Manuale pastorum : in quo juxta usum pastoralis Gandavensis, continentur canones et ritus administrandi sacramenta, variarum benedictionum formulae, aliaque omnibus animarum curam gerentibus, perutilia aut necessaria

41쪽

RITUS DEFERENDI

AD INFIRMOS.

Acerdos istis manibus, mundo superpes Eceo, Estota comenienti ornatur, procedis ad gradus in aris, manibus junctis, genuflexus aliqua tutum orat. Tum Surgit,s ad tabernaculum Coooris Christi accedens, sacram nxidem, facta prius genuflexione, depromis, eamque ambabus manibus tenens, bene iactionem impendit pra

sentibus.

Tum subit umbellam, nudo capite, ει gradu ad pietatem accomodaroprocessur , praecedente Custode etiam in superpelliceo, cum lumine, F campanuis sonitu. Ubi Sacerdos aegri domum fuerit ingre rus, dicat: Pax huic domui. Et omnibus habitantibus in ea. Ad infirmum comem rus , eum cum Sanctissimo Sacramento benedicat. Deinde depositum illud super Corporale, quod remper conferetur, mensa konestis strata cum alba mons, cruce, rumine F aqua benedicta, genuflexus adoret, atque omnibus qui aiunt, in genua similiter procumbentibus, dicat: Adjut rium nostrum in nomine Domini. v. Qui

42쪽

De Sacramento Euesaristis. assecit coelum & terram. Hers. Domine exaudi Orationem meam. Ise. Et clamor meus ad te veniat. m Dominus vobiscum. - Κῆ cum spiritu tuo. ΟRRΜUS. Omipotens & misericors Deus, quaesumus immensam pietatem tuam , ut ad introitum humilitatis nostrae, famulum tuum, famulam tuam N. in hoc habitaculo aegrotantem, Salutifera visitare digneris, sicut . visitasti Tobiam & Saram, socrum Petri, α Servum Centurionis , ut sanitate animae αcorporis per tuam visitationem recepta, gratiarum tibi in Ecclesia reserat actionem. rer

Christum Dominum nostrum. I e. Amen.

Tum surgens, s facta Sacramento genuflexione, scordiu sae insirmum, eumqueraspergit aqua benedicta, dicens: Asperges eum Nam Domine hyssopo, et mundabitur; lavabis eum, ceam, & super nivem destabitur. Deinde HanM F leniter infirmum alloquitur; F interroget an nihοι consitendum occμrrat, ut benis dispositus sit ad suscipis dum Aoc sacrum naticum. Tunc breviter ulli proponat Dem hujus myrterii necessariam , Aoc vel simili modo : Nosti, quod sancta inter Ecclesia Catholica Romana credat S doceat, qubd Corpus & Sanguis Iesu Christi, cum ejus anima & divinitate ,

vect & realiter contineatur in hoc Sacramen-- , quodque mysterium hoc ineffabile Per-

43쪽

36 De Sacramento Eucharistiae. ficiatur per virtutem & potentiam ejus, cui nihil impossibile est. Τalis est fides omnium fidelium Christianorum. Credisne hoc similiter P Respondeat infirmus : Credo toto

corde, & propono per Dei gratiam vivere& mori in hac eadem fide. Η Εt is ulieden hennelyh, dat onm Μoeder de heylige Κatholyhe Roomsche Kerhe

44쪽

De Sacramento Eucharistiae. 37

λῶ. Deinde Sacerdos spem excitet, F saeactum charitatis Dei super omnia adhortet.r , ac instet ut cum amore Christum Iesum infinitis bonum accipiat: inducatur etiam, ut si quos verbo aux facto umquam offenderit, veniam ab iis petat, ipse que vi eis sim injurias sibi ius m , omnibus exanimo condonet. Quae omnia nomine infirmi ad alleviandum eum poterit Sacerdos explicare. His peractis siet de more Confessio generalis, F Sacerdos dicet: Μisereatur, M. Indulgentiam, Fc. Tum Hostiam is mana tenens hortetur aegrum lingua vernacula, ut humiliter Iesum Christum adoret, δε-cendo ter : Domine non sum dignus ut intres sub tectum meum ; sed tantum dic verbo ,& sanabitur anima mea. Deinde inter porrigendum : Corpus Domini nostri Jesu Christi

custodiat animam tuam in vitam aeternam, Amen.

