Fontes rerum Austriacarum. Österreichische Geschichtsquellen. Zweite Abtheilung, Diplomataria et acta

291쪽

Et quando Iadratini mihi fidelitatem facient, jurare eos faciam salva fidelitate domini Dueis, et attendi fauendum V et

observabo, et attendi et observari faciam a Jadratinis ea omnia, que continentur in paeto predicto, bona fide et sine fraude. Stabo autem in regimine dicte civitatis a die, ex quo Jadram intravero, usque ad duos annos completos, quousque illuc pervenerit successor meus Comes, quem illuc miserit dominus Dux cum suo consilio, habiturus integre, de quanto plus stetero, salarium meum usque ad adventum jam dieti mei Sueeessoris. Quod salarium est per annum libr. mille CC dnar. Venec., quod debeo habere et recipere a civitate Jadre, et alias honorifieentias, ut continetur in dicto paeto.

Habitabo etiam in illa domo sive loco in civitate Jadre,

ubi dominus Dux cum suo consilio Ordinaverit, tamen sine aliqua pensione solvenda. Preterea Venectas non veniam per totum tempus mei regiminis. Habere ilaque debeo et tenere meis expensis per totum tempus mei regiminis unum decentem socium Venetum, cui dabo libr. L Venec. par. vel inde supra pro quolibet anno pro salario, et vestes, videlicet duas robas decentes et convenientes omni anno; et unum tabellionem, et Oeto servitores bene armatos serro, et quatuor equos, quorum duo sint pretio libr. LXXX dnar. Venee. vel inde superius, infra unum mensem, postquam Jadram intravero, bona fide, sine fraude. Item solvam de liavere meo sex de custodibus castri Jadre, quos quidem custodes aeeipiam, quales consiliariis meis placuerit; nec ipsos pro me vel utilitate mea saeiam sacere aliquam angariam.

Servicium non tollam, nec tolli laetam; et si tultum sciero, saeiam illud reddi, si potero. Νullum itaque donum nee presens reeipiam, nee recipisaeiam ab aliquo mereatore, nec habitatore, nec alia persona

292쪽

Jadre, nec terrarum Selavonio nec Dalmacie, nec ab aliqua alia persona aliquo modo vel ingenio, exceptis litis, que dari solent et debent pro regaliis Comitatus et terre da dre, que recipere et habere debeo ego Comes, propter quod debeo sacere expensas de meo proprio, et dare ea, que dari debent pro ipsis regaliis, quas recepero. Verumtamen licitum est mihi, recipere a meis parentibus et amicis de Veneeiis transeuntibus inde, quidquid mihi transmissum vel datum fuerit pro donis. Et tamen

predicta dona non recipiam nec faciam recipi, si contra honorem Venectarum et Jadre suerit. Si autem soris civitatis dadresuero in servicio comunis, liceat mihi presentes recipere invictualibus et expensas et honorificentias consuetas. Preterea negociae iones non faciam, nee saeiam fieri per me vel per alium modo aliquo vel ingenio: nec consentiam vel permittam, quod aliquis de mas nata ) mea negociae iones saeial donee in regimine dicti Comitatus stetero. Et faciam jurare notarium et militem meum, quod negociaciones per se vel per alium non facient ullo modo uel ingenio, excepto, quod possim equos meos vendere et mittere alibi ad vendendum. Et si indu dra vendidero vel in districtu, quod inde acceptum fuerit, possum mittere Venectas in il nr. gross. vel parvis vel argento seu monetis, et non in aliis ullo modo. Sed si alibi misero ad vendendum, possum mittere investitos Venee., sicut mihi plae uerit, cum illo ordine, quo mittunt alii de Venectis. Ad hec per me vel per alios nomine meo in diet a terradad re negociaciones non exercebo, donec stetero in ipso regimine; nee meum tenebo notarium vel socium aut alium de familia mea, qui faciat vel exere eat mercationem per aliquem modum vel ingenium. Tamen salarium meum, quod superfuerit mihi ab expensis, possim semel investire per annos, et non ampliuS.

Vox Itali ea. masnada, i. e. familia.

