ducem seu righisidem Beneventanum ducem

a manupetis e. h. a cod. f. 62ε - 63. Lamma Itam xemplar epistolae eiusdem papae ad domnum Carolum rege in directa in qua eon. tinetur quod Hildibrandus et Arigis atque Rod gaus nec non et Gim-baldua duee eonsilium inierant, qualiter o in unum eonglobarent eum ore eis et Adalgis terra marique ad dimicandum eontra Romam. Italiam; et sub nimiis adiurationibus postulans adiutorium contra eos. e. Reminiseera fateriam correa-- in Reminissi

202쪽

775 ex atque Rodeausum Foroiulanum de sevissimum' onsilium, quod erga nos atque vos gerendum non differunt. Nun vero dum fidelissimi vestri missi, re vera sanctissimus frater noster Possessor episcopus atque abigaudus religiosus abbas, a Benevento repedantes, per praedictum iidibrandum apud nos properati sunt, nimis nos obsecrantes pro prenominati inlidibrandi noxa, ut ei veniam tribuissemus adserentes, ut apud eum nostrum indiculum et obsides pro sua dubitatione mitteremus' , et Hildibrandus nostris se praesentasset optutibus. Nos quippe secundum fidelissimi missi vestri dictum illuc usque Spoleti direximus Stephanum nostrum fidelissimum dudum sac-eellarium. Qui cum eum affatus suisset et tunc nostros ibidem destinassemus obsides, ipse nempe noster missus, cum apud eum eoniunxisset, in magna eum invenit protervia. Eo quod missi Arigis Beneventani ducis seu Rodcausi Foroiulani nec non et Reginbald Clusinae civitatis dudum in Spoleti cum praelatum reperit Hildibrandum adibentes adversus nos perniciosum consilium qualiter te eis contrario proximo Martio mensae adveniente utrosque se in unum conglobent cum caterva Grocorum et Athalgilis Desiderii filium, et terrae marique ad dimicandum super nos irruant cupientes hanc nostram Romanam invadere civitatem, et cuncta Dei ecclesias denudare, atque ciborium autoris vestri beati Petri abstollere, vel nosmet ipsos quod avertat divinitas captivos deducere, nec non Langobardorum regem redintegrare , et vestrae regali potentiae resistere. Ob hoc, praecellentissimae rex et dulcissime fili, peto te et tamquam praesentaliter adsistens eum divinis mysteriis con- iuro coram Deo vivo et vero et eius principae apostolorum beato Petro ut sub nimia festinatione et maxima celeritate n bis subvenias, ne pereamus'. Quoniam post Deum in tuis ma-

a. sevisimum e. h. pernominati . . e corr. mist e. d. mitteremus oddidi. e. direxim e. s. dueem e. g. hac e. h. Romana c. l. reddaintegrare C.

i. quem ante d. 14 April. a. 776 occisum esse constat. V. Annal. Lauriss 776 Mon Germ. 88. I 154. 2. Mart. 776. V. supra n. 1. 3. Firmissimum argumentum est, hanc epistolam non post exeuntem annum 775

203쪽

nibus nostras omnium Romanorum ommisimus animas. e nos 775 ex.

derelinquas aut disseras solatiandum ut dicant gentes, quae ineuncto orbe terrarum sunt Ubi est duri Romanorum, quam post Deum in regem et regnum Franeorum habebant' t tu de omnibus, a Deo protecte dilectissime fili, ante tribunal Dei eris redditurus rationem quoniam, ut praelati sumus, tuae dubeissimae sublimitati per Dei praeceptionem et beati Petri sanctam Dei elesiam et nostrum Romanorum rei puplicae populum commisimus protegendum. Et ita ad limina protectoris tui beati Petri apostolorum principis properare satagitae, ut cunctos adversarios sanetae Dei celesiae atque nostros seu vestros regalis vestri culminis substernantur vestigiis. Et ea, quae eidem Dei apostolo vestris propriis pro animae vestrae mercaede offeruistis manibus, ad effectum perducatis ut fructum bonum L serens, in futuri examinis die merearis dicere Domine me

princep ποδtolorum beat Petre, curoum con8ummam, demissi serra eccleyiam Dei aisuperna elementia tibi commendatam de manibu peraequentium defendens liberavi; et dotatem immaculatu coram te, ostero tibi pueros, quos mihi ommisisti de manssu inimicorum eruendoε, ove atque incolome eaeia

Mento. Tunc et, qui in presenti vita regni gubernacula tenes, etiam et in futuro saeculo cum Christo regnans caelestis praemiorum gaudia adipisse merearis, audiens nimirum paternam desiderabilem vocem illam inquientis: Venice, benedicti patriamei, percipite regnum, quod vobis preparatum est ab origine

mundi .

