Plutarchi Chaeronei, ... Opuscula moralia. Quorum catalogum sequentis paginae facie secunda reperies 1

391쪽

bibit. Quam uulcm mittam via culque arginti libram didriisset, mohus isse dixit, inullos urgentum haiantes quam paucos aurum ex militia reuctrire. Impcratorigus cnim ti bol aliud coniicnire , quam ex prouinci s gloriam augere. Caetcrum quinquestruos in militia tabcbat,quc ratinus tres captiuos cmis .Quod qu:d ut Catont m rc misese cognouit, antequam in eius cori celum um rct es nyrangulauit. Rogatus uulcm a Scipione Apbricano ia Achaeorum exulibus opm jirret, quo in patriam q uesam redirent, nullum ill us negoch curam bi csse sim ti-bat,sid in Anatu quum multa uaba facim, surgens: θinde ac si nibri,inquit, habeamus quod agamussctimus, de Graeculis di crepitis qyrcntcs, utrum a nostras,an ab ill ram pollinctor bus 41rrantur. Posthiam Uvcro Labienus quum Romanas historias Graece cripsi I t,ub auctoribush veniam petrect , illud ns Cato dix:t : Veniam qtiidem dandam esse, si Amph: bonum durcio coactas Graece

scripsisset. .

sc IPIONEM minam ferunt, annis quattvo Cr quinquaginta quibus u.xit, nihil emisse, nihil a masse, inhil aedificasse: de tres Cr triginta argenti libras Cr auri duas , ut magnu deuitias rcliquisse, quum praestrita in Haginis dominus fui*ct, ac nutata maxime imperatorum omnium Io fictas i. Pol bij aulcm praeceptum obf. Mans, non ante e pro descendere sputibat, quam ex ijs aruq em,qui quoqπο modo occurrissent, Imillam Cr a cu

392쪽

ssimatione cr fortitudinis Cr prudentiae, ut Cato maior de Vs interrogatus , qui apud coibagrim imitarent, instrbos er Scipio erat,dixeris: soli tilus inest, his par caetera turba. Eoq; Romani ipsum ab exercitu in urbi in reuocarum, nequaquam ei gratificantcsscd per illam c. to ac Sicile se camthagini in capturos esse si crantes. caetcrum posteaquam intra murum penetrauit,quam caritagincnsis in arce repugnarent, Polabius si confitcret , ut in mare, quod in medio crat non ualde pro undum, aut murices terreos Dargeret, aut labulas clauis praefixas in arct, ne transeomita hostes pro aggeribus pugnarcnt, rid laudum csbe duexu,quum iam muros ccpis iit, ac intra urbi in essent,quin rere ne cum hostibus pugnent. Quum uero inuc et umbcin Cr stiluis Graecis,cT deorum donarijs ex Sicilia astor oris rι - , edixit, ut quisquis ex curulibus adiget, sua Uncsceret, ac reportaret. Sta ex praeda ncque seruum neque libertum sumere quicquam peram it, ac ne cmere quid , quum omnes diripercnt atque praedarentur Idim

C. Lilla sodalium mitifimo confutuum petensi fuse fagos, Pompeium interrogauit, an ex ipse constitum micret. Pompcius aut tib clausibus putaritur. Is igitur quam se petere negas huc massicitus esset se Laelium deducturum er pro illo ambiturum, crcarabunt qκidem, sed ii tam expectantes decepti sunt: Nam ipse in foro ambire, ac

ciues prchen ire nuntiatus est. Quam q:ndcm rem alijs aegre Ieremibus, Scipio ridos: stultitia,inquiturosara quam non homilics, scd deos simus precaturi, undiu termpus ιι rimus, tibicinem expcmntes. Appio utium claudio ipsius in censura competitore lamnie,Romanos omnis

393쪽

rurres, inliit: nam nubι non ut multos nos in , sed ut anulito ignorarer, re fuit. Iubcbris cirusA utrique ad exercitum mjIi fuerant, lici legatos uti tribunos mi tum utriusque inrtutis testes ac iudices eos si cre, qui balo illi interfossont,quod cum ccbiberis gerebant. Sed Ccω for doctiratus minem quendam equo priuauis, quod μα- pluo e coenus quo tempore curthago oppugnabatur, pr ccnnm ex incile in urbis sinulitudincm compactam, O thagin q; appellatam proposuissct conuiuis diripioidam. Ac rogante causam iuuene pro cr quam equo priua

