장음표시 사용
11쪽
In iis, quin s aetas nostra, b is dicam Nn matis, comspicitur, non immerito insignis ille ardor no ingularis illa refertur alacritas, qua quaecumque ad summi numinis cognitionem e cultum aut em nondum aut denuo confirmandum ab aliquo sive Populo, actu magistratu,
seu privato auctuiro inventa unquam Commendata osunt, in utramque Partem Scipiuntur, Xaminantur,
aliudicantur. Nequo hoc mirum cuiquam videri arbitror. Quum enim vana illa atque DivoIa in Ponterandis rebus divinis evitate, immo vero temeritate, quae Per decem, et quod excurrit, uur vulgi animos invaserat atque obis sederat, depulsa subinde et explosa Priscae pietati honos suus redditus constet fieri aliter non potest, quam ut divina contemplandi illud disquirendiquo studium, tamdiu
eohibitum'alioque deflexum, undique erumpat, neque suis finibus, quantumvis amplis, ontineri se Patiens, Iatius ellia spatietur, et, quidquid ubivis Consimilis aut congruum de prehenderit, in Sua rem utilitatemquo Oriverint, praeis sentique rerum statui RMOmmodet. Tum vix tam levo quidquam, tam exiguum rePeries, qui aliquid momenti faciat ad a, quae meditantis nimo infixa haereant, dum modo quaedam a raotandi investigandique ratione Moesia serit gravitas, ita, ut omnibus, quae argumento insunt; rite perpensis nunquam Tem quam Proseceris.
12쪽
Quod si forte in ea inciderit cogitatio, quae saepius iam
in medium Prolata Sint atque XCusSa, cave, statim abiicienda et prorsus deSPeranda Putes quippe quum erraro tam tritum quidquam et decantatum XStet, unde non animadversis potissimum iis, quae ab hoc etempsere non ab horreant, elici POSSit quod, a nemine rite Qbservatum, neque Iectu indignum sit, neque auditu. ore etiam dici potest, eandem Te R diversi Scriptoribus non nisi di verse ut percipi, sic doceri Poεβe Πολλα τέ ρ πολλέ -
De pietatis quidem 4 et religionis sensu, quo eterea Graeci et .Romani imbuti fuerint, pro temporum homia numque diversitate diversissimis inter se modi semper tu dicatum esse satis constat. Quamqu'm enim et ecclesiastici patres, quidquid in paganis, quos OGant, Iobandum e set ingenue Saepe probaverant, et ipsi utriusque foederis sacri scriptores eos tamquam Rempla Proposuerant, qua. iudaeis christianisque hominibus non possent non Pudorem incutere, nihilo minus tamen rioribus saeculis omnem in rebus divinis pioque deorum cultu laudem vulgo tuis de negatam fuisse, Commemoratione, i eget, quiri quo rum, tamquam falsis numinibus addictorum, ipsae praestanti simae virtutes odioso splendidorum Vitiorum nominQcontaminarentur. At Contra hoc tempore versatur ob oculos haud exigua eorum turba, qui coeco Gramorum Romanorum que more abrepti eo usque proruerunt, ut sublato Prorsus
omni religionum diacrimine vel absurdissima illiberalissim
13쪽
que mythorum rituumque ginera ad instra tollerent, ubi miorem videlicet aliquem iis sensum ubivis tudios Obtru dentes, quem neque sacrorum olim minis ros inhibuisseι neque qui Prae ceteris sapientes habebantur, Innuisse, multo minus vulgus hominum suspicando indaecutum esse, facile Patet quamvis antiquitus tale quiddam subfuisse haud negaverim. Hos quidem, si penes ipsos esset, totum s unorum et nympharum gregem una cum orgiis atquelthiasis nobis reddituros fuisse, pa eorum scripta satis tu. Culenter arguunt. Quid quod fuere, qui turpissima de flagitia, quibus illa aetas polluebatur, callidis verborum artificiis extenuaro, ne diCam excusare, minime dubitarenti importunae eruditionis copiam temere profundentes, ne
scilicet antiquitatis istud perfectissimum δωλον, quod e
rum animis penitus inhaerebat, aut deficeret, aut Planet evanesceret. Verum perversa hac ration tantum abest, usveterum existimationi ullo modo prospiciatur, ut etiam