Deinde data ablutione, coram Sacramento super mema deposito genuflexus diacat Vers. Salvum lac servum tuum. Salvam fac ancillam tuam Re . DeuS meuS Sperantem in te. Verri Mitte ei auxilium de

45쪽

s8 De Saeramento Eucharistiae. Sancto. Resp. Et de Sion tuere eum. Nam Vera. Esto ei Domine turris fortitudinis. Resp. A facie inimici Vers. Domine exaudi

orationem meam. Re . Εe clamor meus ad te veniat Vers. Dominus vobiscum. Res Et cum Spiritu tuo. ORRΜUS.

D omine sancte, Pater omnipoteΠS, aeter ne Deus; te supplices deprecamur, ut huic famulo tuo famulae tuae) sacrosanctum Corpus Domini accipienti, ad animae ct

Corporis ejus prosit remedium Sempiternum. Per eumdem Christum Dominum nostrum. . Amen.

Deinde moneat aegrum, ut gratias Deo sint de tam immenso ejus beneficio, F in ejus bonitate, benignitate, F misericordia

securo quiereat, sese osserens disinae volun- rati paratum, sive ad mortem, si νθ ad vitam, dicendo cum Davide: Si ambulavero in medio umbrae mortis, non timebo mala, quoniam tu mecum es. νel: Quid retribuam Domino pro omnibus quae retribuit mihi Calicem salutaris accipiam, & nomen Domini invocabo, id est calicem patientiae, &perpetuae in divinam voluntatem reSignationiS.

Aut quid hujusmodi.

His expistis, ri altera particula Sacra menti superfuerit: Crauperesse semper bet, praeterquam in casu, in decretis hujus

Disceris expretio O genustectit, iurgit , N

46쪽

De Sacramento Eucharistiae. 39aecipiens nx em cum Sacramento, facit cum eo signum crucis super infirmum, nihil dicens: . reverenter illud deferens, ordine 'quo venerat revertitur ad Eccleriam, dice do Priamum: Laudate Dominum de caelis, Fc., F alios Priamor ac Μmnos, proin rempus feret. Cum perveneris ad gradus Auaris, via ad ostium Chori, vertem re ad populum genuflexum, dicit : Pater noster. Postea eum Sacramento Dcit signum crucis super illum, nihil dicens. Postremo, indulgentiispuisucatis, illud in loco suo repo m. 1. Quod si ob H uuarem itineris, vel alia de causa, ea qua decet veneratione Sacramentum ad Ecclesiam commodὸ r portari non poteri, FeI rumpta fuerit una 3antum particula come axa ς tunc ea impino administrata , Sacerdos praedictis precibus recitatis, eum manu benedicit, Funis cum aliis, privato habitu, extinctis Iuminibus, umbellademisis, latente pyxide, nota silente ,- Ecclesiam, vel comum quis

que rusm re erratur.

a. Porro, si quin necessum urgest,prudentiae Parochi relinquitur, ut possit omissis, ex iis quae βω pro infirmorum Communione praescripta sunt, non necenariis, uatim ad communicandum infirmum accedere. Sicut rolertiae ejusdem permittitur,exLortationes pro temporis S perronarummtione variare.

47쪽

DE SACRA ΜΕΝΤΟ

I Christo Domino institutum tamquam caelestis medicina, non animae solum, Se etiam corpori salutaris, omni studio scd Iigentia, periculoso ignotantibus adhibendum est N eo qwidem tempore, si fleri possit, cum tuis adhuc integra mens F ratio νiget; ut ad uberiorem Sacramenti gratiam percipiendam , ipsi etiam suam sidem ac piam animi volunt em conferre polim , dum sacro liniuntur oleo. a. In quo illuc in primis ex generali Ecclesiae consuetudine observandum .est, ut si tempus N infirmi conditio permittat, ante Extremam Vnctionem, Paenitentii FEucharistiae Sacramentum insemis prα-

Matur.

