Respublica S. Marini

11쪽

barati sumus egerere Frustra quae ent vectugales Prouinciarum lacrymas, frustra spolia Numinum , praedasque Templorum Specta'

bunt agrestia poma , concretum lac pecudum yellera, supellectilem incuriosam , nil dens. que possessore pretiosus Possumus S magno Drusi animo conscientia vocem emittere: Domos nostras aliena curiositas intret , arcanos mores nulla Penatum tutela custodiat. Non avaras foeneratorum tabulas deprehendent, non infames Tigellini nundinas , aut lupercalium lasciviam Stupebunt liberorum innocentiam cultu Numinum, iisque virtutibus enutriri, quibus crescentem Graccorum indolem Cornelia mater excoluit. Mirabuntur

custodita pudore conjugia , pulchritudinem eastitati simillimam, & quod raro contigit,

honestam paupertatem. Non matronas ser-mae cura, aut externi cultus recentior gratia sollicitat, non Virgines molli cantu, nec lasciva chorearum vertigine puellares annos incestant; sed inter lanas, ac pensa,de pudicitiae principatu, iudice modestia, contendunt. Odimus sane illos , S ultima execratione

seiunamus, in curioso in dies otio domos

12쪽

publicas privatasque scrutantur 5: civilis disciplinae praecepta jactantes , Principum aulas inani dicacitate fatigant Genia Regum expendunt fata Populorum disponunt consilia miscent, arcana produnt, odiis insurgunt. Sic Magistratus legationes, quas virtuti

bus nequeunt, vel quia velocius putant, sceleribus emercantur. Nos ad aliena incuriosi nostra tantum respicimus. Feres tamen .Regina,

ingenuum hominem liberius aliqua dicentem. Nunquam in Urbes divitum ad sustinendas paupe tatis impensas agrorum opes detulimus; quin exhorruerit animus audisse tot cides, furta, venena, libidines, circumventas misero rum fortunas, violata fidei pignora, empta judicia , venales Curias Vidimus literarunt alumnos, sapientifantistites , pudet eloqui, Virtutem ipsam vidimus, per futuras lacerae Vestis stulgentem , ante Principum limina precarium spiritum ducere, cum interea , qui paenalia vincula, ipsasque propemodum secures foeditate criminum violarent, opibus, gratia, magistratibus florent, de ne quid seculi de rogetur infamiae fortasse titulis,4 statuarum honore postetitati monstrabuntur.

13쪽

Fo Da veniam Patris rupis insiti sim pliciti

semper gregibus d. aratro damnaberis Exue eandidos mores , habe venalem dein vena- Iem spiritum, enalem Deum; re cum in tanta vitiorum copia, in tam in genioso peccantium hixu sit quedam velut ambitio, ac scelerum dignitas nec nisi adhuc ignota,S insignia crimi navi nutis nomine illustrentur aude aliquid, quo nec tu rus antiqua nouerint secules, nec futura tas,quamvis prruptio inveniat.Tunc tepentinis opibus,, Senatu 'ubdam dignita: tum florebisci mille tibi nemora armentis mugient; S: horreis tuis Italiς ni tona pendebit. Iana pudorem omnem ac metiim vicit dea linquentium numerus, comnlunis vitioruni Iabes seculum nuncupatur: Amisere authoritatem leges,dignitatem Senatus, Numina Maie

statem.

Et quando iustius tonabit Celtim S phr vltricis deridens mimina nocentes terra, assi mei Curant prosecto, Regina,maonitudinem tuam Numina, quae tibi supra qteras laudes praestitere,ut inhonorem virtutum scelera ipsa dissimulent,de perditum flagitiis seculum famctissimis moribus tuis absoluant.

