장음표시 사용
21쪽
tur , protrahoro studet oporator, Iibertas illi conceditur, motu rotatorio circanxiii longitudinalem se movendi, ideoque forcipis manubria nec manibus sirmantur, nec fuscia junguntur, nec montili obtegimtur. Impedimentis, quao se opponunt Iobori suscipiendo Victis, forceps, ut caput ex angustia Prodeat, statim solvitur. Sed plura de hac operationo instituenda non addo, quippedoxtoritatona oporatoris in immittendo et iungendo 111strumento non minuS, quam in trahendo et solvendo cupito conspicuam, nec literis exponere, nec Iaudibus praedicare valeo. Sufficiat commemorasse, unumquemque sere foetum, forcipe protractum, vivum et illaesitan, imo tam Vegetum Prodire, ac si partu naturali oditus fuerit. Iam vero si caput forcipo 'ohendi nequit, et nihilominus res urget,
manu suscipitur foetus extractio. Cujus operationis QVentus, quamqvum maxime incertus et Varius, tamen nostra in schola cura medici non ita raro ΡYOSPero Perctgitur cum Successu. Operator nimirum, quantino seri potest, foetum Ieniter tractat, et, capitis transitu Por quodcunquo impedimentum retu dato, citissime forcipe, maturo Parata, Periculum imminenS PYδOVertit. Quodsi medicus necessitate coactus, ad Porforation om capitis instituendum animum adjicit, priusquam manum ad eam Iparat, an mortuus foetu Ssit, nec ne, diligentissimo explorat. Viviun laetum operatione necore Vir Probus religioso detestatur, Iuno, nisi de morte persuasissimus est, ad forci-Pis opem confugit, neque ita raro, voΙ rebus admodum desperatis, extractio it laesi foetus selicitor successit. Cotorii in perforatorio lititur praecedior, adtrepani formam facto, et cerebri emii xii Promoto, si casus Postillat, fore S dentibiis instritota et amous cium frit otii adhibentiir. Quae qitidem operatio, clim insistimenta muniuiis tam exercitatis sint commissa, Omni tempore tam prospero Persicitiir eventu, ut Partiiriens inter actum ViX, an no Vix miidem, de incommodis querat ir, nec tantidiim Iaesionis exΡoriatiir. Peracto labor Ρuerpera ab alia non dissert enixa Prorsiis sana, nisi Iacientis insantis defectit. Partiis caesaretis, qui Vocatur, in nostra soli Iu nondum Iocum habusi.
Qitando partus in quinto stadio difficilis redditur, iubi sangiuinis prostii-Vium Periculum minutiir, semper, prilisquam ullum aliud remediiim in usitan Vocam 1S, Placenta solitia extrahitur. Quoties vero utero adhuc placenta adhaeret, mediciis digitos manus dextrae inter partem solutam et parietem uteri interjicit atque, eosdem ulteritis promovendo, caute, uo matrici vis inserati ir, ne in Solvit. Singillis motrorrhasis schola, causa explorata, Iogo artis Occurrit. ViiOties sangitis ob debilitatem uteri prostitit, dolores, prorsiis silentes, Tinct. Cinnoni.
22쪽
git. XV-XXV p. d. , aether. sulphur., obdomini Iarge instillato, si frictiono continua, in regiono fundi uteri nuda manu inStituto, Provocantur. Si Vero vasa mata cis post partum, justo celerius editiun, licet Orgauon maxime contractum sit, sanguinis copiam effluidunt, ad injectiones, ex aceto diluto tepido phyntas, sine mora confugimus. Quando ipsum uteri Oriscilini ita coarctatur, ut pla- conta rotinuatur, nil nisi lenis fundi matricis frictio confractiones organi justas incitat, quae orificium dilutare Valent.