suis,ci: Quia me prior, quis,curitagium diripui xii toni Liciniam quum praetereuntem indilba: lum, inquit mnatum ego micrasse ficiosed qu*m id ra ncino accisset, non poj m irie cr accusator esse Cr iudex. x sinatu ueia te

tiam cit us gentium ac regums cculator, π id clitoniichus canit,instecturusQncis wrbes homincsq; animis,qua lige tremiuri quum Alexandriam umilci, nauis egregia capite penida tecto procederet,Alexandrini undique concurrentes ipso rogabunt, ut Cr caput detegeret, Cr sibi exoptantibus

icit m exbibcret. Quod quiam quum ficile impetrassent,

iam clamore ac plausu prosccuti sunt. Sed rege rux cura alijs pro re dictisum Cr corporis mollitiem in domo scipio uoces missa murmurans ad Panaetum inqui Iani Alexandrini aliquid uoluptatis fructivis ex nostra per grinatione peracpcrunt Nostra nanque causa cin sua

ambulant uiderunt. comitabantur aut um umbeus quidem unus Pamelius Philosophus, cr strui quinque.

quorum uno in paegrina terra Llio lo,alium ne caneret,

Moria dcccribat. Namantini ucro quin inexpugnos

394쪽

Udercnirer, muliost Romanorum imperatorre inrigens, consulem ad id nam Scipioncm populus iterum declari t. sed duum in militiam multi inlatim stetit,scrus

non id μlum prohibuit,quia Italia reti m desierta futura .sset, sed etiam pecunias ex praeparatis sumere non

u. caeteram vectigalcs prouemus, quorum nondum

tompus aderat, a lignariit. Ac scipio quid in prem' fiehon indigere dixit: fuas enim φ rus cx amicorum utri . Liuras: sed de militibus incusauit: istae linque bes ι esse. Nam si propter bonium βrtitus ' totiesu refrent, stremus Ibi opus se militibus: quoniam adue

sus tales: sin propter ciuium ignauiam, quoniam cum α- .libus mamur Posteaquam autem in castra uenit ,-mni proteritatem, Cr licentium, Cr superstiti liciti, delictis deprchendit, uates qui in Cr uriolos, cruras, Cr lenones stitis eiccit, ac uasa omnia praeteriam ex utriculum, ex cus com fictilem amandari tu iti genicum quoque poculum non maius duabus libris balare uolent bus Wrmictu. LuIari dulcin prohibuit, necnon unumquenque corum qui se ungerent num festae es ἰ t. Nam iamcnta manus non basentia alio fricante m-Zgcre. ytilantes priue incolim op ontum pranderia edixit ,sed discumbentcs panim uel mitem, Cristin to tim aut elixum in coenarent. Ucrum ipsie nigro circundatus sago circum bat, lugcre se turpitudinem e ercitus dicens. aulem Memmij cui dum tribuni militiam iumenta pelves ad rost crandum ex lapide Actas, palinas Thericlias portantia deprehendis i mihi quid , inquit, er patri e dies triginta, sed tibi pre totam ia- tum euurm es s sis, teipsum inutilem reddidisti. Alter u

H q id in quin s in palaberrime ornatum osten-

395쪽

circi: Scutam quid o adol scens, inquit, pulchrum , I Romana m virum dccet magis, in dextra si cni habere, quam in sint a. Sublato autem uasto quum quidam se ualde prems diceret: Merito, inquit: hu c cnim Iulio numgis , quam glad o fidis. caeterum distic rationcm hoctium uidens diccbat se impore sicurritim emcro. Nam bona imperatorem tu med cum, Hima uti per sarum curari ni . scd tamen Numantinos opportune inuadciis in Iugari vortit. Quorum 'vorta quidcm quum suos uictos ullu- pcrarcnt, qui quos totic fugassent, cos tum figi lint, quondam cx Numantini, iuucn bus divise strant: P. coraquidcia Cr cliumnam eatim sunt ,sid mutatus est pastor. . Posteaquam utro capta Numantia, itcram triumpha vit, in contentioncm cum C. Graccho pro sinatucijs vcnit. Quisque picbs dolore allicti inum pro rostris sumultu terreret: Me castror , inquit, uocis ase tio nunquam perturbau t, nc dura homnum congctnti quibus non matrem Italiam esse iris nouercum. Quum autem ij qui circa Gracchum erant, clamarent, branna esse in reficiendum: Merito patriae oppugnatores,inqvi incante uolunt intersccre : neque enim uiuo Scipione R mam cadcre posse putanti sis Roma cecidost, uictu

c AE cILIVs Metellus munito loco exe citam admouereuolans, quum centurio ix Ict, si soluderem uiros perdictis, locum esse capturum, intorrogauit eum. n unus ex deccm issis esse Mitit. QiFodam autem ex iunioribus Tribunis militum percontante, cp id actum esset: si hunc inquit,tuniculum nabi conficium csse putarem, iisam exutus in ignemini cerem. Sed uiuenti sci ori ininu