Periculum sit, nem immodica atque vana illa Iaudandi colorandique cupidine plus detrimenti redundet. MIene
enim permulti odium hominum in res ipsas transferre, et a defensorum praeconumque sinisteritate ad ipsius causa Praxitatem coniecturam facere. Unde accidit, ut recentior quoque' aetas , immo ero novissima, complures tuleritisatque , qui, falsa religionis specie decepti , quidquia
graeCa Pariter ac romana antiquitas veri pulchrique habet, acriter infestarent, et in Contrarium aberrantes, bonis libteris denuo bellum inferrent. Quapropter nos quidem, omissa male sobria illa eruditione, κα- φΘε7γομὲνοι in
14쪽
eo, emost rea est, inquiescum Is minrmoque speremus, in rebus humanis reporiri Posse, quod omnibus numeris ait absolutum. Noquct ero, quae R nostris, intonin , nostrisque sensibus et moribus, ut tanto temP mis intervallat disiuncta, mirum quantum abhorrent, temero Contemnamus, sed, quae laudari merentur, sine ira et tuli laudaecites 8am potissimum irinis atrenu eKerceamus, in qua edomnis veterum saPientiae, et ius, quam nos Pro selem ,
doctrinae summus cardo vertitur, iustitiam diuo ri
Quicumque generis humani historiam Perscrutims. suum ipsius animum diligentius oraPeXerit, eum neuti quam fugere posse opinor, quanti sit illud, quod iis in virtutibus et vitiis, iis in boni malisvo, quibus nos au ornatos, ut gravato sentimus, et alias aetines gentesmis aut viguissct aut laborasse, ubique Iuculento adparet. Ita
enim seri hominum natura atque indoles, ut Comparantes aliena de suis reetius statuant, neque nim um extolloninatem, isquis ultra, quam Par est, deprimontes dospicientes,
qvo. Quas quidem in diiudicando modestia quum a suo perba nostri aevi admiratione haud aeo , quam ab ignava querendi lamentandique libidan nos avocet, simul emcit
hoc, ut, quamumque Aquam vel bonorum incitamenta vel malorum remedia et neCessita Suaserit, et ingenium ex cogitaverit in his omnibus tudiose dispiciamus, num fortes et nonrorum temporum ratio talla quiddam ferre possit. Atque, ut multis in aliis rebuε, Sic in a quoque gre gium esse magistram antiquitatem, omni rursus Caret duis
15쪽
lntatioris 'Ut igitur eo reveriamur, id pro in simius, permultum juvabit' diligenter considerare, quomodo et veterum animi inter duos quasi scopulos adversos fluctua Braint, .suparstitione hinc prava, hinc immo deorum cone temtu abripient in autos et obruente. Q mquam Gnu Me pestis serioribus potissimum, et e trema morum, qua κγmnem summi numinis stram reverentiam. Ianeo Puit, Pervorsitate infamibus saeculia apud Romanos Praecipuo grassabatur, non tamen ne antiquimi aevo, nec pud Graeco omnino defuero, qui Partsem vulgaris de diis e xumque ultu doctrinae pertactsi istiusque sapientiae, qua. Horatio insaniens, Pindaro χΘρ dicitur, consulit argu tiarum et subtilitatum velut gurgit se immergerent, inrtim ea, quae Deteris Ea Osancta essent, negligendo et con Lemnendo supra ignobile vulgus Ialos a stulte opinar- ur, partim denique molestum supremae legis et interioris iudicis arbitrium declinar Cupientes, deum esse, Ve1 dimr- is verbis negarent, is sestem re et facto dissimularenti Adversus quos sinceri numinum ultores omni temPOL -- orti id enixe studuere, ut quantum in ipsi esset, Priscam pietatem sermone litterisque commendarent publicam ita morum custodim, qua ad magistratus pertinebat, Privat
, Atque hoc poetarum inprimis litisse videmus, qui disaein quodam adflati spiritu, et phantasiae velut adis lati, coelestia facilius attingerent, ibique Prorsus domicilium uerent. MOX mi igitu Pssiae et is munus Partesque fueris,
16쪽
do diis eorumque ultu ita loqui, ut verbis, sententiis hέmaginibus bonos confirmarent, imPiis terrorhm iniicerent.