De cura puerperarum. 'Triplex iusti puerperii functio, interi vulneris sanatio, cutis actio adaucta, lactisque secretio in mammis dum Partum enixae in schola foventur, Oximia cura Promo etiar. Et quod uterum Vulneratum attinet, quies corporis aegrotae commendatur. Primis post Partum diebus ea foro Semper resupina jucot, junctis femoribus, sine artuum jactatione, eodemque in Situ permovens, siquidem seri potest, neonato mammam Praebet. Monetur Loomina, ut Iotium si urget, mittat, ne VeSica, urinae Plena, uterim pressu irritet. Alvus ocontrario, naturae ordine Sapienti Plerumque tarda, neutiquam Purgatur, sicque cavetur, ne contentione in intestino recto mota, organo, quod hactenus ovum fovit, simul vis inseratur. Nisi faecos, inferiori tractus intostitialis partioneri sunt, clystere SemOVendae, alvus laxa nimiam intestinorum actionem, puerperio noxium, indicat, ideoque SemPer, PericuΙum subesse medico videtur, quando ante quartum Vel quintum diem Post partum alvina evacuatio insequitur. Ex Iochiorum conditione, quam lintea contaminatu nobis faciunt cognitam, tempus definitur, quo situs resupinus sensim mutetur; etenim haud conceditur, ut puerpera per horam erecto situ in conclavi moretur, Priusquam humor, qui Ox utero destillat, Per duos integros dies Serosus est repertus. Sequentiatius diobus, si Vires redierunt, horam horae addendo, PauIatim divi no tempore Iectum ProrSus relinquat.
uum Loominus Ioctis plumis resertis, qui in camoris bono temporatis collocati sunt, incumbant, et infusa theaelamia tepida vel aquam fontanam
23쪽
iusto modo calefactam, Pro potu ordinὼrio necis tulit, sutis excretio, prima suorporii Iiobdomado tantopere Decessaria, Sufficienter PromoVotur, diligontissime famon causetur, ne supprimatur. Foeminue Scilicet ejusmodi agrostos, qua-Ios ut plurimum sunt, rerum omnium rudes et ignarae, lecti calorem salutarom moleste serenios, Hunc cuIcitam dejiciuiit, nunc aquam frigidam sorbero,aiunc e Iocto Siregere conantur, ideoquΘ dies et noctΘS SQVere custodiantur, no- cosso ost. Ossicium, mulieres custodiendi Scholarium est foeminarum, quo
logotio alternis fungendo, ad munus, quod aliquando ipsis datur, optimo
Ad tortium tandem suom, cujus supra memini, quod attinet, optimo Quin Obtinemus, si Organu, quae lactis Secretioni Praesunt, Sugendo succo secreto exonerantur. Nostra schola TeguIam dictitat, oumque severe tuosur: Unaquae*uo mater infanti mammtis praebere debet. Huic Iegi rite obtemporans aeque sibi, ac neonato egregie conSidit. Nulli Vero Praecepto Voti omentius ΟΡ- pugnatur, quam huic; etenim mulieres, Plerumque objoctae et humilis conditionis, si partum ediderant, incommodis, neonato occitis, ultra modum os- fondiantur, ita ut, quae ipsis molesta eSSe Videantur, fugiuiit. Duque aut aporto curam insontis doremiquiint, aut ex occulto os scio sacro, quod ipsis incumbit, haud saciunt satis. Attamen constantia directoris irrevocabili fore sempor obstinatio missioriun Dongitur; adhortatur, admonet, Verbis caStigat, et in eas domum mulieres, quae corrigi non POSSunt, poenam meritam, et nocessariam, jejunium puta, statuit. Omnes e contrario, ad Parendum Promptus, quae mammam juSto tempore et modo praebendo, parvidorum saluti prospiciunt, coram discipulis collaudans, medicus Oo, quae iis morito dotion-tur, triuint. Ut prospera puerperae Valetudo conservetur, munditiei maximo opera datur, et pannos ΙOchiorum fluidum absorbentos semovendo, et spongia infuso
Ηb. Sorpylli madefacta, pudenda et portu uoum his quotidio abluendo. Simili
cura lintea sordida removeritur.