396쪽

duis,quoniam Sc pro apud alos non uerat natus.. c. AI A R I U S ex haraili genere quum ad

aee minacin amb t. Et quamuis in illa quoque repulsam tu seris,non taram si Romanorum princ immiore dcsterauit. Variccs autem quum in utroque haberet crure , Alutus praebuit modico excidi ndos,ac neq; genatu crasso, neque contractu supercilijs sectioncm toleravit. Sed mcico ad crus alterum transeunte noluit, quod diceret icto dolare dignam non esse curationcm. Quiri ucro Lucius fororis

iniustilaus, quo impore secundum consulatum scros, cuidam militi nomine Trebonio uim attulisset ij itam oeriisser, ac mustis accusantibus non negasset se Tribunum militi inlcrfeci: e, causims ex suis t ais comprobus sit,coronam quae ob fortitari datur ad Iclerri Marius

D ut tib Trebonium coronauci. Idem prope Teutonus castram mus in loco parum aquae habonti, qium milites due

rem fel dire, indicato illis flumine rixta uallum hostium Iabelue:illinc uobis cst,inquit, potus sanguine emedus. iii

uero uti e abduceret orabant, donta sit, humidus sanguis, ncs dum propter liuis coagulatus oret. Cimbricia aut Mari quum mille ex camertibus viros fortes Acundum nullam Pgcm duci Romanos diecisset,aduersus accusantcs diccbat se log inter armorum strepitum non exaudisse. V

rum ciuili bello fossa circundatus er obsissus, tocrabat,

aequo animo expcmns occasiionem. Sed quum Pompeius Silo i i dixiIet si magnus es imperator,o Mari, Δ ccnde in certamcn: igitur Must ἰ magnus es impcraro coge me uti inuitam accertare.

397쪽

sin fluuium cactrumentiH, quum Romani mi tu,niam Barbaros transire conantes vidi bant, retrocedimus

contineri non possint,ad primos eorum Di fugiebant, cio ciιrrit,ut non hones fugere d=d impcruore qui uideri .sYLLA cognomento Alix maximas suarum I in iditura duas existimabat,Cr Pij Mctcssi amicitiam, sita Athenas non euerti ct edurip creti lat. c. POPILI Us ad Antiochum Uriae regem a senatu nasses est epistolam Hrens, qua iubebatur σα Arupto exercitum abduccre,ncs filiorum Ptolomaei p. zoram regnum occupare. Acci,ntem uero is .m percanru quam ex longinquo Antiochus benigne salutas uine nec regim resulti is, Cr litoras illi rediit. Quinisi His quum rex se coquinturum Cr resto furum disci seu circulum illi uirga circunduxit Popilius ac Lit Hie iniurstim conserta Cr responde. cunctis aut uiri grauit animis elationcm admirantibus, Antiochos ficturumst consentiente quae Romanis uiderintu Popilius tunc Dcr salutauit ex amplcxus est. LVcVLLVS in Armenia cum decim mil2bas pcditum Cr mrile equitibus adurefus Tigran , cer tum m quinquaginta milia hominum in exercitu habemtem pridie nonas Octobres propcrabat, quo die Scipiolus copiae a cimbris antra fuerant deletae. Ovare quum qu dum dixisset, diem illum Romanis nefastum se ac δε-giosum: Ergo, inquit, bose prompte fortiteret; pug mus, ut hunc quoque diem ex nefasto trini Hilarem

σiucundum Romanis aciamus. Sed militibus Ronianis, cataphractos maxime limentibus, no illos animo esse iissi: Plus enim laboris in ita stoliundis, quain tibi undis

398쪽

rura quid solum quiniue intermisi amilusta hosti m

supra coelum millia cecidit.