14쪽

Sentio quati terr nec ificongluo ortata, stylo eos praecipue distrinxerim , qui alienis

saginati fortunis , paupertatem nostram oculari procacitate lacessunt Lenius tamen agam

aduersus ignaros, quam saepe virtutum seculis, Romani fasces laureato vomeri procubuerint, dum Curis, Fabricii , aliique Consulares agricolet, suspenso rastris paludamento, eadem cura segetes,qua bella tractabant. Surgebat in messem gloria triumphali manu subacta tellus, nec tam laborum praemia quam victorigentium villico tributa pendebat. Quare, minime apud nos desnt qui natalium claritudine,S egregiis disciplinis Rempublicam illuc

minent; sitque tanti ducerent Patria libertatis innocentiam deserere, ut sordidae seruituti, aularum simultatibus celsitudinem animi de mittant, net illi Principum animis certa conmlia, S illibatam idem deserrent,Regum memtem,S oracula l0querentur, de in imperia Populorum consurgerenti Tamen cum ricom, mune nobis aratra , gregesque exprobrentur, ςmnes vltro fatemur crimen colonis dictat ribus,ac trabeato stpe pastore gloriosum. Vi-

15쪽

diam, si rustic inis exequi studii Nnasores

voluerim , quibus ad futuram militaris disciplinae patientiam durata iuuentus,statim silet Ia poscant,in manipulos legionum armata ,sulco non sabuloso consurgit. Haec extruit aggeres, moenia subruit, vallum tutatur huius humeris Regum sollicitudines, fata Populorum nituntur Haec est quq fregit Alpes, clausit maria, utrumque Solem peruagata victoriis,AD ctoas nives Libiae arenis triumphali ligone permiscuit. Non Caesar, aut Africae destinatusulmen Scipio, non ingens gloria Regum Marcedes; nec Tu pars magna bellorum Christina Terrarum orbem, vel adhuc pacata concute-ies,si urbanos tantum Populos, solamque nolbillitatis luxuriam armasses. Nos Assiria Regna , nos sceptra Medorum protulimus 'et callo obductς manus dedere Pessis Imperium; ti sudore nostro Graecum diadema resulsit.

Nos denique Romam imposuimus mundo 'quae tant male triumphis nostris via, ut satiui ei fuerit pastoriam Latij Majestatem agrestit tegritate, justitia bellorum tutari,quam importunis armis Orbem Terrarum lacessere, ut

vitiis domitarum gentium polluta, mores per deret Imperium.

16쪽

Pari sato cecidisti, Iliun , Sparta, Athenae,

tuque ingens Italiae terror Carthago. E tot magnarum Urbium ruinis,sivalidissimarum ge-tium cladibus Venetos lubens exemerim Sapientissima Italiae gente,etsi Te unam excipias, sane dignam, quae bellorum, Togaeque gloria

Τerraru orbem, aut regat,aut componat: cuius

perennitatem Imperi non sibi armorum fel, citas vindicat, non Urbs vallo tempestatum praecincta;sed firmata periculis virtus, intemerata Ciuiu fides, Religionis integritas, sanctitas denique Curiae,in qua pari gloria Caesares imperant Sesobediunt. Haec delapsa sideribus ancilia,S: fatalia pignora Vestalis flamm , quibus inuicta Respublica totius prope mundi viribus adeo suffecit, ut saepe visa sint Maria,Ter-rq,Numina velut in partibus militasse. Non me ta longe materia blandiens evexicii studio libertatis a Te Regina, diuertar.Cr desne Marinensium Rempublicam,si non Iubperio,aut rerum gestarum magnitudine, certe morum disciplina cuilibet alteri parem repei lino ciuium motu potuisse terreri Ut primum stupuere Alpes amicam Ariston,& vultus tui Numen Italiae votis effulsit, deserta statim a

usgregibus imperata libertas,non lariu amor,

17쪽

16 non chastas Patriae, non ipsa denique senatus authoritas valuit, quo minus laxati in laetitiam omnem Agricolae ad conspectum tui conuol rent. Quamquam, de quid vel in Senatu jam

frinum , in quo sapientiisimi etiam Civium obsequio tui,& muneris hujus cupidine insanirent. Tunc notus livor, ambitus,semulatio imrepsere falsi risus, infida oscula, fallaces blanditiae , scenam omnem aulicae adorationis i plevimus.Crederes alium Populum,alium Se natum. Erant qui pretio suffragia tentarent,vi ipsas quoque foeminas muneribus exambiret. iam suspectar virtutes, , merita amicorum inuisa: Non alias unquam urbes blandior inclo mentia fatorum concussit,dum quisque in P triani excusatus,nec sine laude peccaret. Visum tandem e Republica surgentem seditionem Vma comprimi: data certatim nomina; sed ut plerum 'veni deeirante sortuna ad minus idoneos sortiti sumus , qui felici parum ingenio . . mediocri iterarum tinctura censemur. Vtinam dedisset urna, quorum ingenia RO-imanis studiis,de insolenti Graeciae opponimus: nil sane quicquam, tanto muneri defuisset,iCivium meorum facundiam inuiti etiam lauserent,qui iii fortasse, ut incomptum, agrestem