Victus, qui suppeditatur, ob eo, quo gravidae mulieres aluntur, Vix dissori. Primis tantummodo pilorporii distius cibi coctu dissiciliores rojiciuntur,
et alimentorum copia Vospore aliquautulum imminuitur. Potus, Partum enixis Pruolaotur idem, qui commendatiir gravidis. Τuli diaetu puerperae Per quatuordecuri dies in Schola nostra nutriuntur. Ouo tempore PraeterlaPSO, Siquidom Vogotae Sunt, nbeunt. Boro Pu
24쪽
pora eam ob causam, ut nutricis munere in urbe fungatur, ante dictum torminum ab instituti directoro dimittitur; dimissa vero semper curae domini, cui traditur, imprimis Commendatur. Ouodsi morbus puerperae imminos, dictum ,, principiis Obs α ante Oculos modici Versatur, hinc, quod requiritur, cito sit. Foeminis scholarilbus,quao vigilantes ad lectos a8Siderat, Praescriptum est, ut de qua Pie in puer-Ρora Obsorvata aberratioue, etSi millima, siue mora nil directorem reserant, quod si quid occultetur, aut dissimuletur, graVia qualido Die exoriri POSSunt mala. Ouum foeminae ejusmodi, et quase curantur, et quibus custodiendi onscium commissum est, uouimiiquam totae ex fraudo factae, praescripta medici parvi aestiment, eorumque neglectionem Vix sibi vitio vertant, medicus nostrae scholae disciplinae Severae plurimum tribuit ot consol, directori talis instituti, tanquam procubitorum Praesecto, die et nocta diligenter caVondum esse. Quae cum ita Sint, ipse, et socius pluries singulis diebus gravidarum, Puerperarum et iuniit in1 Statum QAPIOrant, Semper Vero menda-cos, quae Ob Iaano Vel illum causom ejusmodi casus celare student, cum
dii octor ingenii acumine praeclaro mendacia, etsi callide structa denudet, se- Vere Objurgoritur. Simili rationo ovouit, ut raro in nostra schola febris puerperalis Occurrat; ubi enim, nunc partu difficili peracto, nunc refrigorio admisso, aut cibo noxio Sumto, aut animi turbatione facta, pars corporis aliqua praeter modum irritata reperitur, ordiniquo puerperii discrimon summum instat, medicina in promtu est. Si irritatio, Vel inflammatio uterum, peritonaeum, aliudve cuViobdominis organon occupat, tanti Unmodo sinapismis et emulsionibus popavorinis Iocus datur; praetorea lana abdomini superimponitur et, malo ingru-Voscente, loco assecto hirudines applicantur. Ah omplastro Vesicatorio, ab hydrargyro multatico miti et a nitro, scholao modicus in ejusmodi casibus cauto ab-Stinet, quum quae remedia systematis uropootici set tractus intestinorum functionem, uti constat, adaugere Valent. Quodsi vero assoctio corobri poriculum minutur, utrumque medicomentum, et Mercur. dido. ot uitrum, Θxigua tamendosi Mercur. dulc. gr. - j, nitri VorO gr. ij-IV Omni tritiorio) propinantiu . Pudendorum intumoscentiao et Oxcoriationi munditio singulari ot lamentationi- Inis ex infuso herbarum aromaticarum paratis, Obviam imus. Ouodsi forsan squalor Ioelaiorum Ot praVa corporis puerperae constitutio effecit, ut excoriatio Iovioris momenti in ulcus mutotur , et in Iabiis majoribus, in regione inguiuuii, in Perinaeo compareat, fundo rodentis ejusmodi ulceris, cui mira latius atque altius serpendi Vis, Pulvis cori. PeruV., cum PauXHIO gummi
25쪽
Mimos. mixtus, Iarge inspergitur. Hoc unico remedio adhibito, I revi tomporo, foedus adspectus evanescit, PHS melius co Iuttur, et viativis recrudescit. Popilli smammarum excoriatis, pulvere dicto, loco laeso Supersparso, lactatione Ρerpetuo continuata, optime schola medetur. 3Iulis ob ut imitantia Iactis ot obstructioneVosorum Iacti sororum ortis, Auctione, et Vaporibus ex herbarum insusis servidis prolectis auxilium fertur. Mummue induratae Iano, Vel pesse molli, vii O togumento simul cutis functio augetur, a pressu defendui1tur, OO Iue nodi saepius in normalom redeunt statum. Ouodsi Vero mamma inflammata in suppurotionem abire minatur, emollienti s cataplasmatibus non prius locus datur, quam fluctuatione pus se prodit. Abscessus ope emplastri diachyli compositi sore semper,
rarissimo acu asperitur; Vereia ur enim, ne tuli instrumento unum alterumve Vos
Iactisorum laedatur. Ceterum pus, his quotidie, dum copioso dossuit, leuiter
exprimendo evacuatur, et seramon, ne quid sordium illud intret, empl. adhaesivo obtegitur, nunquam Voro lintea carpta ingurgitantur. Abscessus cito clauditur.