Incolomem excellentiam vestram gratia superna custodiati

scriptam esse, quod in ea Hadrianus a Carolo auxilium petit contra perieulum sibi instans ventum mense Martio a. 776 v. supra p. 192 n. 23. 1. CL aimoth. 4, 7 V. Matth. 25 34.

204쪽

59. Hadrianus I papa Caroli regi litteria, ορε εori et Rab gavd ad me datis, gaudet, quam cognoverit, eum Italiam adeundi eo ilium episse. Nuntio eius laudat et

commendat'. Cod. 63 Cen. 58377 6x Domino excellentissimo filio Carolo regi Franeorum et La gobardorum atque patricio Romanorum Adrianus papa. Dum tanta securitatis laetitia spiritalis mater vestra sancta Dei catholica et apostolica Romana ecclesia dilatata laudabiliter permanet etiam apostolica aula, ob vestrorum delictorum veniam sedule a nobis et unctis Dei sacerdotibus orationum vota et sacrificiorum hostiae divinae proseruntur maiestati. Itaque, precellentissime fili, coniungentes ad nos fidelissimi vestri missi , scilicet Possessorem sanetissimum Datrem nostrum episcopum seu Rabigaudum religiosum abbatem detulerunt nobis desiderantissimas vestre sublimitatis syllabas. Quas et cum nimio

amoris dulcedine acceptantes suscepimus relegentesque et de vostra inmensa prosperitate agnoscentes, magnas omnipotenti Deo nostro reseruimus laudes, qui nobis tam benignissimum ad christianissimum regem suae ecclesiae detulit defensorem. Continebatur quippe in ipsis vestris regalis seriem apicibus quod Domino protegente, remeante vos a Saxonia', mox

et de presetiti Italiam vel ad limina protectoris vestri beati apostolorum principis Petri ad implendis, quas ei polliciti estis, properare desideraretis . De quo audito nimis noster letatus

a. ex eod. f. 65 - 65r Lemma Item exemplar epistola eiusdem papae ad domnum Carolum regem directa in qua praedictus papa post ο Ians, ut domnus rex revertens a Saxonia ad limina sanet Potri properasset, quemadmodum ei pollicitus suorat. b. misi . α dela-Iererunt d. desiderantessimas contine e s. desideram .

1 Saxonielim anni 775 bellum gestum est spatio dierum 3 Aug. et tamet. V. Bdhme Regesta arolorum p. 10 . Proindo Possessor et Rabigaudus ante diem 25 et 775 a Carolo dimissi sunt in Italiam. s. supra P. 186 n. 1. 2. Primum scripserat Carolus, se mens Octobri T75 in Italiam venturum et omnia, qua b. et ro et Hadriano papae pollicitus sit, ad essectum orducturum osse di. p. 53 supra p. 177ὶ Deinde haud scio an bello Saxonico impeditus, declaravit, legatos auctumni tempore 775 missum iri, qui Hadriano omnia secun

