De authoritate sacrae scripturae ac ea introductorum. Libri 3 editi a Roderico Dosma Delgado Pacensi ..

421쪽

gnauimus, quaedam instinctus prophetici participatio, . . ipsius numinis assi stentis impulsu in assertorio dogma tu in fidei iudicio supremis pia sulib et unde definitiones

tales certissimae sunt,per quas de' supernaturalis veritatis testimonium ferat: atque adeo tethimonia divina evadunt. auod & ex eo coprobatur,quodcvangelista Ioa res asserit etiam Caipham summu veteris legis pontifi- i-.ir acem pontificem autem anni illius, quo Christus leto datus est. prophetaste,qum praesidens cocilio iudiciali sententia ipsum oportere mori pro populo iervando asseveravit aliunde nempe dei ductu impi udes actus,qui a semetipso in Servatore odio internecino serebatur. Quavis autem eiusmodi lacrae distinitiones per Pontificia potestatem edantur, quae par in cunctis Petri luccestoribus est; deserentem, ac luccessores astringunt tamen,ut ipsas firma fideeredant velut irrevocabiles latas non obditionem pontificiam autoritatemque leorsim sumpta, sed ob aca iunctam cui lubest, divina assistentiam dirigetem atque ita testantem supernam veritatem immutabilem, , .ut & supelius tetigimus. Agnovit id ingenuc Thomas a. Caietantis Aquinatem secutus:quare quod alibi ait, privalituram fuiste sententii Ioannis apostoli sentetie Cle- et I mentis pape in doctrina fidei,si diversa sanc ex opposito, togasterentes decernerent,ita sumendum est, ut hypotheti cum pronuntiatum, in quo ex antecedente impossibili consequens impossibile promitur, qualia ut nullum in commodum afferentia, parum curanda in dialecticis exerciti tritum habent. Immo vero statuendum est nulluPetri successorem potiscali iudicio asserturum errorem

fidei catholicae contrarium, sacra: scripturae, apostolicae di.

que doctrint adversum ed quod ei consentiens verisi,

422쪽

CAP.i1. LIB. III. DE AVT. S. SCRIPT. 8 dei dogma sit. Cum igitur eiuscemodi potisichs desinitionibus divini testimon celsitudo insit ad publicam

totius fidelis gregis institutionem: non desunt qui eas ad sacram divinorum bibliorum scripturam pertinere C .R. aut concedant:alij subsistunt,& inficiantur.Atque hi recte '' ' in asserunt apostolis, non Petri luccellotibus contccillim fuisse munus sacrae scripturae libros condendi, dicete domino, quod Spiritus sanctus illos omnia, omneque veritatem doceret. Nonnulli vero rationem reddei conati dicunt discrime esse,quod sacri sci iptores proxima dei revelatione vel inspiratione catholica dogmata conscribunt, pontificiam vero decisionem praecedat oportet magna disquisitio, disputatio, discussio, colla- Astis, no , ut apte dei afflaturi auxilium ad decernendum sequatur rursus quod sacri vcrip tb dei spiritus in singulis vel minimis ad est,hic vero no necesse est ut sit praesens in omnibus, nisi latum in attinentibus ad fidem religionem que supernam, spiritualique saluti necessarijs sinitionibus,qui iam antea latius executi sumus. Ast o missis prccedentibus sequentes extremas definitiones

i. si attendamus, nodum satis aperta disserctia elucet iacumee nominus certaesorent, licet no praemissa exactissima

diligentia decernerentur: quamvis definitor ob negligentiam ac temeritatem sc se non apte nec suaviter .numinis ductui attemperans graviter delinquere pollet V Nec eni in admitte sum est quod a dicti discriminis in- ,mductore recte leprehesum Sylvester Prieras veluti sente punctui, de scrupulo non consi dente sollicitatus subsagnificavit, numitu. quod si quando Romanus pontifex in definitione fidei erravit, inde potuit evenire, quod