υ cura n e O n a s O r u m. Νoonatus tu nostra schola maximi est pretii; etenim sociuidum directoris mentem tantum Valet, quantum mater ipso. Quo facilius Voro talis thesaurus inopia tractatiouo porditur, eo diligentius ejus ogitin' cura. Quodsi sootus asphoia oppressus editur, Omne remedium, quod HBOuntum a morte eripere Vn- Ieat, in usum Vocatur, Vel, Si ulla SpeS xeIi u QSt, Per horas integras Opera
set Iahor in vita parvuli Servanda consumuntur. Dulcis post Iaborem haud inanem quies lΝeonatus Iavacro primo ablutus, linteis mollibus calolaciis ot culcita plumis roserta tegitur. Tantum abest, ut mos plurium lamellarum, infantes fascia quasi constringendi, teneatur, ut ParVuli, Ireachiis I iberis, lodicula Iaxo circumdentur. Neonati nec tu cunus, nec in ΡΓΟΡriOS Iectu IOS couduntur, sed, ut fas est, in eodem lecto una cum matre dormiunt. Puorpora insunt m cauto in Sinum recipit, et, quod OVea Sum eSt a corpore matris latus, vasis foro hullionio
26쪽
aqua Poplotis calidum sorVatur. Coloris oxtra Ioctum itidum diligonior halbotur ratio: iii satis nimirum non, utSi in concla i bone tempo rata ot janua ciu,iculariolausa, o togiamontis Sol Vitur. Aliquot IiOriS POSi Partum PraetorIapsis mater, quao interea VireS recupernVit, eo Addi'citur, ut Ρnt Iido mammum prae-hoat; lac onim maternum unicum in lautis olimentum tam diu sistit, quamdiu in schola nostra se etur, dummodo Pro rerum statu Iactere potest. Gravissimo laomina, cui cuStOdiS mitivis demandatum est, accusatur, si cui
insonti alius cibus doloso in os insertus fuerit. De sufficienti Iactis resolvi ficopia modicus non fide a matre, foeminave Vigilanto data cortior sit, sed ipso, id,i fraudom suspicatur, lintea faecibus inquinata, ot ab urina madida, inspicit. Ouodsi mammarum status aliquo modo depraVatus impedit, quomita is insons Iactore possit, aut Iacte Vaccino recenter avideto, nut aqua cocta et cum vitolio ovi mixta, aut insuso sem. Foeniculi, cui tantulum panis alisi additum est,
Munditios in unoquoquo instituti nostri opore magni aestimatur, et in servanda neotiatorum Salute judicatur tanti, ut nihil quod ad eam tuondam ullo modo consorve queat, Praetermittatur. Quoque die, tempore matutino, insans balnoo topido, quod curante obstetrice domestica ot paratur, et in parvuli Vortitur usum, obluitur. Quum, proti dolori oqua Saepius limum ferat, plerum- quo, priusquam in Solium est unditur, ad sedimentum deponendum Ρer noctem
porsecto oluitur. Quod lintea attinet, ea totios cum Iotis mutantur, quoties aut Dioconio contaminata, aut urina humectata sunt. Et hoc quidom respectu summa, Ot Puerperarum et Reminarum scholarium, quibus munus Vigilandi incumbit, incuria aegerrimo fertur. Illae nimirum Iinto rum inopia Valdo Ιahorant, docem Scilicet, Vel duodecim ad sumni H singulae possident, hae 3 oronogotium lintea mutandi iniquo aulino serunt, et ut Iorius sibi faciunt opus, vagitum ParVulorum negligentes, rariuS, ac Por QSt, stragidas inspiciunt. Quo sit, ut infantos miseri aut ropolita Vice iisdom togumentis sordidis lux Olarantur, aut por longius tempus madefacti jaceant, aut linteis, lotis quidem, noc tamen hono ossiccatis ot togantur. Ex simili incuria quandoque refrigorium admittitur, t cutis attorondo intorti igino laeditur, aut adeo oXanthomata ossi Oroscunt. Sinuunt suo talis negligentia sontitur, scholae dii octor gra utor objurgat. Ρuorporis 3 oro indigentibus ex opparatu instituto proprio lintea commodantur, quae 1 oro tarapi denter Suo corpori aestium copia optimo, possimo voro illi Duonati Prostio orant, iis linum alteriinwO indusium dotarahitiir, ot si,10 mora in usum pari di sorsico di aditur.