205쪽

est animus una cum universo nostro populo eo quod nimis de 775siderabiles sumus, prominentissimum vestrum conspicere vultum. Qu0nia. satisfaciat te veritas, dulcissimo et amantissime filiatque a Deo institute magne rex, in eadem sponsione, quam in invicem ante sacram eiusdem Dei apostoli consessionem adnexi sumus, firmi atque ineommutabiles diebus vitae nostre cum universo nostro populo permanere satagimus. Unde et caritatis vestro regali culmini nos provocat, sedule de vestra sospitate addiscere. Et cognoscat vestra conspicua excellentia quia, si mora de vestro adventu provenerit, magna nobis inminet voluntas, ibidem in vestri obviam, ubicumque vos valuerimus coniungere, gradiendum proficiscere. Inter ea notioni vestrae excellentiae deducimus de predictis vestris fidelissimis missis quia, sicut ad nos pervenerat et vestrae regali potentiae per nostros apices intimandum direximus, dum nobis praesentati fuissent ipsi missi vestri, fideles in servitio lautoris vestri beati etri apostolorum principis et nostri atque vestri repperimus. Pro quo petimus, ut benignae eos suscipere iubeatis. His prelibatis, divinam exoramus clementiam, ut sua vos gratia multipliciter tueatur, tribuens vobis atque excellentissime filiae nostre reginae et amantissimis vestris natis longeva ac prospera tempora regni gubernacula possidenda vestrisque vestigiis cunctas barbaras nationes prosternat, dilatans multipliciter terminos regni vestri etiam et celestis regni gaudiis vos faciat esse per infinita saecula participes. Incolomem excellentiam vestram, domine fili, superna custodiat gratia.

a. fidelis b. divinam divinianis.

dum suam promissionem contradore deberent' v. p. 56 supra p. 185). Ad extremum significavit hac epistola, ipsis legatis ad papam data, se e Saxonia reducem in Italiam vel Romam ad implendis, quae . Petro pollicitus sit, properare desiderare . Haec tria promissa quantopere inter se cohaereant, minimo obscurum est. 1. Hildigardae. 13.

206쪽

60. ad ianus I papa Carolo regi mittit Stephani episeopi μα- politani de Conotantini I imperatoris obitu litterar Raginaldum ducem G inum pelii e Tuscia po/tulat'.

776 Domino excellentissimo filio Carolo regi Francorum et Lan- r Dba bruna atque patri ei Romanorum Hadrianus papa. Excellentissima et a Deo protectae christianitati vestras per his nostris apostolicis notescimus apicibus, pervenisse ad

nos, nuntiis precurrentibus quod Constantinus imperator divina evocatione de hac subtractus fuisset lucae. Sed quia certum non didiceramus, pro hac de re vestrae a Deo protectae exce, lentiae indicare disseruimus. Nunc vero suggessit nobis sanctissimus ac reverentissimus frater noster Stephanus Neapolitanae F.bj. et urbis episcopus per has syllabas ea ipsa nobis intimandat'. Quas et septima die praesentis Februarii mensis suscipientes easque peragrantes, confestim vestro regali culmini significare matur vimus; et pro magna sublimitatis vestre satisfactione eosdem assatos iusta haeo nostra scripta vobis directa posuimus. Inter ea et hoc vestrae precellentiae, dulcissime et amantissimae fili, petendum dirigimus de perfidum illum et seminatorem giganiorum atque instigatorem humani generis emulum Raginaldum dudum in castello Felieitatis castaldium, qui nunc in Clusinae civitate dux esse videtur eo quod plurima mala

per suas iniquas summissiones spiritalis matris vestrae sanctae Dei ecclesia et nobis ingerendum non desinit. Dum omnino ea, quae beato etro principi apostolorum a vestra excellentia pro animae vestre mercede offertae sunt, per suum iniquum a gumentum abstollere anhelat, et in suo proprio servitio eos habere desiderat. Unde et per semet ipsum cum exercitu in eam

. - eod. f. 63-64. Lemma Item exemplar epistolae eiusdem papae ad domnum carolum regem directa, in qua eontinetur de trans situ constantini imperatoris et do Raginaldo nee insanae praefatus papa postulans, ut ipsum ae tum domnus rex et habere non permitteret. eo quod multa mala in eastello Felieitatis indesinenter agere non do sistebat h. intimando rebvarii d. hane e.

207쪽

dem civitatem nostram castello Felieitatis properans, eosdem 776eastellanos abstulit. Et nequaquam redimus, benignissim ν'' ''h '

fili et ehristianissime rex, quod pro predicti aginaldi ducis

exaltatione mutationem secisset vestra a Deo corroborata regalitas una cum excellentissima filia nostra regina atque dulci simis natis vestris vel cunctum a Deo institutum Francorum me eitum, nisi pro sustentatione amatricis vestre sanctae Dei ecclesiae, ut per vestro benigno certamine perenniter permanens eniteat