non quantam debebat, diligentia adhibuerit, pruisqua

423쪽

CB.III. DE AVT. s. SCRIPT. et p. ic sententia proferret. Qua senestra patefacta s ab explorada diligetia pendendusit,quid solidi reliquum fit in vi,

vente perenniter norma succedonea usque aveo necessaria fidelibus a servatore relicta, ut eos confirmans

fidei dogmata iudiciali definitione declaret At ea soli- dissima i egula, & murus aheneus definiendae tutandar que fidei iudita dominicam doctrinam ab ecclesia plane agnos itur. Alia ergo differentia proprior vestigad a est: quamvis enim uti permissum cocedatur, quo Iab eodesine urgente ratione,autoritate Ue confirmatu sumitur,

nempe deum daturum uti diligentiaquam oporteat,fidei definitionibus decernendis praehabeatur,quo ex divina pollicitatione rectum erroris expers iudicium fidei seratur: etiam sedulitas & studium versandi anteriores. sacras literas apostolis re alijs sanctae scripturae condito- .ribus qui adhibeti par esset, non defuere. IosuS commemior e. datur legis assidua meditatio : psalmograph de tali suo rviis. exercitio mira narrata Salomo de exquisitione supernae sapienti no minota sapiens Iesus de labore suo.& pro- recl. st..dfeetu similia reserti DanielNares hi libris sacris lectis intellexiste se mentem Ieremi prophetae prodit: Aposto-1. UmM., his a I imotheo sibimetri biblia iubet,cuius in sacris li-': T , ..teres cognitionem a teneris usque annis habitani lauda q rat,ad quarum ieetjonem ipsum exortatus fuerat. qum. Aa, , denique synodo .Hierosolyinis coam dc cessatione ve

terum CC remoniartam ageretur, pralsetatibus etiam apo

stolis & convcnientibus m gha conquisitio fact.i est. 'ia . , Licet enim divinus spiritus sacratia scripturam condentes per se protinus inspirarit,illustraveritam uterit quiveritque volamientalium pastor em cibitis vatein red-dcre: nihi ominus quibus prophetiae participatio communicata

424쪽

municata est,cdtemplandorum divinorum speculationi se dedentesvacabant,ut idoneos se atque aptiores diasv. x x ra vin t reuelationi suscipiendi priberet, licut in superios uarie. I ribus aperuimus. Quid quod ut etiam supcrius traditu fuit: piopheticus afflatus no per modum habitus ad nutum impulsis aderati sed impressionis transeuntissuo voluntate numinis instigantis collatare quam litam a posvili. e. stolis ob divinam promissionem quotiescimili e vel ex temporalem orationem edi sanctae religi cnis caula re-- . pente cogeret. almi spiritus praescias illius ratio adctat, quae fidem docentes eos nunquam destit iocistissim otii

impulsus delibatio quedam Petri succcssuri adsutura in fidei definitionibus decidendis ex dominico pacto co- probatur. Discrimen igitur genuinum,quod e pi' communi sensu virorum probitate , ac eruditione sacrq discipline insigni pr stultum colligitur,tale est. Asserit divi et . . . nus Tliomas Augustinum sequutus fidem catholicam inniti revelationi apostolis ac prophetis facit, qui cano, nicoS libros scripserunt: no autem revelationi,n qua fuit EVE....d. alijs doctoribus facta et quod & ex apostolo habetur dicente, fideles domesticos dei super aedificatos super sun damentum apostolorum & propketarum ipso summone v angulari lapide Icta Christo. Cum autem alibi asseveret, ad autoritatem summi pontificis peltinere quae sunt fidei ultimo determinare, ut ab omnibus i nconeressa fide teneantur liquet eum ponti factam dogimatum determinationem haud seorsim a sacris libris apostolica que re velatione toti ecclesii publice proposita computas te isd.d. i x ii cum ij veluti annexam, quasique agnatam colu uxisse.