293쪽

Rationem quoque et justitiam saeiam et fieri saeiam omnibus petentibuS eam. Curam et studium habebo ad laetendum laborari, persei et muniri castellum Iadre seu alias municiones, quas dominus Dux eum suo consilio in eadem terra preceperit faciendum et construendum, quam cito seri poterit, bona fide, et quod diligentius custodiatur, sicut mihi iniunctum fuerit per dominum Dueem et majorem partem sui eonsilii. Ε t lieot habeam in regimine meo liberum arbitrium in omnibus saetis et negoeiis civitatis Iadre, ut continentur in paelo inito inter Venectas et Jadram, tamen super laetis et negociis eivitatis Iadre mei regiminis omni die eonsiliabor et tractabo, sicut videbitur expedire, cum meis consiliariis de Venectis. Et eonsilium illorum super hiis petam et intelligam; et si consilium illorum michi apparuerit rectum, aequar ipsum consilium et observabo. Alioquin per me solum inde faciam, quod conscieneia mea melius dictaverit. omnes credenhias teneri faciam, et preeipiam inter me eteonsiliarios meos, que michi videbuntur esse tenende, donec

ipsas solvero eredenesas. Bona quoque Venetorum, qui ab intestato apud Jadram decesserint, studiosus ero intromittere et salvare et Venoeias mittere . . . Secundum mandatum domini Ducis. Pr e te rea studiosus ero sacere presentari omnes litteras

de bona contestatione, que michi porreete fuerint, et quod inde sat breviarium ad expensas illius, qui voluerit ipsas litteras

presentare.

Teneor quoque eundo, stando et reddeundo de proseuo et honore Venectarum, et per quindestim dies post meum redditum in Veneeias ero astrictus de prode et honore Venectarum, infra quos omnia, que de sueto Jadre sciero, lam si inde a domino Duce et suo consilio fuero interrogatus, quam non, dieam et notificabo domino Duel et suo consilio, ac omnia, que Disilired by Cooste

294쪽

crediderim esse dicenda et fore utilia pro honore et proficuo domini Dueis et comunis Venectarum et ad salvationem civitatis Iadre. Et reddam de havere comunis Venectarum, quod per Θnerit ad manus meas, raelonein infra dictum terminum domino Duel et suo consilio, v et illis personis, quibus preceperii faciendum. Et totum illud, quod mihi superfuerit de bonis et havere

comunis Venectarum, dabo camerariis comunis Venectarum vel

cui aut quibus dominus Dux per se et maiorem partem sui consilii dandum duxerit, infra quintum diem facta ipsa racione. Et si racionem non seeero infra quindecim dies, et bona et havere eomunis non dedero camerariis comunis Venectarum, infra quinium diem laeta, sicut dictum est, racione, tune, si quid tune haberem, perdam, nec debeam recipere aliquod officium in

Venectis nec extra Venectas, quousque racionem non secero, et bona et havere comunis non reddam camerariis comunis, sicut dietum est supra.

Insuper si electus essem in osseium tam in Venectis, quam extra Venectas, non laeta racione et non redditis bonis et havere comunis, ut dictum est supra, ipsa ellectio tenerisive valere non debeat, sicut est ordinatum. Hee omnia attendam et observabo bona fide, sine fraude. nisi remanserit per dominum Ducem et maiorem partem sui eonsilii minoris et maioris. Item sciendum est, quod debeo recipere solutionem de meo salario hoc modo, videlicet sol. XX grossorum, minus unum grossum, pro libris viginti sex. Preterea est seiendum, quod ego vel consiliarii mei gravare non debemus comune dadre in expensis pro regimine ultra summam MM librarum, quas dare debent pro regimine secundum formam pacti, nec pro ire dadram pro meo nabulo aut familie mee, aut pro inde redire, salvo de galea, quam pro Comite mittere debent.

295쪽

Faetum fuit hoe capitulare eurrente anno Domini millesimo CCLXXVIII, indietione sexta, mensis Aprilis die undecima

exeunte.