27쪽
Ex habitu corporis in u11iversum, et conditione materiarum excretarum, imprimis vero ex sonu vagitus insontilis Vario, medicus scholao experientissimus malam neonatorum VaIetudinem dignoscit; Vocem enim sobilem eorum honouitelligit, omnemquo institutionem eo dirigit, ut discipulis otiam hujus vocis vis perspicua fiat. Parvuli morbo quodam correpti medicina non immodico implentur, sed sola diaeta apta plerumque ipsis redditur sanitas. BaInoa auto dococto Lini nutriendi infantis, aut ex infuso herbarum Sorpylli ot Majo-
ranae, virium ejus incitandarum causa, parata, item cIysteres e decocto semin. Lini applicati, optimo cum succossu contra Varios morbos in usum Vocnutur.
Ubi ob hanc vel illam causarii cerebri assectio inflammatoria erumpere minutur, aliudvo malum graVe imminet, quod methodum medendi revulsivam postulat, Iomes, exigua tamen dosi, gr. J ad omni quadrihorio aegroto propinatur. Trismo et spasmis clonicis, Vel eodem mercur. dulci, vel baIneis ex insuso Serpylli factis, Vel clystero e decocto seni. Lini Praeparato mederi schola nostra Stu-dot. , Ophthalmia neonatorum, qua infantes in instituto ΤPieriano saepissono laborant, oculo assecto diligentissimo parcendo, et naturae processum Plasticum quasi modorando, Sine ulla ViSus noria fere semper profligatur. Manu, status Oculi cognoscendi ergo, nunquom palpebrae distrahuntur, neque rima illarum conglutinata abluitur; illam quippe agendi rationem superfluam et noxiam, hanc duram et rudem, utramque Ρroinde haud probandam medicus judicat; qui potius palpebras tumentes, si ob muci copiam fere ex toto coeant, spongia parva ot molli, infuso Serpylli sitiro depurato madefacta, Ionitor severo otattrectando caute a muco exsiccaturo liberare iubet, atque hoc facto insans palpebras, dum status intumescentiae concedit, optime Sejungere Valset. Ipse director, modum oculam assectum dextre purgandi docet. Cui vis mali formao poculiari remedio obviam itur; etenim, ubi secretio muci praevalet, collyrium
o Zinci sulphurici gr. jj. et Aq. Bosarum gi paratum, oculi angido intorno
instillatur: ubi voro inflammationis symptomata in Iucem prodeunt, liquor ex Mucilag. Sem. Cydon. et Aq. Rosur. Jj compositus, cui intor tum Laud. Ii q. S. pauxillum additur, guttatim adhibetur. Aphthae, rarissime in nostra scho-1a occurrentes, intra paucos dies, nul Io lincto in usum Vocato, solius infusi Sorpylli ope, cochlearibus aliquoties Parvuli ori instillato, romoventur. Ic- toro schola adaucto calore et, si malum ingravescit, balneis ex infuso Sorpylliparatis topidis egregie medetur, et contra diarrhoeum, teterum Amplomatice concomitantem, clysmata e decocto sem. Lini immittuntur. Si neonatus sem-phigo Iaborat, omnis cura adhibetur, ne bullae pressu aperiantur, et cutis
28쪽
opitolio privotur; hinc baInoa quotidiana interdicta sunt. Lassiones ab inter- trigino oriundae, Semine Lycopodii Solo consperguntur. Infantes Purpin amiliari associa a rofrigorio quidem defenduntur, ut minus Severe pannis et culcitis involvuntur: praeterea, ut desquamatio cutis OXPediatiu , balneis abluitur parvulus Ieniter aromaticis, ex infusis Η. H. Sorpylli et IIajoran. compositis.
29쪽
II 1823 1119413107Occiput centies quinquies Vertex seme1 Chines semeΙBrachium bis
bis gemelli editi)565355118241 10 1006106
Occiput centies quinquies Vertex semeΙ
182510085803Occiput octogies quinquies Vertex teΓFacies semel Cluties bis Ρodes ter