Idque merito, quia ecclesiastici caelestis regii clavibus Minice. vicario Christi, Petri successori commissis concredita si- Nn mul

425쪽

LIB.III. DE AVT. S. SCRIPT. CAP. ra. mul est sacri thes uri divinarii scripturasu apostolicaeq3

doctrini custodia, sua libatapoiseris tradecla servaret ita fratres in fide coiirmans, duin depositum integrutu taretur ab indoctorii & instabilium pravitate iugiter id O. ur nniterium depravare, sicuti princeps apostolorum imo libit,ad sua ipsorum perditione. Huiuscernodi deposituintaminatum oescat odire ac praecipuePastores. praestales, doctores iuxta Pauli ad minitione episcopo Timotheo directa, ac potissime supremum antistite cunctis prcfectum universorum cura gerente oportet Nadep' situ ni synceritatis divinae doctri ni se intelligere apost padit, inquies: O Timotheae depositum cultodi, levitas prophanasvocii novitates,&oppositiones salsi nominis scietiae,qua quidas imittentes circa ide exciderunt. Succellor itaq; Petri iuxta concreditu munus asterioriis de- finitivi iti ich decisionib' id pristat, ut no novas revela, times edat, veru quas ab apostolis. ac sacris sci iptoribus

accepitecclesia puras, incorruptas 3 tradat, a diversisse Arnolit ceruat,quid cotineat intelligetia,exprimat, interpretur; l .inm.

explicet, ac P fidei necessitate exponat, consequentia & i, iiiic inclusa colliges indicet, adversa & repugnatia panidat fidelit, caveda manifestet. Idcirco recte summus potifex no sacra scriptura, loctrinaq3 Pprie codere, sed custodire.discernere, leclarare, atq; sita definiedo d*ter minare dicitur;&eius tame iudicialis asserti ocu dei au- toritate. qua ex ipsius facultate aperit, putata divini testimonii culme attingit qu&explicatio divini testifica,tionis in ipsa clausa sit. Cos abditur id ex eo qd Servator spopondit Spiritum para letum apud apostolos mansu Io, i . brrum ipsos doctarum elle omnem veritatem institutio si ni sane fidelium in fide ac religione superna opportuna a.

et prius

426쪽

CAP. r. LIB. III. DE AVT. S. SCRIPT. solac necessariam ut minimc iam alia denuo recente exemctare ab ullo coueniat; sed ex code sente iuxta pontinem: canalis statutum certum iudicialem ductum perpetim haurire. Hinc Aquinas plane deducit post determinai utionem universalis ecclesiae autoritate prolatam de fidei Nuovis dogmate, si quis tali ordinationi pe tinaciter re

pugnaret,inereticum censendum, quae quidem autorr- tas principaliter in summo pontifice resideat : quipiam ei. e. pe cum . 3uoties fidei causa ventilatur, fratres omnes etiam episcopi, nonnis ad Petrum, id est ad sui nominis autoritatem referre debeant: contra quam nec Hieronymus, nec Augustinus, nec aliquis lanctorum do ctorum suam sententiam defendit. Qua de causa Hieronymus Damasse summo praesuli sic scribit Haec est i des papa beatissime, quam in catholica didicimus ecclesia. In quasi minus perite,aut parum caute forte aliquid positum est,emedari cupimus a te qui Petri fidem & se-

de tenes. Si aute hac nostra consessio apostolatus tui iudicio comprobatur, Quicunque me culpare volucrit, se imperitum, vel malevolum.vel etiam non catholicum non me haereticum comprobabit . Non officit autem

quod veritas superixe fidei in fide priscorum pa-2. Lia .. trum implicite contenta, sufficienter explicata in doctrina christi & apostolorum fuisse ab eodem theo .logiae illustratore agnoscitur; ut quamquam non a- Ita fides. eademitamen magis ac magis exposta ne a queat procedentibus temporibus adversus insur enites errores ita definita certissima summi ecclesiae tua

dicis declaratione opponi. Et si enim eadem doctria ,s. na fidei apud antiquos, atque apud novae gratiae popu - praelum suit: nihilois cius licet pro accessu ad Christum Nn a scopum