M A G N v s Pompeius a Romanis tantopere fuiso us, quanto pater odio sabitus est. Is quam iuuenis esset, DLo se ni sic e penitus adiuis, Cr Pura ncque impcrator, neque fimator esset, magnum ex Datia exeritura collegit. Quinq; a vila dccoferetur: non siinest ι', inquit, me usque sanguine imperatori emas este rabo. Neque prius iust, quam multis praeliis duces h plura superasset. Posteaquam vulcm in Siciliam a Dilan bus, accolauijsnabies idolare ac rapere, uagara tes quidem Mer circuncurrentcs castigas Q. QM u ro a se praenulaebantur, eorum gladijs anulorum signa impresu. Idem Mamertinos, quι aduerses ionis erant, timuersos occidere decreuerat. Sed quum Sthmius populi praereps inum non iusti agere dixis et, qui protinius culpa multos insontes pumret, utque se cum esse, Cr amicos persuasissa, er inimicos Mari partes siqui egissa, Pompeius uiri fortituint m ad rulus, feΜavrertins veniam dare. dixit, ab eo inro persuasis, qui patriam suae ritus animae praeponcrct, uicque Cr mini Cr Sthcnium scrvicis. ucro in Libγam ad Uus Domitum traiecisset, ac magna pugna uicissct, silarint, bus se imperatorem militibus dixit, se honorem illum non adnothrum, donec hollit vitam stiret. Tunc mi, tes quamuis magna pluuia dctincme, impctum stoerint, Cr ca bra diripuerunt. Ac redeuntem quidi m ipsum Cr ulijs honoribus bila iucunde recepit, er magnum ipsi prim s

399쪽

nondum sinator isset. Quam ucro Pomptius ad eos qui adcrunt d xssct , Sollam ignorare , t p o G orisnec silcm quam occucntem adorare, tum Solla exesamauit: Triumphet. Caetcrum scruilius vir solatorius aegre str bat, multis mi tam triumpho resistcbant, munira quindam repost res. Q n bas quam Pomptius dixJct, sep tius troumphum esse a Uurum, quam illis alatur m Nunc uere, seruitus inquit, Cr magnum Cr d gn triumpho Pompeiam censeo. Q num autem Romae comsuctudo fret, ut equites quandocunque umlitaria munera

liguomo impore A Jcnt, equum in stram ducerem ad duos viros quos censores uocunt, en crati j silam dijs de impcratoribus sub quibus mittasscnt, congruas

uel laudes ut luituperationes acc perent, consilem gerens Pompeius ad censores Gillium O Lentulum ipse equora fidux: t. mbus quidim, , ut mos est, percontant.b Adn omnia stipendiu scisset: omnis , inquit, sub inci se impcratore. Scriori, dulcia lilms in H 1lpania potius, inloquas naillorum ducis erant epistola, quibus ad res in novandas mutandamq; rempub. Sertorium Romam a cubant, omncs combusti, in permittcrct malos Cr pocn tere , Cr scri metores. Posteaquam vero Phraates rex Parthorum misit ad eam rogans, ut Eapbrate fluuio te mino uteretur: imo uero ui titia, inquit, Romam erga Parthos termino potius utantur. L. aut Lucullus n

litia finctus suum sese uoluptatibus Liget, sumpto

sis ac Lucate uiueret, atque Polyium uituperaret, Pod praetcr aetalcm multa gcrere astellaret: Magis est praetcr aetatem, inquit Pomptus, se in taliciis indu cre, eum cum isse io 4be. scd quum aegrotaret, ruta sudori

400쪽

APOPHTHEGMATA. quid. M.ti e medicus iusserat, qui Pari ab iis qui cuminant non me retur , quia eo iam tempore aves ita

non ira, qui illos per totum aleret annum: Ergo Q Luae ullus Meatus esset, inquis, Pompeius non inueret Acmico valere in se , quiddam bruentu de fidi sit.

Tum illo nimus mionae penuria Roma laboraret, , sic d re is a terrae r is πη-, in LibFam, Sardinia ta Siciliam nauia miti ubi P m magnam si omenti vim congre asset. R ms reactis nauigaret, ac magna tempesti: orti

gubrenutata morarentur, primus navim ingrcs.s ancoram testu usu clamans : Magare neci se est, μὴν crer est disse Poecta autem aduersus Caesarem istomi', ac Maracrimipodam ex iis quia Pompeio pro rectimantur, ad caesi rem inclinato, Cr contra Pompeium in m in sitiatu irente: Non putit Minccstiue, uit mate mla dicere, mr quem muto it Vcns,ifinctico Trans ustas Ad caton ucro, a quo cereia tax hrar, Pody- tne se us praedixit, potentium Issu Wrem qui απι ὸ repsit cac Ie, Pompeius uero stam contra iuuit: Tra, inquit, inta diu tutioncm magis aptim, sed mea sint amiciora. Desii ovi hiare loquo dictitabat se omne impcristin ta a cepi e cutus quam expectarit, G citius positi ly ara