Idcirco poscimus et nimis subplicando insistimus vestram a Deo illustratam potentiam ut ob amorem beati Petri apostoli nullo modo praenominatum Raginaldum ibidem Tusciae partibus esse permittatis, sed neque illum ei agendum cedatis. Et non vobis hoc durum pareat. Dilectione, quam in invicem conpagati sumus, fiducialiter hoc petendum deducimus et obtinere speramus eo quod et sub Desiderii temporibus iurgia et seandala

hequenter seminando non omittebat. Sed excellentissime fili, ut nos post Deum in tuum sorti simum brachium una eum universo nostro populo speramus et die noctuque pro vestrae sospitatis atque victoriis concedendum divinam exoramus clementiam' , ita dum omnibus causis sanctae Dei ecclesiae disponere celeretis ut sancta Dei ecclesia et nosmet ipsi tuis elicissimis temporibus permaneamus, ut, sicut temporalia vobis largivit, et caelestia tribuat possidenda. Incolomem excellentiam vestram gratia superna custodiat.

61. Hadrianus I papa Carolum regem, cum e una cum regina, ut lius nuper natu baptizaretur, pa/chate Romae fore gigni' set, declinaδε α proposito dolet. Monet, ut G stantini magni in cel iam Romianam merata aemuletur. Legato guo commendat' . Cod. 49 Cen. 59

Domino excellentissimo filio Carolo regi Francorum et Lan 778gobardorum atque patricio Romanorum adrianus papa. '

a pro quod . . duleissim manes e. d. leclementiam . e. e eod. f. 4 44r. Lemma Item exemplar epistolae Adriani papae ad

I Hildigarda. 2. Epistolam hane menso Maio a. 778 scriptam esse, intelligimus ex epistola sequente. s. insta p. 198 n. 5 et p. 201 n. 2.

208쪽

778 Dum nimio provocati amore, aptum duximus primitus quidem a Deo protectae excellentiae vestrae seu spiritalis filiae nostrae reginae proles etiam episcopos et presbiteros nec non et universos optimates cunctumque preelare genti vestrae Francorum populi, a Deo consortati regni vestri pertinentem, his nostris apostolicis visitare apicibus certos de vestra ac laetos esse inpensius prosperitatis ambigentes integritatem. Igitur dum ad nos reversi fuerunt missi spiritalis matris vestrae sanctae Dei ecclesiae a vestigio a Deo protecti regni vestri, id est reverentissimus frater noster Phylippus episcopus et Megistus dilectissimus filius noster archidiaconus, retulerunt nobis de fidei caritatis vestrae constantia, quam erga beatum Petrum apostolorum principem et nostram humilitatem habere dignati estis pro vestrae animae mergede Hoe audito, magno gaudio noster relevatus est animus; et cepimus Deo laudes roserre et beato principi apostolorum Petro pro exaltatione regni vestri atque filiae nostrae reginae coniugis vestrae, prolis etiam, et pro cunctis Francis, fidelis beati Petri apostoli atque vestris. De vero illud, unde vestra eximiaetati per iam dictos nostros missos, scilicet reverentissimum fratrem nostrum Philippum episcopum et dilectissimum nostrum Megistum archidiaconum, dignati estis nobis repromittere ut in sanctum diem pascae ad limina beati apostolorum principis Petri una cum spiritale filia nostra regina Domino auxiliantae properare debuissetis, ut filium, qui nune vobis procreatus est . a sacro baptisma in ulnis nostris suscipere debuissemus; sicut terra sitiens imbrem,

domnum Carolum rogem dire et a in qua continentur gratiarum actiones pro vita et sanitate omni regis et uxoris vel filiorum eius . nee non et pro exaltatione sanetae Dei e etesiae et postolans, ut lilium suam ex saero baptismatis sonte suscipere mereretur.

a. sumus excidisse rideιών. b. scaum e.

I. ildigardae. 2. ambientes. 3. fidelibus. 4. d. i Apr. a. 778. b. Carlomannum, qui postea Pippinus vocatus est. Qui cum die Iulii a. 810 obierit Einhardi annales l0, Mon Germ. SS. I 197 , anno aetatis suae 33 v. Thegani Viti ludoWici imp. c. si Mon Germ. 88. H si , apparet eum postis. 6 Iulii a Ti natum esse.