427쪽

LIB. III. DE AVT. S. SCRIPT. CAPar.

scopum lucidior ipsis redderetur, indistinctatamen censetur eius clarissimae distinctionis ac explicatae lucis respectu, quam per Servatoris iubar munuo illucens adepta est. Quia vero divinorum mysteriorum prosilia . V ditas nunquam exhauritur quorum exactae revelationi . prophetici luminis, instinctusque impressio neccssaria . icit: amplior perpetim eorundem expression patentior, distinctior explicatio potificia quadam propneticqimpressionis participatione dei dono haberi valet origine . . ex illa plenissima revelatione ita ducens,ut ea plenitudia ne sua consummatisma ipsam quae que recte adhibe- liri queat,expositionis expressioris declarationem indu . serit, designarit, ac prope ostenderit alienam item repudiarit,arguerit, prodiderit. Nihilominus explicatioris expressionis defectus,humana: hcbetudinis ignorantiqexcusationem erroris praebet, ut ab haeresis culpa eximatur, qui ante pontificiam dogmatis fidei definiti decla s.T,. i. rationem, oppositum opinatus salso in animum indu-ixe st: quod si postea scienter admitteret pervicacia iam in heae integri consensus haereticus prorsus foret. Occurrit vero hic libenter errantium querela , quid oportuerit in multis determinari nova criminis obligatione, qd sine gravi culpa quiret ignorari 3 At eiusmodi questus sirecte advertatur,in deum quoque religionis autorem redit; qui cum varijs modis sibi notis suae que omnipotentic obvijs posset hominibus beatitudine largiri praescripsit sibi placitum,quo ad eam deveniretur, statutis ad id

med ijs auxillas,sacramentis,uirtutum actibus, interque

ipsos superni fidei, quibus post leniseri christi doctrina

explicite credi debeant a cunctis fidelibus mysteria uni f.Tiis iitatis,distinctimisque divini triadi s cuius visione seli '

428쪽

citas constat, & concarnati verbi articulis symboli pro . posita cuius opera salutem animi assecuti felices esse va leant. Nam subtiliora maiores aliorum eruditores pro cuiusque statu, officio,munere,facultate expresse credere tenentur,uti superius latius aperuimus. Cum igitur

opifex de re sua sicuti sibi placuerit, iure queat dispone-ie,secundum apostolu,omnis adversus omnium conditorem figmenti querimonia iniusta est. At inquies, qui necessitas coegit,uti dei doctrina pontificijs desinitionibus explicatius determinaretur, ut iam ita fideles credere astringatur Perversorum hominum ad id malit iacoegit, qui supernam disciplinam pervertere annisi noipiam aperta die labefactare adorti sunt ne imprum prorsus existimati detestationi essent: sed cuniculis aggressi ea impugnarunt, quibus subrutis illa cohaerens simul

everteretur. ETemplis res perspicua evadet. Ariani uti dei verbum unigenitum in ordinem creaturarum redigerent , diversam eius ac Patris aeterni dei substantiam induxerunt, quod praeter divinam essentiam omnis alia creata per ipsam,sive condita sit. Euthyces ut in Christodistinctionem divinae, & human* natum tolleret,unaque compositam naturam conflaret, tuas voluntates divinam,& humanam confundens unam posuit: unde id quod cupiebat,haberetur; cum intellectualem substantia sua voluntas consequatur Recentiores haeretici, quo sub eucharistiae speciebus Christum contineri prorsus inficiarentur, pertenderunt etiam peracta consecratione sub speciebus panis ac vini substacias manere,quibus utique veritas tanti sacramenti, ac sacrificij eluderetur.