18쪽

stem ins mulant. Qua nunc arte, quo cultu origines tuas,&avita bellorum decora felix eloquentia revolveret ' Quanta annalium fide

per altos urbium cineres,per cumulata exercituum funera, per tot Sceptrorum strues,docomgesta totius prope mundi spolia triumphales

Custaui lauros venerabunda contingeret i inde, ut verecundiae tuae, vel damno veritatis indulgeret, innuniera laudum argumenta praetervolans obiectasset tibi florentis arvi Virgunem,nec tam armorum lucri quam circumfusa

Majestate radiantem, per obrutos glacie can pos, per solidata gelu flumina anteire legiona signa, sugare acies , aperire urbes, ac undique Danis fascibus,, Caesarum Aquilis insultare. Tunc,Regina, nimis invida virtuti fores nisi Te libenter agnosceres,i haberent merita tua hoc uno modo par pretium,si te ipsa laudares. Non haec, ut viribus ingenii ludam,rimo destissimis auribus tuis blandiar sed ut scias, Rempublicam non adeo iterarum expertem, ut minime possis in ea vim altissimae ni tis exercere,vel saltem otii lenire fastidium. Durant adhuc, S vivaci senecta lucem ingeniis nostris partiuntur,qui quondam Vrbinatis se neruae Sacrarium,de artiatam in eo Principum

19쪽

unificentia Graeciam omnem,tatiumque incoluere. Felices aetate vestra patrii senes , quibus contigit ea in aula morum , ac literarum

tyrocinia posuisse, in qua non improbitas, assentatio juperbia; sed iustitia, pietas, sapientia

sacro amicitiae genio suffultae, albitria regnantium moderabantur. Vidistis in tutelam artihi, in auxilium virtutis obvios Principes,profusas opes, egesta aeraria, que portentosis alibi coenarum novitatibus inuesitisque voluptatum irritamentis misero adulantium risu exhauriu-tur. Vtinam Numina illa doloris nostri terris adhuc fatorum invidia servasset haberes,l egina,qui morum sanctitate,d splendida penatum innocentia dignationem advenae majestatis

meruissent quique munificentiam tuam,ac regium in virtutes animum venerati,caeleste munus agnoscerent,ri tuo vinci gauderent exemplo. Patriis itaque Sapientia Doctoribus utimur,nec in dedecus unquam Reipublicae,&civium nostrorum pudorem externa quaesivimus ingenia quorum saepe nomini pretium facit ipsa longinquitas Et nescio an inter studiorum amaenitates severior alibi disciplinarum cultus

eniteat. Non ignota nomina Democritus,Thales , Anaxagoras , si qui alii per nugamenta

20쪽

IT somniantis Philosophia audacius deliravere

Quae mortalium temeritas quis furor sturae Majestatem intrare, ortus rerum, progreL. RS,conversione inquirere, extra mundum per inania dcferri, S suam interim naturam negli gere prudentiam fortitudinem, justitiam,ali que animi bona ignorare.Quanto satius nostinsos intra nos quaerere, tumultus affectuum ratione compescere, munire pectus adversus fomtuita,nullo metu, spe nulla torqueri. Utar Rogina,magnis exempli:s,S tuis quae calcatis sortunae sceptris , vasti ima mentis Imperiari pientiae fi no coerces, Si Principum omniurigloriam supergressa intactum cupiditatibus,im

victum terrore animum supra necessitates eriagis,supra fatum ponis. Rides, Regina, montanum hominem tam inepte eruditum.Quid curri audieris agricolas, caeleium curam imperitiae miscentes,altrorun amores expendere ' Non ut anilibus fabulis facilitati Potentum illudant, Si sidera in pretium trahant sed ut serenos dies, tempestatesque praenoscant ut certiori foenore spargant segetes,pomaria conserant,vites custodiant. Miraberis huntilioris fati pastores aperire sinum