Pro ea ratio Johannis Bandali, Daeis Venet oram, pro Iohanae sane Dandala et dae obo Theapulo, ambassatori bas de eo aveatione laetenda later Philippam, imperatorem saastantinopolitanam, et Larolam, Regem Stelliae. A. d. 1280, dia 28. mensis Aprilis. Inserta est haec Potestas paetis, quae continua sequuntur.

ccc LXXIII.

confirmatis paetorem et eoa eatlanam, laetorum later Phylippam, ruperatorem sonstantinopolitanam, et Larolam, Regem Teragalem et StellIe, et anaelos domini Johanal g DandaIo, laeuil saeis Feneelaram. A. d. 1281, dia a. m. Julii. Liber Albus sol. 56-59. Liber Paetorum III. 3. Aulographum hujus diplomatis archivum Vindobonense asservat, et quidem quatuor exemplaria membranae ea concordantia. una, ut videtur. eademque manu scripta. Id cur laetum sit. ex sequenti paelo nr. CCCLXXIV elueebit. In fine diplomatis rubro colore quatuor versibus ultimis superscripta sunt haec signa:

quae sunt mensis et indictionis data. Quatuor haec exemplaria a parte exteriore inscriptiones habent fere consonas librariorum seu archivariorum, quarum summa haec est: Romania merusalem Lene M. M CLXXXI. die III Iulii, apud Urbem Leterem. Societas, pacta - concordium et unitas contracta - infer Philippum, Imperatorem Romanis, et Larorum, Ressem Hier alem Sicilisque, Bueatus Apulie Iehaisque Principem - ejus fratr- ex una, et Ioannem Dandulum, Durem, ac comune Leneriamum ad recuperationem Imperii Romanis detenti per Paleologum ceterosque occupatores al. a PuteoI. reliquisque occupatoribus . Al. pro Di sitiros by Corale

296쪽

rehabendo redimendoque Imperio Romanis a Puteologo ceterisque

occupato ex altera.

Unus addidit: bullis duabus aureis magnisice pendentibus. Bullae desunt; reflant fila serica: in singulis pergamenis bina: unum rubrum, alterum flavum et rubrum mixti m. Signum alterum omnibus his chartis inseribitur

XXII. Inscriptio salis antiqua quarto diplomati imposita hujus tituli:

Liga eum Imperatore Romanis ac Resse Karolo pro recuperatione Imperii Romame. 128 l. Hunc titulum manus quaedam recentior supplevit ot resarei vit. Edidit huic nostro consimile vel potius reciprocum instrumentum, cuius diversitates in notis aleeisse susscies, quandoquidem illae solum in persona vicem gerente notarii conspiciuntur ). Du Cangius ad calcem Ville barduini in . Reeueil do diverses chartespoue t 'hisio ire de Constantinoi te p. 29 ex archivo Regio. tali significatione: si extrait du trusor des chartes du Roy. Laieite, Empereurado constantino ple, nr. 9 . ela. Buchon. reeherch. historiques etc.

II, p. 373. Rem breviter attigit Laurentius de Monaeis I. VIII. pag. 15l: Dueante Iohanne Dandulo anno Domini 1281. die Ionis, tertio Iulii, apud Urbem Leterem Philippus Imperator praedictus et Carolus Rex per se ipsos es Dux ct comune Venetiarum per Iohannem Bandulo Canem et Iacobum Theupulo. ambaxatores, procuratores et nuntios Bucis, comunis Henetiarum habentes speciale mundatum, ad recuperationem Imperii Romaniae contraxerunt societatem pro reacquirendo Imperium antedictum.

In nomine Domini nostri Jhesu Cristi. Amen. Anno nativitatis eiusdem millesimo ducentesimo octuagessimo primo, die Jovis tercio mensis Julii, non e indictionis, pontificatus domini Marii ni Pape IIII 3 anno primo. Qui facit eoncordiam in sublimibus suis, tractatus varios inter excellentes Principes dominos, Dei gracia Phylipum, in Cristo Deo fidelissimum Imperatorem, Romani e moderatorem

J Aee edit. quod hoe ipsum instrumentum insertum est paelo, quod sequitur. nr. CCCLXXV.