Hi omnes alijque similes machinis structis multas in ecclesia turbas excierunt, plurimosque vivos lapides demoliti

429쪽

inoliti vincere vi omniae astutia tentarunt. Quoniam vero non caret periculo, delictoque s ietatis occul , qui quoad possit ac debeat, manifesto facinori arcendo desinit obviam ire : ecclesiae dux aditum ruinae praeclusurus pro crediti muneris legitimoiure rectissime secit, ut qui sacram doctrinam licci non protinus ac directe. oblique tamen & consequenter subverte

rent, detegeret, cavcnda moneret, repelleret, dam naret. Sic pontificia generalium conciliorum autorii Nicaenatate, ut fili, dei divinitas una cum Patris deitate , in f, i 'h

ii a

vini diversitatis disparitate sublata crederetur, desinitum est silium patri consubstantialem esse: ut in christo naturarum divinae & humanae proprietas non per- Comminis a discerneretur; duas quoque voluntates divinam& humanam distinctas este determinatum suit: ut denique Christi realem praesentiam in eucharistia cile dicis.

nequaquam dubitaretur, declaratum est post conse- s Th s.st crationem subspeciebus panis ac vini substantias cum corpore & sanguine christi non remanere. itaque ut priora fidei dogmata certissima esse confirmaret V, positiones illa impugnatum ex consequenti euntes deiectae pontificia decernente finitione sunt , & adverse determinatae ad fidem quoque cum ipsis prioribus dogmatibus pertinere, quae utique comitantes sequantur , in quibus inclusae sint, velutin amplexis, ac vim suam usque ad ipsas tendentibus . Igitur quas asser- . tiones sacra lupernae fidei dogmata est dacia sua comprehendebant,non tamen prompte cuivis internoscen, das, pietatis necessitate urgente pontificia declaratio explicuit ita ijs este contentas , .ut pariter cum illis ferrentur, iamque expresse simul cum ipsis credi eodemit I. I divino

430쪽

divino testimonio extento exposito que debeat. Quando vero de prioribus divinae uoctrina: dogmatibus pe ii riclitatio non erat, sat suit eorum suscepta in communi: et synceritas sine contentorum peculiaribus definitis explicationibus. quorum tamen veram expresitorem no-xitiam in eccletia eruditione virtuteque i ta signiores ha- . . hu Sent . . ut alij circa ea inseitia errantes ab infidelitatis ostensione eximerentur. Custodia erga commissa crediti depositi in discrinien ad luela Christi vicarios ad

, alter torias declarationes definiendas merito compellit. circa quaevis sacrae doctrinae dogmata, proindeque sancta biblia, ubi sive in toto, sive in parte veritas corum periculum ab impiis subeat quo divinum testimonium egiac re clatur. Ita de singulis libris & portionibus. de sei Tria s.c. su ad fidem siccessario spectante, proindeque de tradu- ctionibus recte determinationes discernentes habentur

a Petri successoribus idipsum divinum depositum ab apostolico usque ordine acceptum sic incorruptum servantibus, ae posteritati tradentibus. Qui qum fidei dogmata, tu pernamque doctrinam, & scripturam, re rectam in ij; catholicae disciplinae intelligentiam ad versis discernunt, haud nova fidelibus dei oracula cudunt ; sed eius autoritate vicaria, divina purissima testimonia olim lata indubia posteris attestati promunta, C. . ., ut fidi mysteriorum dei dispensatores; ac publici mini stri, quae cuncti sive inferiores sive summi credere obia servareque uti numinis autoris omnium scita iussaque iure divino teneatur. Quemadmodum delectus fidissi- mus regius culbos principalium sanctionustum eas immaculatas proseri, attestationem affert,no dentio autoritatem tribuit a rege latore antea proprie inditam.Nec

vero