209쪽

ita et nos exspectabiles fuimus mellifluam excellentiam vestram. 778 Et dum adpropinquasset ipsum diem sanctum pascae et nullum Apr. 1s mandatum de adventum vestrum suscaepissemus aut de missis vestris secundum placitum, quod inter nos extiterat, valde tristes effecti sumus Sed obnixae te petimus, praecellentissimae et M.to magnae rex ut secundum quomodo inter nos constitit, pro ipso sancto baptisma nostrum adimplere iubeas desiderium de eumdem eximium vestrum filium quatenus duplex Spiritus sancti gratia in medio nostrum adcrescat et gemina sestivitatis laetitia

nobis caelebretur.

Et hoc deprecamur vestram excellentiam, amantissime filiet preelare rex, pro Dei amore et ipsius clavigeri regni cael rum, qui solium regni patris vestri vobis largiri dignatus est: ut secundum promissionem, quam polliciti estis eidem Dei apostolo pro animae vestrae mercaede et stabilitate regni vestri, omnia nostris temporibus adimplere iubeatis; ut ecclesia Dei omnipotentis, id est beati Petri apostoli cui claves regni cael rum ab omnium opificae facinorum nexus solvendi simulque ligandi attributa est facultas, in omnibus amplius quam amplius sancta Dei ecclesia exaltata permaneat; et omnia secundum vestram pollicitationem adinpleantur. Et tunc vobis in caelestibus arcibus adscribitur merces, et bona oppinio in universo mundo. Et sicut temporibus beati Silvestri Romani pontificis a sanctae recordationis piissimo Constantino magno imperatore per eius largitatem saneta Dei catholiea et apostolica Romana ecclesia elevata atque exaltata est, et potestatem in his Hesperias a tibus largiri dignatus ita et in his vestris elicissimis temporibus atque nostris sancta Dei ecclesia, id est beati Petri apostoli, germinet atque exultet et amplius quam amplius exaltata e

maneat ut omnes gentes, quae hec audierint, edicere valeant: Domine, alvum fac regem, et Gaudi nos in die, in qua invocaverimus te' quia ecce novus christianisaimu Dei Con/tan Gnti imperator his temporibu εurreaeit, per quem omnis De

1. s. 19, 10.

210쪽

Sed et cuncta alia, quae per diversos imperatores patricios etiam et alios Deum timentes pro eorum anime mercedae et venia delictorum in partibus Tusciae, Spoletio seu Benevento arius Corsica simul et Savinensae patrimonio, beato Petro stolo sanctaeque Dei et apostolicae Romanae ecclesiae concessa sunt et per nefandam gentem Langobardorum per annorum spatia abstulta atque ablata sunt, vestris temporibus restituantur. Unde et plures donationes in sacro nostro serinio Latormensae reconditas habemus. Tamen et pro satisfactione christianissimi regni vestri per iam satos viros ad demonstrandum eas vobis direximus. Et pro hoc petimus eximiam praecellentiam vestram, ut in integro ipsa patrimonia beato Petro et nobis restituere iubeatis. Et dum omnia per vestrum congruum dispositum sancta Dei ecclesia essectum susceperit, ipse princeps apostolorum beatus Petrus ante tribunal omnipotentis eleme tiam pro vestra sospitate atque longevitate et exaltatione a Deo confortati regni vestri deprecetur maiestatem. Opere enim direximus apud vestram eximiam praecellemtiam', id est reverentissimum et sanctissimum fratrem nostrum Philippum et Andream episcopos seu Theodorum ducem nostrum. Quibus et in ore posuimus, ut vestrae a Deo protectae excellentiae minutius enarrare debeant. Quibus et eis in omnibus credere debeatis, et solite benignae eos suscipere iubeatis pro amore fautoris vestri beati Petri apostoli ut, dum ad nos reversi fuerint cum effectu causae, ante consessionem ipsius Dei apostoli eum omnibus episcopis et sacerdotibus atque cunctoclero senatu et universo nostro populo pro vestra sospitate ab quo longevitate et exaltatione regni vestri Domino fundere , leamus praeces ut aeris temporibus eximietatem vestram conservare dignetur ad exaltationem spiritalis matris vestrae sanctae

. sevtiisti aposticae h. antribunal e pro ante tribunal e. missos no-