297쪽

semper augustum, et Karolum, Regem derusalem, Stellio, Ducatus Apulie et principaliis Capue, alme urbis Senatorem, Principem fiebare, Andegavie, Provincie, Folhalherii et Τοrnodori Comitem, ex parte una: et magnificum virum, dominum Johannem Dandulo, Dei graeia Venecie, Dalmacie atque Chroacie Ducem, dominum quarte partis et dimidie toeius Imperii

Romanie, et comune Venetorum ex altera, tempore longo prO- tractos sua pietate concordans, partes in subscriptam deduxit concordie unitatem.

Si quidem ad honorem sanete et individue Τrinitatis, Patris et Filij et Spiritus saneti, intemerate et gloriose virginis Marte matris Dei, beatorum quoque Apostolorum Petri et Pauli aebeati Maret Evangeliste, specialis comunis memorati Patroni, et ad exaltationem fidei orthodoxe, reintegrationem potestatis Apostolice, que de subtractione Imperu Romanie, quod se ab

ipsius obedientia scismate iam antiquato subtraxit, gravem in corpore misiteo ecclesiastice unitatis tam nobilis membri mutilacionein sensisse dinoscitur, memorati principes, Imperator et Rex per se ipsos, Dux et comune Venecie per nobiles et sapienies viros, Johannem Canem Dandulo et Jacobum Τeupolum, ambassatores, syndicos, actores, procuratores et nuncios speciales suos, habentes ad hoc mandalum subter annexi tenoris. ad recuperationem eiusdem Imperil Romanie, quod detinetur per Paleologum et alios occupatores et detentores eiusdem Imperu occupatum, pacta, conuentiones et societatem secundum infraseriptum modum et formam inter se concorditer inierunt:

Videlicet, quod placet eisdem Imperatori et Regi. Duel et

comuni Venetorum, et concordant et volunt, ut omnia iura. honorificentie, libertates, possessiones, iurisdictiones, terre et franchisie . que et quas utraque pars ) habent, habuerunt et

298쪽

habere debent in Imperio Romani e . nec non et pacla Omniv, saeta cum Imperatoribus precedentibus, tam in spiritualibus, quam in temporalibus, integre observentur. Item placet partibus, concordant et uolunt, quod de inimicis Imperatoris uel Regis seu successorum suorum et de inimi eis Ducis et comunis Venetorum seruetur hine inde illud, quod seruatum extitit a tempore aequisitionis imperii usque ad tempus amissionis rivi in iis Constantinopoli lune. Item placet eisdem partibus, concordant et uolunt, quod Imperator et Rex aut filius suus primogenitus, dominus Κarolus. Prine eps Salernitanus et Honoris Montis saneti Λngeli dominus, et Dux, qui nunc est, uel si, quod absit . accideret, quod alius Dux erearetur, ille Dux, qui erit eo tempore, quando fiet passagium. transeunt in pro prus personis in Romaniam contra illos, qui Occupauerunt ei tenent imperium supra dictuin: et Imperator et nux uel predictus filius suus ponent in die tonegocio circa octo milia equorum cum susscientia personarum armatarum, habito respectu ad numerum predictorum equorum.

Et Dux habebit quadraginta galeas bene munitas et plurPs, si dicto Duel uidebitur, quod sit nee esse ad hoc, ut habent posse maris contra inimi eos; quia Imperator et Rex non proponunt habere nisi uasella pro deserendis gentibus, equis et uictualibus, uidelicet naues et teridas ). Item piae et eisdem partibus, concordant et uolunt, quod terminus iniciandi passagu sit mensis Aprilis se eundo uenturus, ita quod Dux iter arripiat de Venecijs cum exercitu suo maritimo siue stolio primo die predicti mensis Aprilis ad tardius: Imperator uero et Rex siue filius suus prelatus iter arripient de portu Brundusu cum exercitu suo ad tardius in medietate dieti mensis Aprilis, ita quod in dicta medietate ipsius mensis Omnia uasa possint esse simul circa mare Brundus ij.

teridas autogr., alii larida s.