Sed quum non omnium oeseos generum eadem ait natura et conditio, non omnes eodem modo Mno Rim iam tractasia se haud facile quisquam mirabitur. Permultum enim refert, utrum Poeta, quaecumque de re aliqua in utramquePRrtem Profert e sua, an ex aliorum persona dicati Sio non dramatici solum, verum et epigi nonnunquam poetae
inducunt, qui de gravissimi rebus, longe aliter. in fas est, pentiant disserantque, quippo aut raris cupidinibus , noxii, aut adfectuum impetu praepediti, quo minus, quid verum oci tum sit, dignoscere Possint. Quapropter Homerum saepe acerbius perstrinxisse mihi videntur, qui non satis adcurate dispexerint, num in iis locis, ubi de diis agntur, heroum moribus aliquid dandum censuerit poeta, an suo ipsius ingenio indulserit. Quamquam etiam hac in roprofecto est modus unique certi fines, quo ultra citraque
Verum CCtumque Consistere nequeat. Fortasse et illud distinguendum est utrum, ut hoc utar, de DVΘ, tanquam summo omnium rerum gubernatOIe, an de eodem tariquam mortalium rebus immixto, eorumque favorem et gaulia --
hiente, sermo sit. Verum etiam de his honestius et verecundius agi posse, optime demonstrari potest exemplo eius poetae, qui lyricorum quod oeseos genus Vel per se sub imitatem et dignitatem in rebus Et orbis facilIim tueri Potest longe PrincePs omnium Consensu semper iudicatus mi , Pindarum dico. Quem si deorum, et inprimis Iovis summam potentiam et majestatem, et urεus humanarum
17쪽
oeris psalmorum ustiorqm, te audir oredas. Immo hoa sum, quod a vulgati aetatis snae supHrstitione haud immunis fuit, adeo non in vitium Verti Potest, ut etiam Maxima laus sit, in tam manca et Corrupta Summi numinishognitione, qua illi homines misere laborabant, ad tant sublimitarem tum exsurgere potuisse. Et quamvis eximiae huiusce ietatis, quam ilIius saeculi homines utique studiosius, quam postea faGtum est, colere Solebant, etiam apud deteros Graecorum Oetas, multa deprehenduntur vestigio. et inprimis tragici generis duos coryphaeos, Aeschylum et Sophoclem , oratianae illius egis , ut chorus precibus deos placare studeat, uotores Xstitisse certum est horum tamen neuter ilIam tanto ampleKus est fervore, quaesDircaeus cygnus, quem idCirco a Iatone Θειον adpellatum scimus, quae honorifica adpellatio non nisi in eum cadere potest, cui aliquid vere diVini seu cognationis divina insit. Tantum enim abest, ut de nobiliori quodam ingenii iusu Cogitemus, ut, Contemplantes, quomodo eius cogitata atque se a fere Omnia oebus divinis Proficiscantur, eo redeant, inde Colorem et quasi Vestem mutuemur, indotanquam ex sacrae flammae igniculis Calorem et vitam imbibant, qui ex intinetis animi eoessibus a Petita sitit, dubitare nullo modo possimus. Ne est, quod imphdiat, quo minus του σοφωτάτου adpelIationem do praesBrtim nomine II trihutam existimemus, quum omnis illius aeta
tis sapientiam a deorum cultu neque id Perperam progres
18쪽
sam esse tonstet. Quid quod et τὶν μεγαλοφωνίαν eius, quam praedicant, ad illam Pietatem pertinuisse haud repugnaverim. Qui enim fieri pote4t, ut is, qui montem in coelo habet, ad eiunam unquam in Verbis sententiisque humilitatem descendat 'Quum autem tria potissimum sint, ex quibus illustris 1lle pietatis et religionis sensus perspiciatur, Primum augustam deorum, et praecipue Iovis eam, quam animo suo propositam ubique adumbravit indarus, imaginem adcuratius contemplemur deinde, quid de humana natura, deorum arbitrio obnoxia, et de his, quae e deorum O-Iuntate vel cavenda vel facienda sint, statUat, uberius Persequamur denique qualem erga deos usquequaqua et se