a. Habeat litur Parochus loco nitido F decenter ornato, in vase argenteo, vurauem sisnneo, diligenter custoditum sacrum oleum infirmorum , quod singulis annis, Ferid quintia in Coena Domini ab Episcopo benedictum, veteri combusto, sp

cineribus in Sacrarium misyis, renoν-- dum est. . Debet autem hoc Sacramentum im

48쪽

De Sacramento Extremae Unctionis. ψr pervenerint, tam graviter Isserant ut mortis periculum imminere videatur ;ω iis qui prae senio desiciunt, F in diem undentur morituri, etiam sine alia in m

5. Infirmis autem, qui, dum sand mentσει integris sensibus essent, illud petierunt, verisimiliter pe Essent, seu dederint signa contritionis ; etiamsi deinde loquelam amiserint, vel smentes effecti sint, veI d lirent , non sentiant, nihilominus praebeatur nisi infirmus phraenesi vel amentia laborans, verisimiliter posset quidquam.

facere contra re erentiam Sacramenti :tunc enim supersedendum erit, donec per culum iustur omnimo.

6. In eadem infirmitate Sacramentum hoc iterari non debet, nisi diuturna sit; ut cum insimus convaluerit, iterum in periculum mortis incidit. 7. Quinque vero corporis partes praecipuo inungi deben ς 'empe oculi, surra, nares, os, F manus, θ' insuper juxta Ecclesiae nostrae consuetudinem, etiam pe ius. Ubi paria sunt corporis membra, singula inungantur, pronuntiata simul verborum forma. Si quis autem sit aliquo membro mutilatur, loco illi proximo inun-γtur. 8. S i vero inungendus sit Presister, manus illius exterius sicuti aliorum in serius inungon μ'

49쪽

4st De Sacramento Extremae mmonis. 9. Si quis autem laborat in extremis, ει pericurum immineat, ne decedat antequam finiantur unctiones, esu ungatur, incipiendo ab eo loco: Per istam sanctam unctionem, . ut infra et deinde, si adhuc supervivat, dicantur orationes praetermis α, positae. Si vero dum inungitur, insimus decedat ; Presister ultra non procedat, F praedictas orationes omittat.1 o. Quod si dubitat an vivat, unctionem prosequatur sub conditione: Si vivis, per istam sanctam M.

ORDO ΜINISTRANDI SACRAMENTUM

O renui sieri poterit, Paractus parari

curet apud insimum mansam manaeandida coopertam, itemque vas vel pelvim cum stuppa via sino in sex sobulos distin D, imaginem Cruci i, F unum saltem

cereum accensum , cum aqua benedicta.

Ipse vero, super pelliceo indutus ac stola, praecedente Custode cum superpelliceo Flumine, absque sonitu campanulae, ad δε- mum aegri acceptuim secum oleum infirmorum deferens, F ejus cubiculum intram,

50쪽

De Sacramento Extremae Unctionis 43 dicat Hers. Pax huic domui. Re . Et omnibus habitantibus in ea. Tum deposita ampulla olei sacri super mensum poratam, aspergit aegrum aqua benedicta, dicens: Asperge eum ceam) Domine, & mundabitur: lava eum, ceam, &super nivem dealbabitus. Hoc facto ,piis verbis eum alloquatur Femuletur. Quod si volueris confiteri, a

eramenti vi, Ocacia ρο efectibus, si tempus ferat, breviter admoneat , F quantum

opus sit: ejus animum confirmet , S in spem erigat vitae aeternae ἰ monendoque illum disponat , ut hos efectus consequi mereatur. Tum adnantes hortetur, ur secum pro im'mo orent, F stans dicat Hers. Adj torium nostrum in nomine Domini. Resp. Qui fecit coelum & terram. Vers. Domine

exaudi orationem meam. Resp. Et clamor meus ad te veniat. Vers. Dominus vobiscum. Resp. Et cum Spiritu tuo. ORBΜUS.

ONInipotens & misericors Deus, qui

sacerdotibus tuis prae caeteris tantam gratiam contulisti, ut quidquid in tuo nomine dignε persecteque ab eis agitur, a te fieri credatur, quaesumus immensam clementiam tuam se ut quidquid modb visitaturi sumus,

visites ; quidquid benedicturi, benedicas ;