299쪽

ltem placet eisdem partibus, cuneordant et uolunt, quod iidem imperator et Rex - siue dictus filius suus - per se ipsos et gentem eorum in predicto exercitu terresti ei maritimo iuvent fideliter Ducem et Venetos contra inimicos comunes, Occuputores et detentores Imperii et contra omnes illos, qui eos iuuarent contra dictos Imperatorem, Regein et Ducem. Et Dux et comune Veneetarum per se et gentem suam in predicto exeretis terrestri et maritimo iuuent fideliter memoratos Imperatorem, Regem et silium ei gentes ipsorum contra inimicos comunes, Occupatores et detentores imperu, et contra Omnes

illos, qui eos iuuarent contra ipsos Imperatorem, Regem aut filium et Dueem. Et ad obsidiones et ad insultus faciendos predieti Imperator et Rex seu filius et Dux et gentes eorum iuvabunt viriliter et potenter, sicut in proprijs negotus, et facient alia necessaria et utilia, sicut temporum et negociorum qualitas exposcet, et sicut fideles foed et amici debent laeero

unus alteri.

Item placet eisdem partibus, eoncordant et uolunt, quo liidem Imperator. Rex seu filius suus, Dux et comune VenetOrum non faciant pacem uel treuguam cum Paleologo vel heredibus suis uel alio quocumque, qui pro imperatore Grecorum

Be gereret, unus sine alijs. Item actum est inter partes et expresse eonuentum,

quod, si memoratum Principem Sulernitanum uel alium Dueem Venetorum, quam qui nune est, contigerit esse in prosecutione

dicti negocij, ipsi Princeps et alius Dux promittent et iurabunt

premissa omnia et singula, sicut hae uice iurant prelatus dominus Rex et Dux, qui nunc est. Et hec omnia et singula prelati imperator et Rex pro se et heredibus et successoribus suis predietis Johanni et daeobo, ambassatoribus, syndicis, actoribus, procuratoribus et nuneus predictorum Ducis et comunis Venetorum, eorum nomine recipientibus, solempni stipulatione

300쪽

promiserunt et ad sancta Dei euangelia iurauerunt, pleno, integre et iuviolabiliter, prout ad eos pertinet, attendere et obseruare, et contra ea uel eorum uti quod nullo ingenio uel

modo venire.

Dieti quoque dolia uves et Jacobus, umbrisSatores, SIndici,uciores, procuratores et nuntii Ducis et conuinis Venecie, similiter eisdem Imperatori et Regi pro se et suis heredibus et successoribus solempni stipulatione promiserunt, et in animas suas et dieti Ducis et minoris et maioris consilii Venetorum ad sancta Dei euangelia iurauerunt, premissa omnia et singula, quatenus ad ipsos nomine dictorum Ducis et comunis ipsosque Ducem et comune Venetorum pertinent, plene attendere et integre ac inuiolabiliter obseruare, et contra ea uel eorum aliquod nullo ingenio uel modo sacere uel venire. Promiserunt etiam et ad saneta Dei euangelia iurauerunt ijdem Johannes et Jacobus, ambassatores, Syndiei, actores, pro curatores et nuneu, se curaturos et facturos, quod dictus Dux, sicut inter partes actum et eonuentum eSt, consilio et consensu minoris et maioris consitu Venetorum requisito et obtento, hec omnia ratisficabit et acceptabit, et tactis corpora billiter fuerosanctis euangelus iurabit, Se ac Omnes successores Suos in Ducatu et comune Venectarum predicta omnia et singula, quantum ad eos pertinet, plene et integre altendere et inuiolabiliter obseruare, et contra ea uel eorum aliquod nullo modo per se uel per alios sacere uel uenire; et quod in instrumento super hoc coram eodem Duce consciendo idem Dux suam laetet auream bullam apponi, sicut ijdem domini Imperator et Rex in instrumento presenti coram eis consecto bullas eorum aureas apponi secerunt ).

3 Rex in quodam alio huie eonsimili instrumento seripto manu Magistri Joannis de Capua. notarii. eo ram eis eo n- te elo ete. Ducang.