장음표시 사용
4쪽
O CONCESsAM SIBI A SUMMIS STUDIORUM APUD CATHOLICOS PΛTRIAE SUAE GUBERNATORIBUS FACULTATEM PUBLICE DOC DI IN GYMNASIO, QUOD EST FRIBURGI BADARI,
6쪽
CANONICO ET AD CAROL. ΤΙGUR. ΡROFESSORI VIR DOCTISSIMO
DE BONIS TERIS ET E SCHOLASTICA MERITISSIMU
Annus est et supra, Vir Humanissime, X quo mihi provincia tradendi bonas literas in Gymnasio Friburgens per summos studiorum apud Catholicos patriae meae gubernatores obtigit. Illud muneris quam naviter et seliciter gesserim,
eorum e numero, qui me agentem et Potuerunt cognoscere et cognoverunt, perit aestimanto;
mihi quidem neque integerrima Voluntas, neque candidus rei scholasticae provehenda animus, neque flagrantissimus deerat ardor; si forte minus hene res successerit, et viribus id meis et vero etiam fortunae tribuamus, πάντων γάρ θεοὶ δοτMγες ἐάων. Quant autem amore et studio novam hanc in me receperim Prosessionem, et quam religiose eam mihi colendam ducam, ex meis ipsius verbis quibus e usur-Pavi coram, Proximo meo per Helvetiam et vestram urbem itinere, ute, vir legantissime, non ignoraru
7쪽
Utu hoc est, volui hac ipsa scriptiuncuIa, quam ibi nunc ossero in gratiam amicissimae Tuae inde ab illo tempore ad hodiernum usque
diem probatae benivolentiae, u3cepti muneris mei grauissimi i. e. cholastici aliquod extare monimentum Selegi autem hanc de curatoribus emporii et nautodicis disputandi materiam, noΠquo neglectam eam aut male omnino a V V D D. adhuc tractatam putem, sed eo animo, ut minus dilucide et subtiliter ab aliis exΡIicita in majori ponerentur luce, false tradita Corrigerentur, dispersa colligerentur. Qua quidem in re, ut uis utar vel bis spero me nusquam inhumanitatis, addo immodestiae, culpam contraxisse; sed, si quid inscio et imprudenti exciderit, ex animo veniam peto contra auteM si haec, ex oratoribus faecis potissimum hausta,
disquisitio justo levior Tibi, harum rerum P ritissimo judici, videatur, acquiesco in humanitate aliorum V. D. et ua potissimum, qui muneris scholastici improbum laborem et
non concessum strenuis ludi magistris otiun optime noris Sed en vide, quanta in me exsurgat conditionem ostram ex fastidiosa ignorantia contemnentium hominum in stissima turba, Quidni, conclamitantes, anno melius erat, hominem ad humillimum puerorum erudiendorum ossicium detrusum et condemnatum, Odestia involutum, conticuisse, quam eo elaborasse, ut infortunii sui publicum etiam conderet monimentum, Publice loquenlcm producerct te tem Quam ingratus labor, totos dies vor-
8쪽
sari inter pueros, inter invito praesertim, et substrictis veluti auriculis horam, quae Se carcere mittat, XPectantes inter petulantcS,mOTOSOS, Pigros, reluctantes disciplinae Quid est quod do squalore, Odore molesto Pulvere denique ludi glorieris, quas res politiores Omnes adversantur ' Quid indefessum et ad
extremum usque vitae curriculum capessendum
infelicissimum laborem, quid paupertatem ac-
las, unam Stam impudentissimam vitae ordinis quo vestri sociam Nonne miseria est, contemni; ad ipsum statim nomen scholae et scholasticorum hominum nauseare plerosque adeo ut satis
sit, aedagogum csse ad hoc, ut ludibrio lepidorum holninum aliquis sit expositus Haec talia non fingi a me, sed Vera Pro' ferri, unusquisque cici, qui vel uno tantum
die in nostra palaestra consumto in malivolorum hominum et rem scholasticam cum magistris uSPernantium Sermones et rumores incurrerit, et benivolorum tiam, qui minus tamen rem norunt, solatia sit expertus. Fuit enim eritque
semper disciplina scholastica iis despectui, qui laboribus serendis impares omnia ex ipsorum