praebuerit, et heroes suos esse Voluerit, dispiciamus, ita quidem, ut Collectis in unum, quae in Carminibus eius ad rem nostram facere Videntur, potiores deinde locos quosdam separatim Consideremus mythorum eorumque originis et familiae nullam rationem habentes, nisi quatenu Prae-esarum poetae studium Cuncta in deorum Commodum atque honorem convertendi in illis vel interpretandis vel immutandis adpareat Quin etiam philosophorum, quos indarum Φ Μythologiae Pindaricae Specimen, quod prodiit Erlangae r 9o, inchoatum reliquit L. C. F. Oee se hel. Λ ea, in quibus
haec opera nostra Versatur, conferri Possunt: Sehu ei der:
19쪽
darum secutum esse perhibent, placita copiosius illustraro, alienum ab hoc nostro proposito videtur. Quaecumque igitur magna et excelsa do diis praedi- Cari possunt, ea qualibet oblata opportunitate ita profert
ateS, ut summUm animi ardorem in reverendis iis non possis non agnoscere. Gaudent suprema Potentia, quae nuIlo negotio praeter opinionem ad fino perdum opus, et eiusnaodi, ut fieri nequire iurasses, . ΙΙΙ, II 6--II 3,'
quo quidem pervicacissimi deorum obtrectatores obmutescere Ogantur. Ipsi vero poetae, ab omni dubitandi prurit alieno, nihil prorsus mirabile, nihil incredibile videtur, perficientibus diis. . X. 6 - 3. Perficit enim ex sententia sua deus omnia, quae Vult, . II 89. 9O. idque nulla interposita mora, ut et hodie quemque mortalium ad summum felicitatis fastigium extollere possit. P. XII. 51 55. Coleriter enim agit deus, si quid urget, et brevissima incedit via, . IX. et a quippe qui alatam adsequatur aquilam, marinumque delphinem antevertat P. II. I--94. Inprimis autem Iupiter, in quo Cuncta divina quasi coales
qui aliis alia impertitur, I. V. 66 67, qui quidem soIό
caesario nutu Siciliae imperium Proserpinae adsignaverit, N. I. 36-eta ut de SUmm iure Prae ceteris numinib
coli eum a Pelide iusserit Chiron. i. I. I9-25.
His addenda censeo, quae de orta omnium rerum scientia occurrunt, qua Praeditos deo cum reliquis eorum cultoribus
20쪽
ribus itidarus existimaVit. Si quis enim sperat, fore, ut aliquid facturus deos aleat, fallitur. Ο Ι. oa. Inprinita
oraculorum firma auCtoritas ubivis OCetur, non sine vehementiori studio. VOX enim deorum est ψευδεων ἄγνωστος, O VI. 5, et nominatiim Neptuni ἀρτιεπὸς V. IO5. Inpri-, mi Apollo hoc nomine celebratur, IGII 47 54, et IX. 79 3 quos magnificos et prae ceteris 1 plendidos locos huc transscribendos putarem, nisi indarum in Oninium, qui graecis litteris avent, manibus fore, nunc donique sperare licexet ideoque σοφος audit. V. B. Nec minus egregia dixeris, quae de deorum orgamortales benignitate clementiaque, ac de provida, quam rebus OrUm tribuunt, Cura noster saepius profert. Sunt Onim placidi, neque confestim, si quid incuria neglectum
aut admissum fuerit, ira Xaestuant, Sed ignoSCerct Ciunt,
ut ex Iovis alladisque exemplo colligi potest, qui, licet Solis filii id, quod in sacris faciendis Omnium maximQOpus erat, ignem puta, secum ferre obliti essent, nihil minus et ipsos, et progeniem, Rhodios, quum divitiis, tum artium scientia auxerunt. O. VII. 3 - 94. Deridet por deos multae dantur felicitatis Viae, O VIII a . 18, qui omnis generis bona hominibus praebent , V. C. divitias, p. III. 39, laudem et gloriam, . X. 3 - 25. QuamCunque mortales spem animis alunt, eam illi ad exitum perducunt O XIII. 14 . 43. Prosperos dant successus, tanquam ΟρBωτῆρες. P. I. m. Felicitas ab illis profecta diutius Grat. N. VIII. 23. 29. Omnino hominum res diligenter curant. O. I. 173- 5.