t multus est in recensendis et refellendis his osorum rei scholasticae reprehensionibus , qui harum rerum a triginta am- Ilius annis usum aliquom, ut ait in magna varietate jactatus abuit, Ioh. Matth Gesne' in orat de felicitate docentium in scholis. Opus c. T. I p. 9 sqq. Qui in xplicanda in gistrorum Felicitate eo usque progreditur, bonus et integer, ut alsieni et illud ipsum eum pueris contubernium propter
vaporem e puerilibus corporibus sanis inundisque exhalanistem ad sanitatem et producendam adeo vitam multum valere,camque ipsam inter Causas non vana ratione referri, quod multi in scholis ad crudai vegetamque seno tutem Per e
9쪽
commodis, Oluptate, pecunia, et ignavis honoribus metiuntur; qui vitam non laute, non Sum PtUOSe agere morte tristius putant; qui id
Solarii Sectantur, ut eram vivendi rationem, quaeres ossiciosissima, fugientes somno SOPOr
que vitam transigant ludibundi denique vero ii
potisSimum nostram in sestant rem, qui ab omni adcuratiore doctrina vel penitus destituti nihil sciunt et Omnes oderunt, qui se litoris promo vendis Consecrant, vel obiter tantum litoris degustatis, superbae dediti pigritiae, eos adversantur inimicissime, quorum est munus, Pueris severe et salubriter erudiendis, ignorantiam comprimere, Semidoctis et minutis philosophis sucum
adimere, et juventuti verae sinceraeque doctrinae certissimam patefacere viam.
Sed nimis iam e Vir Suavissime, hisce futilibus hominum ἀπροσδιονυσα ν sermocinatio fnibus sum moratus. Gravissimum est et ingeniosissimis viris dignissimum munus, in teneris puerorum animis bonarum literarum sundamenta
jacere eosque explicandis veterum scriptis ad sapientia et pietatis elementa erudire tantumque abest, ut professionis nostrae molestiis unquam a Strenue perficiendo per deterrear, ut in bene administranda provincia, quam mihi ma- ximopere congratulor, omnibus contendam viribus. Nam quod optimi quique conqueruntur magistri, quodque in me praecipue cadere experientia sum edoctus, cum boni me viri ossicio
lanctum esse Putem, expostulatum venire me cum et questum injuriam eos, quorum me liberis optime consulere et consuluisse mihi constet,
10쪽
ne hac quidem, quamquam ingratissima, re a semel incepta via et instituta ratione repellar ;gemant tenellae materculae, quae tum demum gaudent cum filiolis nihil imponitur earum voculas et rumusculos contemno; remant Patres, qui . solam indulgentiam in magistro cxigunt; ego non meam, Sed Publicam gero rem Iuveniuntur enim non raro ludi magistri, qui neglecta
ossicii sui ratione et ea, quae neceSSario antea conquirenda et comParanda erat, carentes doctrina, quamque ne agendo quidem consectantur, id solum iaciunt , ut quam sibi re ipsa conciliare nequcunt viri idonei et gravis auctoritatem dulciuscula cum insipidis parentibus constabulatione assequi connitantur; quorum quidem ratio quanto magis a severo et frugifer benivolorum praeceptorum instituto abhorret, eo magis laudatur et rei scholasticae officit. Nam non solum ipsi nihil agunt, sed etiam hominum sincerorum in literis promovendis studia deprimunt, criminantur veram et salutarem disciplinam, a qua sunt alienissimi, ut et ipsi aliquid dixisse et fecisse videantur, quod in eos propter ingenii sterilitatem et cruditionis desectum nullo umquam tempore aut modo, si bene res agitur, cadere potest. Sed ne Iongus sim in hac tristi enarran da re, u Vir Intelligentissime, certo Scio, hos homullos bene nosti. Nos interim ne umquam industria excedamus, numquam injurias nostras Persequamur, aequabili quodam amoris ac disciplina tenore complectamur universos, Deumque . . te rogemus, ut incepta nostra benigne austeque foveat, fortunet, prosperet